Sản phẩm độc hại vẫn lan tràn thị trường

Đỗ Hiếu,

phóng viên RFA

Cảnh sát Trung Quốc đang kiểm soát một số loai sữa bột bày bán ngoài thị trường. Ảnh minh họa

Vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm tiếp tục nóng tại Việt Nam, khi mà những sản phẩm độc hại vẫn c̣n bị phát hiện trên thị trường.

Sữa nhiễm vi khuẩn tụ cầu

Báo cáo từ các cơ quan chức năng cho hay tại thị trường Việt Nam có xuất hiện sản phẩm sữa Maeil Dairy của Hàn quốc, nhưng không cùng sêri với loại sữa bị nhiễm khuẩn tụ cầu.
Các chuyên gia y tế cảnh báo là vi khuẩn tụ cầu khi lưu hành trong máu có thể gây ra những chứng bệnh hiểm nghèo như viêm phổi, viêm màng trong tim, viêm màng năo.
Để t́m hiểu thêm về sự tác hại của vi khuẩn tụ cầu đối với sức khỏe con người, đặc biệt là đối với trẻ em, đài chúng tôi hỏi chuyện bác sĩ Trần Tịnh Hiền, chuyên gia y tế Viện Nghiên cứu lâm sàn, thuộc đại học Oxford, Anh Quốc, trụ sở tại Saigon và được ông giải thích như sau:
“Không phải đây là lần đầu tiên phát hiện ra những sản phẩm bị nhiễm độc tố, trước đây th́ đă có những loại sữa như vậy nhập từ Trung Quốc hay các nước khác vào Việt Nam.
Tuy nhiên, nói về nhiễm khuẩn tụ cầu th́  thường nhiễm độc thực phẩm có triệu chứng như tiêu chảy, c̣n nếu nhiễm gọi là cepticemia, nhiễm trùng huyết th́ nó không phải đi vào bằng đường tiêu hóa tức là uống, mà thường ngơ vào khác như vết trầy, vết thương, đường tĩnh mạch, chích ma túy, lúc đó th́ bị nhiễm tụ cầu, trong chuyên môn người ta gọi là kháng thuốc meticilline rất nguy hiễm, khi nhiễm qua đường máu chứ không phải qua đường tiêu hóa, những trường hợp đó mới gây ra viêm cơ tim, viêm xương hay màn năo.”
Ngoài thông tin về chuyện sữa Hàn Quốc không bảo đảm an ṭan, tờ Saigon Giải Pḥng cũng cho biết Cục An ṭan Vệ sinh thực phẩm đă liên hệ với đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc để thu thập thêm chi tiết đồng thời có biện pháp ứng phó nhanh chóng và kịp thời, sau khi Bắc Kinh quyết định đóng cửa trên 500 công ty sữa bên Hoa Lục không bảo đảm vệ sinh thực phẩm, gây tử vong cho người sử dụng.

Sữa Maeil được quảng cáo trên một số website tại Việt Nam. Tuy nhiên chỉ một số loại bị nhiễm khuẩn tụ cầu. Source Maeil Dairy Inc

