Video Tài Liệu Audio Tài Liệu Nhạc Tin Tức & Thời Sự B́nh Luận

 

Nói lời xin lỗi "sao khó thế, không được an toàn"

Nói lời xin lỗi "sao khó thế, không được an toàn"

 

(TuanVietNam) – Một “cậu đánh máy” sơ suất khi làm việc, thiên tai làm chết dân và “bóng trách nhiệm” lại lăn đi lăn lại, một cuộc thi hoa hậu gây nhiều tranh căi [1]… “Phát ngôn & Hành động ấn tượng” tuần này là lỗi, sai lầm, sơ suất.
 

11991
 

“Tôi nói thật nhé, nếu không v́ ông Kiển đă cao tuổi…”

Một vụ “lùm xùm” xảy ra xung quanh việc ông Đoàn Văn Kiển, TGĐ Tập đoàn Than – Khoáng sản VN, vẫn tại vị, mặc dù Ủy ban Kiểm tra (UBKT) TW đă công bố quyết định kỷ luật cảnh cáo về Đảng và đề nghị Ban cán sự Đảng Chính phủ xem xét, đề nghị Chính phủ cho ông Kiển thôi chức.

Về việc này, ông Nguyễn Đ́nh Phách, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm UBKT Trung ương, tuyên bố: “Tôi nói thật nhé, nếu không v́ ông Kiển đă cao tuổi (60 tuổi), có công đóng góp cho ngành than th́ UBKT TW đă cách tất cả các chức vụ trong Đảng rồi, như vậy th́ (dư luận) khỏi phải nói ǵ nữa”. (Tiền Phong, 29/9)

Ông Phách cũng có một so sánh “trực quan” rất dễ hiểu: “Ông Kiển lại bị kỷ luật cảnh cáo hai lần. Mà thông thường như trong bóng đá, hai lần bị thẻ vàng là thành một thẻ đỏ, phải ra khỏi sân.
Nhưng UBKT TW đă cân nhắc… xử lư kỷ luật mức cảnh cáo Đảng và đề nghị Ban cán sự Đảng Chính phủ cho thôi giữ chức, về nghỉ như thế là có t́nh có lư quá rồi c̣n ǵ… Nói cho đúng là “chúng tôi v́ sự nghiệp chung chứ chả có vấn đề ǵ”.
Ông Nguyễn Đ́nh Phách cho rằng cách xử lư với ông Đoàn Văn Kiển là “có t́nh có lư”. Tiếc thay, pháp luật lại chỉ có “lư” mà không có “t́nh”. Nếu xác định được rằng ông Kiển đă gây thiệt hại gần 78 tỷ đồng (như chính ông đă thừa nhận trách nhiệm trong việc kư văn bản sai, gây thất thoát lượng than lớn), th́ không những phải kỷ luật Đảng, “cách tuột chức tước giáng xuống làm thứ dân”, mà c̣n phải xử lư h́nh sự nữa.

Các yếu tố kiểu như “nhân thân tốt”, “có công đóng góp” là những yếu tố cảm tính, làm giảm sự duy lư, nghiêm minh của pháp luật trong một chế độ pháp trị. Nếu “v́ sự nghiệp chung” như lời ông Nguyễn Đ́nh Phách th́ các quan chức sẽ phải “gạt lệ chém thân”, “quân pháp bất vị… thương” chứ không có cách xử lư nào khác.

Người ta nói phải đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, không ai nói phải đảm bảo tính “có lư có t́nh” của pháp luật. Hỡi ơi…

 

Ai cũng có thể xử phạt báo chí?

