Libya dậy sóng – Tin cập nhật ngày 26 tháng 3

Tin cập nhật ngày 26 tháng 3 – lúc 3 giờ chiều (giờ Libya)

Thành phố Ajdabiya đã được giải phóng.

Lực lượng đối kháng đã tiến qua thành phố Brega và đang tiếp tục hướng tới Ras Lanuf.

Thành phố Ajdabiya đã được giải phóng.

Nhờ các cuộc không kích của liên quân Liên Hiệp Quốc, lực lượng đối kháng đã chiến thắng lực lượng của ông Gadhafi giành quyền kiểm soát thành phố miền đông chiến lược này.

Lực lượng của ông Gadhafi đã rút lui thứ bảy sau ngày chiến đấu ác liệt. Đây là một chiến thắng quan trọng vì thành phố này được coi là một cửa ngõ để đến các mỏ dầu khổng lồ của Libya và cũng là tiền trạm trên đường đến căn cứ chỉ huy của lực lượng đối kháng tại Benghazi.

Ông Shame Eldin Abu Almulla, phát ngôn nhân của Hội Đồng Quốc Gia cho biết lực lượng đối kháng đã kiểm soát thành phố Ajdabiyah 100 phần trăm. Ông nói thêm: “Về phía lực lượng của ông Gadhafi, nhiều người trong số họ đã đầu hàng, những người khác đang rút lui trở lại và đang bị truy đuổi đến tận Brega trong lúc này”.

Chiến thắng Ajdabiyah được xem như là một chuyển động đáng kể đối với lực lượng đối kháng Libya, mở đầu cho một chiến dịch mới tiến về thủ đô Tripoli. Chiến thắng này cũng là bằng chứng về tác động của các cuộc không kích của liên quân Liên Hiệp Quốc.

Theo tin mới nhất, lực lượng đối kháng đã tiến qua thành phố Brega thêm và đang tiếp tục hướng tới Ras Lanuf – một thị trấn giàu dầu mỏ.

Cùng lúc, các máy bay chiến đấu của Liên quân đang mở các cuộc không kích vào lực lượng của ông Gadhafi tại thành phố Misurata.

(Tổng hợp theo Al Jazeera, CNN, AP)

Libya dậy sóng – Tin cập nhật ngày 26 tháng 3

Tin nóng vào đêm thứ năm cho biết lực lượng trung thành với Đại tá Muammar Gaddafi tại thị trấn Ajdabiyah, đang đàm phán để đầu hàng lực lượng đối kháng. Tin này có thể là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến tại Libya.

Tại Benghazi, một sĩ quan chỉ huy lực lượng đối kháng, cựu đại tá không quân Libya Ahmed Omar Bani, nói trong buổi họp báo mới đây là tại thị trấn Ajdabiyah, nơi đang diễn ra cuộc tranh chấp kịch liệt, lực lượng của ông đã nói chuyện với lực lượng của ông Gaddafi thông qua một tu sĩ, người này đã tiếp cận với lực lượng trên và đang là người trung gian.

Lực lượng ông Gaddafi đang bị áp lực năng nề khi họ trở thành mục tiêu cho các cuộc không kích của lực lượng không quân Liện Hiệp Quốc liên tiếp trong sáu ngày qua, bên ngoài thị trấn chiến lược nằm ngay giữa ngã ba đường đến Benghazi.

Đại tá Bani cho biết: “Một số người trong lực lượng của ông Gaddafi đã yêu cầu được đầu hàng, được rời khỏi nơi này và quay về nhà“. Ông nói thêm: “Chúng tôi đang cố gắng thương lượng với những người này ở Ajdabiyah bởi vì chúng tôi tin là họ đã mất liên lạc với bộ phận chỉ huy của họ”.

Lực lượng nổi dậy chỉ có vũ trang nhẹ đã bị bế tắc khi phải đối phó với lực lượng vũ trang tốt hơn nhiều của ông Gaddafi, nhưng lực lượng này lại không muốn tiến tới vì xe tăng của họ sẽ là mục tiêu không kích của Liên quân.

(Tin mới nhất cho biết, các máy bay chiến đấu của Liên quân LHQ đã ném bom vào lực lượng ông Gaddafi ở phía đông Libya để phá vỡ sự bế tắc trên chiến trường và giúp đỡ lực lượng đối kháng chiếm lại thành phố chiến lược Ajdabiyah và lực lượng đối kháng đang tiến vào thành phố từ hướng Đông).

