Sau gần sáu tháng giam giữ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đă quyết định truy tố Trần Anh Kim, Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung từ tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam” theo điều 88 thành tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo điều 79 Bộ Luật H́nh sự.
Trước phiên ṭa sắp diễn ra, dư luận đang nghĩ ǵ về vấn đền tội phạm trong vụ việc này?
Khoản 1 điều 79 Bộ luật h́nh sự ghi rơ: “Người nào hoạt động thành lập hoặc tham gia tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân th́ bị phạt như sau: Người tổ chức, người xúi giục, người hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả ngiêm trọng, th́ bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử h́nh”.
Về nhân thân và hoạt động của những người bị bắt giam cho thấy họ chưa bao giờ chống phá chính quyền, mà ngược lại đă chứng tỏ ḿnh là những công dân giàu ḷng yêu nước.
Trần Anh Kim cống hiến gần cả cuộc đời vào sinh ra tử trong chiến tranh và tích cực chống tham nhũng v́ lợi ích nhân dân thời b́nh.
Lê Công Định là một luật sư từng bào chữa cho Việt Nam trong các vụ kiện tụng quốc tế nổi tiếng, khát khao cống hiến sức ḿnh để xây dựng nền tư pháp lành mạnh và công bằng.
Trần Huỳnh Duy Thức là giám đốc của một trong những công ty Việt Nam hiếm hoi trên thị trường thế giới, vươn lên từ khó khăn gây dựng sự nghiệp, là tấm gương cho tuổi trẻ đang mơ ước thành đạt và làm rạng danh dân tộc, đồng thời cũng tham gia cổ vũ cho dân chủ tiến bộ thông qua các bài viết dưới bút danh blogger Trần Đông Chấn, cộng sự trong “Nhóm nghiên cứu Chấn”.
Nguyễn Tiến Trung sau khi tốt nghiệp thạc sĩ công nghệ thông tin ở Pháp đă quyết định trở về đóng góp vào sự phát triển của đất nước, dù cơ hội làm việc và gây dựng gia đ́nh ở nước ngoài trong tầm tay.
Những ǵ họ đă làm đều chứng tỏ đă ấp ủ niềm tin lâu dài và tinh thần tự nguyện v́ dân tộc. Phát biểu hay bài viết của họ đều chỉ ra yếu kém trong xă hội và nêu biện pháp khắc phục.
 

'Chẳng ai có tội'
Tất cả đều bàn thảo, trao đổi rất ôn ḥa. Bằng cách đó, làm sao họ có thể phạm tội lật đổ chính quyền? Lật đổ chính quyền là bạo động như có người từng bắt cóc thủ tiêu hay đặt bom ám sát các nhân vật cao cấp, khởi nghĩa vũ trang, xóa bỏ chính phủ hợp hiến, quyết tử gây đổ máu…
Đằng này, họ đều rất ư thức, biết tôn trọng và dừng lại trước giới hạn cho phép của pháp luật về quyền tự do ngôn luận và thành lập các hội nhóm. Việc cáo buộc hay kết tội của Viện kiểm sát thiên về chủ quan định tính mà chưa đạt đến một định lượng cần và đủ. Cho nên, trong vụ việc này chẳng có ai là tội phạm “lật đổ chính quyền”.
Chúng ta cũng cần hiểu đúng về “chính quyền nhân dân”. Ở Việt Nam ai cũng biết các cuộc bầu cử đều theo h́nh thức “Đảng cử dân bầu”, mà quan trọng nhất nhân sự do Đảng chọn, lá phiếu của người dân chỉ là hợp thức hóa quyền lực cho nhân sự đó.
Miễn cưỡng chấp nhận th́ có thể gọi đó là “chính quyền bán nhân dân” (một nửa), chứ không phải là “chính quyền nhân dân”. Do vậy, đúng ra nên dừng lại phiên ṭa, xác định lại nội dung cùa “chính quyền nhân dân”và giải thích một cách trung thực, công bằng, khoa học trước khi đưa ra áp dụng.
