Tổng trưởng quốc pḥng Hoa Kỳ thời chiến tranh Việt Nam là Robert S. McNamara đă qua đời
Trần
Thị Sông Dinh ,
Cali Today News – Tổng trưởng quốc pḥng Hoa Kỳ thời
chiến cuộc VN là ông Robert S. McNamara vừa qua đời vào
thứ hai, hưởng thọ 93 tuổi. Ông ta qua đời vào lúc 5 giờ
sáng tại quê nhà của ông ta v́ tuổi già và sức yếu.
Tên tuổi của ông ta gắn liền với cuộc chiến VN, mà người
ta c̣n gọi là cuộc chiến của McNamara.
Robert S. McNamara được TT John F. Kennedy chọn làm tổng
trưởng quốc pḥng từ năm 1961. Và ông đă giữ chức vụ này
trong 7 năm, lâu hơn tất cả các vị tổng trưởng quốc
pḥng khác từ năm 1947 đến nay.
Ngay cả con trai của ông ta cũng phản đối cuộc chiến mà
chính ông McNamara đang điều hành và các nhà phê b́nh
th́ tấn công ông ta không thương tiếc.
Sau khi rời Ngũ Giác Đài, ông McNamara trở thành chủ
tịch Ngân Hàng thế giới, và tập trung năng lực tâm linh
vào chuyện cải thiện đời sống ở vùng nông thôn, tại các
quốc gia đang phát triển thay v́ chế tạo vũ khí và xây
dựng quân đội.
Ông cũng đă từ chối viết hồi kư, đưa ra quan điểm của
chính ông ta về cuộc chiến. Vào đầu năm 1990, ông bắt
đầu tiết lộ. Ông nói với tạp chí Time vào năm 1991 là
ông ta không nghĩ là cuộc thả bom ở miền Bắc Việt Nam
thời chiến tranh, chiến dịch thả bom lớn nhất trong lịch
sử đến thời kỳ đó, có hiệu quả, nhưng ông vẫn tiến hành
bởi v́ “chúng tôi phải nỗ lực chứng minh rằng việc thả
bom không có hiệu quả và bởi v́ những người khác nghĩ
rằng nó sẽ có hiệu quả.”
Cuối cùng vào năm m1993, ông viết hồi kư "In Retrospect:
The Tragedy and Lessons of Vietnam", ra đời vào năm
1995, v́ ông tin là một số bài học của chiến tranh VN có
thể áp dụng cho giai đoạn hậu chiến tranh lạnh.
Trong cuốn hồi kư này, ông ta cũng nói rằng ông ta từ
năm 1967, đă không tin rằng Mỹ sẽ có khả năng thắng cuộc
chiến du kích mà Pháp đă từng thất bại tại VN.
Vào ngày phát hành sách, năm đó ông ta 78 tuổi, trả lời
cho AP, ông McNamara nói “Chúng tôi vào thời tổng thống
Kennedy và Johnson đă hành xử đúng với nguyên tắc và
truyền thống của đất nước, nhưng chúng tôi sai lầm.
Chúng tôi quá sai lầm.”
McNamara viết rằng ông ta và những người khác đă không
hỏi 5 câu hỏi lớn:
- Có thật sự sụp đổ của Nam Việt Nam sẽ dẫn đến sự sụp
đổ của Đông Nam châu Á?
- Và điều đó có tạo ra sự đe dọa nghiêm trọng cho an
ninh của Tây Phương?
- Loại chiến tranh nào – quy ước hay du kích – có thể
phát triển?
- Chúng ta có thể giành chiến thắng không với quân đội
Mỹ chiến đấu bên cạnh quân đội Việt Nam Cộng Ḥa?
- Liệu chúng có nên không biết câu trả lời cho tất cả
những câu hỏi này trước khi quyết định liệu có nên động
binh?
McNamara, một tên tuổi gắn liền với cuộc chiến Việt Nam,
vừa ra đi hôm nay, và báo chí Mỹ sẽ nh́n lại cuộc chiến
VN nhiều trong mấy ngày này.
Trần Thị Sông Dinh