Tại sao người Bắc Việt Nam lại trồng cần sa nhiều đến thế?
Tại
sao người Bắc Việt Nam lại trồng cần
sa nhiều đến thế? Phóng sự điều tra
của phóng viên Canada về hoạt động
ma túy quốc tế của người VN- TQ đầu
độc dân VN bằng chiến tranh ma túy.
Vào đầu tháng 3 năm 2007, công an đă
t́m thấy ma túy làm từ cần sa
(cannabis) mọc ở nhiều khu vườn
thuộc tỉnh Hà Tây, gần Hà Nội.
Những người buôn bán ma túy đă thuê
những người nông dân để trồng cần sa,
và công an cho biết rằng nó đă được
trồng khá lâu rồi bởi v́ những người
dân địa phương không hiểu đó là loại
cây ǵ. Người chủ của một vườn nghĩ
rằng đây này là một loại cây thuốc (và
đúng vậy, nó là một loại thuốc), và
nh́n chung th́ những người nông dân
đă rất ngạc nhiên khi biết rằng đó
chính là một loại dược liệu bị cấm.
Có một số lượng không nhiều tài liệu
về lịch sử việc sử dụng cây cần sa ở
miền Bắc Việt Nam. Nó không được hút
phổ biến ở đây như bên Lào hoặc một
số nước láng giềng khác.
Rượu cồn và thuốc phiện (giờ đây là
Heroin) là những dược liệu được sử
dụng trong truyền thống. Tuy cây cần
sa được trồng ở miền Nam trong thời
kỳ chiến tranh chống Mỹ, nhưng việc
trồng cây này đă sút giảm rơ rệt sau
khi GI Mỹ rời đi. Vậy th́ tại sao
bây giờ nó lại được tái trồng? Người
nước ngoài ở Hà Nội đă kêu khóc
trong một thời gian dài do sự thiếu
hụt của cần sa tốt ở địa phương,
nhưng đây không chỉ là một sự t́nh
cờ may mắn. Trong mười năm qua,
những người Việt miền Bắc buôn lậu
ma túy đă trở thành những người cung
cấp chủ yếu cần sa tinh chế cho thế
giới. Sự lớn mạnh đột ngột của các
vườn cần sa xung quanh Hà Nội chỉ là
một trường hợp như “gà về nhà để ngủ”.
Nhưng làm thế nào và tại sao các
băng nhóm ở miền Bắc Việt Nam lại có
thể biến cần sa thành một nguồn thu
lợi của họ?
Câu chuyện được dẫn dắt đến nước Anh,
nơi mà vài năm gần đây cảnh sát đă
ập vào bắt giữ một hoạt động trưng
cất cây cần sa với số lượng kỷ lục.
Ở London, có khoảng 1500 vụ hoạt
động trồng cây cần sa được phát hiện
từ 2005-2007, trong đó 2 năm gần đây
nhất là 500 vụ.
Có khoảng 75 phần trăm những người
có hoạt động trồng này là người Việt
Nam, và hầu hết họ là những người
dân mới nhập cư gần đây. T́nh huống
này đă xấu đến mức giờ đây những cán
bộ nhập cảnh đă cùng với cảnh sát
hành quên trong các cuộc truy t́m.
Rất nhiều công nhân chăm sóc cây
dược liệu này là trẻ em, đó là những
người bị mang đến Anh quốc bởi những
băng nhóm buôn thuốc phiện, đặc biệt
là để làm việc trong việc trồng cây
cần sa. Trẻ em là đối tượng dễ dàng
để quản lư và có thể trả công rẻ mạt.
Thêm vào đó, chúng không thể bị xét
xử với các tội danh h́nh sự, và sau
khi việc trồng cây dược liệu này bị
bể vỡ, những đứa trẻ có thể bị nhà
nước bỏ quên và lại quay trở lại
những ngôi nhà để trồng cây cần sa.
Nếu chúng bị ép buộc phải trở về
Việt Nam, không ǵ có thể ngăn cản
chúng khỏi bị mang trở lại Anh quốc.
(Một quy định trong Luật của Anh đă
làm cho cơ quan nhập cảnh không thể
đề pḥng những đứa trẻ này ở trong
đạo luật về trẻ em năm 2004).
Lợi nhuận là khủng khiếp. Một ngôi
nhà trồng cây dược liệu có thể kiếm
được 500,000 Đô la Mỹ một năm. Mười
năm trước, 11 phần trăm cần sa ở Anh
được trồng ở nội địa. Hiện nay số
lượng này là 60 phần trăm. Hơn nữa,
marijuana có liều lượng cao được goi
là skunk, với một lượng thuốc lớn
gấp 10 đến 20 lần loại cần sa b́nh
thường. Sự vận hành việc trồng trọt
đă sử dụng những công nghệ cao với
trị giá lên tới 100,000$ để gia tăng
sản lượng và che đậy khỏi sự xoi mói
của hàng xóm (mùi hương và độ nóng
được tổng hợp bởi sự sản xuất với
cường độ cao, và phân bón hóa học
th́ có thành phần độc tố cao).