Việc giải thích này không chỉ lấy ư kiến từ đảng viên Đảng cộng sản mà c̣n rộng răi ở các đảng, trong giới luật sư, trí thức và các tầng lớp xă hội.

'Nếu đủ dũng cảm'
Nếu Đảng cộng sản đủ dũng cảm, minh bạch và trung thực khách quan, hăy nên tiến hành việc này. Đây mới là thử thách cho thấy một Đảng v́ dân, v́ sự phát triển của xă hội, biết lắng nghe những tiếng nói phản biện.
Đây càng là dịp Đảng cộng sản tự minh chứng không phải là tổ chức chính trị duy nhất, không triệt thoái những đảng viên của Đảng khác, đồng thời Việt Nam không giam giữ tù nhân chính trị.
Xét ở điểm này, v́ không có một “chính quyền nhân dân” đích thực nên càng chẳng có ai là tội phạm “lật đổ chính quyền nhân dân”.
Trong thời gian dài, cùng với điều 88 hay 79 nói trên là hàng loạt chỉ thị của Đảng ban hành cảnh giác và chống lại “Diễn biến ḥa b́nh”.
Thật ra, đây là một quá tŕnh diễn biến tự nhiên theo quy luật, xóa bỏ những rào cản trên con đường loài người đi đến tự do văn minh.
Sự cản trở ấy chính là một vài thể chế, mô h́nh lạc hậu c̣n sót lại trên cả thế giới, hay thậm chí chỉ một phe phái bảo thủ làm ́ cả một thể chế.

'Diễn biến ḥa b́nh?'
“Diễn biến ḥa b́nh”là phương pháp mà cả thế giới đều chấp nhận trong quá tŕnh chuyển biến xă hội. Chính những người cộng sản từng thay thế “Diễn biến ḥa b́nh” bằng “bạo lực cách mạng”, “khởi nghĩa vũ trang”, “lật đổ chính quyền”… và gây ra cho nhân loại không biết bao nhiêu cuộc đổ máu.
Hăy nh́n lại các quốc gia sau khi xảy ra “Diễn biến ḥa b́nh”, t́nh h́nh mọi mặt đều tích cực hơn so với trước đó bị ḱm kẹp. Đảng cộng sản Việt Nam luôn sợ “Diễn biến ḥa b́nh” và t́m cách ngăn chặn, chứng tỏ Đảng đă trở thành vật cản, sức ́ của tiến tŕnh lịch sử.
Từ đó, nhóm từ “peace process”xuất hiện ở Việt Nam đă được giải thích bằng một ngữ nghĩa phát sinh méo mó.
Theo từ điển Bách khoa Việt Nam, “phương thức và thủ đoạn” của diễn biến ḥa b́nh “chủ yếu là tạo dựng và thúc đẩy những nhân tố phản động, chống đối từ bên trong, đẩy đối phương vào khủng hoảng toàn diện, từng bước chuyển hoá chế độ chính trị theo con đường phát triển tư bản chủ nghĩa hoặc bị chính các thế lực chống đối dùng bạo lực lật đổ.”
Đây là giải thích chỉ có ở Đảng cộng sản, làm cho một số cốt cán của Đảng tin theo, cảnh giác, quay lưng và thậm chí phản đối “Diễn biến ḥa b́nh”.
Kết cuộc là sự tụt hậu và thua thiệt nhiều mặt mà toàn dân tộc phải trả giá. Chỉ riêng cách giải thích này cũng tự bộc lộ tính chủ quan chất bất chấp quy luật và thể hiện tâm lư lo sợ của Đảng. Cho nên, các nhà đấu tranh nói trên đă đều trở thành đối tượng thực hiện “Diễn biến ḥa b́nh”. Mà nếu đúng vậy, họ là những người đáng được tôn vinh, chứ sao gọi là tội phạm?
