Cách nay mấy hôm t́nh cờ tôi được nghe kể rằng mỗi khi DCCT Sàig̣n tổ chức các buổi hiệp thông, th́ luôn có khoảng hơn một chục thanh niên được huy động từ các tổ dân phố chung quanh Phường 9, Quận 3 để đi tuần tra bên ngoài khu vực nhà ḍng phía đường Kỳ Đồng.
Mặc dù người kể không đả động ǵ đến mấy chữ “quần chúng tự phát” nhưng qua cách mô tả về nhiệm vụ “tuần tra bảo vệ khu phố” với chi tiết ‘có khi không cần mặc đồng phục’ rất có thể đây chính là là cái ḷ sản sinh ra ‘quần chúng tự phát’?
Tên gọi chính thức của lực lượng này là “dân quân tự vệ’. Một tổ chức hiện có ở tất cả các phường quận Sàig̣n mà chúng ta thường thấy họ là những thanh niên trong trang phục xanh két, tay đeo viền đỏ mang có mấy chữ “Tuần tra – Bảo vệ’ được phường trả lương khoảng 1,2 triệu đồng/tháng, tức tương đương mức lương tối thiểu công nhân trong các khu công nghiệp.
Công việc chính là ‘bảo vệ an ninh’ khu phố và mặc dù là mang danh ‘công chức’ có biên chế và bảo hiểm y tế đầy đủ nhưng thực tế họ chỉ là loại nhân viên cho công an và UBND sai vặt mỗi khi có chiến dịch truy quét tệ nạn xă hội, dọp dẹp lấn chiếm ḷng lề đường hoặc vào giờ cao điểm kẹt xe th́ ra giữa đường đứng ‘múa may quay cuồng’.
Do tính chất công việc chỉ cần tŕnh độ ‘cực thấp’ để dễ sai bảo, ‘dân quân tự vệ’ đă gây ra không ít tai tiếng trong xă hội, cũng do đánh đập, thượng cẳng chân hạ cẳng tay ai đó làm họ ‘thấy ngứa mắt’ tương tự như ‘quần chúng tự phát’.
Điển h́nh là vụ đánh bốn em học sinh lớp 9 trường THCS Trần Phú, trong đó có một em là người nước ngoài Mohamad Zamath xảy ra tại P.15, Q.10 Tp.HCM trong suốt 3 giờ liền hồi tháng 11/2007 từng bị báo Tuổi Trẻ đặt câu hỏi Dân quân hay xă hội đen? v.v.. (http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=229540&ChannelID=3) nên không có bậc cha mẹ b́nh thường nào muốn cho con em họ tham gia.

Thành phần ṇng cốt của ‘dân quân tự vệ’ tại các phường hiện nay hầu hết là con em các gia đ́nh nghèo, ít học thậm chí là tội phạm x́ ke ma túy sau ‘cải tạo’ được địa phương ‘nâng đỡ’ giúp xóa đói giảm nghèo, vượt khó. Ngoài ra c̣n có cả một số em gia đ́nh khá giả nhưng do chơi bời lêu lổng học hành không tới nơi tới chốn, sợ đi nghĩa vụ quân sự nên cha mẹ các em này chạy chọt để xin vào nơi này nương náu để được gần gia đ́nh.
Ở vào những hoàn cảnh như vậy, thử hỏi các em (và thậm chí có khi là cả cha mẹ các em) làm sao thoát khỏi tâm lư chịu ơn chính quyền? Thêm vào đó v́ ít học, suy nghĩ nông cạn nay sau lưng lại có chính quyền nên các em rất dễ có những hành vi bạo ngược khó lường, “công an với Ủy ban sai bảo th́ c̣n sợ ǵ ai nữa mà không làm?” là lời của em đă nói với tôi như vậy. Thật đáng sợ!
