Phỏng vấn luật sư Trần Đ́nh Triển
về phiên ṭa sắp tới liên quan đến ông Cù Huy Hà Vũ

Bauxite Việt Nam-Được biết Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ sẽ ra ṭa vào ngày 24 tháng 3 sắp đến với tội danh "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng ḥa xă hội chủ nghĩa Việt Nam", có khung h́nh phạt từ 3 đến 12 năm tù; và một trong những luật sư tham gia bào chữa cho ông Cù Huy Hà Vũ là luật sư của Văn pḥng Luật sư V́ dân Trần Đ́nh Triển. Bauxite Việt Nam phỏng vấn LS Trần Đ́nh Triển về một số vấn đề liên quan đến phiên ṭa.

- BVN: Xin Luật sư cho biết trong phiên ṭa sắp tới liên quan đến ông CHHV có bao nhiêu LS được tham gia bào chữa? Là luật sư bào chữa cho ông CHHV, có điều ǵ làm LS trăn trở không?

- LS Trần Đ́nh Triển: Số lượng LS tham gia bào chữa là do anh Vũ và gia đ́nh mời và phải đươc Ṭa án ND TP Hà Nội chấp thuận, điều này tôi không biết chính xác. BVN có thể hỏi chị Dương Hà để biết cụ thể hơn.

Tôi được anh Vũ và gia đ́nh mời tham gia bào chữa. Đồng thời, đó cũng là trách nhiệm và nghĩa vụ của ḿnh, v́ tôi và anh Vũ là cùng quê, trong cuôc sống thường nhật thân thiện như anh em trong nhà, do đó về đạo lư của dân tộc Việt Nam "Một con ngựa đau cả đàn bỏ cỏ, chị ngă em nâng, lá lành đùm lá rách, tối lửa tắt đèn có nhau”…; trong khúc hát của người xứ Nghệ có lời trách móc thấm đượm nghĩa t́nh "ngái ngôi chi mà anh nỏ về", hoặc có câu đă trở thành chân lư "rằng qua cơn hoạn nạn, rằng mới hiểu ḷng nhau"; mặt khác, Hiến pháp, Bộ Luật h́nh sự, Bộ Luật tố tụng h́nh sự và Luật Luật sư,… khuyến khích và cho phép, đồng thời xác định trách nhiệm của luật sư phải góp phần bảo vệ công lư. Pháp luật là vậy, nghĩa t́nh là vậy, nhưng khi tôi nhận lời bào chữa cho anh CHHV th́ rơi văi đâu đó lời: là Luật sư phản động – đau lắm và buồn lắm quư vị ạ (trong quăng đường hoạt động vẻ vang của Bác Hồ có sự đóng góp của luật sư đó chứ). Tôi đă được Chánh án Ṭa án Nhân dân TP. Hà Nội cấp giấy chứng nhận bào chữa cho anh CHHV, hôm nay tôi đă nhận được giấy thông báo của Ṭa về phiên xử sơ thẩm, đó là vào 8 giờ ngày 24 tháng 3 này.

- BVN: Hiện nay người ta đang truy tố ông CHHV căn cứ vào các bài viết và các bài trả lời phỏng vấn của ông ấy. Thế theo luật pháp Việt Nam và các công ước quốc tế mà VN đă kư kết tham gia th́ theo Luật sư, ông CHHV có tội hay không?

- LS Trần Đ́nh Triển: Tôi đă nói rơ quan điểm của tôi rất nhiều lần là anh CHHV không có tội.

Trước hết ta phải xem xét đến động cơ và mục đích. Nếu xem xét một hành vi th́ phải xem động cơ và mục đích của người thực hiện hành vi đó. Xem xét những quan điểm của anh Vũ đă nêu hay những bài viết của anh Vũ, tôi nhận thấy trong đó có những vụ việc anh đi vào cụ thể, kiến nghị vào những cái cụ thể, có những điều anh đưa ra như một luận điểm khoa học. Nếu người ta đi vào cái cụ thể để kiến nghị cái cụ thể th́ không được khái quát thành cái chung.

