Internet đang 'gây quan
ngại cho chính phủ Việt
Nam'
Nguyễn Trung
Ngày 14/10, tại Hạ viện Hoa Kỳ,
một nhóm các dân biểu quan tâm
tới Việt Nam, do dân biểu
Loretta Sanchez và Zoe Lofgren
chủ tŕ, đă tiến hành một buổi
thuyết tŕnh về t́nh h́nh tự do
Internet ở Việt Nam với sự tham
gia của các diễn giả đại diện
cho các tổ chức thúc đẩy dân chủ,
nhân quyền quốc tế và hải ngoại.
Phía Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và
Việt Nam không có đại diện tham
gia tŕnh bày. Phóng viên Nguyễn
Trung của ban Việt Ngữ, Đài VOA,
đă có mặt ở buổi thuyết tŕnh và
có bài tường thuật sau.
Phát biểu mở đầu buổi thuyết
tŕnh, dân biểu Loretta Sanchez
cho rằng Internet ‘đang ngày
càng trở thành một phương tiện
quan trọng cho các nhà hoạt động
ở Việt Nam’. Bà Sanchez cũng
đồng thời nhận định rằng ‘trong
khi con số thường dân Việt Nam
sử dụng blog và website cá nhân
để bày tỏ chính kiến ngày càng
tăng, Việt Nam đang tăng cường
các biện pháp kiểm soát
Internet’.
Lư giải với VOA Việt Ngữ về lư
do dẫn tới t́nh trạng này, ông
Nguyễn Ngọc Bích, Chủ tịch Ban
Chấp hành Nghị hội Toàn quốc
người Việt ở Hoa Kỳ, cho rằng
'tốc độ lan tỏa thông tin nhanh
và rộng của Internet đă gây ra
quan ngại cho chính phủ Việt
Nam'.
Ông Bích nói: ‘Internet là
phương tiện rất lớn để cho người
dân nói lên ư kiến của họ trong
khi đó chính quyền ở Việt Nam
rất sợ những tư tưởng tự do. Họ
cho là nó sẽ tạo nên một phong
trào mà có thể đi tới chỗ chống
đối chính quyền. Hiện cũng có
các blog được nhiều người theo
dơi, do đó nó tạo nên dư luận,
như chuyện chống đối Trung Quốc.
Đó là chuyện nhà cầm quyền hoàn
toàn không muốn, nên họ t́m cách
ngăn chặn đủ điều’.
Bà Sophie Richardson, đại diện
tổ chức thúc đẩy nhân quyền thế
giới Human Rights Watch, cũng
tán đồng quan điểm của ông Bích.
Bà Richardson cho rằng Internet
là ‘công cụ người dân có thể sử
dụng để bày tỏ quan điểm, lập
hội và phản đối nên Việt Nam
không muốn điều đó xảy ra’.
Tháng trước, Việt Nam đă bắt giữ
ba blogger, trong đó có phóng
viên Phạm Đoan Trang của báo
điện tử VietNamNet, những người
từng đề cập tới vấn đề tranh
chấp lănh hải ở Biển Đông.
Tuy nhiên, ba người viết blog
này sau đó đă được thả. Phát
ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt
Nam, bà Nguyễn Phương Nga, nói
rằng những blogger đó ‘có dấu
hiệu xâm hại an ninh quốc gia’.
Bà Nga cũng cho rằng vụ bắt giữ
đă bị ‘thổi phồng’ và ‘xuyên tạc
với dụng ư xấu’.
Việt Nam từng nhiều lần khẳng
định ‘không bỏ tù những người
bất đồng chính kiến, mà chỉ bắt
giam những ai vi phạm pháp
luật’.
Nhận xét về điều này, bà
Richarson của tổ chức Human
Rights Watch, cho rằng Việt Nam
cần phải thay đổi nếu thực sự
muốn trở thành một thành viên
được tôn trọng của cộng đồng
quốc tế.