Những cá nhân nói trên là đảng viên của Đảng Dân chủ Việt Nam. Từ khi phục hoạt, toàn Đảng không hề có chủ trương hay hoạt động nào chống phá, lật đổ nhà nước.

'Không thể quy kết'
Nguyễn Tiến Trung được gọi nhập ngũ khi đă là đảng viên công khai của Đảng Dân chủ. Hồ sơ nhập ngũ công nhận Trung có phẩm chất đạo đức tốt, có thể phục vụ trong quân đội. Như vậy, việc Trung tham gia Đảng Dân chủ đă không bị xem là tội phạm theo điều 79.
Trần Anh Kim chủ yếu viết bài, thể hiện quan điểm chống tham nhũng và đă công khai nhiều năm nay trên các phương tiện truyền thông. Việc làm ấy không nằm trong tiêu chí nào quy kết cụ thể vào điều 79.
Trần Huỳnh Duy Thức và Lê Công Định đặc biệt hơn, v́ họ tham gia giúp phục hoạt Đảng Xă hội và Đảng Lao động. Tuy nhiên, hoạt động này không thể bị gọi là gây hại đến an ninh quốc gia hay “xâm phạm chế độ chính trị” Việt Nam.
Thứ nhất, Đảng Xă hội và Đảng Dân chủ trước đây từng hoạt động song song với Đảng cộng sản, cùng phục vụ đất nước. Phục hoạt các đảng không thể gọi là việc làm chống phá hay lật đổ chế độ.
Thứ hai, quá tŕnh phục hoạt, cả hai Đảng đều nêu cao tôn chỉ phục vụ lợi ích quốc gia, không công bố xâm phạm an ninh hay lật đổ Đảng cộng sản.
Cụ thể về đường lối, Đảng Dân Chủ thượng tôn pháp luật. Ngày 1-9-2008, Đảng Dân Chủ đă ra “Bản Tuyên bố quan điểm” gồm có 6 điểm, trong đó nêu rơ:
“Đảng Dân chủ Việt Nam ủng hộ chính sách đoàn kết dân tộc theo nguyên tắc tự do, dân chủ và b́nh đẳng”; và“Đảng Dân chủ Việt Nam xem đảng cầm quyền là một đối tác chính trị trong sứ mạng bảo vệ tổ quốc, dân chủ hóa xă hội, phát triển đất nước và bảo đảm quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc của toàn dân”.
Như vậy, từ tuyên bố đến việc làm, Đảng Dân Chủ luôn kêu gọi đoàn kết hợp tác, không kích động thù nghịch. Nhưng đoàn kết hợp tác không thể thực hiện trên nguyên tắc chỉ có một đảng, mà phải có các đối tác lấy “tự do, dân chủ và b́nh đẳng” làm nguyên tắc nền tảng.

'Kêu gọi dân chủ'
Đảng Dân chủ kêu gọi dân chủ tiến bộ, Đảng Cộng sản Sản Việt Nam cũng kêu gọi dân chủ, đổi mới - cả hai có ǵ để chống đối nhau? Điều 3 Hiến pháp Việt Nam với mục tiêu “xây dựng xă hội công bằng, dân chủ”, Đảng Dân chủ cũng tôn trọng và cam kết hết sức ḿnh thực hiện mục tiêu này.
Việc phục hoạt hai đảng Xă hội và Lao động kể trên thể hiện mong muốn làm sống lại lư tưởng trong sáng một thời của nhiều đảng viên Đảng cộng sản từng cống hiến nhưng không c̣n môi trường, hiện đang bất măn với t́nh trạng tham nhũng, thoái hóa trong Đảng cộng sản.
