Phúc Âm Ngũ Tuần
Trần Khải
Lần đầu tiên, Hội Thánh Phúc Âm Ngũ Tuần
được nhà nước CSVN cấp giấy đăng kư hoạt
động tôn giáo sau hai thập niên bị bố
ráp, bị ghi sổ đen hoạt động tôn giáo
bất hợp pháp, và bị liên tục theo dơi.
T́nh h́nh nhà nước CSVN cấp giấy cho Hội
Thánh Phúc Âm Ngũ Tuần có phải là đă nới
mở các hoạt động tôn giáo, có phải là xă
hội VN đang tiến gần tới chỗ tự do tôn
giáo, hay có phải là các nhượng bộ áp
lực quốc tế sau khi công an và xă hội
đen sử dụng bạo lực ở Tu Viện Bát Nhă,
xua đuổi 400 tăng ni sinh chạy giữa đêm
mưa về Bảo Lộc, và cũng là sau những màn
chiếm đất các giáo xứ Thái Hà, Tam Toà,
Loan Lư...?
Hay có phải v́ hệ phái Tin Lành này có
nhiều thế lực tại Hoa Kỳ, và Bộ Ngoại
Giao Hoa Kỳ đang biểu lộ các dấu hiệu sẽ
trừng phạt chính phủ Hà Nội v́ đă truy
bức tôn giáo? Hay có phải đây là thông
điệp rất minh bạch: tất cả mọi hoạt động
tôn giáo đều phảỉ thông qua Ban Tôn Giáo
Chính Phủ, một cơ quan mà Thiền Sư Nhất
Hạnh từng đề nghị với Chủ Tịch Nước CSVN
Nguyễn Minh Triết là cần phải giải tán?
Chúng ta không thể biết hết các nội t́nh,
nhưng thấy rơ từ lâu rằng nhà nước không
ưa ǵ Ngũ Tuần, một khuynh hướng Tin
Lành cũng đang chia rẽ thành nhiều hệ
phái nhưng cùng nhấn mạnh vào cầu nguyện
ơn Thánh Linh và nói tiếng lạ - chính
yếu tố sau mới là điều tối kỵ của Đảng
và Nhà Nước CSVN.
Nhà nước lúc nào cũng lo sợ có sự giao
tiếp với cơi bên kia, nên sợ những ǵ
không kiểm soát được. Đó là lư do công
an luôn luôn quan sát các khuynh hướng
tôn giáo có “giao tiếp với cơi vô h́nh”,
thí dụ như kiểu cầu cơ của Đạo Cao Đài,
hay hầu đồng (lên đồng) của Đạo Mẫu, hay
kiểu các nhà ngoại cảm, hay kiểu nói
tiếng lạ của Ngũ Tuần... Đơn giản, v́
nhà nước CSVN lo sợ sẽ có khi ông Hồ Chí
Minh giáng cơ, viết bài thơ ǵ đấy, hay
có khi ông Hồ sẽ nhập đồng và nói linh
tinh về dân chủ, hay sẽ xẹt qua xẹt lại
các nhà ngoại cảm để than phiền rằng chỗ
nằm trong Lăng quá lạnh, và thậm chí ông
Hồ cũng có thể mượn xác người trần để
nói tiếng Tàu với nàng họ Tăng.
Nhưng Ngũ Tuần là khuynh hướng tôn giáo
có thế lực tại Mỹ, bất kể những biểu
hiện gây nhiều tranh căi. Và khi chính
phủ Hà Nội vuốt ve được các mục sư Ngũ
Tuần ở Hoa Kỳ, Bộ Ngoại Giao Mỹ hiển
nhiên sẽ ngần ngại khi cân nhắc về việc
đưa VN vào sổ đen các nước quan ngạị về
tôn giáo (danh sách CPC).