Ông Bani cũng cho biết nói lực lượng ông Gaddafi tiếp tục tấn công thành phố chiến lược quan trọng của Misurata và cho xe tăng tiến vào khu vực đông dân cư để tránh các cuộc không kích. Thành phố cảng 150 dặm về phía đông của Tripoli rõ ràng là một chiến trường quan trọng, vì có vị trí gần thủ đô Tripoli, nơi lực lượng đối kháng có thể sử dụng như là một bệ phóng cho cuộc tấn công vào thủ đô. Khi nhận ra tầm quan trọng chiến lược này, lực lượng ông Gaddafi đã đẩy mạnh các cuộc tấn công của họ để chiếm quyền kiểm soát toàn bộ thành phố. Trong khi đó, các cuộc không kích vẫn diễn ra ở vòng ngoài thành phố nên các chiến xa bên trong vẫn an toàn và không bị ảnh hưởng.

Các cuộc họp báo với sự xuất hiện lần đầu tiên của Đại tá Bani như một gương mặt mới của hội đồng quân sự có trách nhiệm chỉ huy các hoạt động của lực lượng nổi dậy. Sự kiện này cũng cho thấy đang có sự gắn kết trong lực lượng đối kháng mà trước đây đã thiếu sự lãnh đạo chặt chẽ.

Về phía lực lượng ông Gaddafi, Đài truyền hình quốc gia đi tin ông Gaddafi thăng chức cho tất cả các thành viên của lực lượng vũ trang của mình.

Trên mặt trận ngoại giao, hôm qua đại diện của chính quyền Gaddafi đã họp với Liên Hiệp Phi Châu (African Union – AU) tại thủ đô của Ethiopia, và chỉ vài giờ sau khi Chủ tịch Ủy ban Liên Hiệp Phi châu, Jean Ping kêu gọi cho một giai đoạn chuyển tiếp ở Libya, đại diện cho ông Gaddafi, ông Abdul-al-Obeidi Ati, cựu thủ tướng của Libya, tuyên bố chính quyền Gaddafi sẵn sàng đàm phán với lực lượng đối kháng và chấp nhận cải cách chính trị, có thể bao gồm cả cuộc bầu cử.

Ông nói cuộc chiến hiện nay ở Libya đang được thực hiện bởi những phần tử “cực đoan” cùng với sự can thiệp của nước ngoài. “Chúng tôi sẵn sàng thảo luận về những gì mà người Libya muốn”, ông nói. “Những loại cải cách nào họ muốn. Nếu đó là cuộc bầu cử chúng tôi sẵn sàng thảo luận về các chi tiết. Chúng tôi sẵn sàng đàm phán với bất cứ ai. Đây là những người của chúng tôi, không có sự phân chia giữa người dân Libya … Chỉ có sự phân chia giữa các phần tử cực đoan và nhân dân Libya . “

Liên Hiệp Phi Châu đã không ra một thông báo chính thức về đề nghị này và cũng không có chỉ dấu gì về những chính sách của khối.

Mặc dù Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đã cho biết hôm thứ Năm rằng ông muốn thấy lực lượng nổi dậy cũng được tham dự vào cuộc đàm phán, nhưng ông Mustafa Gheriani, phát ngôn viên của lực lượng đối kháng nói rằng ông đã không nghe nói gì về buổi họp này.

Được biết, Libya là một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho AU từ những ngày đầu thành lập, và trong năm 2009, ông Gadhafi được giữ chức chủ tịch luân phiên một năm của AU.

Nhà phân tích Francis Ikome ở Nam Phi cho rằng nếu có một tổ chức mà ông Gaddafi có thể lắng nghe, đó là AU, nhưng những tuyên bố của tổ chức này đã là “quá, quá trễ.” Tình hình hiện tại khó có thể đề cập về cuộc bầu cử, khi cuộc chiến đang xảy ra và trong một môi trường phân hoá như Libya.

“Ông Gaddafi đã bị dồn vào chân tường”, ông Ikome, người hướng dẫn chương trình Phòng Chống các Xung Đột Phi châu tại Học Viện Nghiên Cứu An Ninh ở Pretoria nói thêm: “Ông ta biết rằng nếu ông ta bước xuống, điểm đến kế tiếp của ông ta có thể là (Tòa án Hình sự Quốc tế tại) The Hague. Vì vậy, bất cứ điều gì các thành viên của AU đang nói về dân chủ, đã là quá trễ.”
Trong khi đó, Khối NATO dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động quân sự trên không Libya vào ngày thứ Hai, Đại úy Geoffrey Booth, viên chức quân sự của NATO tại Brussels cho biết hôm thứ Sáu. Nếu Hội đồng Bắc Đại Tây Dương, cơ quan hàng đầu của khối, chấp thuận một nhiệm vụ rộng lớn hơn, là lực lượng NATO sẽ được ủy quyền cho cả hai nhiệm vụ tấn công bất kỳ máy bay nào của ông Gaddafi và tiến hành các cuộc không kích chống lại lực lượng trên mặt đất đe dọa dân thường.