Phục hoạt của hai đảng giúp phân biệt trong hàng ngũ Đảng cộng sản đâu là thanh liêm và thoái hóa, đâu là v́ dân và chỉ v́ cá nhân, đâu là tiến bộ và tụt hậu, đâu là đoàn kết và gây chia rẽ dân tộc, đâu là thành phần tiếp tục ở lại trong một đảng đang mất ḷng tin và thành phần trong sạch, quyết định kịp thời trả lại thẻ và ra khỏi Đảng cộng sản…
V́ thế, không có “nguy cơ”nào, mà thay vào đó là thời cơ thuận lợi cho Đảng cộng sản tự đổi mới, đáp ứng nhu cầu dân tộc và thời đại, nếu không muốn thấy các đảng viên kỳ cựu, liêm khiết lần lượt rời bỏ lánh xa. Có cạnh tranh chính trị sẽ khiến đảng cầm quyền phải làm việc tốt hơn; mà như vậy là có lợi cho chính quyền nhân dân, có lợi cho dân, cho nước.
Không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, việc làm xuất phát từ lư tưởng cao cả của các nhà dân chủ đang bị giáng một đ̣n nặng chính v́ họ đă“bấm trúng tử huyệt” tham nhũng của đảng cầm quyền. Cho nên, Đảng Dân chủ và Đảng Xă hội đang hoạt động cũng chẵng phải là tội phạm h́nh sự.
 

Ai là tội phạm?
Câu trả lời: Hoặc là tất cả những công dân Việt Nam, hoặc là Đảng cộng sản Việt Nam. V́ sao? Bởi v́ ai ở Việt Nam đều cũng có thể trở thành đối tượng bị bắt giam theo điều 88 hay 79 nếu dám nói lên chính kiến của ḿnh, dám bảo vệ cái đúng, bảo vệ tiến bộ và công bằng.
Những ai dám thành lập các hội đoàn bảo vệ quyền lợi chính đáng của giai cấp hay tầng lớp của ḿnh dưới quan điểm của Đảng cộng sản đều là tội phạm.
Thật vậy, nông dân chỉ dám biểu t́nh riêng lẻ vùng miền, đ̣i quyền lợi bị mất nhưng không được đáp ứng, nên ngày nay ở Việt Nam h́nh thành tầng lớp dân oan.
V́ họ không có tổ chức nào chặt chẽ nên dù với số lượng đông nhất, họ vẫn bị thua thiệt nhiều nhất: đói nghèo, học lực thấp, nông thôn và nông nghiệp không được chính sách bảo hộ, bị cướp đất, kéo ra thành thị bán sức lao động…
Công nhân v́ không được thành lập các nghiệp đoàn nên cũng bị bóc lột. Những trí thức tâm huyết với dân tộc và nh́n ra căn nguyên vấn đề xă hội, dám nói lên tiếng nói của ḿnh bênh vực cho nhân dân, v́ lợi ích dân tộc, đă bị Đảng cộng sản bắt giam.
Những công dân trong các đạo giáo đ̣i quyền lợi bị tước đoạt cũng bị đàn áp, bắt giam. Giả sử nông dân, công nhân và các tầng lớp khác cũng nói lên tiếng nói tương tự, tất cả sẽ bị công an và quân đội của Đảng đàn áp, bắt giam.
 

'Trở thành nhà tù'
Và như thế, cả Việt Nam sẽ trở thành một nhà tù! Như thế mà không phải cả đầt nước Việt Nam đều trở thành đối tượng điều chỉnh của điều 88 và 79 hay sao? Nhưng toàn dân làm sao trở thành tội phạm?
Vậy chỉ c̣n Bộ chính trị Đảng cộng sản. Theo đà đổi mới xuất phát từ “xé rào” trong nhân dân vào những năm 1986, nửa đường Đảng dừng lại, đưa đất nước bước theo những bước tính toán riêng để bảo vệ quyền lợi của Đảng, h́nh thành tầng lớp đảng viên“tư bản đỏ”.
