Uẩn khúc cái chết anh Nguyễn Công Nhựt

   Mặc Lâm,

phóng viên RFA

 

Chị Tuyền khi nh́n thấy thi thể chồng

Vụ án của anh Nguyễn Công Nhựt tại B́nh Dương đă sang một giai đoạn mới khi tất cả các kết quả khám nghiệm tử thi cũng như chữ viết từ hai bức thư tuyệt mệnh được xác nhận là do chính tay nạn nhân viết trước khi tự tử.

 

Sự thật về các kết quả khám nghiệm này có độ tin cậy mà pháp luật quy đinh hay không? Mặc Lâm theo dơi câu chuyện qua bài viết sau đây.

Vào ngày 24 tháng 5 Cơ quan Cảnh sát điều tra thuộc Công an tỉnh B́nh Dương đă trả lời cho chị Nguyễn Thị Thanh Tuyền vợ của nạn nhân, và luật sư Trần Đ́nh Triển, người chính thức bảo vệ quyền lợi cho gia đ́nh chị Tuyền là kết quả giám định tại phân viện khoa học h́nh sự - Bộ Công an Thành Phố Hồ Chí Minh, đă kết luận chữ viết trên bức thư tuyệt mệnh của anh Nguyễn Công Nhựt và các tài liệu thu thập tại công ty Kumho là do một người viết ra.

Công an không hợp tác với LS

Theo Luật sư Trần Đ́nh Triển cho biết th́ suốt trong quá tŕnh thu thập tài lệu cho vụ án, luật sư Triển đă gặp rất nhiều khó khăn. Trong luật luật sư có ghi rơ cơ quan hành pháp phải tạo điều kiện cho luật sư đọc hồ sơ và được quyền biết những thông tin tài liệu góp phần đưa lại một chuẩn mực luật pháp. Nhưng thực tế lại khác hẳn ông không được công an B́nh Dương hợp tác cũng như thực hiện những quy định mà pháp luật ghi rơ, ông cho kể:

"Rất tiếc cơ quan công an, từ công an Bến Cát cũng như công an tỉnh, kể cả làm việc với luật sư hay gia đ́nh nạn nhân không hề cung cấp bất cứ tài liệu ǵ."
Việc công an điều tra ngăn trở không hợp tác với luật sư là chuyện xảy ra hàng ngày tại nhiều tỉnh thành của Việt Nam, và từ biểu hiện khó hiểu này làm nảy sinh những nghi ngờ khác từ dư luận nhất là các vụ án dính líu tới công an.

Phản ứng của dư luận trước kết quả giảo nghiệm rất mạnh mẽ. Hàng trăm bức thư gửi về ṭa báo Người Lao Động phản đối kết quả này v́ theo lá thư được báo này đăng công khai sau khi anh Nhựt chết so với chữ viết của anh Nhựt do gia đ́nh cung cấp quá khác nhau. Điểm thứ hai làm dư luận lên tiếng nghi ngờ là việc anh Nhựt viết thư cám ơn những cán bộ điều tra anh và cuối cùng là noi gương bác Hồ trước khi đi vào cơi chết.

Sau khi nhận được kết quả giảo nghiệm tử thi cũng như kết quả về bản so sánh chữ viết của anh Nhựt, gia đ́nh nạn nhân không tin vào kết quả xét nghiệm này. Chị Tuyền, vợ anh Nhựt cho biết:

Chị Tuyền và di ảnh chồng.

"Công an nói rằng chữ viết đó là của chồng em và những giám định đó lấy tài liệu từ công ty Kumho nhưng mà em không chấp nhận tại v́ rơ ràng chữ viết khác xa quá như vậy mà họ giám định nội bộ với nhau và không được độc lập th́ làm sao khẳng định được đó là chữ viết của anh Nhựt?"
 

