Ngày 02/9/2009 - Từ ngày độc lập 1945 đến nay chưa một ai có đủ can đảm công khai chỉ thẳng vào mặt bộ máy chính quyền csVN rằng hăy dẹp bỏ “Cơ chế Xin-Cho’’ v́ đó là một đôi chân khập khiễng suốt 64 năm làm tê liệt con người về xă hội, tôn giáo, kinh tế, giáo dục, y tế… như bác tổng giám mục Hà Nội, Giuse Ngô Quang Kiệt đă anh dũng một lần đơn phương đặt vấn đề trước UBND T.P Hà Nội, trước Nguyễn Thế Thảo, một trong những người đầu năo của chính trị bộ trung ương vào ngày 20/9/2008: “… Chúng ta phải công nhận trong những năm gần đây có nhiều điều kiện, thế tuy nhiên khi như thế, khi nói tạo điều kiện vẫn c̣n mang cái tâm lư Xin-Cho: tức là cái này là ân huệ tôi ban cho anh đó!”
Thế là như đổ dầu vào lửa làm cho csVN nóng ran lên từ chóp bu xuống hạ tầng “đánh hội đồng“ một bác giám mục không có tấc sắt trong tay, ngoài ra bọn côn đồ này c̣n được hỗ trợ bởi truyền h́nh, truyền thanh, báo chí lẫn ông lăo bà cụ và trẻ con ngày đêm đổ vạ cáo gian cho người tu tŕ đức độ này muốn gây rối phản động, xúi giục giáo dân đối kháng, coi thường luật pháp, gây rối trật tự xă hội, phản bội tổ quốc,… C̣n đi xa hơn nữa Nguyễn Thế Thảo ngông nghênh vô luật pháp muốn bứng gốc bác tổng giám mục ra khỏi Hà Nội.

Xin-Cho: “Tốt“ hay “Xấu“ cho người dân hoặc cho nhà cầm quyền csVN?
Theo định nghĩa thông thường Xin-Cho là một cơ chế Cung-Cầu, tuy nhiên tự chính nó sẽ gây ra bao nhiêu: bất công, chèn ép, nạn hối lộ, quan liêu, tham nhũng, phiền phức, kém hiệu quả về tinh thần lẫn vật chất, thiếu cạnh tranh lành mạnh, tạo ra phe cánh, phát sinh ra Con Ông Cháu Cha, trốn tránh trách nhiệm, nuôi dưỡng tính ỷ lại, bộ máy cồng kềnh khập khiễng, thủ tục rườm rà hành hạ dân là chính, v.v…
Theo nhà cầm quyền csVN Xin-Cho là một chính sách độc đoán trị dân giữa 2 đối tượng: một bên là cá nhân hoặc tổ chức và một bên là nhà nước và các cơ quan, hệ thống hành chính từ trung ương xuống tận làng xóm địa phương. Không chối căi được, cơ chế Xin-Cho tạo ra sự bất b́nh đẳng giữa 2 bên: bên Xin và bên Cho.

“Người cho có thể cho ít, có thể cho nhiều và cũng có thể không cho. Bên xin th́ phải phụ thuộc vào bên cho và không thể tự quyết định cho ḿnh, không tự t́m ra giải pháp để đáp ứng nhu cầu của ḿnh mà phải trông chờ vào bên cho. Đúng ra đây là một quan hệ Cai-Trị không hơn không kém,“ ư kiến của một độc giả viết trên mạng.
Theo gió cuốn theo con sóng WTO - với sự “cởi trói“ cho kinh tế thị trường - chưa bao giờ cụm từ cơ chế Xin-Cho lại được than phiền quá đỗi như bây giờ, và cũng chưa bao giờ người dân Việt Nam đấu tranh về kinh tế, xă hội, tôn giáo, thương mại, ư tế, học đường… nhằm tới việc xóa bỏ cơ chế Xin-Cho lại quyết liệt như lúc này. Quái lạ hơn nữa, chính các cơ quan công quyền của csVN cũng đ̣i xóa bỏ một chế độ Xin-Cho bất công đang hoành hành và gây ra biết bao tệ nạn xấu xa trong cuộc sống của hơn 80 triệu dân VN.