Về tư cách pháp nhân của lực lượng này gần đây cũng đă gây ra nhiều tranh căi sau khi quốc hội ban hành Pháp Lệnh Dân Quân Tự Vệ số 19/2004/PL-UBTVQH11 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2005 (thay thế Pháp lệnh về dân quân tự vệ ban hành năm 1996), buộc tất cả các cơ quan công ty xí nghiệp phải tăng thêm gánh nặng lương nên đă bị nhiều nơi phản đối kịch liệt.
Do vậy, trên thực người ta chỉ c̣n thấy UBND các phường là có tổ chức này (xài tiền ngân sách mà) đúng như qui định của Điều I của bản pháp lệnh này:
“Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, là một bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân của nước Cộng hoà xă hội chủ nghĩa Việt Nam, đặt dưới sự lănh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lư, điều hành của Chính phủ và của Uỷ ban nhân dân các cấp, sự chỉ đạo, chỉ huy thống nhất của Bộ trưởng Bộ Quốc pḥng và sự chỉ đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự địa phương.
Lực lượng này được tổ chức ở xă, phường, thị trấn gọi là dân quân; được tổ chức ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xă hội (sau đây gọi chung là cơ quan, tổ chức) gọi là tự vệ.”
Việc ban hành một pháp lệnh tăng cường kiểm tra dân chúng mượn cớ an ninh giữa thời b́nh, rơ ràng là việc làm không b́nh thường chút nào trong khi người dân đă đang phải nuôi một lực lượng khổng lồ hàng trăm ngàn công an, rồi c̣n quân đội v.v…
Trong phiên họp quốc hội ngày 24/3/2009 khi Dự án Luật Dân Quân Tự Vệ được đem ra thảo luận để thành lập quỹ quốc pḥng an ninh. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận cũng đă nêu lên thắc mắc tương tự “Cảm giác dự án luật có xu hướng chính quy hóa lực lượng dân quân tự vệ, nghĩa vụ hóa dân quân tự vệ trong khi Hiến pháp quy định công dân chỉ có nghĩa vụ quân sự” .
Vấn nạn ‘quần chúng tự phát’ đă đến lúc phải chấm dứt!
Gia đ́nh cụ Hoàng Minh Chính ở Hà Nội có lẽ là một trong số nạn nhân sớm sủa của nạn ‘quần chúng tự phát’ khi thường xuyên có những nhóm người tự xưng là nhân dân, thương binh kéo đến trước nhà khi th́ chửi bới là “lũ phản động” dọa đ̣i thanh toán cả nhà cụ, lúc khác chúng lặng lẽ ném đồ dơ bẩn phân người vào nhà v.v… khi cụ từ Mỹ về tá túc tạm tại nhà người bà con ở Q1 Sàig̣n người thân của cụ cũng bị hăm dọa y hệt vậy.
Chính quyền địa phương mặc dù biết rất rơ mọi chuyện nhưng họ đều làm ngơ như không hay biết ǵ nhưng lạ một điều là hễ có bóng dáng nhà ngoại giao nước ngoài nào đó dừng xe trước ngơ để vào thăm cụ, th́ ngay lập tức có hàng chục công an ch́m nổi kéo đến ngăn chận.
Những chuyện khủng bố tinh thần tương tự cũng đă xảy ra với các nhà văn Trần Khải Thanh Thủy, Nguyễn Văn Nghĩa, Ls.Bùi Kim Thành, blogger Điếu Cày, Ls.Lê Trần Luật và nhà báo tự do cùng nhiều người khác. Thậm chí có người c̣n bị dàn cảnh để trở thành nạn nhân của các vụ tai nạn tai nạn giao thông hết sức nguy hiểm cho tính mạng như trường hợp anh Đỗ Nam Hải ở Sàig̣n mấy năm trước.
