Vụ bà Trần Khải Thanh Thủy "cố ư gây thương tích"
và dấu hiệu "bẫy người khác phạm tội"
Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ
Từ mấy ngày nay, nhiều báo đăng tin về vụ bà
Trần Khải Thanh Thủy, một người viết văn tự do,
bị Công an quận Đống Đa, Hà Nội, bắt và bị khởi
tố bị can về “Tội cố ư gây thương tích” quy định
tại Điều 104 Bộ Luật h́nh sự do đă đánh người
vào tối 8/10 vừa qua. Theo báo Công an nhân dân
ngày 10/10, khoảng 20h30′ ngày 8/10, Đỗ Bá Tân (chồng
bà Thủy, giáo viên) để xe máy cản lối đi lại tại
ngơ 178 phố Chợ Khâm Thiên. Lúc này, anh Nguyễn
Mạnh Điệp, 41 tuổi, trú tại số 15 ngơ 138 phường
Trung Phụng đi qua đă góp ư và yêu cầu anh Tân
dẹp xe để lấy lối đi. Hai bên lời qua tiếng lại.
Tân đă dùng mũ bảo hiểm đập vào mặt anh Điệp.
Thấy chồng đánh anh Điệp trước cửa nhà, Trần
Khải Thanh Thủy đă cầm 2 viên gạch trên 2 tay
xông ra. Thủy dùng tay phải ném viên gạch trúng
đầu anh Điệp gây thương tích phía sau gáy, chảy
nhiều máu. Anh Nguyễn Văn Thịnh đi qua, vào can
ngăn cũng bị Thủy dùng gạch ném trúng tay phải
gây thương tích. Không dừng ở đó, Thủy vào nhà
lấy một cây gậy gỗ dài 102cm, quay ra đập vào
người và tay anh Điệp, vào tay và lưng anh Thịnh.
Anh Điệp bị chảy nhiều máu, ngất đi, được nhân
dân và Công an phường Trung Phụng đưa đi cấp cứu
tại Bệnh viện Đống Đa. Qua xác định ban đầu tại
bệnh viện, được biết, anh Điệp bị chấn động năo
và khâu nhiều mũi ở đầu, trong t́nh trạng đau
đầu, buồn nôn, mệt mỏi, chưa thể tỉnh táo làm
việc với cơ quan Công an được.
Sau khi sự việc xảy ra, Công an quận Đống Đa đă
phối hợp với Công an phường Trung Phụng bảo vệ
hiện trường, lập biên bản bắt người phạm tội quả
tang, thu thập tài liệu và lấy lời khai các nhân
chứng. Ngày 9/10, qua khám xét nhà ở của Thủy,
cơ quan điều tra đă thu giữ 1 cây gậy gỗ dài
102cm và 1 mũ bảo hiểm Tân dùng để đánh anh Điệp.
Tại cơ quan Công an, về cơ bản, vợ chồng Trần
Khải Thanh Thủy nhận đă cầm gậy, gạch tấn công
bị hại, nhưng vẫn quanh co trong khai báo một số
vấn đề liên quan. Tuy nhiên, vụ việc đă rất rơ
ràng v́ có nhiều người có mặt tại hiện trường và
chứng kiến hành vi đánh người của vợ chồng Thủy.
Cùng với nội dung trên, báo Công an nhân dân
đăng ảnh của vợ chồng bà Thủy như một “cặp vợ
chồng tội phạm”.
Thế nhưng, việc bắt vợ chồng bà Trần Khải Thanh
Thủy cũng như việc khởi tố bị can đối với bà
Thủy là trái pháp luật.
Bắt trái pháp luật: Công an bắt vợ chồng bà Thủy
theo cách thức “bắt người phạm tội quả tang”
thực hiện đối với “người đang thực hiện tội phạm
hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm th́ bị phát
hiện hoặc bị đuổi bắt” quy định tại Điều 82 Bộ
Luật tố tụng h́nh sự. Thế nhưng theoAn ninh thủ
đô th́ phải gần 1 giờ sau khi sự việc xảy ra (khoảng
21 giờ 30) Công an phường Trung Phụng mới mời
được vợ chồng bà Thủy đến trụ sở Công an phường
“để giải quyết vụ việc” rồi bắt luôn tại đó,
nghĩa là khi họ không ở trong t́nh trạng “đang
thực hiện tội phạm”. Như vậy, công an đă bắt vợ
chồng bà Thủy trái pháp luật.
Khởi tố bị can trái pháp luật: Điều 126 Bộ Luật
tố tụng h́nh sự quy định: “Khi có đủ chứng cứ
một người đă thực hiện hành vi phạm tội th́ Cơ
quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can”. Để
đủ chứng cứ một người phạm tội “Cố ư gây thương
tích” quy định tại Điều 104 Bộ Luật H́nh sự th́
tỷ lệ thương tật của người bị hại phải từ 11%
trở lên, đồng nghĩa phải có kết quả giám định
thương tật người bị hại. Thế nhưng chí ít cho
đến hết ngày 9/10 anh Điệp vẫn chưa được đưa đi
giám định thương tật th́ việc Công an khởi tố bị
can đối với bà Thủy vào ngày 9/10 là trái pháp
luật.
