Hai mươi năm qua, những thỏa thuận của Vatican với nhà nước Việt Nam trong việc bổ nhiệm các chức sắc trong giáo hội đă phát huy nhiều hậu quả tai hại, nay đă đến lúc phát tác.

Dĩ nhiên, nói lên điều này, không có ư gom tất cả hàng giáo phẩm vào đây, nhưng tác động của những chính sách này phải thẳng thắn công nhận là không hề nhỏ.

Điều tưởng là không thể có nhưng là sự thật

Khi Nguyễn Thế Thảo chủ tịch UBNDTP Hà Nội tuyên bố thẳng thừng trong cuộc triệu tập các ngoại giao đoàn tại Hà Nội ư định đưa TGMHN Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội, nhiều người đă nghĩ rằng Nguyễn Thế Thảo đang mang chứng bệnh hoang tưởng, v́ với một chủ tịch TP, dù có muốn bằng chết cũng không có cách nào làm được việc đó.

Nhưng không ai biết được rằng: Nguyễn Thế Thảo không hoang tưởng mà đầy tự tin khi nói lên ư đồ đó.

Những cơ sở nào để Nguyễn Thế Thảo có thể đặt ra một điều ngoài sức tưởng tượng của mọi người?

Chỉ cần chăm sóc hàng giáo phẩm

Thật ra, để nắm lấy Giáo hội Công giáo, nhà nước CSVN đă không phải từ bây giờ mà từ ngày xa xưa, nhiều chính sách, nhiều mưu đồ từ lớn đến nhỏ, từ chính đáng đến hèn hạ, từ đường đường chính chính đến những ngón “vơ bẩn” đă liên tục được thực thi.

Gần 60 năm cai trị của chế độ cộng sản ở miền Bắc và 35 năm cai trị toàn quốc, với hàng chục cơ quan nghiên cứu, ban tôn giáo, các loại công an, an ninh tôn giáo dày đặc, nhà cầm quyền đă rất dễ rút ra bài học: Để nắm chắc đạo công giáo, chỉ cần tóm được hàng giáo phẩm, thế là xong, bởi giáo dân Việt Nam có đức tính vâng lời tuyệt đối.

Đức tính vâng lời của giáo dân Việt Nam là một truyền thống tốt đẹp, nhưng điều ǵ cũng có mặt trái của nó. Nếu giáo dân được coi sóc bởi một linh mục đạo đức, thanh sạch và sốt sáng, th́ sự vâng lời của giáo dân nâng tầm đạo đức ở đó lên một bước.

Trái lại, những người không đủ bản lĩnh trước những mưu mô (mà mưu mô th́ luôn sẵn có đối với các chức sắc tôn giáo trong thiên đường XHCN) để nhà nước, công an nắm được “điểm yếu” th́ chính sự vâng phục và tôn kính lại làm hại cho họ. Những chức sắc đó không dễ nhận ḿnh là sai, là có lỗi, là vẫn mỏng ḍn yếu đuối… trong khi chính các chức sắc vẫn chưa phải là thánh. Cũng chính v́ bảo vệ cái “uy tín” mà nhiều khi thật ra không c̣n nữa của ḿnh, nhiều vị sẽ lao theo con đường hướng dẫn của công an, bởi nếu bị tiết lộ sẽ chẳng c̣n đất sống.

Một trong những thủ đoạn của công an áp dụng cho các chức sắc tôn giáo là giao lưu, là thân mật gặp gỡ, trao đổi, t́m hiểu… bằng những lời ngọt như “mía lùi”. Rồi sự thân mật đó lớn dần, đến một lúc nào đó tỉnh ngộ, th́ những bằng chứng chống lại ḿnh đă có đầy đủ trong tay công an, muốn quay về cũng khó. Và cứ thế ma đưa lối, quỷ dẫn đường.

Những điều kiêng kỵ nhất của hàng giáo phẩm công giáo đối với giáo dân và dễ mất uy tín nhất, đó là đức “khiết tịnh”. Cũng chính đức khiết tịnh là cửa ải khó khăn nhất của những người tu hành, nếu không có đời sống đức tin vững vàng và sự hiệp nhất với t́nh yêu Thiên Chúa. Nắm được điểm yếu này, các cuộc tiếp xúc, các hoàn cảnh o ép, tạo điều kiện… của các cấp luôn rộng mở để các chức sắc tự đánh mất ḿnh. Khi ma quỷ cùng kết hợp với mưu mô của cộng sản, th́ thiên đàng cũng phải đổ nát là chuyện không khó.

