Sáu cây bút ở Việt Nam được tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch (HRW) trao giải thưởng Hellman/Hammett năm nay.

Đó là nhà báo tự do Nguyễn Văn Hải tức Hoàng Hải (blogger Điếu Cày), nhà giáo Nguyễn Thượng Long, cô Phạm Thanh Nghiên, thượng tọa Thích Thiện Minh, cựu chiến binh Trần Anh Kim và ông Vi Đức Hồi.

Trong thông cáo ra tại New York hôm 13/10, HRW nói giải thưởng này là để "tôn vinh cam kết của họ đối với quyền tự do ngôn luận và sự dũng cảm của họ trước sự truy bức về chính trị."

Thông cáo viết:"Tất cả những người này đều là các cây bút và nhà tranh đấu mà công việc và hoạt động của họ đã bị đàn áp."

"Ngoài các trải nghiệm cá nhân, họ còn đại diện cho các cây viết và nhà báo khác, mà cuộc sống và sự nghiệp bị gián đoạn vì các chính sách kiểm soát ngôn luận và các ấn phẩm của chính phủ."

Giải thưởng Hellman/Hammett hàng năm được Human Rights Watch trao cho các nhân sỹ quốc tế, bắt đầu từ 1989, tới nay đã gần 700 nhân vật được nhận giải. Nó đi kèm phần thưởng tài chính dưới 10.000 Mỹ kim.

Giải thưởng này mang tên của kịch sỹ cánh tả Mỹ Lillian Hellman và nhà văn Dashiel Hammet, những người từng bị truy bức về chính trị trong những năm 1950 tại Hoa Kỳ vì bị cho là cộng sản.

Chính phủ Việt Nam trong quá khứ đã từng lên tiếng chỉ trích việc trao giải Hellman/Hammett của HRW cho các nhân vật ở Việt Nam, mà họ cho là "dựa trên các thông tin sai lệch".

 

Vinh danh

Bà Elaine Pearson, phó giám đốc khu vực châu Á của HRW, nói: "Việc vinh danh các cây bút này cũng giúp làm sáng tỏ một nước Việt Nam mà nhiều người trên thế giới không biết."

Bà cáo buộc: "Đây là nơi mà chính phủ trấn áp mạnh mẽ những người bất đồng chính kiến, tự do ngôn luận, báo chí độc lập và quyền tiếp cận mạng internet; chính phủ làm tất cả những gì có thể để bịt miệng các chỉ trích gia."

Trong số sáu vị nhận giải thưởng năm nay, cô Phạm Thanh Nghiên, 33 tuổi, và ông Trần Anh Kim, 61 tuổi, hiện còn đang bị giam giữ chưa được xét xử.

Cô Nghiên bị bắt từ tháng Chín 2008 còn ông Kim bị bắt hồi tháng Bảy năm nay.

Blogger Điếu Cày, 57 tuổi, thì hiện đang thi hành án tù hai năm rưỡi vì tội trốn thuế.

Thượng tọa Thích Thiện Minh, 56 tuổi, đã ngồi tù 26 năm từ 1976-2005 vì chống đối nhà nước. HRW nói hiện ông vẫn bị quản chế, giống nhà giáo Nguyễn Thượng Long và ông Vi Đức Hồi.

Năm nay, ngoài sáu người Việt, HRW còn trao giải cho 31 nhân vật từ Trung Quốc, Iran, Miến Điện, Colombia , Ai Cập, Eritrea , Gambia , Iraq , Bắc Triều Tiên, Pakistan , Nga , Rwanda , Sri Lanka , Syria , Tây Tạng, Thổ Nhĩ Kỳ, Tunisia , và Zimbabwe .