Đặc biệt, nhà nước CSVN chắc chắn biết
rơ rằng, Tổng Thống Barack Obama hồi đầu
tháng 2-2009 đă kư sắc lệnh thiết lập
một cơ quan có tên là Office of
Faith-based and Neighborhood
Partnerships (Văn Pḥng Hợp Tác Khu Phố
và Đức Tin), nhằm tiếp cận với các tôn
giáo để tạo sự hoà hài xă hội. Obama bổ
nhiệm Giám Đốc Văn Pḥng này là Josh
DuBois, một mục sư Phúc Âm Ngũ Tuần mới
26 tuổi. Tất nhiên là ông DuBois sẽ
không có quyền thiên vị cho hệ phaí của
ông, v́ sẽ có một hội đồng 25 người
thuộc nhiều tôn giáo và nhiều hệ phái
giữ vai tṛ cố vấn cho ông. Nhưng không
thể nói rằng ông mục sư Ngũ Tuần này
lạnh nhạt trước bản tin CSVN cấp giấy
phép cho Hội Thánh Phúc Âm Ngũ Tuần ở
VN.
Không chỉ thế, ḍng họ ông cựu Tổng
Thống Bush cũng gắn bó sâu với hệ phaí
Ngũ Tuần, cho dù ông Bush thực ra thuộc
nhánh tổng quát là Phúc Âm thôi.
Bản tin AP đăng ngày 12-8-2002 cho biết
rằng Jeb Bush, Thống Đốc tiểu bang
Florida và là em của Tổng Thống Bush
con, trong một nhà thờ Ngũ Tuần
(Pentecostal) đă xin các tín đồ Ngũ Tuần
cầu nguyện cho con gái của ông là
Noelle, người lúc đó đang trong chương
tŕnh chữa nghiện ma tuư. Cô Noelle
Bush, 24 tuổi, đă bị bắt hồi tháng
1-2002 tại một tiệm thuốc tây ở
Tallahassee v́ t́m cách mua loại thuốc
an thần gây nghiện Xanax với một toa
thuốc giả. Quan toà đă xử cô án tù 3
ngày.
Một đặc điểm của Ngũ Tuần c̣n là cầu
nguyện cho cả các chuyện đời thường, v́
họ tin rằng Thượng Đế lắng nghe và can
thiệp cho dân Chúa cả chuyện linh tinh
trong đời thường. Tín lư này giải thích
được thái độ của bà Sarah Palin, một
người sinh trong gia đ́nh Công Giáo
nhưng ở tuổi thiếu niên đă đổi sang Phúc
Âm Ngũ Tuần cho tới mấy năm gần đây mới
đi nhà thờ ḍng chính Tin Lành Phúc Âm,
khi nói rằng kế hoạch của Thượng Đế đă
hướng dẫn nước Mỹ vào cuộc thánh chiến
chống sự dữ tại Iraq – nghĩa là tin rằng
Thánh Linh đă hướng dẫn con người trong
cả mọi chuyện đời thường như lựa chọn
giữa chiến tranh và hoà b́nh, và vân
vân.
Thực sự, chỉ mới mấy năm trước, Tin Lành
Ngũ Tuần c̣n bị công an bố ráp thê thảm.
Như một trường hợp nổi bật: Vào ngày
27-12-2005, mục sư Trần Đ́nh Ái của Ngũ
Tuần “từ Hoa Kỳ trở về thăm quê hương đă
bị công an cửa khẩu tại phi trường Tân
Sơn Nhất từ chối không cho phép nhập
cảnh, với lư do an ninh”, theo tin đài
RFA ngay trong cùng ngày.
Đài này lúc đó loan tin:
“Từ pḥng an ninh
phi trường, nơi hiện đang bị giữ, Mục sư
Trần Đ́nh Ái đă cho phóng viên Việt Hùng
của đài chúng tôi biết như sau:
"Tôi đang bị giữ trong khu vực an ninh
của Công An Tân Sơn Nhất. Khi tôi vào
tới nơi th́ họ làm biên bản từ chối nhập
cảnh "v́ lư do an ninh".
Sau đó họ yêu cầu tôi phải ra ngay,
nhưng tôi không chấp nhận mua vé máy bay
mới để ra th́ họ kêu lực lượng An Ninh
tới để chuyển tôi về khu vực an ninh để
quản lư và họ giữ hết toàn bộ giấy tờ
của tôi.
Tôi đáp xuống lúc 12:15 trưa, từ 12:30 -
13:00 th́ họ làm việc và những người ở
đó họ nói không biết v́ cấp trên nói với
họ là v́ lư do an ninh không cho phép
tôi nhập cảnh".