Lư do trực tiếp cho sự gia tăng là
một sự thay đổi về pháp lư năm 2004
với việc giảm cần sa xuống hạng C
thay v́ hạng B. Điều này có nghĩa
rằng họ sẽ không bị buộc tội h́nh sự
nếu như họ chỉ làm với số lượng nhỏ.
Họ hiểu rằng đây là một sự phi tội
phạm hóa và do đó sản phẩm dược liệu
nội địa cất cánh.
Tuy nhiên tại sao những băng nhóm
Việt Nam lại đứng đằng sau việc
trồng cây này? Tại sao không phải là
những nhóm tội phạm khác?
Để lư giải vấn đề này, chúng ta cùng
tiếp tục đi đến thành phố tươi đẹp
Vancouver ở bờ Tây đất nước của tôi,
Canada.
Vào giữa những năm 1990, người Việt
Nam hầu như chiếm lĩnh toàn bộ công
nghiệp trồng cần sa ở Vancouver và
các vùng lân cận ở tỉnh British
Columbia. Đây không phải là một
chiến công nhỏ, bởi v́ sản xuất
marijuana quy mô lớn trước đó được
cai quản bởi “câu lạc bộ đua xe các
Thiên thần địa ngục”(Hell Angels)
khét tiếng với việc sử dụng bạo lực
để đáp lại đối thủ.
Bờ tây của Canada đă là một ổ cung
cấp marijuana trong nhiều năm. Từ
những năm 1960, những người Mỹ chạy
trốn chế độ quân dịch đă đến vùng
núi của tỉnh Bristish Columbia và
trồng cây cần sa như là một nguồn kế
sinh nhai. Người Canada có thái độ
thản nhiên với chất kích thích nhẹ,
và nhiều người sống ở bờ Tây đă
trồng trên phần vườn của họ. Nhưng
có những người “thích” trồng để sử
dụng hoặc để bán lại cho bạn bè.
Nhóm Thiên Thần Địa Ngục bắt đầu sản
xuất ở cấp độ lớn và công nghiệp để
cung ứng cho thị trường lớn ở Mỹ.
Và trong những năm 1990, các băng
nhóm Việt Nam bắt đầu chiếm lĩnh thị
trường. Nhóm Thiên thần địa ngục có
những vườn ươm lớn ở trong các ngôi
nhà thô sơ ở vùng nông thôn. Khi một
khu bị phát hiện, nhóm đó sẽ bị mất
và sẽ rất khó để bắt đầu lại.
Những nhóm người Việt lại chú trọng
biến những căn hộ và nhà nhỏ ở khu
vực đô thị thành những nơi trồng
trọt. Nếu bị phát hiện, những nơi đó
sẽ dễ dàng thiết lập lại ở những nơi
khác. Một điều quan trọng là, cảnh
sát có một thái độ mềm mỏng đối với
tội phạm, ít nhất là lúc bắt đầu, và
người nào bị bắt với việc trồng cây
cần sa sẽ bị đuổi đi/trục xuất với
một mức tiền phạt hoặc là bị tuyên
án treo.
Một báo cáo của cơ quan chống ma túy
của Mỹ năm 2000 cho biết rằng năm
1998, có 2,351 trường hợp trồng bị
phát hiện ở tỉnh Bristish Columbia.
Một năm sau, những trường hợp này
lên tới 30 phần trăm, tức là 3,279
trường hợp. Năm 1994, khoảng 325 cân
marijuana bị tóm được khi đang vận
chuyển qua biên giới British
Columbia với Hoa Kỳ.
Và vào năm 1998 có 2600 cân bị bắt.
Marijuana chất lượng cao được chế
biến hoàn hảo ở British Columbia,
nơi mà các cửa hàng bán hạt giống,
thiết bị và sách dạy trồng cây trong
nước. Những năm 1990 “BC Bud” là
loại cần sa hảo hạng nhất và người
Mỹ rất thích loại này. Giá một cân
(pound – cân của Anh) trong khoảng
từ 1,500$ cho đến 2000$ ở Vancouver,
thuốc drug được bán với giá 3000$
một cân ở California và tới 8000$
một cân ở New York (số liệu lấy từ
Báo cáo năm 2000 của DEA). Những
đánh giá gần đây cho biết rằng giá
trị thương mại khoảng 6,5 tỷ Đô la Mỹ
một năm của tỉnh British Columbia,
đứng thứ hai sau dầu mỏ và khí ga.
