Chuyện kể của một ngư dân bốn lần bị Trung Quốc bắt

Thụy My

  (RFI)

 

Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều ngư dân Việt Nam bị phía Trung Quốc bắt giữ, bị tịch thu hết tài sản. Một số người c̣n bị đánh đập đến mức mang bệnh, như trường hợp của anh Tiêu Viết Là, một ngư dân ở thôn Chu Thuận, xă B́nh Châu, huyện B́nh Sơn, tỉnh Quảng Ngăi, đă bị Trung Quốc bắt tổng cộng 4 lần.

Trả lời Thụy My, anh Tiêu Viết Là kể lại những lần bị bắt giữ.

 

Thưa anh, được biết anh bị Trung Quốc bắt giữ tất cả bốn lần, anh có thể kể lại diễn tiến như thế nào, và họ đối xử với ngư dân của ḿnh bị bắt ra sao?

Kể về việc bị bắt lần sau đây hỉ. Họ bắt, họ đánh bầm trầy luôn, rốt cuộc họ thu tài sản hết, cho quá giang ghe về sau khi nhốt tháng rưỡi.

 

Khi bị bắt họ có nói tại sao không anh ?

Họ nói là ḿnh lấn chiếm, tại sao làm lấn qua bên nước họ. Thứ hai nữa họ nói là tôi bị bắt nhiều lần quá. Một đợt năm 2007 là họ bắn bị thương 6 người, nhốt một tháng, thu tài sản hết rồi cũng cho về mạng không. Qua năm 2010 đây, đầu năm ra họ cũng bắt, họ hỏi sao ra đó, họ thẩm vấn và đánh, nhốt tù, cho ăn cực khổ. Họ nhốt tháng rưỡi, cũng thu tài sản hết rồi cho về. Bạn bè anh em về chỉ c̣n có quần đùi, theo ghe của họ đi về.

 

Họ có đánh ngư dân ḿnh ?

Họ đánh, như bản thân tôi đây mang bệnh luôn, cả năm nay phải ở nhà có đi làm ǵ được đâu. Đánh bằng tay, bằng giày, mang giày mà đánh, giày bốt-đờ-sô đánh vào người th́ chịu ǵ nổi.

 

Tất cả các ngư dân của ḿnh bị bắt đều bị đánh ?

Mấy ngư dân khác th́ không biết, chứ riêng bản thân tôi năm 2010 bị đánh, c̣n năm 2007 bị bắn và bị thương, đưa vô cấp cứu. Riêng kỳ đó họ không đánh, họ nhốt một tháng rồi thu hết tài sản, đi về cái mạng không.

 

Trong khi bị bắt giữ, họ cho ăn uống như thế nào ?

Ăn uống th́ khi nhốt ở Bàu Táng, Phú Lâm ở Hoàng Sa, muốn ăn mua trái đu đủ không chứ có thứ ǵ khác đâu. Ăn bữa đói bữa no. Nhốt vô nhà tù, chỗ nằm dưới xi măng, cái nhà th́ cửa họ cũng thả trống. Nhốt kỹ, nhưng mà chỗ nhốt cũng thoáng đăng chứ không có tù túng ǵ lắm.

 

Thưa anh, rồi họ tịch thu tất cả phương tiện của ḿnh hay sao ?

Phương tiện là bị thu hết, c̣n có cái quần đùi rách đi về mà thôi. Tôi đây bị bốn lần, hai lần là họ bắt họ thu hết, cho ghe với cái máy về không, c̣n hai lần bị thu tài sản hết trọi luôn. Thiệt hại bốn lần bắt gần hai tỉ bạc của tôi chứ ít ǵ. Rồi năm nay đây, rốt cuộc lại họ đánh rồi đau miết đi làm không được, ở nhà đói, nhờ ṿng ṿng bà con ở đây chứ giờ chưa có nghề nghiệp ǵ, đi làm th́ đau lên đau xuống.

 

Dạ như vậy th́ làm sao anh đi biển trở lại được ?

Bây giờ coi như chờ nhà nước, nói quan tâm đây mà từ tháng hai tới miết bây giờ chưa thấy đồng bạc nào hết. Giờ phải đành ở nhà, đi bạn với họ, bữa kiếm ít chục ngàn. Chứ bây giờ hồi th́ làm, hồi th́ đau lên đau xuống miết đây.

 

Vậy th́ bây giờ anh sống bằng cách nào ?

Bây giờ cũng nhờ vợ c̣n hơi khỏe khỏe, bả đi làm thuê làm mướn sống qua ngày chứ làm sao.

 

Thưa anh trở lại với lần bị bắt đầu tiên th́ diễn ra như thế nào ?