TBT báo Đà Nẵng Mai Đức Lộc bày tỏ tại hội thảo về Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản: “Với quy định tại nghị định mới này, tôi có cảm giác là ai cũng có thể phạt báo chí được cả, từ UBND các cấp đến thanh tra sở…”. (VietNamNet, 26/9)

TBT báo Pháp luật TP.HCM Phạm Phú Tâm cũng cho rằng “quy định xử phạt các trường hợp đăng tin, bài không khách quan, gây ảnh hưởng xấu, là đúng; nhưng thẩm định như thế nào là “không khách quan, gây ảnh hưởng xấu” th́ không dễ”.
Thế là lại một lần nữa, yếu tố cảm tính lọt được vào một thứ rất cần sự duy lư, chính xác, là văn bản pháp luật.

Ngoài ra, nếu lắng nghe tâm sự của chính các TBT, th́ ta sẽ “có cảm giác” rằng nỗi lo lắng bao trùm của người làm báo không phải là làm sao có được những bài viết hay, trung thực, cung cấp thông tin giá trị cho độc giả. Thay v́ thế, h́nh như trong ḷng nhà báo, cái sợ cố hữu, to lớn hơn cả là… nguy cơ bị phạt đến từ mọi cấp, mọi ngành.

Những quy định xử phạt mang tính chung chung, mơ hồ, cảm tính, sẽ càng khiến nhà báo thêm e ngại, bởi họ rất dễ bị buộc vào những tội liên đới ngoài tầm tay, nhất là khi đang đưa tin, viết bài chống tiêu cực.

Nên chăng, mọi cấp, mọi ngành hăy đọc lại di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh cách đây hơn 60 năm, trong đó Bác có dạy rằng cách tốt nhất để không bị ai nói xấu (kiểu như “phản ánh không khách quan, gây ảnh hưởng xấu”) là chớ có làm bậy. (*)

 

Nếu sai, phải nhận!

Ngày 30/9, một ngày sau khi có kết luận về sai phạm dẫn đến cái chết của em Trần Trung Huy, lănh đạo Công ty Điện lực TP HCM đă chính thức đưa ra lời xin lỗi và hỗ trợ 50 triệu đồng cho gia đ́nh em Huy. (VnExpress, 30/9)

Trước đó, ông Ngô Văn Lư, PGĐ Điện lực B́nh Phú – đơn vị quản lư trụ điện – đồng thời là Trưởng ban quản lư dự án thi công lưới điện, đă tự nhận trách nhiệm của người đứng đầu và xin từ chức.

Pháp luật sẽ không thể cho qua trách nhiệm của điện lực trong việc để xảy ra những cái chết thương tâm v́ điện của dân. Tuy nhiên, việc một lănh đạo chủ động nhận trách nhiệm và từ chức, Công ty Điện lực chính thức đến thăm, xin lỗi và hỗ trợ bằng tiền đối với gia đ́nh nạn nhân, đă xứng đáng được chọn là hành động ấn tượng của tuần.

Đó là một dấu hiệu cho thấy “văn hóa từ chức”, “văn hóa xin lỗi”, đàng hoàng và văn minh, đă bắt đầu manh nha xuất hiện ở Việt Nam. Tại sao chúng ta không mở một cuộc vận động học tập tấm gương “nếu sai, phải nhận” của Điện lực TP HCM, để nhân rộng tấm gương này ra cả nước?

 

V́ lư do kỹ thuật…
Cũng lại liên quan tới nguyên tắc ứng xử “nếu sai, phải nhận”: Gần một tháng sau khi báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đăng tin “Hải quân Trung Quốc diễn tập tại Biển Đông”, Ban Tuyên giáo TW ra quyết định kỷ luật khiển trách TBT báo, ông Đào Duy Quát. (Tin này có nội dung trái với lập trường của Việt Nam về chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa).