Ngoài ra, cũng tùy đặc điểm cá nhân từng người khác nhau trước sự cám dỗ bởi danh tiếng, thích nổi bật, tiền của, danh vọng… những chiêu thức áp dụng cho mỗi người đều có những tham mưu và kế hoạch cụ thể. Có thể với người này là bản “thỏa thuận hợp tác” trước khi được nhà nước đồng ư cho cất nhắc, cho bổ nhiệm. Có thể với người kia là những h́nh ảnh, chứng cớ thu được bằng hệ thống theo dơi có hệ thống từ khi khởi nghiệp đời tu… Tất cả đều được bảo vệ cẩn thận “như bảo vệ con ngươi của mắt ḿnh”.

Nhiều khi, chẳng phải do chính các vị tu hành đó gây ra tội lỗi ǵ, nhưng lư lịch cha ông, họ hàng, anh em có quan hệ với “các thế lực thù địch”… cũng là một cái giá để công an đem ra mặc cả trong việc có đồng ư hay không việc bổ nhiệm.

Nhiều vị đă nhận được câu nói rất đặc trưng như sau: “Ở Việt Nam, dù Chúa có chọn, nhưng đảng không chọn th́ đừng ḥng nhận chức”.

Với vô vàn lưới hiểm giăng ra, các chức sắc giáo hội dù đi đường nào cũng khó thoát.

Và khi cá đă mắc lưới, th́ vẫn được quẫy đạp nhưng trong sự tuyệt vọng hoặc ngoan ngoăn bơi theo sự chỉ đạo của an ninh.

Những cái quẫy đạp vô vọng của con cá mắc lưới

Dù Hội Thánh đă xác định rơ con người là sự mỏng ḍn, yếu đuối và mong manh, việc phạm lỗi là chuyện dễ có, và kêu gọi sự sám hối thành tâm để được tha thứ. Nhưng ít có một vị nào trong hàng giáo phẩm vượt qua được những sự mặc cảm, giấu giếm để tạo nên một vỏ bọc hoàn hảo trước con mắt dân chúng. Chính điều này đă dần dẫn bị công an, chính quyền lợi dụng làm sức ép khi họ có trong tay những bằng chứng chống lại những chức sắc, đấng bậc này.

Khi đă nhận được vị thế cao trọng trong giáo hội với những cái giá phải trả không nhỏ, các tiến chức cũng dễ dàng bằng nhiều cách để giữ lấy vị trí đó hoặc thăng tiến cao hơn. Từ đó xuất hiện sự thỏa hiệp, sự hợp tác hoặc ít nhất cũng là sự im lặng, sự nhượng bộ, giả điếc làm ngơ… trước những điều lẽ ra phải lên tiếng.

Nhưng để biện minh cho những việc trái khoáy này, các chức sắc đă dẫn nhiều lư do nghe có vẻ rất “chính đáng” nào là: Thánh ư Chúa, sự khôn ngoan, đối thoại, ḥa b́nh, yêu thương kẻ thù, nhẫn nhục…. đủ cả những ngôn từ đẹp đẽ nhất được trích dẫn từ Thánh Kinh.

Trong địa hạt toàn giáo hội, các giám mục chỉ lo chăm sóc cho những quyền lợi giáo phận ḿnh được “tốt đời, đẹp đạo”, được tưng bừng phấn khởi là xong, c̣n bên cạnh là chuyện người khác. Chính điều đó phá hủy t́nh hiệp nhất trong giáo hội.

Một linh mục mạnh mẽ hiệp thông, nói lên sự thật, chăm lo đời sống nhân dân được nhân dân mến yêu nhưng không được nhà cầm quyền ưa chuộng, chỉ cần một cuộc thăm viếng tới Giám mục Giáo phận, th́ ngay lập tức linh mục đó được cho nghỉ hưu hoặc thuyên chuyển đến nơi thâm sơn cùng cốc mặc giáo dân kêu gào.