Nhưng nếu đặt trong hoàn cảnh như
thế này, nó vẫn không trả lời câu
hỏi khởi đầu của chúng ta là: Có
nhiều nhóm nhập cư ở Vancouver, tại
sao các băng nhóm Việt Nam lại thống
trị nhanh chóng đến như vậy?
Để trả lời cho câu hỏi này, tôi nghĩ
là rất cần thiết để xem xét câu
chuyện cụ thể của việc di cư. Để cho
rơ ràng, những người Canada gốc Việt
không liên quan ǵ đến câu chuyện
này.
Trong những năm sau 1975, Canada
cũng như nhiều quốc gia phương Tây
khác tiếp nhận hàng chục ngh́n người
Việt Nam tị nạn. Những người này đến
từ miền Nam, phần lớn đă được đào
tạo nghề nghiệp tốt. Họ cư trú ở
những trung tâm đô thị lớn ở
Montreal, Ottawa và Toronto, và đến
những khu vực khác như Edmonton và
Vancouver.
Nh́n chung, thế hệ những người nhập
cư đầu tiên này sinh sống khá tốt ở
Canada. Thị trấn của tôi ở Ottawa là
một trong số ít các thành phố Bắc Mỹ
mà không có cái gọi là “khu vực
Trung Quốc”. Chúng tôi lại có khu
vực Việt Nam, với đầy đủ một số
lượng đa dạng các cửa hàng, doanh
nghiệp thương mại (không chỉ là nhà
hàng) được sở hữu bởi những người
Việt Nam hoặc người Việt – Hoa.
Ottawa là trung tâm công nghiệp của
Canada, và một vài năm trước danh
hiệu công dân Ottawađă mang lại một
câu chuyện tiêu biểu cho sự xuất
chúng của những kỹ sư người Việt Nam
– Canada ở trong khu vực kinh tế
này.
Nói chung, đây là câu chuyện về
người Canada gốc Việt ở khắp mọi nơi
ở Canada, những người được qua đào
tạo theo các nghề nghiệp. Tuy nhiên
khi họ đến Vancouver, mọi thứ đă
thay đổi đôi chút. Vancouver là một
cái đích để những người miền Bắc
Việt Nam đă tị nạn ở Hồng
Kông.
Những người tị nạn kinh tế chạy khỏi
Việt Nam khoảng giữa những năm 1980.
Khởi điểm của họ không phải là những
người đă được đào tạo nghề nghiệp
tốt, nh́n chung, hầu hết họ đến từ
Hải Pḥng và một số vùng nghèo lân
cận. Tôi được nghe kể rằng vào những
năm 1980, Việt Nam ở giai đoạn tuyệt
vọng đến nỗi các cán bộ chính phủ
phạm các tội phạm xấu xa nhất và đă
bị tống lên thuyền để đẩy đến Hồng
Kông. Trong bất cứ trường hợp nào
th́ trại tị nạn ở Hồng
Kông là một
nơi khủng khiếp, với những người tị
nạn bị bỏ lại hàng năm trời trong
t́nh trạng hoang mang/lơ lửng, dưới
sự cai quản của những băng nhóm phát
triển tràn lan không bị kiềm chế từ
chính quyền bên ngoài. Ngay cả nếu
anh không có xu hướng phạm tội, sau
khi anh tới đó, không ai có thể
trách anh có xu hướng này khi anh
rời khỏi trại tị nạn.
Những người miền Bắc đến Canada vào
những năm cuối 1980 và 1990 thường
đến Vancouver hoặc miền Tây Canada
(Tôi không chắc là tại sao). Ở đó,
họ có lẽ đă gặp những người Việt Nam
đến từ miền Nam đă thật sự “ḥa hợp”
hoặc ít nhất là sống một cách thành
đạt như những người ở tầng lớp trung
lưu ở Canada. Không có một cơ quan
nào chào đón họ. Thiếu hụt về giáo
dục và cơ hội, những người nhập cư
mới này buộc phải khổ sở làm việc
cho các băng nhóm để có những công
việc không cần kinh nghiệm.
Sự liều lĩnh cũng là phần thưởng cho
việc trồng cây cần sa vào năm 1990 ở
Vancouver gần như chính là phần
thưởng với những rủi ro không đáng
kể. Xă hội, bao gồm cả cảnh sát, có
một thái độ tương đối rộng răi đối
với những người nhập cư mới (điều
này có lẽ là một sự sai lầm về chính
trị ở Canada khi bắt đầu tống giam
những người nhập cư gần đây). Hơn
nữa, xă hội, bao gồm cả cảnh sát, đă
có một thái độ mềm mỏng với tội phạm
ma túy (có sự phân biệt lớn ở Canada
và Anh quốc giữa ma túy “nhẹ” như
marijuana và “nặng” như heroin). Khi
việc trồng cây thuốc ở đô thị bị
phát hiện, kết quả là một số lượng
người nhất định chỉ bị phạt chứ
không bị tù. Đó là môt sự khác biệt
lớn giữa Canada và Hoa Kỳ, và đây là
lư do sự canh tác cần sa không phải
bắt đầu từ phía nam của biên giới –
ít nhất là cho đến gần đây.