Quyền của luật sư

Theo luật sư Trần Đ́nh Triển th́ luật cho phép luật sư hay người dân trong quá tŕnh tiến hành tố tụng có quyền đề nghị trưng cầu giám định lại các kết quả mà họ nghi ngờ không chính xác hay có biểu hiện tiêu cực. Khi được yêu cầu th́ các cơ quan có chức năng phải trưng cầu giám định.
Tuy nhiên v́ cơ quan giảo nghiệm nào cũng thuộc phạm vi công an hay Viện Kiểm Sát quản lư do đó tính độc lập không thể có khi người trong ngành giảo nghiệm cho nhau. Tính chất thiếu độc lập này không thể làm cho phiên ṭa công bằng nếu kết quả giảo nghiệm không đến từ một cơ quan độc lập hay ít ra là từ một chuyên gia độc lập không bị lệ thuộc vào hành pháp. Đặc biệt trong trường hợp bị cáo là một người hay một nhóm công an th́ sự việc được dư luận chú ư nhiều hơn. Nhà báo Vũ Quư Hạo Nhiên chuyên viết về các vụ án tại tiểu bang California của Mỹ cho biết cách mà các ṭa án ở Mỹ áp dụng như sau:

"Trường hợp luật sư không đồng ư với kết quả giảo nghiệm của cơ quan nhà nước th́ họ có quyền thuê một người chuyên gia về pháp y riêng của họ. Những chuyên gia này thường là những người cựu chuyên gia pháp y của nhà nước đă về hưu. Hoặc là họ làm lại từ đầu hoặc là họ sẽ làm chứng trước ṭa là trong báo cáo của nhà nước có những điểm này hay điểm kia đáng ngờ…

Trong trường hợp khi có vụ án ǵ liên quan tới sheriff mà cần phải khám nghiệm tử thi th́ họ lại chuyển qua cơ quan giảo nghiệm tử thi của tiểu bang. Tiểu bang lại có Bộ tư pháp của Tiểu bang, người bộ trưởng tư pháp tiểu bang cũng do dân bầu ra. Cơ quan này sẽ lo phụ trách việc điều tra về cơ quan cảnh sát của county."

Hệ thống tư pháp VN

Từ việc giám định có nhiều dấu hiệu mất b́nh thường này chị Tuyền với tư cách người vợ đă có đơn khiếu nại yêu cầu, đề nghị cơ quan giám định cấp trung ương hăy thành lập hội đồng để giám định lại, phản bác lại kết quả đó. Tuy nhiên theo chị Tuyền th́ chưa có cơ quan nào thực hiện đầy đủ chức năng mà họ được giao phó, chị nói:

"Trong đơn khiếu nại em đă làm mấy lần yêu cầu giám định lại họ chỉ nói là chờ giải quyết. Đơn em đă gửi từ ngày 28 tháng 4, một đơn tiếp theo nữa là ngày 11 tháng 5 rồi sau đó là ngày 24 tháng 5 em gửi tiếp một đơn nữa nhưng tới thời điểm bây giờ đă là ngày 1 tháng 6 rồi mà em không nhận được một trả lời nào."

Luật sự Trần Đ́nh Triển cho biết nếu sau một tháng th́ khả năng giám định không thể thực hiện, ông nói:

"Yêu cầu giám định lại cần phải tiến hành ngay bởi liên quan đến dấu vết trên thân thể chỉ sau một tháng thôi khi thân thể bị thối rữa th́ không thể giám định được. Nhưng điều lạ lùng là chị Tuyền chưa nhận được một văn bản trả lời nào của thẩm quyền từ đơn khiếu nại tố cáo của ḿnh. Việc làm đó của các cơ quan, căn cứ vào luật pháp Việt Nam là đă vi phạm pháp luật."

Luật sư Trần Đ́nh Triển thừa nhận hệ thống tư pháp Việt Nam chưa hoàn chỉnh trong khâu giảo nghiệm do chưa có một đơn vị tư nhân hay không lệ thuộc tới hành pháp lo tiến hành việc giảo nghiệm, ông nói:

"Trong giám định tư pháp Việt Nam chưa được xă hội hóa về giám định tư pháp v́ vậy cũng chưa thể nói được rằng việc giám định đó nó đảm bảo tính khách quan hay không th́ cần phải có một cơ quan kiểm nghiệm khác."