Đơn cử vài ví dụ:
- Đến 2010, xóa bỏ cơ chế “Xin -Cho”: Ngày 7/6, Bộ Nội vụ, Ban chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ đă tổ chức một hội thảo bàn về cải cách hành chính Nhà nước (vneconomy.vn).
- Bỏ cơ chế Xin-Cho: Ông Nguyễn Văn Thuận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, việc ban hành luật này nhằm tạo cơ sở pháp lư để thiết lập lại trật tự, kỷ cương trong quản lư, sử dụng tài sản nhà nước, loại bỏ cơ chế Xin-Cho, cơ chế phân phối dựa theo quan hệ thân quen, tư tưởng thừa c̣n hơn thiếu trong nền kinh tế tập trung, bao cấp trước đây (SGGP Online).
- Lo ngại cơ chế “Xin-Cho”: Quốc hội thảo luận dự Luật khám, chữa bệnh. Không chỉ cho rằng nội dung, bố cục của dự thảo chưa đúng với tên gọi “Luật khám bệnh, chữa bệnh”, theo các đại biểu Quốc hội tại buổi thảo luận tổ chiều 4-6, nhiều vấn đề cần được làm rơ và nh́n nhận lại cho phù hợp với thực tiễn cuộc sống (Tuổi Trẻ Online).

- Sẽ chấm dứt cơ chế Xin-Cho trong phê duyệt ngân sách?: Theo Luật Ngân sách hiện hành, để được phê duyệt ngân sách, cơ quan chức năng địa phương đầu tiên phải ra Hà Nội gặp bàn bạc với Bộ Tài chính, thống nhất số liệu, rồi quay về bàn bạc tiếp ở địa phương để khớp lại. Sau đó dự toán lại phải được Bộ Tài chính đồng ư rồi mới đưa về tŕnh HĐND địa phương. Quy tŕnh như vậy, theo ông Nguyên và nhiều đại biểu khác, là rất ḷng ṿng, mang nặng cơ chế Xin-Cho, dễ tạo tiêu cực. “Tôi thấy sửa như Điều 38 th́ vẫn nhiêu khê, vẫn phải chạy lên chạy xuống nhiều lần để lập và duyệt ngân sách”, đại biểu Nguyễn Thanh Nguyên phát biểu trong buổi thảo luận ở tổ sáng nay về Dự án Luật Ngân sách (Vietbao.vn).
- Xóa sổ cơ chế 'Xin-Cho' chỉ tiêu tuyển sinh: Theo công văn 287 của Văn pḥng Chính phủ, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện chủ trương tạo hành lang thông thoáng cho các trường. Dựa trên tiêu chí về cơ sở vật chất, giảng viên... các trường chủ động đề xuất chỉ tiêu tuyển sinh, tŕnh Bộ GD&ĐT quyết định (VnExpress).
- Nhà ở xă hội: Chưa thể tránh cơ chế Xin–Cho: “Khi có nhu cầu rất cao mà nguồn cung ban đầu c̣n ít th́ chúng ta chưa thể tránh được cơ chế Xin-Cho. Người ta chỉ có thể giải quyết vấn đề này khi đáp ứng được dồi dào nhu cầu” - Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam khẳng định (Dân trí).
- Nên bỏ cơ chế "Xin-Cho" số liệu lịch: Tôi đề nghị, Ban lịch Nhà nước hăy công bố công khai các số liệu cơ bản về lịch năm tới trên phương tiện thông tin đại chúng, hoặc trên mạng của Viện khoa học và Công nghệ Việt Nam. Tất nhiên đó phải là những thông tin chuấn, từng được các Hội đồng khoa học thông qua (VietNamNet).

