Phía sau bài phóng sự của VTV1 về TS Cù Huy Hà Vũ

      Mặc Lâm,

biên tập viên RFA

Bên ngoài phiên phúc thẩm xử TS Cù Huy Hà Vũ tại TAND Hà Nội hôm 02/8/2011

Ngay sau bản án phúc thẩm xử TS Cù Huy Hà Vũ, hệ thống truyền h́nh nhà nước đă phát đi bài phóng sự công phu mang tên “Sự thật về hành vi vi phạm của Cù Huy Hà Vũ”.

 

Bài phóng sự này ngay sau đó bị phản đối dữ dội từ người trong cuộc lẫn các trang mạng xă hội, Mặc Lâm t́m hiểu những gút mắc trong bài phóng sự tai tiếng này.

Xâm phạm đời tư

Nhiều trang mạng đồng ư với nhau bài phóng sự truyền h́nh mang tên “Sự thật về hành vi vi phạm của Cù Huy Hà Vũ” do đài VTV1 thực hiện là bài phóng sự công phu, nhưng v́ quá công phu nên bài này đang gánh chịu búa ŕu dư luận do cái công phu quá mức này.

Công phu thứ nhất là bài phóng sự dài đúng 16 phút 4 giây th́ trong đó một số lớn thời gian dành ra để bươi móc đời tư cũng như đem những “cán bộ đóng vai nhân dân” lên phát biểu ư kiến chống lại ông Cù Huy Hà Vũ. Trước tiên là Ông Trần Mạnh Quân, với tư cách là chủ tịch UBND phường Điện Biên, Ba Đ́nh Hà Nội, nơi gia đ́nh TS Hà Vũ cư trú đă nă phát pháo đầu tiên vào cá nhân ông Vũ và sau đó gắn lời lẽ miệt thị TS Cù Huy Hà Vũ vào miệng của nhà thơ Huy Cận, cha ruột của TS Hà Vũ, nay đă chết, nói những lời lẽ khó tin về con trai ḿnh.

Ông Trần Mạnh Quân nói trước ống kính với tính cách là một nhân chứng dùng để nói xấu đời tư ông Cù Huy Hà Vũ, và với một giọng điệu hết sức tự tin, ông Quân đóng vai người ngồi lê đôi mách khá nhập vai, tuy lời lẽ ông nói không dính ǵ tới bản án của TS Cù Huy Hà Vũ.

Đạo diễn đoạn này không mấy thành công khi không khai thác được nguyên cớ hay động lực thúc đẩy TS Cù Huy Hà Vũ tiến vào con đường chống lại nhà nước, mà ngược lại làm cho người xem thấy được sự yếu kém năng lực của những người mang trọng trách thông tin.

Ai cũng biết phiên toà xét xử TS Cù Huy Hà Vũ tuy nói công khai nhưng cửa đóng kín mít và ngay cả phóng viên quốc tế cũng không được vào. Thân nhân người bị xử cũng giới hạn tới mức tối đa nhưng trong phóng sự truyền h́nh này khán giả được xem ít nhất là hai công dân có mặt tại phiên toà lên tiếng đả kích TS Cù Huy Hà Vũ. Vậy những công an có chọn lọc này là ai?

Người thứ nhất là bà Phạm B́nh Mai đă mạnh mẽ nói:

“Tôi đă tham dự phiên ṭa từ đầu đến cuối, phiên toà đă diễn ra công khai và dân chủ. Toà đă tuyên án đúng người đúng tội”

C̣n người thứ hai là bà Trương Thị Diễm Phương, tự xưng là hàng xóm của gia đ́nh TS Cù Huy Hà Vũ đă có những nhận xét khiến người ta không khỏi liên tưởng tới các phiên toà trong thời gian “cải cách ruộng đất”. Bà Phương ung dung nói xấu hàng xóm ḿnh như sau:

“Đối với hàng xóm th́ anh ấy cũng đă cư xử nhiều chuyện riêng trong phiên toà th́ chúng ta cũng thấy rằng anh ấy đă ứng xử là thiếu văn hoá.”

Không biết phải ứng xử thế nào mới là có văn hoá trong một phiên toà “ít người nhiều ma” như vây?

TS Cù Huy Hà Vũ trong phiên phúc thẩm tại TAND HN hôm 02/8/2011. AFP

Phản ứng của gia đ́nh

Trước những xúc phạm quá rơ ràng này gia đ́nh TS Cù Huy Hà Vũ phản ứng như thế nào? Luật sư Nguyễn Thị Dương Hà vợ của TS Hà Vũ cho chúng tôi biết cảm tưởng của bà và gia đ́nh như sau:

"Trong cái chương tŕnh VTV1 phát ra tối ngày mùng 4 tháng 8 vừa qua th́ cả gia đ́nh họ tộc nhà tôi rất là phẫn nộ. Thứ nhất về mặt lư, về mặt pháp lư mà nói trong luật Việt Nam quy định là không được nói cái ǵ thuộc về riêng tư, quyền bí mật đời tư, nếu tôi không nhầm th́ điều 38 khoản 1 hay khoản 2 bộ luật dân sự th́ nó nói đến cái quyền riêng tư, không ai được quyền động chạm đến những cái riêng tư của người khác như nói xấu anh Vũ trên truyền h́nh.

Đây không phải việc làm của một cơ quan nhà nước. Truyền h́nh là tiếng nói của chính quyền, của quốc gia rồi chứ không phải của một người ngồi lê đôi mách. Thứ nhất là dựng chuyện, thứ hai là bóp méo, bôi nhọ th́ tôi thấy như thế không phải là một việc làm thuộc đẳng cấp quốc gia."