Lúc bị bắt lần đầu tiên, năm 2006 là họ thu tài sản hết, thu đồ đạc trên ghe. C̣n một lần là năm 2007, họ bắn bị thương, họ đưa vô chữa bệnh rồi họ nhốt cả tháng, thu hết tài sản đồ đạc hết, cho đi về không. Năm 2008 họ cũng bắt, họ lấy đồ sạch sẽ cho ghe về không. Rồi qua năm 2009 tôi không đi làm nữa, qua tết năm 2010 đi phiên đầu là bị bắt, bị đánh như vậy luôn rồi thu tài sản hết, nhốt tháng rưỡi, cho ăn cực khổ lắm về chỉ c̣n nắm xương. Anh em người nào người nấy ốm yếu, rồi lại bị họ quần…Tôi đây là bị họ đánh mập ḿnh hết rồi về mang bệnh, hồi đau hồi ốm miết đây. Có thuốc vô th́ nó khỏe, c̣n không có thuốc vô làm hơi lâu th́ cũng mệt. Đánh đến viêm phổi, đầu cổ cũng rêm hết, lâu lâu chuyển trời nó đau chịu không nổi.

 

Họ đánh có lư do ǵ không anh?

Không, ḿnh không biết tiếng của họ mà cũng không biết cái lư do ǵ hết. Ăn rồi họ kêu ra ngoài tàu họ đánh, đánh mập ḿnh rồi họ đưa về. Lần bị bắt đầu tiên mà lấy đồ đạc sạch sẽ là năm 2006, rồi qua năm 2007 là họ bắn 6 người bị thương rồi bắt đầu nhốt một tháng, họ thu hết tài sản, cho cái mạng về không, chứ không cho đem tài sản về. Rồi qua năm 2008 tôi về tôi cũng chạy vạy vay tiền vay đồ mượn bà con gần rồi vay ngoài, bắt đầu sắm chiếc ghe nữa ra làm rồi họ cũng lấy. Lấy đồ đạc hết, chỉ cho cái ghe với cái máy về. Qua năm 2009 tôi không ra nữa. Năm 2010 đầu năm tôi ra họ bắt rồi họ đánh, tịch thu hết tài sản luôn, chạy ra là bốn lần trong bốn năm. Bây giờ thiếu nợ, không biết vay ai được hết, chỉ trông chờ nhà nước. Bên Quảng Ngăi th́ cũng quan tâm chuyện kia chuyện nọ, nói hỗ trợ đồng tiền để sắm sanh ra làm ăn mà chưa thấy hỗ trợ ǵ hết. Khoảng một năm nay ở nhà, đi bạn, làm mướn sống qua ngày đây chứ chưa có đồng bạc nào để trả lại cho họ. Nhà nước th́ cũng đ̣i nợ. Bây giờ ở nhà, đau lên đau xuống đây.

 

Thưa, anh đi biển được bao lâu rồi?

Nếu đi Hoàng Sa th́ chạy ra là bảy năm trời rồi đó. C̣n ở quê hồi 16 tuổi đă đi làm biển rồi mà. Năm 16 tuổi đi miết tới giờ luôn. Hồi đó tôi sống với bà ngoại chứ không c̣n cha c̣n mẹ, mồ côi, rồi có vợ con tôi lo tự túc làm ăn. Sau này đi đảo, bị bắt bốn lần như vậy rồi bây giờ mạt luôn!

 

Anh bị bắt bốn lần, không chừng phía Trung Quốc cũng biết mặt anh luôn?

Biết hết chứ, phía Hoàng Sa là biết mặt hết chứ, nếu bị bắt vô là họ chỉ mặt liền mà. Mấy lần họ chỉ liền mà. Vùng đó ḿnh ra là ngay chỗ của họ, họ đóng quân ở đó, dân ra ở rồi lấn ở đó. Vùng Hoàng Sa nói đảo đó là đảo của Việt Nam, mà bây giờ trở thành của Trung Quốc, nhà nước tranh chấp biểu trả lại họ không chịu trả. Bên Việt Nam ḿnh th́ cứ kêu là đảo Việt Nam ḿnh cứ ra làm, mà ra làm th́ bị bắt như vậy, khi về nhà nước ḿnh đâu nói ǵ đâu. Kỳ rồi có phóng viên của Nhật Bản qua phỏng vấn tôi, rồi về cũng lấy theo qua bển mấy miếng giấy mà Trung Quốc thả cho về với lại biên lai phạt tiền, kêu gởi qua mà chưa thấy.

 

Anh có phải nộp phạt bao giờ chưa ạ?

Chưa nộp, nhưng mà một lần là họ ghi nộp phạt, có một chiếc nộp, nhưng nộp xong rồi họ tịch thu luôn chứ không cho lại tài sản. C̣n một lần họ thu hết tài sản th́ họ cho miếng giấy đi đường về thôi. Ḿnh phải theo ghe nhỏ của họ về, chứ tàu của ḿnh th́ họ thu hết rồi, cho cái mạng của bản thân về không. Thu hết, coi như về c̣n cái quần đùi không ấy mà.

 

Xin cám ơn anh Tiêu Viết Là rất nhiều!

<<trở về đầu trang>>