Tham nhũng là quốc nạn

 

Thanh Quang,

phóng viên RFA

 

Theo những ư kiến từ người dân tới các nhà lập pháp, th́ tệ nạn tham nhũng ở VN không những không giảm mà c̣n đang trên đà phát triển mạnh theo chiều hướng “tinh vi, xảo quyệt” hơn, tiếp tục ám ảnh đất nước, dân tộc.

Qua báo cáo mới đây về việc pḥng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2010, Chính phủ VN bày tỏ lạc quan rằng số vụ tham nhũng trong năm nay giảm 31% so với năm ngoái.

Lên tiếng tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác pḥng chống tham nhũng, diễn ra ở Hà Nội hồi cuối tháng rồi, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng cũng cho rằng với quyết tâm cao và nỗ lực cao, công tác pḥng chống tham nhũng hiện đă có chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả. Theo quan chức này th́ tham nhũng hiện đă được kiềm chế trong 1 số lănh vực, góp phần củng cố sự tin tưởng của nhân dân, giúp nâng cao uy tín của VN trên trường quốc tế.
 

Ngày càng tinh vi

Nhưng nhận định lạc quan ấy xem chừng như không thuyết phục được công chúng và các đại biểu Quốc Hội. Chẳng hạn như, Giáo sư Trần Khuê luôn ưu tư cho vận nước lên tiếng như sau:

"Không phải riêng tôi nhận xét mà tất cả mọi người đều thấy là t́nh trạng tham nhũng ngày càng trầm trọng thêm. Trầm trọng lắm. Trước kia th́ tham nhũng chỉ có năm- ba tỷ, mươi tỷ đồng. C̣n bây giờ không phải hàng trăm tỷ mà hàng ngh́n tỷ đồng; nó không phải 1 ngh́n tỷ mà 86 ngh́n tỷ đồng. Thậm chí có đại biểu Quốc hội công bố lên tới 120 ngh́n tỷ. Đấy mới chỉ 1 Vinashin, chứ thực ra c̣n nhiều Vinashin khác nữa, từ Tập Đoàn sông Đà đến tập đoàn Tameco.

Tiền đồng VN.

Mặc dù hầu hết các tập đoàn quốc gia hiện nay chưa được kiểm toán công khai, nhưng các đại biểu và nhân dân thấy rằng rơ ràng là t́nh h́nh tham nhũng hiện trầm trọng quá, không c̣n che giấu được nữa. Không thể nào ai có thể nói là nó không trầm trọng."

Tại nghị trường mới đây, nhiều đại biểu cũng không đồng ư với báo cáo vừa nói của phía chính phủ. Đại biểu Nguyễn Đ́nh Xuân cho rằng trên thực tế, t́nh h́nh tham nhũng không có chuyển biến tích cực.

Đại biểu Trần Văn Kiệt nhận thấy phong trào chống tham nhũng thoái bộ khi các các loại tội phạm c̣n nhiều và ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

Trong khi đại biểu Đặng Văn Xướng nhận thấy bức tranh pḥng chống tham nhũng không sáng sủa như báo cáo của chính phủ, và ông nêu lên nghi vấn rằng tham nhũng ở trung ương được cho là chỉ chiếm có 0,3%, như vậy phải chăng trên ít tham nhũng, hay do thủ đoạn tinh vi của cán bộ cấp cao nên không xử lư được?

Theo GS Trần Khuê th́ diễn tiến như vậy tại nghị trường – dù có thể là khởi điểm – cũng giúp mang lại khí thế nào đó cho đất nước. GS Trần Khuê nhận xét:

"Về t́nh h́nh tham nhũng như thế nào, trước đây các đại biểu ít người dám nói. Nhưng bây giờ có nhiều đại biểu nói mạnh lắm rồi. Tôi thấy thừ thời điểm mốc khi có 208 vị đại biểu bỏ phiếu chống lại việc xây dựng đường cao tốc, th́ tôi cho là Quốc hội có 208 vị “liều ḿnh châm đuốc” - mà từ trước không ai chịu “chăm đuốc” cả - khiến nghị trường bớt phần “robot”. Bây giờ người ta thấy trước t́nh h́nh nhân dân như thế, tất cả tầng lớp đều ưu tư cho vận mệnh đất nước như thế th́ các đại biểu Quốc Hội không thể nào không lên tiếng được, không thể nào nói khác ư dân được."

Trong khi không chí nghị trường có chuyển biến như vậy th́ phía cầm quyền của Hà Nội ra sao, có thế bưng bít quốc nạn này được không ? Giáo sư Trần Khuê nhận xét:

"Về t́nh h́nh tham nhũng th́ chính các đồng chí phụ trách tham nhũng giờ cũng phải công nhận là chỗ nào cũng có tham nhũng, mà tham nhũng càng ngày càng trầm trọng. Chính các lănh đạo Hà Nội phải xác nhận như thế. Chứ không phải ai bịa ra hay nói thêm về việc này cả."

