Wikileaks tung hàng trăm ngàn bí mật ngoại giao

 

Ả Rập lo ngại Iran, kế hoạch Bắc Hàn, tin tặc Trung Quốc

WASHINGTON (AP) - Hàng trăm ngàn tài liệu Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ bị công bố hôm Chủ Nhật, mở tung cánh cửa hậu trường ngoại giao quốc tế, với những lời phê b́nh bộc trực và những áp lực của Mỹ nhắm vào những điểm nóng Afghanistan, Iran, Bắc Hàn.

 

Những tài liệu này được đưa lên trang mạng wikileaks.org, đồng thời được trích đăng trên các báo New York Times, Le Monde (Pháp), Guardian (Anh), Der Spiegel (Đức) và nhiều báo khác.

Loạt hồ sơ này là hơn 250,000 bức điện tín ngoại giao qua lại giữa Bộ Ngoại Giao và các ṭa đại sứ, lănh sự khắp nơi. Chúng tiết lộ những nỗi lo của khối Ả Rập đối với chương tŕnh hạt nhân Iran, và những kế hoạch của Hoa Kỳ đối với Bắc Hàn.

Ngoài ra, c̣n có thư từ đề nghị những nhà ngoại giao Mỹ tại Liên Hiệp Quốc thu thập tin tức về tổng thư kư LHQ, các cộng sự của ông, và những nhà ngoại giao nước ngoài, với tầm mức rất xa so với tin tức thu thập b́nh thường trong ngoại giao.

Ṭa Bạch Ốc lập tức lên án việc phát tán những tài liệu này, nói rằng “tiết lộ như vậy gây nguy hại cho các nhà ngoại giao, các chuyên gia t́nh báo, và mọi người trên khắp thế giới khi t́m đến Hoa Kỳ để được trợ giúp trong việc thúc đẩy dân chủ và chính phủ minh bạch.”

Quốc Vương Abdullah của Ả Rập Saudi (giữa) niềm nở bắt tay Tổng Thống Mahmoud Ahmadinejad của Iran, trước mặt Hoàng Thái Tử Sultan (phải), tại phi trường Riyadh năm 2007. Điện tín mật của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, bị Wikileaks tiết lộ, cho thấy là trong hậu trường, Quốc Vương Abdullah thúc giục Mỹ tấn công Iran để triệt hạ chương tŕnh hạt nhân nước này.

“Bản chất của điện tín báo cáo về Washington là bộc trực và không đầy đủ thông tin, không phản ánh chính sách quốc gia và nhiều khi cũng không có ảnh hưởng ǵ đến quyết định chính sách cuối cùng,” Ṭa Bạch Ốc nói thêm.

“Tuy nhiên, những bức điện tín này có thể gây trở ngại cho việc bàn thảo riêng tư với chính quyền hoặc lănh tụ đối lập ở ngoại quốc,” Ṭa Bạch Ốc nói. “Khi nội dung những cuộc nói chuyện riêng tự bị đăng lên trang nhất báo chí thế giới, điều này không chỉ ảnh hưởng tới quyền lợi ngoại giao Hoa Kỳ, mà c̣n quyền lợi của đồng minh và bạn bè trên thế giới.”

Trên trang web của ḿnh, báo The New York Times viết, đây là “những tài liệu quan trọng, phục vụ lợi ích công cộng, làm rơ những mục tiêu, thành công, thỏa hiệp và thất vọng về ngoại giao của Mỹ, một điều mà các tài liệu khác không làm được.”

Trụ sở Google tại Bắc Kinh trong bức h́nh chụp hồi tháng 3. Điện tín ngoại giao mật, bị Wikileaks tiết lộ, cho thấy ṭa Đại Sứ Hoa Kỳ ở Bắc Kinh có nguồn tin báo cho biết chính Bộ Chính Trị đảng Cộng Sản Trung Quốc ra lệnh tin tặc xâm nhập hệ thống máy tính của Google.

Báo The Guardian cho biết một số điện tín cho thấy Quốc Vương Abdullah của Ả Rập Saudi liên tục kêu gọi Hoa Kỳ tấn công Iran để phá hủy chương tŕnh hạt nhân. Tờ báo này cho biết các giới chức Jordan, Bahrain công khai gọi chương tŕnh hạt nhân của Iran phải được chặn đứng bằng mọi cách. Điện tín tiết lộ các nhà lănh đạo của Ả Rập Saudi, UAE và Ai Cập gọi Iran là “'độc ác,' là một 'mối đe dọa sự hiện hữu' và là một thế lực 'sẽ đưa chúng ta tới chiến tranh,'” báo The Guardian cho biết.

Những tiết lộ này có thể gây khó khăn v́ mặc dù ai cũng biết mối quan ngại của những quốc gia vùng Vịnh, nhưng các nhà lănh đạo ở khu vực hiếm khi nói những lời như thế trước công chúng.

Báo New York Times nhấn mạnh tài liệu cho thấy Mỹ và Nam Hàn đang chuẩn bị cho “sự sụp đổ toàn diện của Bắc Triều Tiên” và thảo luận về những triển vọng cho một đất nước thống nhất nếu Bắc Hàn suy sụp từ bên trong.

Tờ báo cũng trích dẫn tài liệu cho thấy Mỹ gây áp lực ép các nước nhận tù nhân được thả ra khỏi Guantanamo Bay. Báo này nói Slovenia bị ép phải nhận một tù nhân nếu tổng thống nước này muốn gặp Tổng Thống Barack Obama. Một đảo quốc nhỏ ở Thái B́nh Dương, Kiribati, được viện trợ hàng triệu đô la để nhận một nhóm tù.

Báo này cũng trích dẫn một điện tín từ ṭa Đại Sứ Mỹ ở Bắc Kinh trích dẫn một số nguồn cho rằng Bộ Chính Trị nước này chỉ đạo cho tin tặc xâm nhập vào hệ thống máy điện toán của Google.

Báo New York Times nói rằng sau khi nhận được tài liệu từ Wikileaks, họ đă lược bớt thông tin, rồi gởi đến giới chức chính quyền Obama để mời họ có ư kiến gạt bỏ thông tin nào có hại cho an ninh quốc gia.

Sau khi xem qua, giới chức chính quyền đề nghị lược bớt thêm một số thông tin, báo Times nói. Tờ báo cho biết họ đă đồng ư với một số đề nghị này, nhưng không phải tất cả.

<< trở về đầu trang >>