Nhà Thờ và Bức Tường
Trần
Khải
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới t́nh
h́nh sụp đổ Bức Tường Berlin, một
bước đột khởi đă giúp nước Đức thống
nhất, ḥa b́nh và đă cho dân tộc Đức
ḥa giải, và từ đó sống tự do...
Trong đó, trong sức mạnh chung đă
đẩy sụp Bức Tường Berlin có sức mạnh
của tiếng chuông nhà thờ, lời cầu
nguyện và quyết tâm của những người
có ḷng tin.
Ngôi nhà thờ Tin Lành này được phóng
viên Deborah Potter trên báo USA
Today tuần qua kể lại qua bài báo
“The church that helped bring down
the Berlin Wall” (Ngôi nhà thờ đă
giúp phá sập Bức Tường Berlin, dịch
toàn văn như sau.
Nhà thờ Tin Lành này có tên là St.
Nikolai Evangelical Lutheran Church.
Bây giờ không đổi nhiều kể từ thời
thế kỷ 16. Nhạc sĩ Bach từng chơi
nhạc cụ organ nơi đây và thánh âm
nơi đây vẫn c̣n quyến rũ, nhưng
chính lịch sử gần đây của nhà thờ
trong những ngày cuối Cuộc Chiến
Tranh Lạnh và vai tṛ nơi này đối
với sự sụp đổ của Bức Tường Berlin
mới là điểm thu hút du khách hiện
nay.
Mục sư Christian Fuhrer nhậm chức
chăm sóc tín đồ tại nhà thờ này năm
1980, khi thế giới c̣n chia đôi bởi
Cuộc Chiến Tranh Lạnh. Đức bị chia
đôi, thấy rơ bởi bức tường dựng lên
bởi chính phủ Đông Đức – có tên là
Cộng Ḥa Dân Chủ Đức – xây lên ở
Berlin năm 1961 để không cho dân
chúng bỏ chạy sang Tây Đức.
Tại Đông Đức, vô thần là chuyện
chính thống b́nh thường. Các nhà thờ
như nhà thờ St. Nikolai lúc nào cũng
bị theo dơi, nhưng vẫn được phép mở
cửa.
"In the GDR, the church provided the
only free space,"
Mục sư Fuhrer nói với báo USA Today
rằng, “Tại Đông Đức, nhà thờ cung
cấp khoảng không gian tự do duy
nhất. Mọi thứ không thể nói ngoài
công chúng lại có thể được thảo luận
trong nhà thờ, và như thế nhà thờ
đại diện cho không gian vật thể và
tinh thần độc đáo mà trong đó mọi
người được tự do.”
Hồi đầu thập niên 1980s, mục sư
Fuhrer bắt đầu các buổi cầu nguyện
hàng tuần cho ḥa b́nh.
Cứ mỗi Thứ Hai, tín đồ đọc lên các
Bài Giảng Trên Núi của Chúa Jesus
trước tiên, nhưng rồi tín đồ vào
đông hơn, khi Liên Xô bắt đầu cởi mở
với Tây Phương.
Mục sư Fuhrer nói về lễ cầu nguyện,
“Đúng là một điều khá đặc biệt ở
Đông Đức. Nơi đây thánh lễ chính
đông hơn dưới mái nhà thờ -- người
trẻ, cả có đạo Ky Tô hay không, và
sau đó, những người muốn rời bỏ Đông
Đức cũng tới dự lễ với chúng tôi và
t́m ẩn trú nơi đây.”
Là một sinh viên đại học thời đó,
Sylke Schumann là một trong hàng
trăm người, rồi tới hàng ngàn người,
dự lễ thắp nến tại khuôn viên nhà
thờ St. Nikolai và rồi diễn hành
trên đường phố, tay cầm đèn cầy và
kêu gọi thay đổi.