Hai mươi năm qua, những thỏa thuận của Vatican với nhà nước Việt Nam trong việc bổ nhiệm các tiến chức đă phát huy nhiều hậu quả tai hại, nay đă đến lúc phát tác.

Dĩ nhiên, nói lên điều này, không có ư gom tất cả hàng giáo phẩm vào đây, nhưng tác động của những chính sách này phải thẳng thắn công nhận là không hề nhỏ.

Và chính quyền Cộng sản biết rất rơ khi nào cần lật con bài nào.

Chính v́ vậy, khi Nguyễn Thế Thảo tuyên bố việc “đưa TGM Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội” là khi nhà cầm quyền Hà Nội đă lượng được khả năng nào để thực hiện việc đó.

Phương cách thực hiện

Ai cũng biết, sức mạnh của giáo hội Công giáo theo đường lối Thiên Chúa là Sự thật, v́ “Ta là đường, là Sự thật và là Sự sống” bên cạnh đó, một giáo hội mạnh mẽ là giáo hội hiệp nhất và biết đồng hành cùng những người đau khổ.

V́ vậy, khi giáo hội mất đi sự thật và sự hiệp thông, th́ sức mạnh của giáo hội chỉ là… con hổ giấy. Nắm được điều này, nhà cầm quyền CSVN ra sức dùng đủ mọi mánh lới để chia rẽ GH.

Những cuộc tiếp xúc với những lời hoa mỹ, trịnh trọng ngọt ngào và những hoa tươi, những câu nói đẹp ḷng từ quan chức cộng sản đă nhiều khi làm cho các bậc tu hành nghĩ rằng ḿnh đang được trọng vọng và giáo dân cũng thế.

Một trong những phương pháp nhà cầm quyền hay làm là đến với từng vị trong hàng Giáo phẩm VN “khuyên răn”, thỏa hiệp về lợi lộc, về quyền lợi của ḿnh… để các vị đó im lặng.

Người ta thấy rơ điều đó qua những chuyến thăm của Thủ tướng Dũng đến Ṭa GM Đà Lạt và sau đó là nhượng bộ ở Trung Tâm Mục vụ, xin một th́ cấp cho ba. Điều đáng nói hơn, là việc khởi công rầm rộ được đưa lên TV nhà nước ngay trước những lời thóa mạ  cách vô sỉ với giáo dân và linh mục ở Tam Ṭa bị nhà  cầm quyền dùng vũ lực đánh cho tan tác và sau khi TV nhà nước đă nhục mạ, cắt xén vu cáo một TGM đáng kính của Hà Nội.

Người ta thấy trong những ngày nước sôi lửa bỏng ở Thái Hà, các giám mục, linh mục và giáo dân khắp nơi đến với Thái Hà, th́ Đức GM Bùi Chu Hoàng Văn Tiệm không hề có mặt, và ngay khi đó là Nhà thờ Khoái Đồng được trả lại. Thậm chí một nguồn tin chưa được kiểm chứng nói rằng linh mục chủ tế Thánh lễ nhận lại nhà thờ Khoái Đồng c̣n tuyên bố: “Không cần cầu nguyện, vẫn đ̣i được nhà thờ”?

Rồi ở một TGP khác như TGP Huế với vị TGM luôn lấy “im lặng là vàng” bỗng nhiên được nhà nước trả lại hơn 20ha đất đai La Vang, nơi mà trước đây đă phải có cả đội cảm tử mới chặn lại được đoàn xe ủi đất làm khách sạn trên đồi Thánh Giá.

Người ta cũng thấy sau đó một số giáo phận khác với những tài sản đ̣i hàng bao năm không được trả lại nay được giải quyết vội vàng.

Chính những điều đó đă che lấp đi một sự thật là những nơi như Khâm sứ, Thái Hà, Tam Ṭa… người ta đang đ̣i một cái lớn lao hơn: Sự thật, Công lư. Chính sự nh́n nhận chỉ là miếng đất, ngôi nhà thờ… mà một số giáo phận đă đi vào con đường “chỉ biết phần ḿnh” mà thiếu đi sự hiệp thông.