Bà nói: ‘Thật lạ là có các điều
luật h́nh sự hóa tự do ngôn luận
và gọi đó là ‘lợi dụng quyền tự
do dân chủ’. Nhiều điều luật của
Việt Nam rộng và mơ hồ nên chính
quyền dựa vào đó để viện dẫn cho
các hành động bắt người. Các
luật lệ đó cần phải được thu hẹp
và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.
Con đường tiến tới chuyện giải
quyết được vấn đề giao tế toàn
cầu đối với Việt Nam vẫn c̣n
dài’.
Theo số liệu chính thức của
Trung tâm Internet Việt Nam,
hiện có khoảng hơn 20 triệu
người sử dụng mạng toàn cầu ở
nước này, và nhiều người trong
số đó dùng blog làm phương tiện
trao đổi thông tin cũng như bày
tỏ quan điểm về mọi mặt đời
sống.
Cuối năm 2008, Bộ Thông tin và
Truyền thông Việt Nam đă thành
lập một cơ quan chuyên trách có
nhiệm vụ ‘quản lư nội dung các
loại h́nh thông tin trên
Internet’.
Tại buổi thuyết tŕnh, dân biểu
Sanchez cho biết thêm rằng bà
cùng với một số dân biểu khác
trong nhóm Congressional Vietnam
Caucus ‘đă gửi thư tới các nhà
cung cấp dịch vụ Internet và
cũng đă gặp đại diện của công ty
Yahoo để hoan nghênh họ đă tham
gia Sáng kiến Mạng lưới Toàn cầu
(viết tắt là GNI) cũng như thúc
giục các công ty này tiếp tục
ủng hộ tự do ngôn luận trên
Internet ở Việt Nam’.
GNI được lập nên để ngăn chặn sự
đàn áp của các chính phủ đối với
tự do ngôn luận trên mạng. Nhóm
này, với sự tham gia của các
công ty Internet, các nhà đầu tư
và các tổ chức nhân quyền, thảo
luận và định ra các luật lệ chỉ
dẫn các công ty Internet và viễn
thông bảo vệ tự do ngôn luận và
cá nhân trên mạng. Yahoo, Google
và Microsoft cũng tham gia sáng
kiến này.
Trong khi đó, bà Richardson cho
VOA Việt Ngữ biết rằng một số
công ty cung cấp dịch vụ trên
mạng đă ‘chuyển server ra ngoài
Việt Nam để có thể từ chối đ̣i
hỏi về kiểm soát thông tin của
chính quyền như từng thấy ở một
số nước khác’.
Cho dù nêu lên một số các thách
thức mà người sử dụng Internet ở
Việt Nam gặp phải, ông Nguyễn
Ngọc Bích nói rằng ông ‘vẫn lạc
quan’.
Ông Bích nói: ‘Tôi cho rằng ngăn
chặn hoàn toàn Internet rất khó.
Chính quyền tăng cường những
biện pháp ngăn chặn, và những
biện pháp trừng phạt này kia.
Nhưng mà bỏ người ta vào tù cũng
không thể ngăn chặn được phong
trào Internet ngày càng lên và
nó tạo ra nguồn dư luận đa chiều
ở trong nước, và điều đó rất tốt
cho tương lai của nền dân chủ
Việt Nam, mặc dù chính quyền
đương nhiên không muốn điều đó’.
Theo Ủy ban Bảo vệ Nhà báo thế
giới (CPJ), năm ngoái, lần đầu
tiên con số các nhà báo điện tử
bị bỏ tù trên thế giới nhiều hơn
so với các kư giả thuộc loại
h́nh báo in. CPJ cho rằng thực
tế đó ‘phản ánh sự gia tăng ảnh
hưởng của loại h́nh báo chí điện
tử cũng như thông tin trên
Internet’.
Giám đốc điều hành CPJ, ông Joel
Simon, từng phát biểu rằng
‘quyền lực và ảnh hưởng của loại
h́nh báo chí điện tử thế hệ mới
đă khiến các chính phủ áp chế
trên thế giới quan tâm và họ đă
tăng cường phản công trước làn
sóng này’.