Schumann nói, “Nh́n thấy tất cả
những người này tụ họp ở nơi này...
tuần này sang tuần kia, và ngày càng
thêm đông người tụ họp, bạn có cảm
giác rằng lần này, thực sự chính phủ
phải lắng nghe người dân.”
Vào tháng 10-1989, vào lễ kỷ niệm 40
năm thành lập nước Cộng Ḥa Dân Chủ
Đức, chính phủ bắt đầu bố ráp.
Những người biểu t́nh ở thành phố
Leipzig bị đánh, bị bắt giam. Hai
ngaỳ sau đó, nhà thờ St. Nikolai
Church trong lễ thắp nến hàng tuần
đông nghẹt người. Khi kết thúc lễ,
70,000 người diễn hành xuyên qua
thành phố, trong khi các chiến binh
mang vũ khí đứng nh́n, nhưng không
làm ǵ.
Schumann kể, “Tôi nhới lúc đó là một
đêm lạnh, nhưng bạn không cảm thấy
lạnh, chỉ bởi v́ bạn thấy tất cả
quanh bạn là ánh sáng, nhưng cũng
bởi v́ bạn thấy tất cả những người
này, và như bạn biết thật sự là
tuyệt vời để ḿnh là một phần trong
ḍng thác người này, và bạn cảm thấy
đầy năng lực và hy vọng.”
Schumann kể tiếp, “Đối với tôi, nó
cho tôi một suy nghĩ run rẩy của đêm
đó. Nhưng tuyệt vời. Trong nhà thờ,
người ta đă biết cách chuyển sợ hăi
thành can đảm, để vượt qua sợ hăi và
để hy vọng, để có sức mạnh. Người ta
tới nhà thờ, và rồi người ta bắt đầu
cuộc diễn hành, và bởi v́ họ không
làm ǵ bạo động, công an không được
phép hành động. Các cán bộ Đông Đức
lúc đó nói, ‘Chúng tôi sẵn sàng cho
mọi thứ, chỉ trừ đèn cầy và cầu
nguyện.’”
Chúa Jesus và Bà́ Giảng Trên Núi là
thôi thúc chính của Mục sư Fuhrer,
nhưng Mục sư cũng mang cảm hứng từ
Mục sư Đức và là tử đạo thời phát
xít Dietrich Bonhoeffer, cũng như là
từ Thánh Gandhi và Mục Sư Hoa Kỳ
Martin Luther King, Jr.
Mục sư Fuhrer nói về Mục sư King “đă
sửa soạn và thực hiện khái niệm của
một cuộc phản kháng ôn ḥa, bất bạo
động trong một cách tuyệt vời. Rồi
th́ tới lúc chúng tôi ứng dụng Bài
Giảng Trên Núi tại thành phố Leipzig
này.”
Chỉ một tháng sau cuộc biểu t́nh
khổng lồ này, bức tường giữa Đông và
Tây Đức sụp đổ. Nhà thờ đă gửi một
thông điệp mạnh mẽ tới thế giới:
Chính phủ Đông Đức không kiểm soát
nổi người dân nữa.
Mục sư Fuhrer nói, “Đây đúng là một
phép lạ. Một cuộc cách mạng thành
công, một cuộc cách mạng xuất phát
từ nhà thờ. Thật tuyệt vời Thượng Đế
đă đưa chúng ta thành công với cuộc
cách mạng này.”
Mục sư Fuhrer, năm ngoaí về hưu ở
tuổi 65 theo luật nhà thờ , đă viết
1 cuốn sách về những ngaỳ lịch sử ở
đây. Nhà thờ này bây giờ đă trở về
b́nh thường, không đông như thời
trước biểu t́nh.
Nhưng Mục sư Fuhrer và các tín hữu
không làm những ǵ họ đă làm lúc đó
để thu hút tín đồ tới nhà thờ. Ngài
nói, “Chúng tôi đă làm như thế, bởi
v́ nhà thờ phải làm như thế.”
TRẦN KHẢI