Truyện Ngắn: Bỏ Đảng

Tác Giả: Nông Đức Dân

Sáng hôm nay, cái tin Tuấn, phó Ban Biên Tập trong cơ quan của tôi tuyên bố bỏ đảng đă làm chấn động đến tất cả mọi người. Có người cho rằng "Chắc ông Tuấn đă làm điều ǵ đó phật ư ông tổng Biên Tập, nên phải rút lui". Có người xấu miệng hơn th́ nói: "Chắc là ổng dính vào một vụ tham ô lớn lao nào đó rôi bị phanh phui, nên ổng bị ép phải ra khỏi đảng". Người khác th́ với giọng có vẻ thông cảm hơn "Ổng hiền lành lắm mà, sao bổng dưng lại bỏ đảng như vây!". Đó là những ǵ mà tôi đă được nghe từ cái cơ quan báo chí "thân yêu" của tôi!
Như bao nhiêu đồng nghiệp khác, tôi cũng thật sự vô cùng ngạc nhiên khi nhận được cái tin này và tôi cũng không thể h́nh dung ra được một lư do chính đáng nào để đưa đến việc Tuấn lại có một quyết định vô cùng quan trọng như vây. Bỏ đảng tức là mất việc, mà mất việc tức là tự sát! Điều này rất đơn giản và ai cũng có thê hiểu được bởi ở trong cái đất nước mà gia nhập đảng là yếu tố đầu tiên cần phải có để có thể có những bước tiến xa hơn trong nấc thang nghề nghiệp. Mấy ai mà chịu bỏ đảng! Hơn nữa cái chức Phó Ban Biên Tập cho một tờ báo lớn như của chúng tôi, không phải là một chức vụ bé nhỏ. Thế mà, Tuấn lại dám tuyên bố bỏ đảng, như vậy không phải là tự chính ḿnh đào một cái huyệt thật lớn để tự chôn ḿnh hay sao?
Tuấn là người bạn thâm niên của tôi. Chúng tôi quen nhau từ cái thời mà hai thằng c̣n là sinh viên ở trường đại học Bách Khoa vào những năm 1980. Tuấn quê ở Long An. Cậu ta là con một của một gia đ́nh liệt sỹ có công với cách mạng. Nghe nói ba và ông nội của Tuấn đă từng tham gia kháng chiến, sau đó đă hy sinh ở chiến trường miền Nam. Tuy xuất thân từ một gia đ́nh cách mạng, nhưng Tuấn không bao giờ ỷ lại với cái lư lịch dầy cộm của ḿnh mà có những thái độ kiêu căng và hống hách với bất cứ một ai. Đặc biệt là khi tiếp xúc với bất cứ người nào, tôi đều thấy cái vẽ niềm nở và thân thiện luôn trong ánh mắt của Tuấn. Ngoài ra, Tuấn c̣n là một người rất là hoạt bát, thông minh, đàn hát hay và đầy năng lực làm việc. V́ thế mà đă có hàng tá cô sinh viên đă một thời chết lên chết xuống v́ Tuấn. Có lần tôi ghen tị và nói với Tuấn: "Sao trời lại không công bằng với ḿnh chút nào vậy! Cái ǵ cậu cũng hơn ḿnh hết và ngay cả cái lư lịch gia đ́nh nữa chứ!" Tuấn chỉ hề hề và nói: "Cái này th́ cậu phải hỏi ông trời, sao cậu lại hỏi ḿnh?"
Từ thời c̣n là sinh viên, Tuấn biết tôi là con em của gia đ́nh "Ngụy quân, ngụy quyền", nhưng không bao giờ Tuấn đề cấp đến điều đó. Có lần tôi hỏi Tuấn: "Này, cậu chơi thân với ḿnh như vậy, cậu không sợ bị liên lụy hay sao?" Tuấn nghiêm nghị nh́n thẳng vào mắt tôi và nói: "Ở trong ḿnh, không có sự phân biệt giai cấp. Ḿnh chẵng phải coi cậu như là một người bạn thân của ḿnh đó sao?" Tôi thật sự cảm động với câu trả lời của Tuấn lắm, nhưng tôi vẫn cố t́m cách để moi ra thêm một điều ǵ đó từ nơi cậu ta, tôi hỏi tiếp: "Bây giờ th́ không, nhưng sau này th́ sao?" Tuấn khẻ cười và nói: "Ḿnh lúc nào cũng như là lúc nào, rồi cậu sẽ thấy điều ḿnh nói là đúng".
