TNS Jim Webb yêu cầu ngưng tài trợ cho dự án MIA

     Đỗ Hiếu,

phóng viên RFA

Người Mỹ thuộc dự án Joint Task Force-Full Accounting cùng với người dân bản xứ t́m kiếm hài cốt quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh trên một ruộng lúa tại Dân Tiến, phía bắc Hưng Yên hôm 23/11/1998.

Thượng nghị sĩ Dân Chủ Jim Web, Chủ tịch Tiểu ban Đông Á Thái B́nh Dương, Ủy ban Ngoại giao Thượng viện Hoa Kỳ yêu cầu cơ quan USAID ngưng tài trợ cho chương tŕnh t́m kiếm thi hài chiến binh Việt Nam mất tích.

 

Và sẽ ngưng cho đến khi biết chắc là ngân khoản một triệu đô la được sử dụng trong việc đi t́m tử sĩ của cả hai miền Nam Bắc, cộng sản và quốc gia. Đỗ Hiếu tŕnh bày thêm chi tiết.

Đ̣i hỏi sự công bằng

Quốc hội Hoa Kỳ quyết định tài trợ một triệu đô la cho công tác t́m kiếm quân nhân Việt Nam mất tích trong cuộc chiến. Phúc tŕnh của Thượng viện Mỹ ghi là số tiền này được sử dụng để t́m hài cốt của tử sĩ cả hai phía cộng sản Bắc Việt và Việt Nam Cộng Ḥa.

Theo thông cáo báo chí phổ biến ngày 22 tháng 9, 2011, Thượng nghị sĩ Jim Web của bang Virginia nói rằng, dự án này phải bảo đảm sự công bằng đối với tất cả chiến binh mất tích thuộc quân đội Bắc Việt, Việt Cộng và Việt Nam Cộng Ḥa. Tuy nhiên qua thông tin mà văn pḥng ông nhận được th́ trong các cuộc thảo luận giữa cơ quan USAID với đại diện của Việt Nam, các binh lính của Việt Nam Cộng Ḥa tử trận, mất tích không được tính trong chương tŕnh đó.

Các quan chức Việt Nam cho biết họ muốn nhận dạng trên 650 ngàn bộ đội Bắc Việt và quân Giải phóng Miền Nam, được chôn cất tại các nghĩa trang do nhà nước dựng lên hoặc c̣n mất tích.

Theo ông Jim Web th́ Hà Nội cũng cần phải t́m kiếm thi hài của những quân nhân Việt Nam Cộng Ḥa mà không ai biết rơ con số tổng cộng là bao nhiêu.

Nghĩa trang quân đội Biên Ḥa, nơi an nghỉ của các chiến sĩ VNCH rêu phong không ai chăm sóc.

Dịp này, Thượng nghị sĩ Jim Web cũng cho biết là trong chuyến công tác Việt Nam tháng trước ông trông thấy cảnh nghĩa trang quân đội Biên Ḥa là nơi an nghỉ của các quân nhân miền Nam tử trận trước 1975, bị bỏ hoang tàn và cần được sửa sang lại.

Ṭa đại sứ Việt Nam tại Washington, Hoa Kỳ không b́nh luận ǵ về thông tin này theo yêu cầu của nhật báo The Virginian-Pilot.

Lên tiếng với RFA về tuyên bố của Thượng nghị sĩ Jim Web, Thiếu Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, cựu Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc nói lên suy nghĩ của ông:

“V́ lư do nhân đạo, chính phủ ta cũng đă từng t́m kiếm thi hài cho lính Mỹ, là đối tác đă đánh chúng ta, vậy th́ cũng trên tinh thần nhân đạo ấy, tôi nghĩ rằng dù là với quân đội Cộng Ḥa, Miền Nam, trước đây là đối tượng của Miền Bắc, nhưng với tinh thần nhân đạo, ḥa hợp dân tộc ấy, tôi nghĩ tiền được chi cho việc t́m hài cốt của cả binh sĩ hai Miền, tôi đồng ư với Thượng nghị sĩ Jim Web.”

Kế đó, từ Đồng Nai, Mục sư Thân văn Trường, cựu sĩ quan Quân đội Nhân Dân Việt Nam, 13 năm tác chiến, đơn vị cuối cùng, Đoàn 573, Quân Khu I, góp ư:

“Tôi phát biểu trong tư cách một cựu chiến binh của Quân đội Nhân Dân Việt Nam. Tôi rất vui khi thấy Thượng nghị sĩ Jim Web có nhă ư như vậy, nếu không nhầm th́ ông cũng đă tới thăm nghĩa trang quân đội Biên Ḥa, cách nhà tôi khoảng 3 cây số theo đường chim bay. Đây là một thiện chí của người Mỹ đối với vấn đề lịch sử, vấn đề chiến tranh, quá khứ mấy chục năm rồi.