Như vậy, đối với những thành viên
của nhóm đến Vancouver, rất dễ dàng
để có thể tuyển mộ những người Việt
Nam để vận hành việc trồng cây này.
Họ thu nhỏ những lợi nhuận vào các
tổ chức tội phạm, bao gồm cả việc
buôn lậu. Chỉ trong vài năm, những
băng nhóm Việt Nam đă đuổi nhóm
Thiên thần địa ngục ra khỏi
Vancouver, gây ra cho những sỹ quan
cảnh sát gọi họ là “những tội phạm
gan lỳ bất thường nhất từ trước đến
nay ở Canada”.
Sống trong nền kinh tế kế hoạch tập
trung những năm 1980 ở Việt Nam –
nơi mà tất cả mọi người đều “vi phạm
pháp luật” chỉ để tồn tại – và sự di
cư cực kỳ khó khăn tới trại tị nạn ở
Hồng Kông – không ít khủng khiếp hơn
một ‘gulag’ Liên Xô – chắc chắn phải
ảnh hưởng tới ḷng quyết tâm của họ
để thành công ở Canada bằng mọi giá.
Từ bờ biển phía Tây của Canada, và
từ những người trồng cây đến từ miền
Bắc Việt Nam và những người Việt gốc
Hoa, thương mại đă lan rộng nhiều.
Họ đi vượt qua Canada, gia tăng
những người nhập cư (miền Nam) Việt
Nam và châu Á vào công việc kinh
doanh, không chỉ là những người
trồng, mà c̣n sử dụng triệt để những
đặc vụ và những thứ khác để có thể
dễ dàng lấy những văn tự cầm cố tài
sản quan trọng ở vùng ngoại ô. Và
bởi v́ mạng lưới của người tị nạn
Việt Nam có tính quốc tế, với các
thành viên của cùng gia đ́nh hoặc
ḍng họ được cung cấp những nơi cư
trú bởi các chính phủ khác nhau, v́
vậy cũng không bất ngờ rằng việc
kinh doanh nhanh chóng trải dài đến
các nước khác, chủ yếu là Anh quốc,
khi mà những rủi ro/phần thưởng trở
nên rất ưu đăi.
Một chuyển cuối cùng cho câu
chuyện này. Điểm đến tại Hoa Kỳ dần
mất đi vị trí quan trọng v́ luật
pháp trở nên nghiêm khắc: bị bắt có
nghĩa là bị ngồi tù đến 10 năm.
Tuy nhiên, sau vụ khủng bố ngày 11
tháng 9 năm 2001, an ninh biên giới
đă được thắt chặt và số lượng ma túy
bị tịch thu ở biên giới Canada – Hoa
Kỳ tăng lên đáng kể. V́ thế, những
người buôn lậu đă thiết lập những
cửa hàng tại Mỹ, mở những kho cung cấp
vườn và t́m kiếm những người hợp tác
trong cộng đồng người Việt có thể
giúp họ có được sự thế nợ/văn tự thế
chấp đối với bất động sản ở khu vực
ngoại ô. Thật đáng buồn là bạo lực
đă gây rắc rối cho việc kinh doanh ở
Vancouver cũng đă di chuyển xuống
phía nam của đường biên giới.
Ở một thời điểm nào đó, có lẽ chỉ
vài năm trước, các băng nhóm đă bàn
bạc rằng quê hương của họ ở đồng
bằng sông Hồng sẽ là một điểm tốt để
thiết lập những nơi trồng cây dược
liệu này (liệu bạn đă thử chưa?)
Điều này chắc chắn khiến cho chính
phủ lo lắng, và họ đă bắt đầu có sự
chuẩn bị: đầu năm 2007, sứ quán Anh
và Canada đă giúp đỡ chính phủViệt
Nam thành lập một lực lượng chống
rửa tiền đặc biệt để chống lại tiền
từ cây cần sa.
Đối với người Việt Nam b́nh thường,
băng nhóm kiếm được hàng triệu đô có
một sự tác động đáng kể - tiền buôn
bán thuốc phiện hồi hương tham gia
vào thị trường bất động sản vốn đă
nóng hổi.
Bất luận thế nào, một khi người bán
nóng bị phát hiện bởi những người
nông dân ở đấy, nó sẽ lan tràn như
ngọn lửa hoang dại. Nếu tương lại
marijuana được bán ở thị trường
chứng khoán Hà Nội, tôi có thể sẽ
đầu tư…
Michael L. Gray