Vừa rồi là lời mục sư Trần Đ́nh Ái từ
pḥng tạm giữ ở phi trường Tân Sơn Nhất
hồi 6h chiều hôm nay. Ông cũng cho biết
ông có thể bị trục xuất về Hoa Kỳ vào
sáng ngày mai."
Bản tin của tờ Việt Báo
(California) khi loan tin trên đă cho
biết thêm, trong một lá thư báo động hồi
tuần trước, ngày 21-12-2005, Trần Mai,
Tổng Quản Nhiệm Văn Pḥng Mục Sư Đoàn —
Liên Đoàn Truyền Giáo Phúc Âm, đă đưa ra
Bản Tin Khẩn, nói rằng công an đă ngăn
cản 60 tín đồ Tin Lành, không cho đi xe
tới dự lễ Giáng Sinh, buộc đi bộ 65
kilômét tới nhà thờ:
"Khẩn báo với Quí
Tôi Con Chúa và các Cộng Đồng Quốc Tế
khắp nơi:
Lúc 16 giờ 00 chiều ngày 22/12/2005, tin
từ Huyện Lộc Ninh - Tỉnh B́nh Phước cho
biết các Tín Hữu Tin Lành di chuyển bằng
2 xe ca để đến Huyện B́nh Long, để dự lễ
Giáng Sinh, trong đó khoảng 60 người
không kể trẻ em.
Đang khi trên đường đi gần đến chợ Lộc
Ninh cách Huyện B́nh Long khoảng 65 km,
th́ bị lực lượng Công An Giao Thông
Huyện Lộc Ninh chận xe lại, buộc tài xế
quay xe về không cho các Tín Hữu đến
B́nh Long để dự lễ.
Chúng tôi được biết các Tín Hữu Tin Lành
đă quyết định bồng bế nhau đi bộ (có cả
những em nhỏ phải bồng trên tay) trên
đoạn đường 65 km đó, dù bị lực lượng
Công An Giao Thông tiếp tục gây nhiều
khó khăn..."
Vậy đó. Đó là chuyện mấy năm trước.
Nhưng Ngũ Tuần là ǵ? Theo giải thích
của Linh Mục ThêÔPhiLê trong bài viết
“Giáo Hội Ngũ Tuần” đăng ngày 01-03-2004
trên mạng
Dân Chúa
th́ ảnh hưởng hội
thánh Ngũ Tuần quả nhiên là nhiều thế
lực ở cả Hoa Kỳ và thế giới:
“Ít lâu nay trong
truyền thông, chúng ta thường nghe nói
tới Giáo Hội Ngũ Tuần. Họ có ảnh hưởng
quan trọng, nhất là tại Hoa Kỳ với tổng
thống Bush như thành viên. Giáo Hội này
khai sinh ra từ đâu và tại sao có ảnh
hưởng như vậy?
1. MỘT GIÁO HỘI PHÁT TRIỂN VÀ CÓ ẢNH
HƯỞNG LỚN.
Giáo hội Ngũ Tuần không ngừng phát triển
và gây ngạc nhiên không ít. Theo một
thống kê ghi trong cuốn Bách Khoa về thế
giới Kitô giáo của David Barret, thuộc
viện đại học Oxford xuất bản năm 2001,
chỉ trong khoảng thập niên 1980 đến
1990, Giáo phái Ngũ Tuần đă tăng số tín
đồ lên 4 lần. Từ 51 triệu, tín đồ Ngũ
Tuần đă lên tới 193 triệu và có mặt trên
khắp mọi lục địa trong 130 quốc gia.
Tại Á Châu, tín đồ Ngũ Tuần tại Đại Hàn
chiếm 25% tổng số người Kitô giáo. Ở
Việt Nam, Giáo hội Ngũ Tuần có mặt vào
khoảng thập niên 1970, và hiện nay đă có
khoảng 200 chi hội được phân bố trong 9
giáo hạt có mặt tại Bắc, Trung và Nam,
và 3 giáo hạt cho người dân tộc như
Kơho, Êđê, H’mông...Tại Ấn Độ, theo một
thống kê năm 1996, 41% những người theo
Giáo hội Ngũ Tuần đến từ Công Giáo; 31%
đến từ các giáo hội Tin Lành và 28% đến
từ các tôn giáo ngoài Kitô giáo, nhất là
đến từ Ấn Độ giáo (Eglises d’Asies,
Paris, số tháng 9.1996).