Trả lời báo chí, ông Quát giải thích: “Chúng tôi coi đây là một tai nạn nghề nghiệp, v́ cậu đánh máy lúc bấy giờ đă quá giờ, cậu ấy đánh xong và đang định hỏi th́ lại quên mấy cái chữ biên tập. Tất nhiên tác dụng nó th́ xấu rồi, ảnh hưởng rồi…, nhưng thật sự đây là một tai nạn”.
“Việc đưa tin đó là để cảnh báo một hoạt động, một mưu đồ…, trong đó có mấy từ biên tập đă được thêm vào là “phó tư lệnh ngang ngược tuyên bố”, cái chữ “ngang ngược” viết ở ngoài, th́ cậu đánh máy nhận rồi nhưng không đưa vào, nên tự nhiên làm sai lệch thông tin”. (Tuổi Trẻ, 30/9)

Kỷ luật khiển trách TBT Đào Duy Quát được Ban Tuyên giáo TW đưa ra sau 25 ngày, chậm nhưng độc giả cũng có thể thể tất. Cũng như họ đă thể tất cho trang báo điện tử về lời xin lỗi muộn 15 ngày.

Tuy nhiên, khó mà chấp nhận cho được lời giải thích của ông Đào Duy Quát: Việc đặt thêm từ “ngang ngược” vào nội dung một bản tin dịch từ tiếng nước ngoài, không hề có sự giới thiệu, lời dẫn mở đầu, chú thích… rơ ràng không làm thay đổi tính chất bài viết: đi trái lập trường của Việt Nam.

Bên cạnh đó là hành động đá quả bóng trách nhiệm sang chân cấp dưới, xem ra không phải việc nên làm đối với một vị lănh đạo.

Và cuối cùng, câu chuyện làm người viết bài này nhớ tới lời than văn của một kỹ thuật viên: “Lúc nào cũng chỉ thấy thông báo “v́ lư do kỹ thuật…”, “do trục trặc kỹ thuật nên…”. Không bao giờ có nguyên nhân nào khác cả”.

Thương thay cho các cô cậu kỹ thuật!

 

Lănh đạo sai hay dự báo sai?

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngăi Phạm Đ́nh Khối “nổi nóng”: “Chúng ta không thể chấp nhận kiểu dự báo như bên khí tượng vừa rồi. Bệnh chủ quan cộng với dự báo sai đă đưa đến những hệ lụy ghê gớm”. (Dân Trí, 1/10)

Ngay sau đó, lănh đạo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn TW đă tổ chức họp báo phản đối. PGĐ Trần Văn Sáp khẳng định: “Sự việc không đúng như Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngăi nói”. Ông Sáp dẫn ra những phần dự báo có nói Quảng Ngăi chịu ảnh hưởng trực tiếp từ băo số 9, và “phản pháo”: “Có thể lănh đạo tỉnh Quảng Ngăi cho rằng tâm băo không đổ vào trực tiếp nên mới từ từ như vậy. Nhưng nếu tâm băo không đi qua Quảng Ngăi thật th́ vùng ảnh hưởng với gió mạnh cấp 10 mà Quảng Ngăi phải chịu cũng đủ để tỉnh phải di dời dân ngay rồi”. (VietNamNet, 1/10)

Quả bóng trách nhiệm đang được chuyền đi chuyền lại. Không biết cuối cùng nó sẽ lăn vào ai. Nhưng có một thực tế là, trong cơn băo, nhiều tàu đánh cá đă gắng sức chạy… thẳng vào vùng tâm băo, và hậu quả là hai tàu ở Lư Sơn đă vĩnh viễn không bao giờ trở về. Đảo Lư Sơn tan hoang.

Băo cũng là thiên tai, nhưng không phải bất thường đến mức như sóng thần hay động đất. Ở đây có nhiều điều chúng ta có thể dự đoán được, như thế này:

Nói chung, lănh đạo địa phương có phản ứng nhanh hay chậm, dự báo thời tiết có đúng hay sai, th́ cũng chẳng chết ai trong chính quyền hay Nha khí tượng cả, có chăng chỉ chết dân thôi.