Vụ án anh Nguyễn Công Nhựt vẫn đang được người dân tỉnh B́nh Dương nói riêng và cả nước nói chung theo dơi. Không những v́ nó liên quan trực tiếp đến công an mà dư luận c̣n cáo buộc rằng công ty Kumho có liên quan mật thiết đến cái chết của anh Nhựt do các vụ mất một số lớn vỏ xe thành phẩm của công ty này. Mời quư vị theo dơi tiếp trong bài kế về vấn đề này.

 

********************

Trách nhiệm công ty Kumho trong cái chết anh Nhựt

Công ty Kumho, nơi anh Nhựt làm việc trước khi bị CA bắt giữ và tử vong

Đă hơn một tháng từ ngày anh Nguyễn Công Nhựt chết vụ án vẫn chưa ngă ngũ ai là thủ phạm gây ra cái chết của anh Nhựt.

 

Luật sư bảo vệ gia đ́nh nạn nhân phát hiện công ty Kumho có hành vi mờ ám trong việc báo cáo mất 6 ngàn chiếc vỏ xe liên quan tới việc giao anh Nhựt cho công an. Mặc Lâm lần t́m manh mối vụ án qua các lời chứng sau đây.

Những yếu tố mới trong vụ án anh Nguyễn Công Nhựt lại hâm nóng dư luận qua lời tố cáo của công nhân làm việc trong công ty Kumho cũng như của gia đ́nh nạn nhân, đă mở vụ án sang một trang mới có khả năng soi sáng phần nào nguyên do dẫn đến cái chết của anh Nguyễn Công Nhựt.

Nhiều điều khó hiểu

Chi tiết đáng nghi ngờ nhất trong vụ này là biên bản của cơ quan điều tra cho rằng anh Nhựt t́nh nguyện ở lại trại giam công an để hợp tác làm rơ việc mất vỏ xe chứ không phải do công an giữ lại, những lời giải thích trong biên bản này làm người ta khó thể tin nổi:

“Cơ quan điều tra đă xác định với chị Tuyền rằng Công an huyện Bến Cát không bắt giữ Nguyễn Công Nhựt. Việc Nguyễn Công Nhựt ở lại công an huyện Bến Cát là do Công ty Kumho cử đến để làm việc với cơ quan công an. Anh Nhựt đă làm bản cam kết tự nguyện cộng tác và ở tại Công an huyện Bến Cát từ ngày 21-4 đến ngày 30 tháng 4 năm 2011.
Cơ quan điều tra đă tiến hành giám định chữ kư, chữ viết trong bản cam kết là của Nguyễn Công Nhựt. Trong thời gian ở tại Công an huyện Bến Cát, Nguyễn Công Nhựt được bố trí ở tại pḥng làm việc của đội cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xă hội, không bị hạn chế hay giam giữ ǵ”.

Câu hỏi bắt đầu từ việc chính công ty Kumho là nơi giải giao anh Nhựt cho công an, để sau đó anh Nhựt bị giữ lại 9 ngày và cuối cùng chết tại nơi bị giam giữ.

Ngay sau khi đưa anh Nhựt tới công an gọi là tham gia điều tra th́ công ty Kumho đă đăng báo tuyển người vào đúng vị trí của anh Nhựt làm việc đó là trưởng pḥng kiểm tra sản phẩm đầu ra. Sự kiện này nói lên ư muốn khai trừ anh Nhựt ra khỏi công ty để che giấu những việc làm mờ ám mà các giám đốc người Hàn quốc cấu kết với nhau trong việc tẩu tán hơn 6 ngàn chiếc vỏ xe thành phẩm.

Anh Phong, tổng vụ bảo vệ của công ty Kumho người áp giải anh Nhựt đă từ chối không trả lời chúng tôi:

"Em không phải là người đưa đi, anh liên lạc với công an để cụ thể vấn đề anh muốn biết. Em không trả lời điện thoại được bất kỳ cuộc điện thoại nào. Vấn đề này em không trả lời đâu."