- Phá cơ chế Xin–Cho: Bản chất của vấn đề điều hành yếu kém trong xuất khẩu gạo là do chưa thật sự “chơi” trên sân chơi kinh tế thị trường, giữa cái cũ và cái mới c̣n nhập nhằng. Theo cơ chế thị trường hay quay về cơ chế Xin-Cho. Chính phủ cần phải phân định rơ sân chơi này thuộc cơ chế nào để có biện pháp quản lư phù hợp. Hiện nay, người đứng đầu Hiệp hội Lương thực VN (VFA) lại là người đứng đầu Tổng Công ty Lương thực Miền Nam (Người Lao Động).
- Phải xóa bỏ được cơ chế Xin–Cho: Chiều qua (8-6) các ĐBQH đă thảo luận tại tổ về dự Luật dân quân tự vệ. Trước đó, vào buổi sáng, các ĐBQH đă có phiên thảo luận sôi nổi tại hội trường về dự luật sửa đổi bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản. Nhiều ư kiến của các vị đại biểu phân tích rằng, chưa nên đưa dự luật tŕnh Quốc hội thông qua v́ bản thân các cơ quan soạn thảo luật cũng chưa thảo luận kỹ lưỡng… Nếu Quốc hội kỳ này không thông qua th́ rất khó, trong khi người dân rất trông chờ... Thay mặt Chính phủ, tôi đề nghị Quốc hội ủng hộ thông qua 1 giấy, nếu không th́ vô h́nh trung sẽ lại là hai giấy. Vấn đề ở chỗ là kỹ thuật xây dựng văn bản thôi, mà điều này th́ Bộ TN&MT có thể xử lư được...” (ANTĐ).
- Cơ chế Xin-Cho làm nản ḷng nhà đầu tư: Nếu chưa có quyết định thành lập, ai dám mua đất, tuyển người để mà trả lương... không nản sao được. Có thể thấy ngay rằng điều này vô h́nh trung đă ḱm hăm XHH GD. Điều đáng nói nhất là khi kiểm điểm các Nghị quyết 73 và 90 về XHH GD, Chính phủ đă kết luận: Tiến độ rất chậm. Nhưng Nghị quyết 05 được thực hiện 2 năm, tiến độ XHH GD th́ vẫn chậm như cũ. Đến giờ nhiều người c̣n xem có nên XHH không, có nên thúc đẩy trường tư không trong khi người ta làm rầm rầm. Nh́n mà thấy sốt ruột (TienPhong.vn).
- “Nước mắt” doanh nhân trong cơ chế “Xin-Cho”: Vụ án "chạy" quota tại Bộ Thương mại đă làm lộ rơ mảng đen trong cơ chế "Xin-Cho". Nhiều doanh nghiệp trả lời HĐXX rằng họ không c̣n sự lựa chọn nào khác là phải "hối lộ" nếu không muốn phá sản. Phải chăng, các doanh nghiệp chỉ là nạn nhân của cơ chế "Xin-Cho"?... (CAND)
- C̣n cơ chế 'Xin-Cho', tiêu cực giáo dục khó đẩy lùi: Thời gian qua Bộ Giáo dục phát động phong trào “nói không với tiêu cực”, theo tôi tiêu cực lớn nhất chính là sự tŕ trệ, chậm chạp trong đổi mới tư duy quản lư, núp dưới cái bóng “giữ ǵn kỷ cương”. Tại sao không để các trường đại học được tự chủ mà vẫn tiếp tục duy tŕ cơ chế "Xin-Cho"? (VnExpress)