Cái thứ hai là về việc chống nhà nước XHCNVN th́ quan điểm của tôi là: khái niệm về CNXH là một khái niệm đang c̣n trừu tượng, đang được bàn luận rất nhiều kể cả về học thuật ở nhiều nước trên thế giới. Chúng ta hăy xem đó như một học thuyết. Có những học thuyết nếu có những quan điểm tốt th́ ta áp dụng, c̣n nếu những quan điểm chưa chuẩn xác hay thậm chí đang c̣n là trừu tượng hay thậm chí đang là viễn tưởng, như khoa học viễn tưởng, th́ chúng ta không nên mơ mộng vào đó, và hăy hiểu rằng chúng ta đang đi theo một khoa học viễn tưởng mà thôi. Tôi giả định nếu khái niệm nhà nước CHXHCN VN là của dân, do dân và v́ dân là sự thật, th́ những quan điểm và bài viết được nêu ở cáo trạng của anh Vũ nó chống lại của dân, chống lại do dân và chống lại v́ dân ở đâu? Hậu quả ở đâu? Một hành vi phạm tội phải có nguyên nhân, hậu quả và mối quan hệ nhân quả. Hậu quả là cái ǵ? Ở đây hậu quả chỉ thấy nêu là các ư kiến tập hợp của Sở Văn hóa Thông tin đưa sang mà chưa thấy hậu quả cụ thể ǵ cả, thế th́ mối quan hệ nhân quả nó ở đâu? Tôi chưa nói là nếu chúng ta đă tham gia các công ước quốc tế th́ trong quy định pháp luật chúng ta về các điều ước quốc tế, trong bộ luật tố tụng h́nh sự, trong bộ luật ban hành quy phạm pháp luật cũng nói nếu có điều ǵ trái với các công ước quốc tế mà chúng ta đă tham gia th́ phải thực hiện theo các điều của các công ước quốc tế đó. Những điều này khỏi phải bàn, nhưng tôi tin chắc rằng tại phiên ṭa sắp tới họ sẽ bỏ qua những điều đó, dù có lập luận ǵ nữa th́ người ta cũng bỏ!

Bây giờ nếu chúng ta xét theo quan điểm của chủ nghĩa Mác, v́ nói rằng chúng ta đang theo chủ nghĩa Mác mà, Mác nói rằng đấu tranh giữa các mặt đối lập là động lực của sự phát triển của xă hội. Vậy th́ ở đây nếu có những quan điểm đối lập th́ chúng ta phải cùng giải quyết, phải cùng mổ xẻ nó ra để thúc đẩy cho xă hội phát triển, chứ tại sao lại phải chỉ có một quan điểm duy nhất, và ai nói khác đi với quan điểm đó th́ cho đó là phạm tội, là tuyên truyền chống phá? Điều đó chính là đă chống lại chủ nghĩa Mác.

Ngay chính như Đảng CSVN cũng nói rằng đấu tranh phê và tự phê là động lực của sự phát triển, nhưng nếu có người phê b́nh th́ lại cho rằng người ta phạm tội, là chống lại đường lối. Trong vấn đề về đa nguyên đa đảng, tôi rất tán đồng quan điểm của đồng chí Nguyễn Phú Trọng khi đồng chí c̣n làm Chủ tịch QH. Khi đó đ/c NPT đă trả lời một phóng viên của báo ở Ấn Độ và nói rằng “ở VN trong giai đoạn hiện nay chúng tôi thấy chưa cần thiết phải đa đảng”; có nghĩa là hiện nay “chưa cần thiết”, như thế sẽ có thời điểm cần thiết. Và cũng đă có nhiều người có cùng quan điểm như anh Vũ vậy, tại sao không bắt và truy tố hết?

Và c̣n nữa, hiện nay chúng ta đang có phong trào học tập tấm gương Bác Hồ, th́ Bác đă nói rằng “Đảng ta là đảng cầm quyền”, chứ Bác đâu có nói là đảng độc quyền đâu, đâu có nói độc đảng đâu?

Anh Vũ nêu lên một quan điểm như vậy, nếu như tôi là một lănh đạo, tôi sẽ đưa quan điểm đó ra mổ xẻ, thảo luận ở những cơ quan nghiên cứu như Viện Mác – Lênin, Viện Triết học… để tranh luận với nhau và để đi đến một kết luận thống nhất, chứ tại sao khi người ta vừa đưa quan điểm đối lập th́ lại cho là người ta chống? Nếu hành xử như vậy th́ xă hội sẽ không bao giờ phát triển được. Nói trái là phải đi trái, nói phải là phải đi phải th́ bao giờ xă hội mới phát triển được?

