Họ Cao Xuất Chiêu

Trần Khải

 

Dân biểu gốc Việt tại Hạ viện Hoa Kỳ Cao Quang Ánh

Trong khi chính phủ Hà Nội c̣n khấp khởi vui mừng v́ thấy Dân Biểu Liên Bang Cao Quang Ánh ngă ngựa, phải lo cuốn gói về lại xóm đạo Louisiana, th́ chàng họ Cao đă tung toàn lực vớt một cú chót tuyệt đẹp, mà lại là cú liên hoàn  cước: 2 dự luật về nhân quyền Việt Nam.
Thế là Hà Nội phải t́m mưu đối thoại: Đại Sứ Việt Nam sẽ gặp trực tiếp Dân Biểu Liên Bang Cao Quang Ánh – c̣n gọi là Joseph Cao, hay gọi tắt là Joe Cao – vào ngày 30-11-2010 này.
Có phảỉ là vào Thứ Ba 30-11-2010 này, Đạị Sứ Việt Nam sẽ giao đấu quyền cước với DB Cao Quang Ánh để bảo vệ cho triều đ́nh nhà Thanh (nhà Ôn, hay nhà Nông... ai biết)? Hay là Đại Sứ Lê Công Phụng sẽ mang theo ông Thứ Trưởng Ngoại Giao Nguyễn Thanh Sơn để ra chiêu quàng vai rồi chụp h́nh lần nữa? Hay là sẽ mang theo một cô tuyệt sắc giai nhân, trong Biệt Đội Bông Hồng Đỏ, với mức độ nóng bỏng cỡ như nữ điệp viên Nga Anna Chapman, với hy vọng sẽ làm DB họ Cao trở cờ?
Chúng ta không biết chắc là họ sẽ nói ǵ, nhưng hăy tin rằng, DB họ Cao sẽ không mắc bẫy dễ dàng. Tuy nhiên, cuộc chiến nhân quyền mà chàng họ Cao đang tham chiến thực sự là gay go, và cũng không c̣n bao nhiêu thời giờ để chàng tham chiến. Chỉ cần phía nhà nước Hà Nội câu giờ, kéo dài thời giờ thương lượng để chờ cho họ Cao về lại thành phố New Orleans, là kết thúc một chương vơ hiệp của chàng Cao.
Thực tế, chiêu liên hoàn hồi mă thương này không phảỉ là chuyện làm cho vui. Phóng viên Bridget Johnson của báo The Hill nói rằng DB họ Cao sẽ giành những tuần cuối cùng ở Hạ Viện Hoa Kỳ để thúc đẩy trừng phạt chính phủ CSVN.
Họ Cao đă tŕnh 2 dự luật vào ngày 18-11-2010. Cả 2 dự luật đều có những quả bom có sức công phá lớn, không chỉ làm mất uy tín nhà nước Hà Nội, mà c̣n làm thiệt hại cụ thể v́ sẽ có cả phần trừng phạt tài chánh.
Dự luật đầu tiên tên gọi là The Vietnam Democracy Promotion Act of 2010 (nếu được chấp thuận) sẽ bơm tiền tài trợ cho cuộc chiến đ̣i các quyền tự do căn bản tại Việt Nam, cũng như có chương tŕnh giáo dục và định cư người tị nạn. Dự luật này cũng áp đặt các điều kiện về viện trợ đối với Hà Nội, và đ̣i hỏi phải phúc tŕnh thường niên.
Như thế, nh́n ở một khía cạnh khác, cũng tương đương như là tuyên chiến. V́ trước giờ Mỹ chỉ nói rất là gay gắt về nhân quyền VN, và chỉ trích rất là dữ dội về t́nh h́nh các vi phạm nhân quyền tại VN. Nhưng làm cụ thể th́ Mỹ không chịu làm bao nhiêu, mà chủ yếu là bắn đại pháo từ ngàn dặm xa để nhắn nhủ rằng Mỹ không quên chuyện nhân quyền VN.
Nhưng chủ yếu là phía chính phủ Mỹ lại lăng ba vi bộ: cương nhu phối triển, không ai biết đâu là hư chiêu, đâu là thực chiêu.
Thí dụ, Ngoạị Trưởng Hillary Clinton tới Hà Nội ngày 29-10-2010, để dự Thượng Đỉnh Đông Nam Á mở rộng. Trong chuyến thăm này, bà Hillary Clinton than phiền về nhân quyền VN. Công khai, tất nhiên.
Nhưng chỉ hai tuần sau, cựu Tổng Thống Bill Clinton tới Hà Nội vào ngày 14-11-2010, họp với Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng, nói chuyện với 600 sinh viên tại Đại Học Ngoạị Thương Hà Nội, và tuyên bố rằng năm 2010 ghi dấu 15 năm quan hệ Việt-Mỹ, ghi dấu 10 năm Thương Ước Song Phương, và ghi dấu 5 năm thành lập hội Clinton Foundation in Vietnam.