Đổi mới là ǵ nếu không phải là chấp nhận nguyên tắc kinh tế thị trường “theo con đường phát triển tư bản chủ nghĩa?” Hiện nay, nhà nước ra sức thu hút đầu tư nước ngoài, gia nhập nền kinh tế thế giới, thay đổi khung pháp lư để thuận lợi cho việc phát triển kinh tế.
Nhà nước hi sinh quyền lợi của người nông dân, thu hồi đất bừa băi để xây sân golf và xây dựng khu công nghiệp; nhà nước hy sinh quyền lợi của người công nhân để thu hút đầu tư nước ngoài, bằng cách chối bỏ quyền thành lập nghiệp đoàn độc lập, giữ lương cơ bản ở giá rẻ mạt và ngoảnh mặt làm ngơ trước cảnh người lao động bị chèn ép bởi chủ tư bản nước ngoài và sống khổ cực.
Vậy ai mới đang “từng bước chuyển hóa chế độ chính trị theo con đường phát triển tư bản chủ nghĩa” đây? Không những chỉ là “tư bản chủ nghĩa” mà c̣n là chủ nghĩa tư bản hoang dă mà các nước phương Tây đă vượt qua từ lâu.
Cho dù ca ngợi thành quả ǵ chăng nữa, ở nhiều lĩnh vực, Việt Nam vẫn bị xếp ở thứ hạng cuối cùng là một chứng minh thực tế nhất cho thấy cả dân tộc đang bị Đảng cộng sản bỏ rơi trong quá tŕnh củng cố sức mạnh vật chất và địa vị của ḿnh.
Bộ chính trị Đảng cộng sản mới là tội phạm số một, v́ đă “gây hậu quả ngiêm trọng” đẩy đất nước vào con đường chủ nghĩa tư bản hoang dă, hằn sâu bất công trong xă hội.
Nhưng lạ thay, pháp luật trong tay của Đảng đă biến trắng thành đen và ngược lại, không hơn không kém là công cụ chỉ nhằm bảo vệ Đảng.
 

Phiên ṭa sắp đến
Các nhà dân chủ sẽ bị xét xử riêng rẽ từng cá nhân một, hay họ sẽ bị xét xử tập thể? Họ đều là đảng viên và cộng tác viên của một đảng phái chính trị, nên có nhiều khả năng sẽ ra ṭa cùng một lúc.
Trong trường hợp đó, việc mời đại diện Đảng Dân Chủ Việt Nam, mà người đứng đầu là Trưởng ban Thường vụ, với tư cách là nhân chứng và là tổ chức bảo vệ quyền lợi cho đảng viên của ḿnh, là điều nhất thiết phiên ṭa phải thực hiện.
Chỉ như vậy, trách nhiệm của từng cá nhân hay trách nhiệm tập thể mới được xác định rơ ràng. Trong thời đại thượng tôn pháp luật ngày nay, không thể có những phiên ṭa công lư nửa vời bằng cách tổ chức xử kín, thiếu các thành phần liên quan, không t́m hiểu hết ngọn nguồn của các hành động và thu thập tất cả những thông tin nhiều phía.
Những quan điểm, chủ trương và hoạt động của Đảng Dân Chủ cần được đăng tải công khai và khách quan trên báo chí trong nước cho dư luận am tường. Đó cũng là một cách để nâng cao nhận thức của quần chúng về luận điệu xuyên tạc chụp mũ “lật đổ chính quyền nhân dân”.
Nếu các nhà đấu tranh dân chủ của Đảng Dân Chủ Việt Nam vẫn bị kết tội theo điều 79 th́ công lư sẽ bị chà đạp..
Bởi một lẽ đơn giản xét kỹ cả về ư chí tinh thần, hành động vật chất lẫn quá tŕnh học tập, lao động, cống hiến của họ, không có ǵ có thể chứng minh họ âm mưu hay hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân.
Chúng ta cùng chờ đợi diễn biến pháp lư của vụ việc và hết ḷng ủng hộ cho chính nghĩa, cho tương lai Việt Nam “công bằng, dân chủ, văn minh”.