Một điều nữa là hiện nay, chúng ta đang phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, và chính ngay Đại hội Đảng vừa qua cũng đă nói đến quyền sở hữu, nếu khái niệm về quyền sở hữu theo quan niệm của CNXH là công hữu nhà nước về tư liệu sản xuất, th́ vừa rồi cũng tranh luận và cuối cùng đă phải bỏ, th́ tại sao có những quan điểm đang tranh luận, đang xem xét, đang giải quyết với nhau mà lại đưa ra truy tố như vậy?

Một vấn đề nữa là theo chủ nghĩa Mác, tôi không nói ǵ khác ngoài chủ nghĩa Mác, chủ nghĩa Mác nói rằng: chính cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng, kiến trúc thượng tầng luôn luôn đi sau cơ sở hạ tầng và nếu không thay đổi nó th́ nó sẽ ḱm hăm những động lực phát triển của cơ sở hạ tầng, c̣n khi cơ sở hạ tầng phát triển th́ buộc kiến trúc thượng tầng phải thay đổi theo. Đó là quan điểm biện chứng giữa kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng theo chủ nghĩa Mác. Rơ ràng với một nền kinh tế đa thành phần, đa loại h́nh sở hữu như chúng ta, các thiết chế về mặt xă hội, tổ chức nhà nước, thể chế chính trị phải theo các h́nh thức của cơ sở hạ tầng như quan điểm của chủ nghĩa Mác chứ. Thế tại sao khi anh Vũ đưa ra một quan điểm như vậy th́ gọi là chống? Chúng ta phải căn cứ vào pháp luật, căn cứ vào đường lối của Đảng, căn cứ vào ư nguyện của người dân và với sự ḥa hợp của dân tộc với văn minh của nhân loại để xem xét một hành vi, chứ không phải theo ư chí của những người đang cầm quyền.

- BVN: Như vậy theo phân tích của Luật sư th́ dựa vào luật pháp VN, dựa vào các công ước quốc tế mà VN đă tham gia, dựa vào cả quan điểm của chủ nghĩa Mác, và vào tư tưởng Hồ Chí Minh th́ ông CHHV không có tội?

- LS Trần Đ́nh Triển: Vâng đúng vậy. Không những không có tội mà đó c̣n là những suy nghĩ và hành động rất tiến bộ và rất đáng khen.

- BVN: Trong phiên ṭa sắp tới Luật sư dự đoán người ta sẽ xử ông CHHV như thế nào?

- LS Trần Đ́nh Triển: Người ta sẽ vẫn xử anh Vũ có tội, bất chấp các luận điểm tôi vừa nêu trên. Và với thực tại như xă hội hiện nay, tôi dự đoán người ta sẽ xử CHHV với mức án 4 – 6 năm tù. Việc họ xử anh CHHV có tội sẽ lại càng khẳng định việc anh CHHV đ̣i đổi mới là đúng. Tôi cho rằng lịch sử rồi sẽ xét để khẳng định rằng anh Vũ đúng, quan điểm của tôi đúng.

- BVN: Với thực tế như thế, với dự kiến kết quả của phiên ṭa sẽ như thế th́ đó là một điều đáng buồn cho xă hội hiện nay phải không thưa ông?

- LS Trần Đ́nh Triển: Vâng, không chỉ buồn mà tôi c̣n thấy vừa nhục, vừa đau.

- BVN: Bauxite Việt Nam xin chia sẻ tâm trạng của Luật sư, khi bào chữa cho thân chủ ḿnh, biết thân chủ ḿnh không sai, nắm chắc phần phải, nhưng không thể bảo vệ quyền lợi cho thân chủ ḿnh, v́ thật ra phiên ṭa như thường lệ sẽ không hề căn cứ trên sự tranh tụng để t́m ra chân lư, mà bản án đă có sẵn.

- LS Trần Đ́nh Triển: Tôi đoán được tất cả mọi việc đă được xếp đặt sẵn rồi, cho nên luật sư có nói đúng, có tranh tụng hay đi nữa th́ cũng là để cho mọi người bàn luận lại sau này thôi, chứ để thay đổi được phiên ṭa trong bối cảnh hiện nay là điều không tưởng. Bản án đă có sẵn. Tuy nhiên, trong vụ án này, tôi hoàn toàn cảm thông với các điều tra viên, kiểm sát viên và hội đồng xét xử.

- BVN: Xin cám ơn Luật sư đă dành thời gian để trả lời phỏng vấn.

BVN thực hiện.