“Sợ nhất là dân không muốn nói nữa”
Thảo luận về vai tṛ phát huy dân chủ của MTTQ, nhà sử học Dương Trung Quốc phát biểu: “Sợ nhất không phải là dân không dám nói, mà là không muốn nói nữa”. (VietNamNet, 28/9)

Ông Quốc đă góp thêm một lời vào những ư kiến cho rằng điều mà một xă hội cần tránh không phải là những tiếng nói phản biện “nhao nhao”, mà là thái độ im lặng đáng sợ. Khi điều đó xảy ra, cũng là lúc sự gắn bó, gắn kết của mỗi công dân với xă hội của họ đă trở nên rất lỏng lẻo; không khí vô trách nhiệm bao trùm.

Một nhà nghiên cứu về chính trị học và luật pháp, ông Nguyễn Trần Bạt (TGĐ tập đoàn tư vấn đầu tư InvestConsult) cũng đă từng viết: “Có những xă hội mà trong suốt một thời kỳ rất dài im phăng phắc, không ai dám nói to tên các nhà lănh đạo cả.

Nếu cứ tiếp tục duy tŕ như thế th́ có thể nói rằng tất cả các trạng thái sợ hăi ấy tạo ra một xă hội sợ hăi. Một xă hội sợ hăi là một xă hội sợ phát triển, sợ thay đổi, một xă hội yên phận thủ thường”.

 

Khi công dân thay… công an hành đạo

“Chúng tôi chỉ làm điều tích cực, ai ngờ lại bị án tù” - hai bị cáo Nguyễn Quang Hùng, Nguyễn Văn Dũng buồn rầu than sau khi nhận bản án 9 tháng tù v́ tội giả mạo chức vụ, cấp bậc. (Pháp luật TP HCM, 27/9)

Đầu đuôi sự việc là Hùng và Dũng, do bức xúc trước nạn cờ bạc, mại dâm hoành hành ở thị trấn Tân Nghĩa (huyện Hàm Tân, tỉnh B́nh Thuận), đă cùng nhau đóng giả công an để dẹp loạn. Hai người làm việc rất mẫn cán, nghiêm minh và hoàn toàn vô tư, không hề có mục đích vụ lợi.

Tuy nhiên, do hành vi đóng giả công an của họ phạm vào tội giả mạo chức vụ, cấp bậc theo Điều 265 BLHS, nên cả hai bị khởi tố và bị Ṭa án Nhân dân huyện Hàm Tân kết án mỗi người 9 tháng tù.

Trong một xă hội văn minh, việc giữ ǵn trật tự trị an, trấn áp những phần tử gây rối là chức năng, nhiệm vụ của cơ quan công quyền. Nhà nước không nên khuyến khích người dân mạo danh hoặc thay thế nhân viên công lực để tự tiện “dẹp loạn”, v́ điều đó có thể gây nguy hiểm về tính mạng cho cả đương sự lẫn người bị họ “xử lư”, thậm chí cho cộng đồng.

Nói cách khác, không nên có những “hiệp sĩ đường phố” cho dù động cơ của họ là tốt, là trong sáng, vô tư.

Tuy nhiên, vấn đề đọng lại ở đây là vai tṛ của các cơ quan công quyền tại địa phương. Họ đă ở đâu, làm ǵ khi nạn cờ bạc, mại dâm hoành hành ở Tân Nghĩa, để đến nỗi hai công dân phải bức xúc mà thay… công an hành đạo?

Giá như lúc nào cơ quan công quyền cũng mẫn cán và nhanh nhẹn được như khi ra lệnh bắt khẩn cấp, khởi tố và đưa Hùng và Dũng ra ṭa, th́ chắc sẽ chẳng c̣n cảnh dân thường phải mạo danh cảnh sát đi bảo vệ trật tự trị an, để rồi rốt cục phải than thở: “Chúng tôi chỉ làm điều tích cực, ai ngờ lại bị án tù”(!).

[...]

<< trở về đầu trang >>
free counters