Trách nhiệm người lănh đạo ở đâu?
Mấy năm trước đây, v́ không để ư nên
không nhớ rơ lắm, nhưng tôi biết
chắc
chắn có một câu chuyện sẽ làm cho
các cấp lănh đạo cộng sản Việt Nam
-nếu có liêm sĩ, ḷng tự trọng và sự
hiểu biết tối thiểu- phải ngỡ ngàng,
muối mặt.
Số là vào dịp giáng sinh bắt đầu
trong ṿng từ tháng 12, người dân
Đức thường hay tổ chức những buổi
tiệc rượu công cộng, ăn mừng gồm
nhiều thành phần trong xă hội tham
dự. Trong buổi tiệc, v́ có lẽ quá
vui nên ông thị trưởng của một bang
(chắc lúc đó cũng ngà ngà) chế rượu
lên đầu một người vô gia cư.
Chuyện ăn mừng, chế rượu lên đầu,
“tắm rượu” ở các nước Tây phương là
chuyện b́nh thường. Nhưng lại là
không b́nh thường đối với một người
lănh đạo đi chế rượu lên đầu kẻ vô
gia cư! Công luận om x̣m mấy ngày
liền, đ̣i ông thị trưởng phải từ
chức. Ngay cái đêm hôm đó, báo hại
ông thị trưởng mất ngủ, run, nên
phải mời người khách vô gia cư vào
nhà, ngồi bên ḷ sưởi “tâm sự” suốt
đêm. Chỉ lướt qua câu chuyện nhiêu
đó, bởi v́ đó là chuyện rất b́nh
thường như những chuyện b́nh thường
xảy ra ṿng quanh trên thế giới này;
là chuyện của người ta, chuyện nhỏ
như con thỏ nên tôi không để ư; cũng
không rơ lúc sau đó người ta có “đưa
phong b́” để “chạy án” và “nhận
khuyết đểm, phê và tự phê” hay không.
Câu
chuyện đă lâu. Đó là chuyện của
người ta. Nhưng chuyện của dân ḿnh,
chuyện phát biểu mấy ngày gần đây
của ông Triết, chủ tịch nước VN làm
tôi chợt nhớ.
Ông Triết tửng tửng th́ đă quá rơ
ràng rồi. Tửng th́ tửng nhưng cũng
cần phải biết tửng đến mức độ nào.
Xem đoạn băng, theo như lời phát
biểu của ông th́ ḷng tham của con
người ở đâu, nước nào cũng có, nhưng
ở ta, sở dĩ tham nhũng v́ quản lư
kém. Bảo nước ta nhiều tham nhũng
hơn các nước khác th́ ông không
chịu, phủ nhận nghe thấy mà tội
nghiệp! Thôi th́ cũng tạm chấp nhận
theo cách nói lấy được của ông đi.
Nhưng! Trời đất quỉ thần ơi! Quản lư
kém th́ ai là người quản lư kém? Ông
chủ tịch xă, ông chủ tịch quận, ông
chủ tịch tỉnh, ông chủ tịch nước,
ông tổng bí thư hay ông thủ tướng
(trưởng ban chỉ đạo pḥng chống tham
nhũng)? Tất cả các ông đều là đảng
viên, mà đứng đầu đảng là ông Nông
Đức Mạnh.
Tham nhũng nhiều hay ít, không có số
liệu, miễn bàn căi. Nhưng đảng lănh
đạo mà cả nước tham nhũng, thế th́
ai chịu trách nhiệm, ai quản lư kém
nhỉ? Hồi năm rồi, tôi nghe ông thủ
tuớng đổ lỗi là tại địa phương chưa
làm quyết liệt. Rồi ông thanh tra
th́ bảo do sự “xúi dục, kích động
của các thế lực thù địch nên người
dân mới khiếu kiện”, chứ không thôi,
mặc dầu bị chèn ép, mua đất của dân
với giá rẻ mạt nhưng người ta cũng
cúi đầu chấp nhận, đâu ai thèm đi
kêu ca để làm ǵ! Dạ em xin các
ngài! Các ngài cũng đừng đổ lỗi
tiếp, nh́n nhau cười trừ rồi huề cả
làng: Là tại nước người ta khác,
nước ḿnh khác; người ta có kinh
nghiệm quản lư, luật pháp chặt chẽ;
ḿnh th́ c̣n khó khăn, mới thoát ra
khỏi chiến tranh (mới có gần 35 năm
hà!); đánh giặc th́ giỏi(!), quản lư
th́ kém… Cố làm quyết liệt chống
tham nhũng th́ cũng sẽ xong thôi mà!
Chờ đi!
Quá bất hạnh cho dân tộc Việt Nam
tôi, có một ông chủ tịch nước khùng
khùng khấc khấc! Ông đem chuyện
huyền sử của dân tộc ra so sánh, tự
hào rằng không có nước nào trên thế
giới có. Nghe tới đó, tôi muốn chạy
ra đứng giữa sân mà thét lớn cho
thấu tận trời xanh: Trời ơi là trời,
sao dân tộc Việt Nam quá bất hạnh
vậy, có ông chủ tịch nước khùng hết
cỡ vậy trời ơi! Bất hạnh tột cùng,
đến nỗi người già, người tàn tật đi
ăn mày mà cũng bị người chăn dắt,
bóc lột. Trách nhiệm thuộc về ai, ai
quản lư kém vậy trời… ơi? Em xin các
ngài đừng đổ lỗi là tại cái thằng
công an khu vực quản lư kém à! Cũng
đừng đổ lỗi là tại người ta lười lao
động nghen! Cho em xin đi!
Chuyện của người ta và chuyện của
ḿnh không có ăn nhậu ǵ với nhau.
Nhưng tôi muốn đem so sánh hai vấn
đề để thấy hai mức độ ư thức khác
nhau của người lănh đạo trên hai đất
nước. Cũng có cái khác nhau không
kém phần quan trọng nữa là thuộc về
liêm sĩ. Nhưng cái liêm sĩ của mọi
con người, mọi từng lớp trong xă hội
hành xử ở mỗi nơi cũng mỗi khác. Cái
liêm sĩ của người lănh đạo cũng khác
với kẻ khố rách áo ôm. Cái liêm sĩ
của dân mọi rợ, thất học cũng hoàn
toàn khác với người văn minh. Ông
Triết thuộc ở dạng nào?
Tôi nghĩ, nếu ông Triết làm chủ tịch
nước Đức th́ sao nhỉ? Ờ, mà nước Đức
làm ǵ có chủ tịch …như ông Triết!
Nghĩ tới đó thôi, không dám nghĩ
thêm!
Chừng nào dân ḿnh mới bắt chước
được như dân Đức? Khoảng cách đă đi
quá xa rồi! Chuyện nhỏ như con thỏ
mà họ c̣n bắt người lănh đạo phải từ
chức!
Nguyễn Dư