Thường cha ông ta đă nói: “Ăn của chùa th́ ngọng miệng”. Ở đây, “của chùa” là ân huệ mưa móc mà chính quyền CS đă ban cho một số nơi khác để cô lập TGPHN dưới sự lănh đạo của TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đang đ̣i Công lư, Sự thật.

Sự thiếu hiệp thông lên tiếng với những bất công xă hội và ngay trong hàng ngũ các Giám mục là cơ hội vàng cho nhà cầm quyền tiêu diệt một TGMHN bằng tất cả các thủ đoạn đê hèn. Trong khi đó, lá bài được một số giám mục đưa ra là “đối thoại” với nhà nước ḥng kiếm sự yên thân.

Trong những ngày nước sôi lửa bỏng khi nhà cầm quyền mang chó, cảnh sát và vũ khí tới bao vây Ṭa TGMHN để làm “vườn hoa” Ṭa Khâm sứ, th́ Hội đồng GMVN đă không có một tiếng nói đanh thép, dứt khoát trước hành động vô luân và vô luật này. Ở đó TGMHN Giuse Ngô Quang Kiệt nhận được từ Chủ tịch HĐGMVN Nguyễn Văn Nhơn câu nói ứa nước mắt: “Chúng tôi chỉ đồng cảm mà không đồng thuận”.

Khi đă không “đồng thuận”, th́ chẳng thế “đồng hành”, c̣n sự “đồng cảm” chỉ để cho TGMHN thấy sự cô đơn của ḿnh qua ánh mắt thương hại.

Người ta c̣n nhớ, tại lễ an táng Đức Hồng Y Phạm Đ́nh Tụng, Ṭa thánh đă ủy nhiệm cho Hồng Y Phạm Minh Mẫn làm sứ thần Ṭa Thánh để đến dự lễ tang. Một thông tin đáng tin cậy cho biết: Với vai tṛ sứ thần Ṭa Thánh, Hồng Y Phạm Minh Mẫn đă đặt vấn đề với các Giám mục không được đến Thái Hà để “Giáo hội mở đường đối thoại”.

Quả nhiên, kể từ lễ tang HY Phạm Đ́nh Tụng, các Giám mục đă không đến Thái Hà, dù có những vị đă đăng kư dâng Thánh lễ tại đó từ trước.

Cũng trong dịp lễ tang HY Phạm Đ́nh Tụng, một số Giám mục về dự lễ tang đă không chú trọng lắm đến Thánh lễ mà chỉ nhăm nhăm “khuyên” TGMHN Giuse Ngô Quang Kiệt rằng nhân dịp này phải tỏ sự hữu nghị, thiện chí với nhà nước bằng cách tận dụng cơ hội này để đi “cảm ơn UBNDTP Hà Nội”(!) Quả nhiên, khi TGMHN và đoàn tùy tùng đến UBNDTPHN, th́ đă không được đón tiếp.

Những thái độ, cách hành động của một số giám mục trong thời gian “khổ nạn Ngô Quang Kiệt” là nguyên nhân chính để TGMHN hiểu rơ sự cô đơn, khó khăn của ḿnh.

Đó là nguyên nhân của những biến động tiếp theo của căn bệnh mất ngủ, của những lá đơn từ chức, của quyết định thay thế TGMHN cách khá lộ liễu sau này.

Không chỉ có ở trong GHVN, con đường ngoại giao, tiếp xúc của Hà Nội c̣n vươn tới tận Vatican, nơi mà những người công giáo b́nh thường bao giờ cũng có cái ngước mắt cung kính, ngưỡng mộ và tin tưởng rằng những quyết định từ đó hẳn ít có sai lầm bởi đó là “Giáo hội mẹ khôn ngoan”.

Nhưng bàn tay ma quỷ, lông lá của CSVN đă không chừa cả nơi thâm nghiêm nhất của Giáo hội Mẹ. Chính v́ vậy mà Nguyễn Thế Thảo đă tự tin khi tuyên bố bằng mọi cách đuổi TGMHN Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội.

Trong cuộc cờ “đồng hành với dân tộc” này, Giáo hội Công giáo Việt Nam không đánh mà đă tự thua.

Ngày 20/5/2010

Nguồn: Nữ Vương Công Lư