Với những bức xúc như vừa kể bà Dương Hà cho biết là đă gửi thư trực tiếp tới ông Trần B́nh Minh, tân giám đốc đài truyền h́nh quốc gia, người chịu trách nhiệm trực tiếp về chương tŕnh này để đ̣i ông này giải thích hầu lấy lại công lư cho TS Vũ, bà nói:

"Cho nên chúng tôi thứ nhất là v́ đạo đức làm người, thứ hai là v́ sĩ diện của một quốc gia, thứ ba là do những việc liên quan đến t́nh cảm gia đ́nh, cũng như danh dự gia đ́nh cho nên chị em tôi đại diện cho gia đ́nh ḍng tộc đứng lên đ̣i làm việc với ông Trần B́nh Minh là Tổng giám đốc đài Truyền h́nh Việt Nam, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương đảng Cộng Sản Việt Nam và cũng là đại biểu Quốc hội khoá 13 vừa rồi."

VTV1 không những tấn công TS Cù Huy Hà Vũ, người đă lănh án 7 năm tù giam và 3 năm quản chế mà nó c̣n tấn công cả trang mạng bauxite Việt Nam với lập luận là trang mạng này tiếp tay với TS Cù Huy Hà Vũ với những việc làm sai trái.

Với lời dẫn cùng h́nh ảnh của trang mạng bauxite Việt Nam, bài phóng sự này nói “nổi lên là nhóm điều hành trang mạng Bauxite Việt Nam, họ không chỉ sử dụng Cù Huy Hà Vũ làm cố vấn pháp luật mà c̣n đăng những bài viết chống phá nhà nước của Vũ. Ngay sau khi kết thúc phiên toà sơ thẩm nhóm điều hành trang mạng Bauxite VN đă soạn thào và cho đăng tài kiến nghị công khai danh sách trên mạng internet với nội dung mập mờ làm cho người đọc ngộ nhận rằng Cù Huy Hà Vũ không phạm tội các cơ quan tố tụng vi phạm pháp luật, lôi kéo ghi tên đ̣i trả tự do cho Vũ.

Cơ quan điều tra các tỉnh thành đă vào cuộc, xác minh t́m hiểu thực chất việc làm trên trang mạng bauxite VN. Bước đầu đă xác định 75 trường hợp có tên tuổi địa chỉ thật trong đó gần 40 trường hợp đă xác định bị mạo danh tự ư đưa tên người ta vào danh sách kiến nghị. Nhiều người đă tố cáo và kiến nghị cơ quan công an phải điều tra xử lư nghiêm. hoặc gửi e-mail thư tới những người điều hành trang mạng bauxite Việt Nam yêu cầu chấm dứt việc mạo danh”

Tấn công trang bauxite VN

Sự thật như thế nào? trang bauxite VN có phải đă làm những việc sai trái này hay không, hay chính nó đang bị quy chụp để tiến hành một vụ án thứ hai sau vụ Cù Huy Hà Vũ?
Ông Trần Đức Quế, người được VTV1 nói là bị bauxite vn gán ghép đă lên tiếng cùng với chữ kư của ông đă xuất hiện trên chính trang bauxite Việt Nam để chứng minh GS Huệ Chi và nhóm của GS hoàn toàn không mạo danh như lời của VTV1 kết án.

“Tôi là Trần Đức Quế, là người thu thập chữ kư của các cụ lăo thành cách mạngcho bản “Kiến nghị thả tự do cho Cù Huy Hà Vũ”. Lúc đầu chuyển cho GS Nguyễn Huệ Chi có tên các ông Nguyễn Nam Khánh, Lê Văn Trọng và Trần Nguyên, sau biết là nhầm nên tôi đă báo cho anh Huệ Chi bỏ đi và được biết anh đă bỏ trên mạng.

Khi các anh An ninh hỏi tôi có đồng ư với việc làm của anh Huệ Chi không, tôi trả lời việc đó là đúng. Nhưng nếu anh Huệ Chi nộp bản danh sách Kiến nghị lên cấp trên trước rồi đăng danh sách lên mạng sau th́ theo tôi là đúng tŕnh tự hơn.

C̣n khi An ninh bảo tôi rút tên, tôi đă quá mệt mỏi, nên nói rằng: bây giờ Kiến nghị đă nộp lên các cấp thẩm quyền rồi, rút cũng được không rút cũng được, nếu rút người ta cũng hiểu không phải do tôi, và v́ lư do ǵ tôi phải rút.”

Qua những thông tin vừa rồi người ta có thể biết rất nhiều điều phía sau một bài phóng sự mà truyền thông nhà nước dùng để đối phó với công dân của họ. Thay v́ minh họa để người dân thấy rơ hơn tội trạng của ông Cù Huy Hà Vũ qua các bằng chứng cụ thể, th́ toàn bài phóng sự lại tiếp tục đóng vai tṛ đấu tố một người mất cả khả năng trả lời. Với cách tuyên truyền phản tác dụng này liệu có bao nhiêu người dân sẽ tin theo những minh họa mà VTV1 đă làm?

Nguy hiểm hơn hết là VTV1 đang đóng luôn vai Viện kiểm sát khi trưng những bằng chứng không trung thực, quy chụp và kết án một nhóm trí thức trên trang mạng bauxite Việt nam. Đây là một hành động phạm pháp và có thể sẽ bị các nạn nhân đem ra trước công luận nhằm lấy lại sự thật cho chính bản thân và gia đ́nh họ.