Nhà văn Đào Hiếu từ Sài G̣n cho biết ngành công an đă buộc ông đóng cửa trang web riêng v́ "vi phạm luật xuất bản".

Trang daohieu.com, hiện không thể truy cập, thu hút nhiều bạn đọc từ hai năm qua v́ các tác phẩm "lề trái" của Đào Hiếu, người cũng đăng lại nhiều bài vở mang tính chất chính trị xă hội.

Nói chuyện với BBC qua điện thoại ngày 18/09, ông Đào Hiếu kể lại những ngày làm việc với công an.

Ông cũng bày tỏ cảm giác "cô độc", cho rằng đang có sự "đầu hàng tập thể" trong xă hội Việt Nam.

Đào Hiếu: Khi tôi làm việc với công an, về mặt văn bản, không hề có ḍng nào viết là cấm Đào Hiếu làm trang web. Nhưng trong suốt những ngày thẩm vấn, họ dùng lời nói, không phải văn bản, bảo tôi bỏ tác phẩm của tôi ra khỏi trang web.

Việc thẩm vấn diễn ra không liên tục, kéo dài trong hai tuần. Ban đầu họ gửi giấy mời, mời tôi đến làm rơ một số vấn đề về trang web. Họ tiếp đăi khá lịch sự, nhẹ nhàng. Họ bảo trang web vi phạm điều 10 của Luật xuất bản, tuyên truyền xuyên tạc lịch sử chống phá chế độ.

Tôi khẳng định ḿnh không xuyên tạc lịch sử, chỉ viết sự thật để chống áp bức, bất công, tham nhũng và Trung Quốc xâm lược. Đến ngày thứ hai, họ bảo nên gỡ các tác phẩm của tôi ra khỏi trang web, nếu không phải làm việc nhiều ngày với công an. Họ nói nguyên văn "nếu như vậy, rất khổ cho anh, mà cũng khổ cho chúng tôi".

Lúc đó tôi nghĩ các bài của tôi đă cũ, độc giả đă đọc từ lâu, nên tôi đồng ư gỡ bỏ. Gỡ xong, tôi tưởng đă kết thúc. Không ngờ họ vẫn gọi điện, lúc th́ hỏi sao bài này chưa gỡ, lúc lại hỏi sao bài kia c̣n nằm trên trang web. Tôi nói đó không phải bài của tôi mà của cộng tác viên, và các trang web khác. Họ nói của ai, cũng phải gỡ. Hôm sau họ lại gọi tôi đến làm việc.

Mỗi lần đến là phải khai lư lịch, hỏi cung, ghi chép. Xin quư vị hiểu rằng việc khai lư lịch không giống đi xin việc, mà rất nặng nề. Theo tôi dự đoán, các buổi làm việc đều có quay phim, thu âm nên tôi phải rất đắn đo, cân nhắc, cảnh giác cao độ. V́ thế rất căng thẳng. Nhiều khi hai bên phải giành nhau từng chữ.

Sau các buổi như thế, tôi mới nói trang của tôi dành cho người quan tâm thời sự chính trị, nay các anh không cho đăng, trang này ngày càng nhạt, độc giả sẽ bỏ rơi nó. Nếu các anh cấm như vậy, có khác ǵ ép tôi dẹp nó.

Họ buộc tôi viết cam kết dẹp trang web v́ vi phạm điều 10. Nhưng tôi chỉ viết tôi bỏ trang web của ḿnh v́ lư do sức khỏe.

 

BBC: Khi ông nói ḿnh là người yêu nước, viết các bài chống Trung Quốc xâm lược, họ có trả lời không?

Họ không trả lời. Nói chung có vẻ họ tránh né những vấn đề nhạy cảm như vậy.

BBC: Trong hai năm qua, có bao giờ ông nghĩ có ngày phải dẹp trang web hay không?

Tôi cũng nghĩ như vậy chứ. Ḿnh viết thẳng thắn quá, gần như không né tránh ǵ. Chắc chắn rồi có ngày nó bị dẹp. Nhưng có điều này tôi muốn tâm sự. Những người như chúng tôi hiện nay ở Việt Nam không nhiều, như cá nằm trên thớt và đặc biệt là rất đơn độc.

Trước đây chúng tôi hoạt động cách mạng, làm Việt Cộng, xuống đường đấu tranh. Khi bị bắt vô tù, quần chúng biểu t́nh đ̣i trả tự do rầm rộ, bây giờ th́ không, xă hội im thin thít, gần như không phản ứng ǵ.

Trước đây ở tù, có đài Giải phóng, báo chí ủng hộ, nay th́ ngược lại. Trước đây bị tra tấn, hỏi cung, có lực lượng vũ trang của Mặt trận tổ chức các trận đánh trả thù, các tổ chức nhân quyền lên án, gửi phái đoàn vào tận trong tù thăm hỏi. Tôi rất thương cho những người bị bắt, v́ họ quá cô độc. Tôi thương họ lắm.

 

BBC: Phải chăng, theo ông, năo trạng phi chính trị hóa hiện nay rất khó thay đổi?

Đó là thảm họa. Nhiều nhà văn, trí thức nổi tiếng, lănh giải thưởng này nọ, tác phẩm dịch ra nhiều thứ tiếng, quay thành phim. Có vẻ họ như 'ngư ông đắc lợi'. Sự chọn lựa của họ là đứng bên lề.

BBC: Ông có nh́n vượt ra ngoài giới trí thức không? Những người c̣n lại trong xă hội th́ thế nào?

Tôi tiếp xúc nhiều lắm. Chị buôn bán ngoài chợ, phu xe xích-lô, công chức. Họ đều nh́n thấy vấn đề hết, nhưng cũng đều thờ ơ. Có lẽ họ không cảm thấy đó là sự bức xúc, họ biết chỉ để mà biết.

Các blogger lên tiếng trên mạng, họ đại diện cho quần chúng mà nói. Nhưng quần chúng, khổ nỗi, ít đọc các trang đó, nếu có đọc th́ đọc cho biết thôi. Có vẻ họ an phận, bằng ḷng với cuộc sống của ḿnh. Gần như có tâm lư "đầu hàng tập thể".

T́nh thế trang web, blog hiện nay cũng giống như phong trào sinh viên chúng tôi sau trận Mậu Thân, bị đánh tan tác. Nhưng đó chỉ là so sánh t́nh huống, chứ tương quan lực lượng đôi bên khác xưa rất nhiều.

Hồi xưa chúng tôi dù có lúc thất bại, nhưng không đơn độc, có hỗ trợ rất lớn. Bây giờ, những người bị bắt vừa rồi đều là những người con ưu tú của dân tộc, nhưng rất đơn độc. Thật đáng sợ, mà cũng đáng trách. Nhưng không biết trách ai?