Có điều ǵ uẩn khúc phía sau câu trả lời này hay không? và tại sao anh Phong không dám trả lời báo chí một việc làm công khai của anh ta?
Tại sao anh Nhựt cộng tác điều tra với công an mà bao nhiêu ngày vợ của anh không được phép gặp mặt? Chị Tuyền tới pḥng cảnh sát điều tra hàng ngày nhưng không ai cho phép gặp mặt chồng đến nỗi bị tên Phú công an gọi điện thoại tống t́nh nhiều lần. Qua những chi tiết này liệu nội dung mà cảnh sát điều tra thông báo là anh Nhựt tự nguyện xin ở lại đáng tin là bao nhiêu phần trăm?

Chị Tuyền vợ của anh Nguyễn Công Nhựt cho biết:

"Em cũng muốn bây giờ xuống làm việc với Kumho cho rơ tại sao đưa người như vậy mà không hề báo cho em. Người ta chỉ cho phép trong thời gian hành chánh thôi, chứ c̣n việc muốn đưa người như thế nào th́ đưa…em cũng muốn hỏi từ Kumho việc chồng em chứ không phải bên công an thôi đâu. Cho tới giờ em chưa thấy Kumho cục cựa ǵ luôn! Nói chung h́nh như không ai muốn đụng tới Kumho hay sao đó...báo chí người ta cũng muốn xuống nhưng lo là Kumho không cho phép gặp.

Bữa xuống th́ nó không tiếp, em có điện thoại cho thông dịch viên chuyển cho ông Chô, ông Chô nói là sẽ cho bộ phận bên tổng vụ là ông Tấn ra trả lời nhưng em đâu thấy ông Tấn nào đâu?"

Ông Tấn mà chị Tuyền được Kumho hứa sẽ cho gặp mặt biết ǵ về cái chết của anh Nhựt? và đây là lời của ông Tấn:

"Tấn cũng mới vô làm mà công ty nó cũng lớn không có tiếp xúc với anh Nhựt. Cái vụ này do bên tổng vụ họ phụ trách nên các thông tin Tấn không nắm.

Cái vụ án này em thấy trên thông tin đại chúng cũng nhiều. Hầu như các trang web đều có thông tin hết rồi thành ra là về phía Tấn rất là khó ḿnh không biết nói như thế nào. Tấn phụ trách nhân sự nhưng cũng mới đây thôi cho nên các thông tin này ḿnh không nắm được."

Một bằng chứng khác do chị Tuyền cung cấp là e-mail từ một người làm việc trong công ty Kumho tạm giấu tên, cho biết về việc che giấu vỏ xe hư của công ty Kumho như sau:

"Chào chị Tuyền,

Sau khi công an báo anh Nhựt tự tử mất ở công an vài ngày (khoảng 26-27/4) quả là Hàn quốc và nhân viên Kumho đă phát hiện mấy chục cái lốp c̣n y pavia bị lỗi được giấu kỹ dưới hầm kho lưu hóa thuộc tổ sản xuất 5 của công ty do anh Trương Văn Hoàng là trưởng pḥng quản lư. Hầm lưu hóa này chỉ có người trong bộ phận mới có thể ra vào. Tuy nhiên lănh đạo công ty vẫn im hơi bặt tiếng, chưa thấy có hướng giải quyết như thế nào

Được biết Từ trước giờ lốp xe lưu hóa lỗi ở bộ phận này vẫn hay được giấu như thế. V́ công nhân người Việt sợ sếp Hàn la mắng nhiều hàng lỗi làm giảm tỷ lệ sản xuất v́ hàng lỗi quá nhiều.

Trong khi hệ thống MES vẫn tính những lốp lỗi này là chính phẩm th́ chúng lại được bí mật chuyển ra khu vực lốp hư không ai hay biết làm tăng nhanh sự sai lệch tồn kho giữa thực tế và hệ thống. Sau đó đỗ lỗi là mất trộm."

Chúng tôi gọi điện trực tiếp cho ông Cho Kiusik người chỉ huy khâu kiểm nghiệm sản phẩm đầu ra để hỏi về chi tiết bị tố cáo này, ông Cho nói bằng tiếng Việt rất thạo:

"Chuyện đó là chuyện của lănh đạo công ty Kumho chứ không phải của tôi, anh gửi công văn cho công ty Kumho để biết nhé. Cảm ơn anh."