Nhưng do chỉ là các cá nhân nên chưa ai trong họ được ‘hân hạnh’ nếm mùi roi điện, khói cay như các giáo dân trong vụ Ṭa Khâm Sứ - Thái Hà trong vụ ‘quần chúng tự phát’ cách nay gần tṛn một năm 19/8/2008. Và phải đến khi xảy ra vụ Tam Ṭa lần này mọi người mới có dịp nhận ra hết bản chất tội ác của nó qua ảnh chụp các cha Phêrô Ngô Thế Bính, Phaolô Nguyễn Đ́nh Phú, anh giáo dân Trường v.v… bị “quần chúng tự phát” làm cho găy tay, môi mồm bị sứt răng rụng, trán bị toạc, mặt mày bê bết máu…
Những tấm h́nh mà bất cứ ai xem cũng không khỏi bàng hoàng, tự hỏi: Vậy th́ thực chất của cái gọi là ‘chính quyền nhân dân tỉnh Quảng B́nh’ hiện nay họ gồm những ai? ở đâu và làm ǵ trong những ngày qua mà lại để cho một băng đảng xă hội đen lộng hành gây thương tích cho các linh mục giáo dân trọng thương dă man đến như vậy? đất nước VN hiện là có c̣n do Csvn cai trị không hay vô chính phủ?

Trước những sự nhập nhằng về vấn nạn ‘tự phát’, bằng những lời lẽ trong bản Thông Cáo Số 3 “…khi lớp "côn đồ" đánh Cha Phaolô Nguyễn Đ́nh Phú và 3 giáo dân bị trọng thương th́ nhóm công an mới tiến lại mang loa bảo mọi người giải tán” và đặc biệt là những tấm biểu ngữ căng khắp nơi mang hàng chữ “cầu nguyện cho các giáo dân Tam Ṭa bị công an đánh đập” có thể nói giáo phận Vinh đă trở thành nơi đầu tiên nêu đích danh công an là thủ phạm của “quần chúng tự phát”.
Không phải ngẫu nhiên mà những ngày qua bộ công an phải cử người vào đề nghị Ṭa TGM Xă Đoài gỡ bỏ các khẩu hiệu tố cáo họ như thế. Rơ ràng tu sĩ và giáo dân nơi này đă bắn trúng tim đen Csvn và v́ thế họ đâm ra sợ!
Chứ nếu nói không đúng th́ chắc chắn là Cha tổng đại diện Phạm Đ́nh Phùng đă gặp ‘rắc rối’ lớn với công an rồi, chứ làm ǵ có chuyện công an mà lại chịu thua mấy linh mục hiền lành để cho những hàng chữ kia cứ ‘bêu rếu’ họ giữa thanh thiên bạch nhật như vậy??
Trước sự phẫn nộ của dư luận cả trong lẫn ngoài nước mấy ngày qua, đặc biệt là của chính giáo dân giáo phận Vinh, chúng tôi cũng rất mong Ṭa Giám Mục Vinh sẽ đưa vấn đề này ra trước ánh sáng công lư sau khi các nạn nhân của Tam Ṭa b́nh phục..
Thiết tưởng nhân vụ Tam ṭa Giáo hội cần “làm chứng cho sự thật” giúp xă hội giải quyết dứt điểm vấn nạn ‘quần chúng tự phát’ mà hiện nay ai cũng biết, thực chất nó chính là thứ ‘thông điệp’ âm thầm lặng lẽ nhưng rất đáng sợ của Csvn gởi đến tất cả những lai quan tâm đến vận mạng đất nước và dân tộc, rằng: “Cái gọi là ‘chính quyền nhân dân’ nay đă được “đổi mới” thành băng đảng mafia chính hiệu. Với người dân sự thay đổi này ra sẽ sao là tùy vào nhận thức, cách nh́n của từng người. Ai xem họ là ‘chính quyền nhân dân’ th́ sẽ được đối xử bằng bản hiến pháp 1992 (tất nhiên là với đầy rẫy lạc hậu, bất công và dối trá), c̣n nếu ai không xem họ là nhà nước hợp pháp nữa th́ họ cũng đă có luật giang hồ để đối phó lại” .
Thế thôi, chứ chẳng hề có cái quần chúng hay dân chúng nào dám tự phát trong một xă hội công an trị như VN hiện nay.

(Saig̣n ngày 6/8/2009)