Toàn bộ hoạt động sẽ theo một sự chỉ huy thống nhất.

Bộ trưởng Quốc Phòng Canada, ông MacKay cho biết Khối NATO sẽ sớm công bố Tướng Canada, ông Charlie Bouchard, là chỉ huy trưởng chiến dịch quân sự tại Libya.

“Tôi biết rằng tướng Bouchard là một nhà lãnh đạo khôn ngoan với những cá tính mạnh nhiều khả năng và kinh nghiệm,” . Ông MacKay nói tại Ottawa vào chiều Thứ Sáu. “Tôi tin tưởng vào kinh nghiệm ông ta. Chắc chắn những người trong quân đội Canada đã từng phục vụ tướng Bouchard cũng chia sẻ niềm tin cũng như những chiến hữu của ông ta trong nước và bên ngoài cộng đồng quốc tế.”

Tướng Bouchard hiện đang phục vụ tại Bộ Tư lệnh Lực lượng Đồng Minh tại Naples, Ý. Ông đã từng giữ chức chỉ huy phó của NORAD (Bộ Tự Lệnh Phòng Không Bắc Mỹ) . Tướng Bouchard gia nhập quân đội Canada năm 1974 và đã từng làm việc chung với quân đội Mỹ ở Fort Hood, Texas.

(Tổng hợp theo The Telegraph, Al Jazeera, CNN, AP)

Libya dậy sóng – Tin cập nhật ngày 25 tháng 3

Tin từ Tòa án Hình sự Quốc tế, công tố viên Luis Moreno-Ocampo cho biết ông tin tưởng ”100 phần trăm” chắc chắn rằng những điều tra của ông sẽ dẫn đến việc buộc tội chế độ Libya với tội danh “chống lại loài người”. Ông nói rằng nhóm của ông đã nghiên cứu sáu sự việc xử dụng bạo lực chống lại thường dân và đang cố gắng xác định những người tham gia và ai đã ra lệnh tấn công…

Tổng thư ký khối NATO, ông Anders Fogh Rasmussen đã nói với các phóng viên là các nước trong khối NATO đã đồng ý thực thi khu vực cấm bay ở Libya “để bảo vệ thường dân ” chống lại các lực lượng của ông Gaddafi. Ông nói rằng trách nhiệm của khối của không vượt qua việc thiết lập và duy trì khu vực cấm bay, nhưng quân đội của NATO cũng có thể hành động tự vệ khi bị tấn công.

“Tại thời điểm này, những hoạt động quân sự vẩn là sự phối hợp của liên quân một số quốc gia và của khối NATO,” ông Rasmussen nói. “Nhưng chúng tôi đang xem xét việc khối NATO có nên nhận trách nhiệm rộng lớn hơn theo quy định của Nghị quyết Hội đồng Bảo an LHQ, nhưng điều đó chưa có quyết định”.

Chủ tịch Hội đồng EU, ông Herman von Rompuy, sau buổi họp tại Brussels tuyên bố: “Từ đầu cuộc khủng hoảng, Liên Hiệp Âu Châu đã đi đầu trong việc áp các biện pháp cấm vận cứng rắn. Hôm nay chúng tôi quyết định rằng chúng tôi sẵn sàng áp dụng thêm những biện pháp chặc chẽ hơn nữa, bao gồm cả các biện pháp để đảm bảo rằng các khoản tiền thu nhập từ dầu và khí đốt không lọt vào tay chế độ Gaddafi. Các nước thành viên Liên Hiệp Âu Châu sẽ yêu cầu Liên Hiệp Quốc cũng có biện pháp tương tự.“
Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã chấp thuận cho phép chính phủ tham dự vào các hoạt động hải quân của khối NATO để cấm vận việc vận chuyển vũ khí ra vào Libya. Quốc gia Hồi Giáo này đã đồng ý gửi 4 chiến hạm, một tàu ngầm và một tàu vận chuyển vào hoạt động trên biển.

Phát ngôn nhân của Tổng Thống Obama cho biết là rất tin tưởng rằng Hoa Kỳ có thể chuyển giao trách nhiệm điều hành và kiểm soát các hoạt động quân sự của Liên quân trong vài ngày tới. Hãng Reuter cũng đi tin Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố việc chuyển giao cho khối NATO sẽ diễn ra trong một hoặc hai ngày nữa.