Tại Âu Châu, Giáo hội Ngũ Tuần tại Ư c̣n
đông hơn con số tín hữu các Giáo Hội Tin
Lành cổ điển; nhưng tại hai lục địa châu
Mỹ La tinh và Phi châu phong trào tôn
giáo Ngũ Tuần được coi như phát triển
mạnh mẽ nhất. Tại châu Mỹ La tinh như Ba
Tây, Chí Lợi và Guatemala con số tín đồ
theo Giáo hội Tin Lành cho 20 năm ở cuối
thế kỷ XX gia tăng 10%, và trong đó 2/3
là thuộc Giáo hội Ngũ Tuần. Tại Phi
châu, hầu như mọi giáo phái thoát thai
ra từ Tin Lành đều mang dấu Giáo hội Ngũ
Tuần, và cho tới năm 2000, tín đồ Ngũ
Tuần tại Phi châu chiếm đa số, đông hơn
Giáo hội Công Giáo và Tin lành...”
Sức mạnh thu hút của Hội Thánh Phúc Âm
Ngũ Tuần hiển nhiên là đầy kinh ngạc,
khi so với các tôn giáo truyền thống dựa
trên Kinh Thánh như Công Giáo, Tin Lành.
Vậy rồi nhà nước CSVN nói sao, khi trao
giấy phép hoạt động tôn giáo cho Phúc Âm
Ngũ Tuần? Bản tin chính thức từ thông
tấn nhà nước TTXVN kể trong bản tin như
sau:
“Cấp phép hoạt
động Hội Thánh Phúc âm ngũ tuần
(19/10/2009 | 17:25:00)
Hội Thánh Phúc âm ngũ tuần Việt Nam -
một hệ phái Tin Lành đă đón nhận Giấy
Đăng kư hoạt động tôn giáo ngày 19/10,
tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Đây là bước đi đầu tiên về mặt pháp lư
để Hội thánh này tiếp tục hoàn thiện tổ
chức, nhân sự, đường hướng hoạt động
trước khi được Nhà nước chính thức công
nhận tư cách pháp nhân.
Tổng Quản nhiệm Hội Thánh Phúc âm ngũ
tuần Việt Nam Dương Thành Lâm cho biết,
kể từ khi được h́nh thành tại Việt Nam
(năm 1989) đến nay, Hội Thánh luôn giữ
tôn chỉ, đường hướng hoạt động “Sống
theo lời Chúa, phục vụ Chúa, phục vụ tha
nhân, phục vụ Tổ quốc và dân tộc”.
Trong lời cảm ơn tới Chính phủ và chính
quyền các cấp v́ "đă tạo điều kiện và
thường xuyên giúp đỡ Hội Thánh trong
những năm qua", ông Lâm cho rằng việc
cấp Giấy đăng kư hoạt động tôn giáo đă
chứng tỏ cái nh́n cởi mở và thiện chí
rất lớn của Chính phủ đối với các hoạt
động tôn giáo nói chung, với các tín hữu
Tin Lành nói chung.
Mục sư Jeff Dove và Mục sư Mark Barlift,
hai đại diện của Hội Thánh Phúc âm ngũ
tuần Hoa Kỳ và Giáo hạt Bắc Texas (Mỹ)
trong lời chúc mừng tín hữu Phúc âm ngũ
tuần đă kêu gọi toàn thể mục sư, tín hữu
của Hội Thánh giữ ǵn sự đoàn kết, coi
việc chia sẻ, giúp đỡ đồng bào, nhất là
người nghèo là một bổn phận thiêng liêng
và “nỗ lực hơn nữa để đóng góp cho đất
nước Việt Nam”.