Thủ tướng csVN đang chạy theo chính sách của TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đ̣i xóa bỏ “Cơ chế Xin-Cho’’
Nặng kư hơn hết là lời kết tội mới đây nhất về “Cơ chế Xin-Cho’’ của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người đứng đầu các guồng máy công quyền, khi ông ta than phiền tại Hội nghị tổng kết năm học và triển khai nhiệm vụ năm học mới khối các trường ĐH và CĐ do Bộ GD-ĐT tổ chức ngày 25/8/2009 về việc giáo dục tại VN hầu như bị phá sản v́ các “Giảng viên vừa thiếu vừa yếu“ . Ông Dũng hoảng sợ phải gióng lên: “Tập trung giải quyết yếu kém trong quản lư giáo dục đại học.”
Chẳng khác ǵ hơn những lời nói của tổng giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt trước mặt ông Nguyễn Thế thảo tại UBND TP Hà Nội, ngày 20/9/2008, ông thủ tướng csVN tuyên bố phản động c̣n hơn ai hết tại Hội nghị: “Phải rà soát khung pháp lư để quản lư các trường ĐH CĐ trong khuôn khổ pháp luật để không phải Xin-Cho”.
“Cơ chế Xin-Cho’’ về giáo dục đang phá hoại mănh liệt chất xám trong hệ thống học đường. Một quốc gia muốn phát triển th́ không thể nào cả nước VN hiện có 376 trường ĐH và CĐ, tuy nhiên chỉ có một đội ngũ giảng dạy chưa bằng con số tại một thành phố phương Tây là 320 giáo sư. Thí dụ tại Đức, đại học Göttingen với 404 giáo sư cho 23.893 sinh viên. Các đại học tại thủ đô Berlin với 3.082 giáo sư thực thụ và 7.500 phó giáo sư cho 130.000 sinh viên.
Nếu ai đọc con số so sánh cụ thể này này có lẽ cho đó là một sơ ư lầm lẫn hoặc là một tṛ đùa diễu cợt về hệ thống giáo dục ĐH và CĐ tại VN. Không, đó chính là một thành quả thật “tồi tệ“ của một “Cơ chế Xin-Cho’’ về hệ thống giáo dục của csVN: 320 giáo sư cho 900.000 sinh viên được sự phụ giúp thêm của hàng ngũ phó giáo sư cũng chỉ chưa đầy 2.000 giảng viên.
Từ ngày độc lập 1945 và từ ngày thống nhất 1975 đă bao nhiên năm trời đằng đẵng, khi nh́n thấy con số cụ thể về ngành giáo dục đào tạo cấp cao nhất để tạo ra chất xám tại VN, chắc chắn toàn dân Việt Nam phải ngă mũ kính chào đỉnh cao trí tuệ vô song của chủ nghĩa cộng sản Việt Nam. May mắn, hôm nay chúng ta được biết rơ về con số 320 giáo sư cho 376 trường ĐH và CĐ do bộ Giáo dục và Đào tạo cung khai để đối chiếu.
Với gọng kềm “Cơ chế Xin-Cho’’ bộ trưởng GD-ĐT, ông Nguyễn Thiện Nhân chỉ biết than thân trách phận như chỉ muốn nói th́ thầm cho chính ḿnh nghe mà thôi: “Tôi không dám nói điều ǵ quá, bởi tôi biết, cũng c̣n nằm trong một hệ thống chung của guồng máy. Song tôi cũng có cảm giác dường như biết bao nhiêu mơ ước mấy hôm nay h́nh như chưa thỏa măn được mấy.“
“Cơ chế Xin-Cho’’ đang là những hạt sạn thật lớn trong guồng máy csVN, điển h́nh trong hệ thống giáo dục đại học đang trên đường phát triển nhanh về mạng lưới quy mô, tuy nhiên các phương pháp về quản lư, cơ chế quản lư chưa theo kịp, các hiện tượng gian lận, tiêu cực chưa bị phát hiện kịp thời, xử lư không dứt điểm, thiếu cương quyết… Trong khi đó chất lượng đào tạo c̣n rất hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của xă hội.
“Cơ chế Xin-Cho’’, để t́m được một lời biện minh yếu ớt, hầu như tránh né vấn đề được người dân nêu lên cho ông Nguyễn Thiện Nhân, khi ông xác định: "Chính sự hạn chế, yếu kém trong quản lư là khâu tắc nghẽn nặng nề nhất trong việc nâng cao chất lượng giáo dục..." .
Và “Cơ chế Xin-Cho’’ cho người đầu năo bộ máy csVN, Nguyễn Tấn Dũng chẳng khác ǵ một lời tuyên bố phá sản toàn diện khi ông phải cúi đầu thú nhận: “Chính quản lư nhà nước c̣n yếu kém, cơ chế chính sách c̣n nhiều bất cập nên chưa huy động, khai thác được nhiều nguồn lực trong xă hội, trong dân, chưa tranh thủ, thu hút được các nguồn đầu tư bên ngoài để phát triển giáo dục ĐH.“

Tạm kết
Khi đặt vấn nạn về “Cơ chế Xin-Cho’’ bác tổng giám mục Hà Nội, Giuse Ngô Quang Kiệt bị csVN trù dập man rợ cho đến phải mang tội đồ phản bội dân tộc. Thế th́ những tờ báo kể trên: VnExpress, CAND, SGGP, Tuổi Trẻ, Vneconomy, VietnamNet, Dân Trí, Tiền Phong, ANTĐ… và ông bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân đều phải bị kết án tội đồ đó v́ họ đă thông đồng với thế lực thù nghịch chống lại đảng và nhà nước csVN qua các thông tin nhạy cảm chống lại chế độ. Những tờ báo phản động này và ngài bộ trưởng đang đi lệch qua “lề trái“ cần phải bị trừng phạt đích đáng như một lần họ đă lên án hội đồng bác tổng giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt.
Ngoài ra ông thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đang bắt chước chạy theo chính sách của tổng giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt đ̣i xóa bỏ “Cơ chế Xin-Cho’’. Ông Dũng “yêu cầu phải tiếp tục phân cấp mạnh mẽ hơn nữa cho địa phương và các trường, bỏ cơ chế Xin-Cho, gắn với đó là làm rơ và nâng cao trách nhiệm của mỗi chủ thể tham gia quản lư.“
Tạ ơn Trời Phật! Bây giờ bác tổng giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt đang có thật nhiều đồng minh để cùng nhau xóa bỏ “Cơ chế Xin-Cho’’.
Nếu đúng như thế và nếu Nguyễn Tấn Dũng và các đồng chí csVN có ḷng tự trọng cao quư của người lănh đạo th́ phải biết đến tận nơi ṭa giám mục Hà Nội xin bác tổng giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt tha thứ cho tất cả những xuyên tạc, đổ vạ cáo gian và cố t́nh phỉ báng vu oan người chân chính.
Thực sự, đây mới chính là bước đi đầu tiên để tiến tới xóa bỏ “Cơ chế Xin-Cho’’.