Trong khi đó, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon cho biết không có dấu hiệu cho thấy chính phủ Gaddafi đã thực hiện theo yêu cầu của Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc về việc ngừng bắn ngay lập tức.

“Không có bằng chứng cho thấy chính quyền Libya đã có những bước để thực hiện nghĩa vụ của mình theo nghị quyết 1970 hoặc năm 1973″, ông Ban Ki-moon đã trình bày với Hội Đồng Bảo An. Ông đã đề cập đến hai nghị quyết, trong đó, Hội Đồng Bảo An kêu gọi chấm dứt ngay các hành động thù địch và áp đặt khu vực cấm bay trên toàn quốc Libya.

Ông Ban cho biết đặc phái viên của ông đã tới Libya, là cựu Ngoại trưởng Jordan Abdelilah Al-Khatib, đã trực tiếp khuyến cáo chính phủ Gaddafi là Hội Đồng Bảo An có thể đưa ra những biện pháp mạnh hơn nếu Libya đã không tuân thủ yêu cầu ngưng bắn hồi tuần trước của Hội Đồng Bảo An.

Các thành viên Hội Đồng Bảo An đã họp kín vào ngày Thứ năm để thảo luận về tình hình ở Libya nhưng chưa đưa ra quyết định cụ thể.

Chiến cuộc tại thành phố Ajdabiyah và Misurata vẫn tiếp diễn. Ít nhất 109 người đã bị giết và 1300 người bị thương do các cuộc tấn công của lực lượng ông Gaddafi vào thành phố Misurata. Chỉ nội trong ngày hôm qua, thứ Năm đã có 4 người bị những người bắn lén bắn chết. Lực lượng đối kháng cho biết đã bắn hạ được 30 tên bắn lén và đang tiến về khu vực trung tâm thành phố.

Cùng lúc tình hình tại thủ đô trở nên căng thẳng. Một người dân Tripoli đã nói với phóng viên BBC: “Tôi không phóng đại nếu nói rằng hàng chục ngàn thanh niên đang bị bắt giữ. Hãy nhìn xem, ngay cả bây giờ chúng tôi không thể đến gần nhau, chỉ cần ba bốn người, một vài phút nói chuyện hoặc trò chuyện, theo tôi, có nghĩa là rất nguy hiểm”.

Máy bay chiến đấu của Pháp đã bắn hạ một chiến đấu cơ của không quân Libya trong khi chiếc máy bay này đang đáp xuống một căn cứ ở Misurata vì đã vi phạm nghị quyết “khu vực cấm bay” của Liên Hiệp Quốc, theo đó, tất cả máy bay của lực lượng Gaddafi cất cánh đều trở thành mục tiêu của không quân liên quân Liên Hiệp Quốc.

Những người thuộc lực lượng quân đội và một số bị tình nghi là lính đánh thuê của ông Gaddafi bị bắt đang được giam tại một nhà tù quân sự tại Benghazi. Một số xác nhận phục vụ trong lực lượng của ông Gaddafi và cho biết thêm là họ đã không có sự chọn lựa nào khác, họ bị bắt buộc phải bắn vào những người đối kháng và thường dân. Abul Majid Mohammed, một người trong tiểu đoàn Al Fadila, cho phóng viên hãng Reuter biết: “Nếu người nào từ chối nổ súng thì họ sẽ giết hoặc thiêu sống ngay, chính mắt chúng tôi thất họ giết chết những người lính đã không chịu nổ súng”.

Trong buổi họp báo đầu tiên tại căn cứ hải quân của khối NATO tại Naples, Ý, Phó Đề Đốc Ý, Rinaldo Veri, đã cho biết biển Địa Trung Hải là nơi “dễ dàng nhất, nhanh nhất và trực tiếp nhất” để đưa vũ khí vào Libya và khó có thể tuần tra toàn bộ bờ biển này.

Tuy nhiên, ông cho biết, việc bắt đầu tuần tra bắt đầu từ hôm thứ tư bằng các chiến hạm hiện có của NATO hiện trong khu vực đã được “đóng được cánh cửa trước“. Trong một vài ngày tới, ông dự kiến sẽ có đủ phương tiện để các hoạt động có hiệu quả hơn. Ông từ chối không cho biết có bao nhiêu tàu chiến đang có hoặc bao nhiêu đã được các quốc gia hứa đóng góp, và chỉ cho biết các đóng góp đến từ Italy, Anh, Hy Lạp, Hoa Kỳ, Canada, Tây Ban Nha và Thổ Nhĩ Kỳ. Hôm thứ Tư, các viên chức quân sự của Khối NATO tại Brussels cho biết đã nhận được 16 tàu chiến từ các quốc gia thành viên.