Văn Hóa Tham Nhũng

Văn Hóa Tham Nhũng

Trần Khải

Khi tham nhũng trở thành một lý tưởng, làm cách nào có thể gột rửa, thanh tẩy, và bứng đi gốc rễ văn hóa cội nguồn tham nhũng? Câu hỏi này kể như bế tắc, không thể tìm giải pháp được nơi các chế độ độc tài toàn trị, vì bất kỳ tiếng nói dị biệt nào cũng sẽ bị cả guồng máy quyền lực tham nhũng vùi dập thê thảm.
Nhưng khi tham nhũng đã trở thành lý tưởng cho cả một em bé gái 6 tuổi, thì dân tộc đó sẽ hy vọng những gì nơi tương lai?
Bản tin thông tấn AFP ngày 8-9-2009 loan tin rằng một bé gái 6 tuổi được giới truyền thông Trung Quốc chú ý ngay trong ngày đầu em bé tới trường khi em bày tỏ ước mơ sẽ trở nên một “cán bộ tham nhũng” khi lớn lên.
Bé gái này tuyên bố ước mơ trên trong cuộc phỏng vấn truyền hình và đoạn phim được phóng lên một trang web miền Nam Trung Hoa, làm các nhà viết blog mô tả lời của em bé như “một phản chiếu của hiện thực xã hội,” theo tờ nhật báo Southern Metropolis Daily.
Khuôn mặt bé gái được làm mờ đi để che giấu căn cước. Bé nói, “Khi em lớn lên, em muốn làm một cán bộ.”
Người phỏng vấn hỏi, “Cán bộ thế nào em muốn làm?”
Bé trả lời, “Một cán bộ tham nhũng, vì cán bộ tham nhũng có nhiều thứ lắm.”
Nhiều trẻ em khác trong đoạn phim được hỏi cùng câu hỏi, trong đó nhiều em nói là muốn làm cô giáo, trong khi nhiều em nói là không biết nên muốn làm gì.
Bản tin AFP nói là nhiều diễn đàn liên mạng đã ca ngợi bé gái này về viễn kiến “thực tế” về cuộc đời, trong khi nhiều cư dân mạng giễu cợt về nạn tham nhũng ở Hoa Lục.
Một bình luận viết, “Chủ nghĩa xã hội đã trở thành ấn bản mới của ‘Bộ Trang Phục Mới của Hoàng Đế’ rồi.”
Một cư dân mạng khác viết: “Cái xấu xí của đời sống đã làm hỏng trẻ em rồi – làm sao chúng ta có thể giáo dục thế hệ kế tiếp?”
Nếu trường hợp này xảy ra tại Việt Nam? Có em bé Việt Nam nào mơ ước như thế không? Kể cả trong tiềm thức? Và rồi lớn lên, em bé sẽ kiếm chồng Đài Loan, Hàn Quốc, hay chịu làm vợ bé cho các cán bộ tham nhũng?
Không có gì làm mất phẩm giá phụ nữ hơn thế nữa, khi đẩy các thế hệ tương lai vào các chọn lựa bất nhân như thế.
Tuy nhiên, thực tế là nhiều thiếu nữ Việt Nam đang lâm vào cảnh như thế. Thậm chí, phải chịu về Sài Gòn, tụ họp vài chục cô để “thi hoa hậu... khoe hàng” nhằm kiếm chồng Đài Loan, Hàn Quốc.
Bản tin ABC News hôm 7-9-2009 nói lên ngay nhan đề về thực tiễn xã hội Trung Quốc, “The Return of the Chinese Concubine?” (Trở Lại Thời của Hầu Thiếp Trung Hoa?).
Trong bản tin kể về nhiều cán bộ Trung Hoa giàu xụ, trường hợp đổ bể gần nhất là Chen Shaoji, vừa mất chức cấp chỉ huy tỉnh Quảng Đông vì tham nhũng, mà bị lộ chỉ vì cô vợ bé nổi giận kể ra – cô còn là một xướng ngôn viên đaì truyền hình.
Trường hợp khác, hồi tháng 7-2009, tòa TQ kết án tử hình Chen Tonghai, chủ tịch công ty quốc doanh dầu Sinopec về tội nhận hối lộ 29 triệu Mỹ Kim. Cô vợ bé của Chen làm chủ một công ty địa ốc và có thể mua đất liên hệ tới công ty dầu Sinopec dưới giá thị trường, theo bài báo trên tờ tạp chí kinh doanh Caijing.
Làm thế nào cứu được tâm hồn thơ mộng cho các em bé? Sẽ không thể nào cứu nổi, nếu ba mẹ em phải sống trong hoàn cảnh cực khổ, vất vả kiếm sống, trong khi trước mắt là hoạt cảnh lên xe xuống ngựa huy hoàng của các cán bộ tham nhũng.
Và cũng sẽ không thể nào cứu nổi tâm hồn thơ mộng cần thiết, nếu các em bé này là con chaú cán bộ tham nhũng, khi các em sẽ bị lôi kéo vào guồng máy và phải biện hộ, bênh vực cho cơ chế.
Và cũng sẽ không thể nào cứu nổi sự trong trắng độc đáo của các nền văn hóa dân tộc – dù là tại Trung Quốc, Việt Nam, Cuba, Bắc Hàn... -- khi đã bị nhuộm bẩn bởi các chế độ độc tài toàn trị mà bất kỳ ai phản biện, nói khác đi đều sẽ bị bắt giam vì lý do an ninh. Khi nền văn hóa tham nhũng đã thay thế cho nền văn hóa dân tộc, thì bậc thang giá trị duy nhất chỉ sẽ là quyền lực và tiền thôi.

TRẦN KHẢI