Ông Clinton lúc đó cũng nói rằng Việt Nam và dân tộc Việt Nam có vị trí đặc biệt trong tim ông, và với tư cách “một công dân Hoa Kỳ,” ông sẽ nỗ lực thăng tiến quan hệ song phương như thời ông c̣n làm Tổng Thống.
Đây quả nhiên là độc chiêu của chính phủ Mỹ: đó là trận Song Kiếm Loạn Giang Hồ, không ai biết đâu là hư với thực. Chúng ta nên nghe bà Clinton, hay nên nghe ông Clinton? Bà Clinton khiển trách Hà Nội, và hai tuần sau ông Clinton tới hứa sẽ kết thân hơn... Có thể thấy rơ, nhiều chiến lược gia Mỹ đă nói trước rồi, Mỹ mà làm không khéo là Trung Quốc sẽ hưởng lợi.
C̣n một điểm nữa, có thể đoán, rằng Thượng Nghị Sĩ John McCain (Cộng Ḥa) và TNS John Kerry (Dân Chủ) sẽ theo nếp cũ, nghĩa là kết thân với VN là ưu tiên. Thậm chí tới như Thượng Nghị Sĩ James Webb (Dân Chủ - Virginia), người có vợ là một phụ nữ gốc Việt và từng nhiều năm gắn bó với cộng  đồng Việt, cũng từng kêu gọi Mỹ phải lập quan hệ với Miến Điện, gỡ các rào ngoạị giao với Miến Điện, v́ bao vây như thế sẽ chỉ đẩy Miến Điện vào ảnh hưởng Trung Quốc.
Nếu đă muốn kết thân với Miến Điện, tất không thể nào trừng phạt Việt Nam được. Ai cũng thấy như thế.
Nhưng Dân Biểu họ Cao nóng ḷng th́ ai cũng biết: chỉ vài tuần nữa là ông phảỉ rời chức vụ Dân Biểu, và bản thân ông là một giáó dân Công Giáo, lạị nguyên là tu sĩ  rời chủng viện, thế nên nếu  không làm một cú đà đao th́ kể như sẽ chết theo h́nh ảnh Nguyễn Thanh Sơn quàng vai thân t́nh (May mắn, nhà nước Hà Nội chưa xài tới Photoshop để thay h́nh ông Sơn quàng vai bằng h́nh một giai nhân Bông Hồng Đỏ ôm chàng họ Cao say đắm).
Dự luật thứ nh́ họ Cao tŕnh ra có tên là The Vietnam Human Rights Sanctions Act, sẽ trừng phạt tài chánh, và bác bỏ visa vào Mỹ đối với các cán bộ CSVN trong danh sách hung thần nhân quyền.
Như thế là ra cú đá song  phi: dự luật thứ nhất, là bơm tiền để thúc đẩy dân chủ VN (bơm tiền cho ai cũng là một vấn đề, v́ coi chừng bơm tiền cho dân chủ cuội lại hỏng); thứ nh́, là trừng phạt (nhưng phạt ai cũng là một vấn đề, xin đề nghị trước tiên là nên phạt Thứ Trưởng Nguyễn Thanh Sơn, v́ cú quàng vai quá độc hại, đúng kiểu đồng tính luyến ái tỏ t́nh -- quả nhiên là chiêu dùng khổ nhục kế để ném phi tiêu, v́ vai của họ Cao toàn xương xẩu không, làm sao mà bằng vai của các cô chân dài được).
Dự luật trừng phạt được đồng bảo trợ bởi DB Ileana Ros-Lehtinen (Cộng Ḥa – Fla.), DB Ed Royce (CH-Calif.), DB Chris Smith (CH-N.J.), Frank Wolf (CH-Va.) và DB Loretta Sanchez (Dân Chủ-Calif.).
Một dự luật kèm theo cũng cùng lúc tŕnh ở Thượng Viện bởi các Thượng Nghị Sĩ Cộng Ḥa Sam Brownback (Kan.), John Cornyn (Texas) và Richard Burr (N.C.).
DB Cao Quang Ánh nh́n nhận rằng nỗ lực của ông sẽ đầy gian nan, “cực kỳ khó khăn,” khi nói với báo The Hill.
Dù vậy, ông nói là sau khi rời Hạ Viện, ông sẽ “tiếp tục làm việc xuyên qua các dân cử khác” để thúc đẩy dự luật  thông qua, kể tên các ông Wolf, Smith và Royce như các dân cử “lớn tiếng bênh vực cho nhân quyền Việt Nam” và sẽ tiếp tục thúc đẩy dự luật này thay mặt ông.