Sau này, khi hai thằng ra đều trường, tôi th́ lông bông chạy tới chạy lui để t́m việc, c̣n Tuấn v́ thuộc diện ưu tiên một của nhà nước nên đă được đưa đi đào tạo một khóa nghiệp vụ ba năm ở nước ngoài và sau khi trở về nước, Tuấn được kết nạp vào đảng và được phân công tác làm cán bộ tại một cơ quan báo chí do nhà nước quản lư. Qua bạn bè, tôi biết được Tuấn lúc đó đă là trưởng pḥng tổ chức nhân sự. Tuy biết thế, nhưng tôi không hề liên lạc với Tuấn để xin xỏ, nhờ vả để được vào làm nơi cơ quan của nó. Dường như biết rơ được sự ngần ngại của tôi, Tuấn đă chủ động đến t́m gặp tôi tại nhà. Sau khi trao đổi với nhàu một vài câu chuyện về thời c̣n là sinh viên. Tuấn hỏi tôi: "Ḿnh vừa được giao công tác về làm ở một cơ quan báo chí của nhà nước. Công việc th́ nhiều, mà nhân sự th́ thiếu hoặc không đủ năng lực để làm việc. Ḿnh biết cậu có khả năng viết lách giỏi. Cậu có đồng ư đến làm phụ tá cho ḿnh có được không?" Tôi tưởng là ḿnh nghe lầm, nên tôi hỏi lại: "Cậu nói sao? Đến làm phụ tá ở cơ quan của cậu?" Tuấn chậm răi nói: "Ừ, ḿnh mời cậu về làm ở chổ của tớ, cậu nghĩ sao?" Tôi muốn hét lên v́ vui sướng bởi v́ mấy năm nay tôi có t́m được một việc ǵ ra hồn đâu. Tôi ấp úng nói: "Cậu cho ḿnh vài ngày để suy nghĩ có được không?" Tuấn trả lời tôi: "Cậu cứ từ từ mà suy nghĩ, không có ǵ phải vội hết. Khi nào quyết định rồi th́ cho ḿnh biết". Nói xong, Tuấn từ giả tôi ra về. Kể từ đó, tôi đă được nhận vào cơ quan của Tuấn làm việc đến nay đă hơn mười năm.
Cái tin hôm nay Tuấn bỏ đảng làm tôi thật sự hoang mang và lo lắng cho thằng bạn thân của tôi. Điều ǵ đă xảy ra với nó vậy? Đụng chạm với lănh đạo cấp trên ư? Điều này th́ không đúng bởi v́ Tuấn luôn luôn hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ được giao mà c̣n là một người chỉ huy giỏi. Hơn nữa, nghe đồn ông tổng Biên Tập thích Tuấn đến nổi muốn gả đứa con gái của ổng cho nó, nhưng nó lại từ chối khéo. Đụng chạm cấp dưới? Việc này th́ hoàn toàn không có căn cứ. Tuấn luôn đùm bọc và giúp đở mọi đồng nghiệp dù người đó là cấp dưới của Tuấn. Như vậy th́ là cái ǵ đây? Cái thằng quỷ này nó nổi tiếng là một thằng kín đáo. Nó không nói th́ thôi, có trời mà cạy miệng nó ra được. Thôi, cách tốt nhất là đi hỏi nó là sẽ biết hết. Tôi lững thửng đứng dậy và đi về phía pḥng làm việc của Tuấn. Đến trước pḥng, tôi khẻ gỏ cửa. Tuấn ngước mặt lên, nh́n thấy tôi và nháy mắt ra hiệu cho tôi vào trong. Tuấn hỏi:
- Cậu có việc ǵ cần ḿnh giải quyết à?
Tôi trả lời:
- Không, ghé ngang qua thăm cậu thôi. Dạo này câu sao rồi? Tôi ḍ xét hỏi Tuấn.
Tuấn đáp lại:
- Th́ cậu thấy rồi đó, công việc lúc nào cũng bận rộn hết...
Tôi hỏi lăng qua chuyện khác:
- Má cậu lúc này có khoẻ không?
Tuấn im lặng vài phút rồi trả lời:
- Má ḿnh mấy tuần này phải nằm trong bịnh viện.