Cả hai ông đều khẳng định việc cấp Giấy
đăng kư hoạt động tôn giáo của Chính phủ
là nền tảng quan trọng để Hội Thánh Phúc
âm ngũ tuần phát triển thuận lợi trên
quê hương.
Phát biểu sau khi trao Giấy đăng kư hoạt
động tôn giáo, Phó Trưởng Ban Thường
trực điều hành Ban Tôn giáo Chính phủ
Nguyễn Thanh Xuân mong muốn các tín hữu
Hội thánh Phúc âm ngũ tuần phát huy
những đặc tính tốt đẹp của đạo Tin Lành,
thể hiện những phẩm chất tiến bộ của tín
hữu Tin Lành trong đời sống xă hội, góp
phần tích cực vào việc xây dựng Tổ quốc
hoà b́nh, ổn định và phồn vinh.
Hội Thánh Phúc âm ngũ tuần Việt Nam là
tổ chức thờ phụng Chúa theo phương thức
ngũ tuần, hiện có khoảng 20.000 tín đồ
sinh hoạt tại các chi hội, điểm nhóm địa
phương ở 40 tỉnh, thành phố.”
Thực ra, bản tin bằng tiếng Việt của
thông tấn nhà nước có một số chi tiết
khác với bản tin Anh ngữ từ thông tấn
Đức DPA hôm 20-10-2009, nhan đề
“Vietnam
government legalizes Pentecostal church”
(Chính phủ VN hợp pháp hóa hội thánh Ngũ
Tuần), trong đó có các chi tiết như: Ông
Huỳnh Ngọc Thanh, giám đốc Ban Tôn Giáo
và Sắc Tộc TP.SG, nói rằng hệ pháí Tin
Lành này bị xem là bất hợp pháp từ 20
năm qua, và ngay trước buổi lễ trao giấy
th́ cũng là bất hợp pháp, v́ ông nói:
“Trước buổi lễ
công nhận naỳ, đây là một tổ chức tôn
giáo bất hợp pháp, và chúng tôi đă cảnh
cáo họ về các vi phạm”.
T́nh h́nh trao giấy công nhận có vẻ khẩn
cấp tới nỗi ông Thanh nói là cần thêm
một năm nữa th́ Hội Thánh Phúc Âm Ngũ
Tuần mới “hoàn toàn hợp pháp”. Có nghĩa
là, bây giờ, sau buổi lễ, cũng mới là
“nửa hợp pháp, nửa bất hợp pháp”.
Có một điều chắc chắn là hai mục sư Mỹ
Jeff Dove và Mark Barlift khi về Mỹ sẽ
ra sức bênh vực cho chính phủ Hà Nội nếu
Bộ Ngoạị Giao Mỹ đ̣i đưa VN vào sổ trừng
phạt CPC?
Cuối bản tin DPA là đoạn văn:
“Giáo Hội Công
Giáo là hệ phái Thiên Chúa Giáo lớn nhất
ở VN, với hơn 6 triệu giáo dân. Trong
năm qua, căng thẳng tôn giáo đă dày đặc
hơn, với tranh chấp về đất giữa chính
phủ và Giáo Hội Công Giáo, và với việc
trục xuất ra khỏi một thiền viện khoảng
400 tăng ni, những người tu theo một
Thiền phái phi truyền thống có bản doanh
ở Tây Phương”.
Câu cuối bản tin DPA là viết như thế,
theo mắt nh́n của phóng viên Tây Phương.
Nếu phóng viên là người Việt, hẳn nhiên
đă viết ngắn gọn là “tu theo pháp môn
Làng Mai” chứ không dài ḍng kiểu “phi
truyền thống có bản doanh ở Tây Phương”.
Kiểu viết này có phảỉ là phóng viên Tây
đă bị ảnh hưởng tuyên truyền của Hà Nội?
Chúng ta thực sự không thể biết chính
xác những ǵ ẩn tàng trong các chuyển
biến tại VN. Chỉ biết rằng Ban Tôn Giáo
Chính Phủ thực sự có quyền lực, và việc
trao giấy phép khẩn cấp để công nhận
“một năm án treo bất hợp pháp” cho Hội
Thánh Phúc Âm Ngũ Tuần quả nhiên là một
độc chiêu của CSVN.
Trần Khải