Không dừng lại ở đây, chúng tôi tiếp tục t́m Tổng giám đốc công ty Kumho tại Việt Nam là ông Pong Young để t́m câu trả lời, ông Young hứa là sẽ gửi thông tin cho chúng tôi qua đường email nhưng hai ngày qua chúng tôi vẫn chưa nhận được.
 

Vỏ xe xủa công ty Kumho. RFA photo

Bưng bít thông tin

Công ty Kumho mặc dù đă hoạt động từ năm 2008 với hơn 1.000 lao động nhưng cho đến nay vẫn không thành lập công đoàn theo luật pháp của Việt Nam. Do không có đại diện bảo vệ quyền lợi của người lao động. Theo nhiều công nhân trong công ty cho biết th́ đă có 5 lao động chết trong trụ sở của Kumho nhưng ban giám đốc đều đổ cho tai nạn lao động và không có xét nghiệm hay biên bản của công an.

Chị Tuyền xác nhận với chúng tôi về chi tiết lao động bị chết trong công ty như sau:

"Tai nạn hai người chết rồi. Một người là đệ tử của chồng em chết v́ nó rút cái kệ ǵ đó v́ hệ thống tự động hết nên khi rút ra th́ ở trên rơi xuống đè thằng nhỏ chết luôn. Không có nghe ǵ hết, sau đó lấy xác nạn nhân chở về quê ở Nghệ An rồi đền đâu được mấy chục triệu. Vừa rồi cũng bị một người nữa ở bộ phận sản xuất. Mấy đứa trong Kumho nói là 5, 6 người mới chết cách đây một hai tháng ǵ đây có thêm một đứa nữa. Chồng em chỉ nói có một đứa nữa chết thôi chứ c̣n lư do th́ em không biết. Do công ty nó rất là lớn nên việc mà chết th́ nó chỉ biết vậy thôi chứ c̣n cụ thể th́ nó đâu cho biết ǵ đâu, nó cũng chả có công đoàn ǵ hết"

Luật sư Trần Đ́nh Triển trong quá tŕnh tham gia điều tra cái chết của anh Nhựt đưa ra nhận xét về công ty Kumho:

"Mọi thông tin này đều bị bưng bít không ai biết cả. Vậy công tác tổ chức bảo hiểm, bảo hộ lao động cho người lao động của công ty Kumho tại Việt Nam như thế nào?
Trong trường hợp của anh Nhựt, ngày 21 th́ anh Nhựt bị công an cùng với công ty Kumho mời lên công an để làm việc th́ ngay trong ngày 21 đó công ty Kumho đăng trên một vài tờ báo tuyển người mới vào vị trí của anh Nhựt tức là thay thế cho anh Nhựt.

Đây là điều khó hiểu và tôi đă gặp một cô thông dịch viên của công ty Kumho th́ cô cho biết là khoảng tháng 8 tháng 9 của năm 2010, chính anh Nhựt đă làm việc và báo cáo với tổng giám đốc của công ty Kumho là có sự việc mất lốp từ 30 tới 50 lốp bởi v́ từ lốp thành phẩm ra lốp phế phẩm. Muốn bịt những tin đó bằng việc t́m mọi cách đẩy anh Nhựt ra khỏi công ty là dấu hỏi đặt ra."

Chiều 1-6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Bến Cát, tỉnh B́nh Dương đă ra quyết định khởi tố bị can đối với 3 công nhân của Công ty Kumho về tội trộm cắp vỏ xe.
Đây chỉ là một mối chỉ đầu tiên nhằm lần tới các thế lực lớn hơn. Việc làm rơ trách nhiệm của Kumho tới mức độ nào c̣n tùy thuộc vào khả năng điều tra của công an tỉnh B́nh Dương.

Người dân tuy không c̣n tin tưởng lắm về tính trong sạch trong vụ án này nhưng dù sao th́ niềm tin vào lương tâm của những điều tra viên vẫn c̣n đôi chút trong ḷng người dân B́nh Dương nhất là đối với gia đ́nh nạn nhân Nguyễn Công Nhựt.