Tôi ngạc nhiên và nói:
- Bác bịnh ǵ và sao cậu không cho ḿnh biết để ḿnh đi thăm bác.
Tuấn khẻ thở dài và đáp lại:
- Ừ, th́ bịnh già đó mà. Chắc cũng không có việc ǵ đâu.
Tôi ngập ngừng một lát rồi đi thẳng vào vấn đề, tôi hỏi:
- Ḿnh nghe nói là cậu từ bỏ đảng à?
Tuấn đáp:
- Đúng vậy, ḿnh đă quyết định xin ra khỏi đảng.
Tôi ấp úng hỏi lại cho chắc:
- Cậu nói sao! Cậu xin ra khỏi đảng à! Cậu có biết là ra khỏi đảng có nghĩa là cậu sẽ mất việc luôn?
Tuấn đáp:
- Ḿnh biết chứ. Họ đă khuyên ḿnh ở lại, nhưng ḿnh không đồng ư. Quyết định thông báo cách chức ḿnh của bộ sẽ gửi xuống vào nay mai thôi.
Tôi hỏi với giọng dè dặt:
- Cậu có thể cho ḿnh biết lư do tại sao cậu xin ra khỏi đảng không?
Tuấn cười khẻ và trả lời:
- Ḿnh đă thấy rơ cái lư tưởng cộng sản không phải là cái lư tưởng mà ḿnh muốn theo đuổi.
Tôi hỏi tiếp:
- Có phải là v́ từ cái thiên phóng sự Dân Oan mà cậu đă thực hiện không?
Tuấn đáp lại với một giọng chua chát:
- Đúng vậy. Từ đó ḿnh đă có cái nh́n khác đi đối với cái chế độ này. Tất cả chỉ là sự dối trá và đê tiện. Tuấn nói tiếp:
- Bọn đảng viên tham lam vô lại miệng th́ nói là tôi tớ của dân, nhưng bọn chúng mới đích thực là những con sâu mọt hại dân, hại nước. Hôm nay ḿnh đă thấy được cái bộ mặt thối tha của nó, nên không có lư do ǵ ḿnh phải ở lại trong đảng làm ǵ.
Tôi ngậm ngùi nói:
- Ḿnh hiểu cậu mà. Nói xong, tôi lăng qua chuyện khác:
- Thôi, chiều nay cậu ghé qua nhà ḿnh làm vài chai bia đi.
Tuấn vui vẽ nhận lời:
- Ừ, chiều nay ḿnh đến, lâu rồi hai thằng ḿnh ít có dịp ngồi lại với nhau. Chiều nay uống cho đă nha.
Tôi đáp lại:
- Được, chiều nay tớ gặp lại cậu sau. Nói xong tôi bước ra và đóng nhẹ cánh cửa pḥng lại.
Về lại bàn làm việc, tôi thả người ngồi xuống ghế và ngẫm nghĩ về quyết định xin ra khỏi đảng của Tuấn. Tôi thật sự không thể ngờ thằng bạn của tôi nó đă quá b́nh thản khi nói với tôi điều đó. Tôi không tiếc v́ Tuần muốn rời bỏ cái địa vị của nó. Điều mà tôi xót xa nhất đó là nổi đau trong ḷng của Tuấn. Cái đau mà không thể nói ra được. Cái đau khi mà cái lư tưởng ḿnh một ḷng theo đuổi đă phản bội lại ḿnh. Có lẽ đó là điều mà Tuấn nhận thấy và đă quyết định từ bỏ cái chủ nghĩa cộng sản xa vời này. Tuấn đă là một đảng viên không như tất cả những đảng viên khác. Nó dám nh́n vào sự thật và vứt bỏ đi những tương lai đầy hứa hẹn của một đảng viên trẻ đầy năng lực để đổi lấy một cuộc sống b́nh dị như nhiêu bao người dân b́nh thường khác. Tuấn đă hơn tôi và hơn tôi rất nhiều.
Chiều Sài G̣n hôm nay có vẻ mát hơn những ngày khác, tôi chậm răi dắt chiếc máy xuống đường, nổ máy và lái xe về nhà. Trong những tiếng xe, tiếng c̣i giữa ḍng người hổn độn, tôi cảm thấy ḷng ḿnh vô cùng hạnh phúc bởi v́ tôi đă có một người bạn chân chính trong cuộc đời của tôi...

<<trở về đầu trang>>