Đúng như nhận xét của GS Trần Khuê, các viên chức cao cấp, từ ông Trương Tấn Sang, Uỷ viên Bộ Chính Trị, Thường trực Ban Bí Thư cho tới ông Trương Vĩnh Trọng, Uỷ viên Bộ Chính Trị, Bị thư Trung Ương Đảng kiêm Phó thủ tướng, đă phải nh́n nhận và báo động về quốc nạn này tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác pḥng chống tham nhũng trong nhiệm kỳ Đại hội 10 của Đảng diễn ra ở Hà Nội hồi cuối tháng rồi.
 

Khó kiểm soát

Theo ông Trương Tấn Sang th́ tệ tham nhũng là một trong những thách thức lớn, là một trong những nguy cơ mà Đảng luôn cảnh báo. Hiện diện tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng cũng lưu ư rằng ngoài những kết quả đạt được, công tác pḥng chống tham nhũng của VN vẫn c̣n nhiều “hạn chế, yếu kém, bất cập”, chưa tạo nên biến chuyển đáng kể. Và ông Trọng nói thêm rằng hiện tệ nạn tham nhũng tiếp tục diễn biến phức tạp, nghiêm trọng, ở nhiều lănh vực, nhiều ngành, nhiều cấp.

Ông Trương Hoà B́nh, Chánh án Toá án Nhân dân Tối cao, nhân dịp này cũng đề cập tới t́nh trạng gọi là “án treo” tham nhũng khi đa số bị can tại ṭa không phải là kẻ chủ mưu, mà là những người thừa hành. Ông B́nh nhân tiện đề cập đến t́nh trạng đảng viên tham nhũng, đề nghị rằng cần áp dụng biện pháp đặc biệt để kịp thời phát hiện, ngăn chận, xử lư tội phạm tham nhũng đảng viên, nhất là “tránh trường hợp để lâu dẫn tới việc tội phạm kịp thời che chắn hành vi của ḿnh.”

Một tiệm kinh doanh vàng ở VN.

Chính Viện Kiểm Sát Nhân Dân TPHCM, trong buổi toạ đàm mới đây chủ đề “Thực trạng t́nh h́nh và những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, xử lư tội phạm tham nhũng tại TPHCM” cũng lưu ư rằng người phạm tội tham nhũng không hề gặp khó khăn về kinh tế, và nh́n nhận rằng hiện nay tội phạm tham nhũng ngày càng phức tạp, phổ biến ở mọi ngơ ngách xă hội; tội phạm ngày càng tinh vi khiến việc phát hiện, xử lư khó khăn.

Tổng Thanh Tra Chính phủ Trần Văn Truyền cũng vừa cảnh báo rằng tệ nạn tham nhũng ở VN hiện có dính líu tới các quan chức có trách nhiệm bao gồm nhiều cơ quan nhà nước khiến vấn đề trở nên phức tạp hơn.

Theo TS Nguyễn Đ́nh Quyền, Uỷ viên thường trực Uỷ ban Tư pháp Quốc Hội, th́ t́nh h́nh tham nhũng đặc biệt trong lănh vực đất đai hiện ngày càng phức tạp, tinh vi và nghiêm trọng.

Về tham nhũng liên quan đất đai, Đại sứ Thuỷ Điện Staffan Herrstrom lên tiếng hồi tháng rồi trong chương tŕnh đối thoại về pḥng, chống tham nhũng nhấn mạnh rằng VN cần bảo đảm tính minh bạch, như minh bạch về tài liệu liên quan, về phiên xử và quá tŕnh đưa ra quyết định th́ mới có thể đạt được mục tiêu pḥng, chống tham nhũng.

Mới đây, bà Samantha Grant, Điều Phối Viên chương tŕnh của Tổ chức Minh bạch Quốc tế đặc trách khu vực Đông Nam Á đă lên tiếng với Đài ACTD, nhận xét rằng:

"Điểm số của Việt Nam năm ngoái là 2.7 và năm nay vẫn vậy. Điều này có nghĩa là theo các chuyên gia và các nhà nghiên cứu, tham nhũng ở Việt Nam vẫn chưa giảm xuống. Chiến lược chống tham nhũng của chính phủ đến năm 2020 đă nh́n nhận tầm quan trọng của vấn đề này. Mặc dù đă có cố gắng nhưng theo các chuyên gia th́ Việt Nam vẫn chưa có tiến bộ nào."

Ông James Anderson, chuyên gia cao cấp của Ngân hàng Thế giới đề nghị rằng để góp phần pḥng, chống tham nhũng, VN cần thực sự bảo vệ người dân tố cáo tham nhũng.

Có lẽ đây cũng là điểm cũng trong chiều hướng mà hội nghị Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác pḥng chống tham nhũng diễn ra ở Hà Nội như vừa nói đă đề cập tới qua kết luận rằng công cuộc đấu tranh diệt trừ tham nhũng chỉ mang lại kết quả thực sự nếu biết dựa vào dân và phát huy cao độ vai tṛ của cả hệ thống chính trị và “người đứng đầu các cấp dứơi sự lănh đạo của các cấp uỷ Đảng”.

Nhưng trên thực tế, nhiều người dân đứng ra tố cáo quan chức tham nhũng đă bị trù dập, như vậy th́ có c̣n ai dám đứng ra chung vai với nhà nước trong công cuộc chống tham nhũng nữa hay không?

<< trở về đầu trang >>