Phải khẳng định rằng những oan sai bắt nguồn từ
nhận thức không đầy đủ hoặc không đúng của những
người tiến hành tố tụng về áp dụng pháp luật đă
là rất nghiêm trọng. Vậy nên những oan sai do cố
ư chỉ có thể là tội ác và đáng tiếc trong vụ
việc này đă có dấu hiệu như thế qua những mô tả
định hướng “tội phạm” quá lộ liễu đối với bà
Thủy và những t́nh tiết “dấu đầu hở đuôi” của
một vụ bắt người đă được “chương tŕnh hóa”.
Một là, “Trần Khải Thanh Thủy đă cầm 2 viên gạch
trên 2 tay” và “Sau khi sự việc xảy ra, Công an
quận Đống Đa đă phối hợp với Công an phường
Trung Phụng bảo vệ hiện trường”. Vậy mà với hiện
trường được bảo vệ, Công an chỉ thu được mỗi một
viên gạch. Không lẽ viên kia biết “độn thổ”?
Hai là, “Thấy chồng đánh anh Điệp trước cửa nhà,
Trần Khải Thanh Thủy đă cầm 2 viên gạch trên 2
tay xông ra”. Điều này hoàn toàn ngược với logíc
thông thường là người vợ chỉ tấn công kẻ khác
khi thấy tính mạng chồng bị kẻ này đe dọa, tóm
lại không nhằm mục đích nào khác ngoài cứu
chồng. Tóm lại, họa cả chồng lẫn vợ chuyên nghề
ăn cướp hoặc đâm thuê chém mướn th́ mới “tiếp
ứng” nhau kiểu côn đồ như thế!
Ba là, “Thủy dùng tay phải ném viên gạch trúng
đầu anh Điệp gây thương tích phía sau gáy” đă là
nực cười v́ đầu là đầu và gáy là gáy chứ đầu đâu
phải là gáy! Cụ thể th́ bức ảnh do Công an cung
cấp đăng trên báo Dân trí ngày 9/10 cho thấy
“vết thương” của nhân vật Điệp không ở vùng đầu
mà là vùng cổ dưới mang tai. Vậy là rơ, có nói
nhân vật Điệp bị ném “trúng đầu” th́ mới có thể
nói tiếp “anh Điệp bị chấn động năo và khâu
nhiều mũi ở đầu, trong t́nh trạng đau đầu, buồn
nôn, mệt mỏi, chưa thể tỉnh táo làm việc với cơ
quan Công an được”. Tóm lại, có “nghiêm trọng
hóa” vết thương của nhân vật Điệp th́ mới có cơ
khép tội bà Thủy v́ không nói ai cũng biết
thương tích ở đầu bao giờ cũng nặng, thậm chí
nặng hơn rất nhiều thương tích ở cổ.
Bốn là, “Anh Điệp bị chảy nhiều máu, ngất đi,
được nhân dân và Công an phường Trung Phụng đưa
đi cấp cứu tại Bệnh viện Đống Đa”. Thế nhưng bức
ảnh đăng trên báo An ninh Thủ đô ngày 10/10 lại
cho thấy nhân vật Điệp ngồi để được băng bó.
Không lẽ lại có kiểu “ngất ngồi”?!
Năm là, “có nhiều người có mặt tại hiện trường
và chứng kiến hành vi đánh người của vợ chồng
Thủy”. Vậy câu hỏi đặt ra là tại sao nhiều người
này lại không một ai can ngăn nếu không phải là
có mặt chỉ để làm chứng cho “hành vi đánh người
của vợ chồng Thủy” trước cơ quan Công an?
Sáu là, việc Công an lấy lời khai của các nhân
chứng nhưng không một lần lấy lời khai của cháu
Khuê, con gái 13 tuổi của vợ chồng bà Thủy,
người đă chứng kiến “sát sàn sạt” sự việc từ đầu
chí cuối.
Cũng như vậy, bà Thủy bị nhân vật Điệp đánh vào
đỉnh đầu gây chảy máu (cháu Khuê đă chụp ảnh và
trong nhà bà Thủy hiện c̣n nhiều vết máu) nhưng
Công an lại không cho bà Thủy đi bênh viện và
trên thực tế không báo nào đả động đến việc bà
Thủy bị đả thương. Để nói Công an hoàn toàn làm
trái pháp luật khi chỉ thu thập chứng cứ chống
lại vợ chồng bà Thủy và cố t́nh để lọt tội phạm
bằng cách không đưa nhân vật Điệp vào ṿng tố
tụng.
Bảy là, Tại sao Công an xác định cả ông Tân và
bà Thủy đánh nhân vật Điệp mà lại chỉ khởi tố
một ḿnh bà Thủy? Nếu chỉ khởi tố bà Thủy đồng
nghĩa ông Tân được xác định không phạm tội th́
tại sao Công an lại không chấm dứt ngay viêc tạm
giữ đối với ông Tân mà c̣n “tiếp tục điều tra”
như lời ông Vũ Công Long, trưởng Công an quận
Đống Đa, để làm cái ǵ? Hay do báo Công an nhân
dân đă trương ảnh ông Tân hoành tráng như “tội
phạm” nên giờ mà thả ông Tân th́ có khác nào xúi
ông này kiện “báo nhà” đ̣i bối thường danh dự?