Detroit, thành phố bị quên lăng

Thanh Hà
 

Thành phố Detroit hiện nay

Giấc mơ chinh phục lại 2 triệu cư dân của Detroit đă thuộc về quá khứ. Thị trưởng thành phố từng được mệnh danh là chiếc nôi của ngành công nghiệp xe hơi Hoa Kỳ đă tuyên bố như trên cách nay hai năm. Với khoảng hơn 900,000 dân, về mặt dân số Detroit là thành phố lớn thứ 11 trên toàn quốc.

Khủng hoảng địa ốc 2007, cơn băo tài chính 2008, sự sụp đổ của ba đại công ty Ford, Chrysler và GM, ba ông chủ lớn nuôi sống đến hơn 80% người dân ở đây càng khiến phong trào di cư gia tăng vận tốc. Hiện có từ 30 đến 50% dân số Detroit không có việc làm. Nhiều gia đ́nh phải dọn đi nơi khác để tha phương cầu thực. Hậu quả trước mắt là ¼ diện tích của thành phố, tương đương với cả thủ đô Paris, nay không c̣n có bóng người qua lại.

Ở Hoa Kỳ, nhiều lá phổi công nghiệp của nước Mỹ bị ch́m vào quên lăng, như trường hợp của Cleverland hay Pittsburgh. Nhưng hiếm khi cả một vùng đất hàng trăm cây số bị bỏ trống. Detroit được mô tả có từng mảng trống như một bánh phó mát do không một khu phố nào, dù là những khu thị tứ và sang trọng, lại không có những căn nhà, những cửa hàng bị bỏ trống, đổ nát, tồi tàn. Thậm chí có cả những con đường trở nên hoang vu không một bóng người qua lại, và nếu có đi chăng nữa, th́ đó chỉ là những bóng ma của các tay hút sách, nghiện ngập. Tại đây, người ta khó có thể t́m thấy một siêu thị hay một rạp xi nê c̣n hoạt động.

Nhiều dịch vụ công công, từ an ninh đến y tế bị lơ là. Thành phố và thị trưởng Detroit cũng đang rất lúng túng trong việc quản lư một thành phố đang bị thu nhỏ lại, khi mà các sân vận động khổng lồ của thành phố bị bỏ trống, họa hoằn lắm mới có một vài trận đấu banh bồ dục.  Làm thế nào để bảo tŕ cả một hệ thống xa lộ mà ngay cả vào giờ cao điểm cũng chỉ có vài chiếc xe qua lại ? Làm thế nào để bảo đảm an ninh cho những ṭa cao ốc hàng chục tầng không người ở ? và nhất là làm thế nào để cho bộ mặt thành phố trông có vẻ bớt thiểu năo, khi mà những căn nhà hoang cỏ mọc dại lên đến thắt lưng ? Thậm chí có nhiều căn hộ mà đến nay sở nhà đất không c̣n t́m ra chủ.

Hiện tượng một thành phố bị thu nhỏ như trường hợp của Detroit được coi là một « pḥng thí nghiệm » thú vị đối với các kiến trúc sư đô thị. V́ từ trước đến nay, giới này chỉ biết mở rộng thành phố chứ chưa từng phải cọ sát với mô h́nh ngược lại.

<<trở về đầu trang>>