Đối với chiến binh bất cứ bên nào th́ về hậu quả cũng phải xem xét công bằng, nghiêm túc, cho nên tôi hoan nghênh tinh thần của Thượng nghị sĩ Jim Web, đă quan tâm đến vấn đề đó. Tin Chúa nên tôi thấy việc đó rất đáng được hoan nghênh, Việt Nam bây giờ sẵn sàng làm bạn với tất cả các quốc gia trên thế giới, làm bạn với Hoa Kỳ cho nên đây là một điều đáng khích lệ.”

Vừa rồi là phát biểu của hai cựu quân nhân Miền Bắc Việt Nam, tŕnh bày cảm tưởng của ḿnh về yêu cầu của Thượng nghị sĩ Jim Web.

Hợp lư, hợp t́nh

Các ngôi mộ của bộ đội Việt Nam thiệt mạng trong chiến tranh được chôn tại nghĩa trang quân sự lớn nhất nước thuộc tỉnh Quảng Trị.       Ảnh chụp hôm 31/7/2004. AFP

Là một quân nhân Miền Nam, Thiếu Tướng Nguyễn Duy Hinh, cựu Tư Lệnh Sư đoàn 3 Bộ binh/Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa cũng bày tỏ nguyện vọng của ông:

“Vừa qua tôi cũng được tin về đề nghị của Thượng nghị sĩ Jim Web, cảm giác đầu tiên của tôi thấy đây là ư kiến rất thành thực, chính đáng, hợp lư và hợp t́nh. Đă trên 36 năm rồi việc đối xử của nhà cầm quyền cộng sản thắng trận, với các cựu chiến sĩ, cựu công chức, của Việt Nam Cộng Ḥa thật tàn nhẫn, thiếu nhân tính, thiếu t́nh người, t́nh đồng bào, thiếu đạo đức, rời bỏ nếp đạo đức Á Đông, trọng về tâm linh.

Sau cuộc chiến, trên nguyên tắc chiến sĩ cả hai bên, nhất là các tử sĩ phải được kính trọng, từ lâu rồi tôi thấy h́nh ảnh nghĩa trang Biên Ḥa trên báo chí, tôi rất đau xót, 16 ngàn tử sĩ tại đây, phải được đối xử công b́nh, chứng tỏ tin thần trọng nghĩa khí, chính nghĩa, trọng lẽ phải, đưa lên cái h́nh ảnh tốt đẹp của Việt Nam. Tôi rất tán thành đề nghị của Thượng nghị sĩ Jim Web, điều đó phải được chấp nhận.”

Thầy Thích Minh Dương, cựu Tuyên Úy Phật Giáo Vùng 4 Sông Ng̣i, Hải Quân Việt Nam Cộng Ḥa, nay định cư tại Hoa Kỳ theo diện HO, mong ước rằng:

“Xin cám ơn sự nhân đạo của chánh phủ và nhân dân Mỹ đối với Việt Nam, tôi thấy cuộc chiến vừa qua không riêng ǵ bất cứ một ai, không nói đến chuyện chính trị, nhưng thấy rằng những người đă nằm xuống ở hai Miền, chúng ta cần làm những ǵ cho họ, với lương tâm và sự công bằng, v́ họ đă đem sinh mạng của ḿnh ra cho quê hương Việt Nam.

Dù với ư thức hệ nào, sự hy sinh đó là một mất mát cho bản thân người đó, của gia đ́nh và của đất nước. Theo tin thần đạo Phật, làm như vậy mới hóa giải được hận thù, sự buồn phiền, hằn học của cả hai phía, chúng tôi mong mỏi chính quyền nên quan tâm, tu bổ, giữ ǵn nghĩa trang quân đội chúng tôi ngày xưa được yên ổn, đừng làm xói ṃn, dù ở thế hệ nào. Chúng ta cũng là người dựng xây đất nước, bảo vệ quê hương đến giọt máu cuối cùng của những người con dân Việt.”

Khi được hỏi về lời yêu cầu của Thượng nghị sĩ Jim Web, phát ngôn nhân của USAID giải thích rằng, cơ quan này sẽ t́m kiếm và nhận dạng hài cốt của chiến binh cả hai miền Nam, Bắc, trong cuộc chiến Việt Nam, giúp hàn gắn vết thương của hàng triệu gia đ́nh người Việt, lâu nay vẫn không biết rơ số phận người thân ḿnh biệt tăm tích, bây giờ ra sao?