Điều để suy nghĩ, trong các dân biểu và thượng nghị sĩ bảo trợ các dự luật trên, tất cả đều là Đảng Cộng Ḥa, chỉ duy DB Loretta Sanchez thuộc Đảng Dân Chủ. Như thế, có phải Cộng Ḥa sẽ làm khó cho chính phủ Dân Chủ của TT Obama? Có phảỉ Cộng Ḥa muốn màn song kiếm hợp bích của ông bà Clinton sẽ vô hiệu hóa?
Nhưng người ta không tin là trên Thượng Viện sẽ chấp thuận dự luật về nhân quyền VN, dù có viết bằng ngôn từ dịu dàng cách nào đi nữa. May ra, dưới Hạ Viện có thể chấp thuận.
Dù vậy, cũng cần nh́n tới khía cạnh khác: Dân Biểu Cao Quang Ánh chỉ nhắc tên ông Wolf, Smith và Royce (3 ông Cộng Ḥa) như là người sẽ thúc đẩy dự luật sau khi ông họ Cao về vườn, mà không nhắc ǵ tới tên bà Loretta Sanchez (Dân Chủ). Không phải đơn giản là quên tên bà Sanchez, hẳn là có thâm ư.
Hăy nhớ rằng, trong nhiều tháng trước cuộc bầu cử 2-11-2010, các dân cử Cộng Ḥa Cao Quang Ánh, Ed Royce, Chris Smith tổ chức nhiều buổi họp báo, điều trần về chuyện giáó xứ Cồn Dầu bị công an Đà Nẵng đàn áp, đưa các giaó dân Cồn Dầu đạ̀ thoát ra gặp báo chí Mỹ... mà không ai nh́n thấy có bà Loretta Sanchez trong các buổi đó.
Hiển nhiên, không phải bà Sanchez không muốn dính vào hồ sơ Cồn Dầu, mà có vẻ như các DB Cộng Ḥa đă độc chiếm hồ sơ này, không muốn bà Sanchez dính vào, v́ lúc đó họ đang ủng hộ ứng cử viên Cộng Ḥa Trần Thái Văn ra tranh ghế của DB Dân Chủ Loretta Sanchez. Bởi v́, lúc đó mà họ Cao mời bà Sanchez vào họp báo chung vụ giáó xứ Cồn Dầu, th́ sẽ mất ḷng Cộng Ḥa ở Quận Cam, và sẽ làm bà Sanchez thêm phiếu Mỹ gốc Việt, uổng công  Cộng Ḥa mai phục quanh ghế này từ 14 năm qua.
Có thể nh́n thấy, tranh đấu cho nhân quyền VN thực ra cũng là chuyện phức tạp. Giả sử DB họ Cao trao hồ sơ nhân quyền cho bà Sanchez thực hiện giùm sau khi họ Cao về vườn, chắc chắn sẽ gây khó khăn cho các ứng cử viên Cộng Ḥa năm 2012 ra tranh ghế của bà Sanchez, nếu bà Sanchez được ghi công về mặt đấu tranh nhân quyền -- điều mà các nhà hoạt động Cộng Ḥa liên tục nói rằng 14 năm qua bà Sanchez không làm ǵ cả, và là điều mà Mạng Lưới Nhân Quyền VN đă nhiều lần trong tháng 10-2010 nói rằng bà đă làm nhiều hơn mong đợi cho nhân quyền VN.
Thế nên, câu hỏi căn bản rằng, khi Đạị Sứ Lê Công Phụng gặp Dân Biểu Liên Bang Cao Quang Ánh vào Thứ Ba 30-11-2010 này, hai người sẽ nói chuyện ǵ cũng là điều khó đoán tận tường, v́ hai bên đều ngổn ngang đầy tâm sự. 
May ra, lúc đó nếu có nhân vật thứ ba xuất hiện, mới làm hai người nói chuyện dễ dàng hơn. Đó là, giả sử Đại Sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ cũng ngồi chung bàn, cố ư lắng nghe xem ông Phụng nói ǵ với ông Ánh. Lúc đó, ông Phụng và ông Ánh mới chịu nói tiếng Việt với nhau, thậm chí cũng sẽ ráng nói cả tiếng lóng giang hồ Sài G̣n nữa, cả cách nói lái, hay vừa nói vừa ca đủ thứ tân cổ giao duyên để mă hóa ngôn ngữ, mục đích để ông Đạị Sứ Trung Quốc dù có học tiếng Việt ở Đồ Sơn th́ cũng không làm sao nghe lén nổi.
Nhân quyền, cực kỳ phức tạp. Cứ nh́n hai ông bà Clinton là biết rồi. Tại sao lại lăng ba vi bộ?

TRẦN KHẢI