Độc chất gây ung thư 3-MCPD trong nước tương

Mặt khác, cũng liên quan đến an ṭan thực phẩm,  trong mục y tế, sức khỏe, báo chí trong nước  nói rằng, nước tương hiệu Đông Cô, loại đóng chai,  có chứa độc chất gây ung thư có tên là 3-MCPD mới xuất hiện trở lại tại thành phố Hồ Chí Minh. Cách đây ba năm loại nước tương độc hại này được sản xuất và tiêu thụ ở nhiều địa phương trong Nam và ng̣ai Bắc,  gây xôn xao trong dư luận, nay lại loại nước chấm b́nh dân đó lại được tung ra thị trường.
Lên tiếng về vấn đề bảo đảm an ṭan vệ sinh thực phẩm cùng những hạn chế trong công tác kiểm tra, ngăn chống hành vi gian lận, đặc biệt là trong vụ sản xuất nước tương “bẩn” bác sĩ Trần Tịnh Hiền nhận định qua  cuộc trao đổi với RFA:
“Việc này rất ồn ào trong những năm trước, gây bao nhiêu phiền tóai, không chỉ riêng trong ngành y tế mà trong những ngành khác nửa. Về vệ sinh an ṭan thực phẩm th́ rơ ràng phải có một tổ chức tương đối hoàn chỉnh, ư tôi muốn nói là các tổ chức và bổ sung đầy đủ nhân sự. Vệ sinh  thực phẩm hiện nay là trách nhiệm của ngành y tế, nhưng luôn than phiền là không có đủ nhân lực, hơn nửa hoạt động kiểm tra phải được thực hiện thường kỳ, đều đặn chứ không phải chỉ có từng đợt. Không phải chỉ riêng trong nước tương mà trong tất cả thực phẩm khác, vấn đề kiểm tra, đánh giá chất lượng để phát hiện độc chất mà không thường xuyên, không đúng quy tŕnh như đăng kư rồi xét nghiệm mẫu, theo dơi, th́ chuyện đó xảy lui, xảy tới nhiều lần. Ở trong kinh doanh th́ mọi người biết rồi, người ta v́ lợi nhuận mà bỏ qua những khâu kiểm tra nên việc mất vệ sinh an ṭan có thể xảy ra.”

Công tác kiểm tra vệ sinh an ṭan thực phẩm

Tuy nhiên theo giải thích của tiến sĩ Nguyễn Thị Kê , cựu viên chức Viện Vệ sinh Y tế công cộng, Bộ Y tế th́ công tác kiểm tra vệ sinh an ṭan thực phẩm luôn được nhà nước đặt lên ưu tiên hàng đầu và kết quả đạt được có nhiều dấu hiệu khá tích cực:
“Hệ thống giám sát về an ṭan thực phẩm của ḿnh đă được xây dựng từ nhiều năm nay và ngày càng phát triển, nhà nước đầu tư rất nhiều về thiết bị hiện đại cũng như cán bộ để sử dụng thiết bị ấy.
Nói chung có sự giám sát rất kỷ, qua hai cách, một là giám sát từ những lô nhập khẩu, nghĩa là hàng nhập vào cửa khẩu, lấy mẫu kiểm tra, phát hiện những yếu tố mà ḿnh nghi ngờ. Qua báo chí, có khi báo chí trong nước chưa có, nhưng báo nước ng̣ai người ta có nói, ḿnh cũng theo dơi v́ mạng lưới thông tin bây giờ tốt lắm.
Người ta cảnh báo trước cho nên ḿnh cũng nắm bắt được, khi đó ḿnh triển khai để giải quyết, có nghĩa là hàng nhập khẩu đều được kiểm tra. Nhưng cũng có những loại hàng nhập chui, không qua con đường thương mại chính thức, đặc biệt là từ Trung Quốc v́ biên giới nước ḿnh rộng, hàng chạy qua, chạy lại. Đối với những hàng ấy, ḿnh đi đến tận nơi họ tiêu thụ, ví dụ như các cửa hàng bán sữa, bán thực phẩm, trôi nổi trên chợ, lấy mẫu về kiểm tra. Nói chung là nhà nước làm khá tốt cho nên cho tới bây giờ chưa phát hiện thấy là có những chất đấy, những lô nào có độc tố được phát hiện th́ ḿnh ngưng lưu hành và huỷ những lô ấy. Đến nay trẻ em ḿnh chưa có trường hợp nào bị ảnh hưởng đến sức khỏe, đó là tin đáng mừng.”
Theo báo chí th́ Cục An ṭan vệ sinh thực phẩm đang phối hợp với các bộ ngành có liên quan để siết chặt kiểm tra tất cả các sản phẩm, đặc biệt là sữa có nguồn gốc từ Trung Quốc đang lưu hành trên thị trường khắp cả nước. Kết quả kiểm tra các mẫu thực phẩm  sẽ được công bố rộng rải.
Dư luận luôn mong rằng nhà nước sẽ xử lư nghiêm khắc những gian thương coi nặng đồng tiền mà xem nhẹ sức khỏe của người tiêu dùng,  nhất là đối với con trẻ, khi kinh doanh những sản phẩm không được chứng nhận cuả cơ quan chức năng bảo đảm vệ sinh, an toàn cho ngướ sử dụng.