Vào ngày 1 tháng 10 vừa qua, ông Vũ Quang Thuận ra ṭa lần thứ năm tại Kuala Lumpur. Trong giờ giải lao của phiên xử, ông đă cho Đài Á Châu Tự Do biết một số thông tin về trường hợp của ông.

 

Không có giấy tờ

Vũ Quang Thuận: Họ buộc tôi về tội không có giấy tờ; nhưng thực sự tôi có giấy tờ được Cao Ủy Liên Hiệp Quốc tại Malaysia cấp cho tôi. Thế nhưng, đội cảnh sát này thu giữ, rồi đội cảnh sát khác đến bắt.

Tôi đă tự thiêu tại Ṭa Tháp Đôi ở trung tâm Malaysia, để phản đối cảnh sát xuất nhập cảnh Malaysia trục xuất bất hợp pháp hai thành viên chính trị của chúng tôi. Khi tôi bị thương nặng, cảnh sát Malaysia đă không chở tôi đến bệnh viện mà lại mang xe chở tôi đến một quảng đường vắng, bỏ tôi bên một thùng rác. May mà tôi điện thoại cho đồng đội đến cứu tôi kịp. Sau khi đến bệnh viện được một giờ, họ đến c̣ng tay tôi.

Cảnh sát Malaysia không lạ ǵ tôi, tôi hoàn toàn có giấy tờ do Cao Ủy Liên Hiệp Quốc tại Malaysia và Thái Lan đă cấp cho tôi theo Công ước Nhân quyền 1948, và Công ước về Quyền Tỵ Nạn năm 1951 của Liên Hiệp Quốc ban hành. Tôi thuộc diện chính trị được bảo vệ đặc biệt. Tôi có đầy đủ giấy tờ. Nhưng cảnh sát Malaysia tịch thu giấy tờ của tôi và bây giờ xử án tôi với tội ở lại Malaysia bất hợp pháp.

 

Gia Minh: Ông phải vào trại giam Malaysia từ khi nào?

Vũ Quang Thuận: Tôi nằm tại bệnh viện từ đêm ngày 12 đến ngày 27 tháng tư. Từ ngày 27 tháng tư đến nay tôi ở trong nhà tù Malaysia. Điều kiện ăn uống trong nhà tù không thể như bên ngoài được. Đối với tôi việc khổ đó không quan trọng bằng việc bây giờ tôi không được cống hiến. Trong nhà tù rất khó kiếm giấy bút để làm việc.

 

Gia Minh: Họ vẫn để cho ông viết lách, không cản trở ǵ?

Vũ Quang Thuận: Tôi phải khéo léo với những người làm việc mới có thể viết. Phải rất khéo léo mới có giấy bút. Một mẩu bút ch́ trong tù này quí như ‘kim cương’.

 

LHQ từ chối giúp đỡ

Gia Minh: Dù ở trong trại giam, ông có làm việc với cơ quan chức năng Malaysia và có nỗ lực liên lạc với Cao Ủy Liên Hiệp Quốc để nói về t́nh h́nh của ông?

Vũ Quang Thuận: Tổ chức của chúng tôi đă nhiều lần viết đơn và trực tiếp đến gặp Cao ủy Liên Hiệp; nhưng Cao ủy Tỵ nạn Liên Hiệp Quốc hoàn toàn vô trách nhiệm với tổ chức của tôi và bản thân tôi.

Nhiều thành viên của tổ chức chúng tôi đến đăng kư tại Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc, nhưng gần đây họ không đăng kư cho chúng tôi nữa. Chúng tôi không nghĩ rằng Cao ủy Liên Hiệp Quốc là một cơ quan bảo vệ nhân quyền mà lại vi phạm nhân quyền.

 

Gia Minh: Họ trả lời thế nào về trường hợp của ông?

Vũ Quang Thuận: Chúng tôi gửi nhiều đơn thư, và đến nhiều lần nhưng người ta không trả lời. Người ta nói một câu ngắn gọn ‘chúng tôi không muốn nh́n thấy các bạn nữa, từ nay về sau chúng tôi không đăng kư quyền tỵ nạn chính trị và bất cứ quyền ǵ cho người Việt Nam nữa’. Cán bộ của Cao ủy Tỵ Nạn nói với người trong tổ chức của chúng tôi như vậy.

 

Tâm tư nguyện vọng

Gia Minh: Ông có nghĩ rằng vấn đề bế tắc không?

Vũ Quang Thuận: Rất bế tắc. Chính v́ bế tắc đó mà tôi phải dùng sinh mạng của tôi, tôi tự sát. Nhưng rất may, ngọn lửa không thiêu chết tôi.

Tôi muốn tạo một sự ‘nổi tiếng’ để thu hút sự chú ư của thế giới, kêu gọi thế giới bảo vệ những nhà chính trị Việt Nam, ngăn chặn hành động vô nhân đạo của một số cảnh sát Malaysia, cản trở ‘nhân quyền’ Việt Nam. Chúng tôi là những người đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền cho một dân tộc; sự cản trở đối với chúng tôi là cản trở tự do của một dân tộc.

 

Gia Minh: Ông có thể cho biết có những đối tượng bị bắt ‘v́ không có giấy tờ’ như ông nhiều không?

Ông Vũ Quang Thuận: Có rất nhiều, nhưng đại đa số là những anh chị em lao động thôi. Người ta ở lại quá hạn, có một lư do nào đó người ta ở lại, nhưng họ v́ lư do ‘dân sự’ thôi chứ không phải lư do ‘chính trị’. Trong nhà tù có hai người tù chính trị: một là tôi- Vũ Quang Thuận, và một người nữa là Nguyễn Văn Điển, cũng thuộc tổ chức với tôi.

Trong thời gian qua, họ cũng có hành vi ‘làm nhục’ chúng tôi: đánh đập chúng tôi vô cớ. Chúng tôi cảm thấy không an toàn khi ở trong nhà tù Malaysia. Trước đây tôi cũng nghĩ Malaysia là một đất nước tự do, nên chúng tôi hành xử một cách thoải mái. Thế nhưng chúng tôi rất bất ngờ trước những ǵ họ đối xử với chúng tôi.

 

Gia Minh: Tâm tư nguyện vọng của bản thân ông muốn tŕnh bày?

Ông Vũ Quang Thuận: Tôi bế tắc, và hằng chục ngàn thành viên đang hoạt động cho dân chủ tại Việt Nam đang bế tắc, và cả dân tộc Việt Nam đang bế tắc.

Chúng tôi bế tắc, bí về mặt truyền thông. Hơn 1000 cơ quan báo đài tại Việt Nam thuộc Đảng Cộng sản Việt Nam và tuyên truyền một chiều. Chúng tôi muốn tuyên truyền về tinh thần dân chủ cho người Việt Nam trong và ngoài nước nhưng không có cách nào để tuyên truyền.

Bế tắc thứ hai là do thời gian vừa qua chúng tôi hoạt động bí mật tại Việt Nam nên chưa có được sự ủng hộ từ nước ngoài.

Tôi muốn nói thêm một vấn đề là khi sang Malaysia tôi phát hiện ra 50.000 lao động Việt Nam tại Malaysia bị vi phạm nhân quyền nghiêm trọng. Tôi đă xem gần 1.000 mẫu hợp đồng, tất cả gần như giống nhau hết. Trong đó có những điều khoản không được tham gia đảng, tham gia hội, không được tham gia biểu t́nh, không được yêu thương - kết hôn với người nước ngoài. Những điều đó vi phạm Công ước Nhân quyền Quốc tế công bố năm 1948.

 

Gia Minh: Cám ơn ông Vũ Quang Thuận.