Chắc ngài cũng không ngờ rằng, không chỉ Đức Tổng Kiệt mà cả chính ngài đang đi vào lịch sử của đạo Công giáo Việt Nam! Chỉ có điều, sẽ là những h́nh ảnh khác nhau, bởi lịch sử th́ luôn công bằng và trung thực.
Xưa nay, Giáo hội Công giáo Việt Nam vẫn thường được xă hội nh́n nhận với thái độ nể phục về sự sáng suốt, chuẩn mực và độc lập trong mọi ứng xử. Nhất là mấy năm gần đây, người Công giáo và cụ thể là giáo dân Hà Nội, Tam Ṭa, Loan lư… đă nhen lên một niềm hy vọng mới cho cả xă hội về khát vọng “Công lư – Sự thật – Ḥa b́nh”.
Một hiện tượng mới, một hi vọng mới
Đó là sự bày tỏ của giáo dân đ̣i Công lư và Sự thật trong Ḥa b́nh, cùng với sự xuất hiện của một nhân vật, một vị Cha chung đáng kính của họ - Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt.
Sự xuất hiện của Ngài khiến cả dư luận xă hội đi từ ngạc nhiên, bất ngờ, cảm phục, kính nể đến… mong ước có một vị lănh tụ với những “phẩm chất và tinh thần Ngô Quang Kiệt”, để hy vọng một cơ may thay đổi vận mệnh dân tộc này! Hẳn rằng chính Ngài đă không ngờ rằng “tinh thần, tư tưởng Ngô Quang Kiệt” lại bén rễ, ăn sâu và lan tỏa mănh liệt đến như vậy trong ḷng không chỉ giáo dân của Ngài.
Người ta yêu kính Ngài bao nhiêu th́ Nhà nước cộng sản, nhà cầm quyền Hà Nội lại sợ hăi trước ảnh hưởng của Ngài bấy nhiêu. Và sau đó là chiến dịch vu cáo, bôi nhọ, lăng mạ… vô cùng trắng trợn đối với con người đáng kính đó. Sở dĩ người ta yêu kính Ngài v́ đă nhận ra con người ấy không chỉ rất khiêm nhường và nhân ái nhưng tiềm tàng một bản lĩnh kiên trung không sợ hăi bạo quyền, sẵn sàng lên tiếng v́ sự thật dù đó là sự thật của những con người thấp bé nhất trong xă hội.
Khi có ư định không chấp nhận “đội trời chung” với con người ấy, hẳn nhà cầm quyền Hà Nội đă cùng lúc nhắm tới những nhân vật khác trong Giáo hội có thể đáp ứng được những “tiêu chuẩn” mà nhà nước cộng sản đặt ra. Đó là phải t́m một vị trong hàng ngũ lănh đạo Giáo hội có phẩm hàm càng cao càng tốt, lại có “những món nợ ân t́nh” với nhà nước cộng sản th́ lại tốt hơn nữa (về việc xây cất nhà thờ hay trao trả tài sản của giáo hội chẳng hạn)… Và có lẽ họ đă t́m thấy ở vị đương kim Chủ tịch HĐGM Nguyễn Văn Nhơn đang hội tụ đầy đủ những “tiêu chí” này chăng? Để rồi sau đó bằng những mánh khóe, nhưng âm mưu… bằng mọi cách đưa bằng được Đức TGMHN Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội.
Một cuộc thử thách đối với vị CTHĐGM đang thực sự bắt đầu
Phàm là con người, ai cũng có những tham vọng, người tham vọng về tiền bạc, người ham muốn địa vị, các đấng chân tu như Đức Tổng Kiệt lại khao khát được tận hiến bản thân ḿnh cho tha nhân… C̣n vị CTHĐGM của chúng ta, ai biết được ngài đang ham muốn điều ǵ trong suốt một đời tu của ngài? Khi mà các con cái của ngài đang rên xiết trong bất công và bạo quyền, khi người anh em ngài đang bị tổn thương đau đớn th́ ngài lại ném thêm một viên đá để vết thương họ đổ máu thêm rằng ngài “chỉ đồng cảm chứ không đồng thuận”.
Câu nói này của ngài đă giải thích một cách sinh động nhất sự im lặng của HĐGM đối với những biến cố xảy đến cho giáo dân trong suốt thời gian qua. Có lẽ cũng v́ bắt được câu nói này của ngài mà nhà nước cộng sản và nhà cầm quyền Hà Nội đă chọn ngài làm công cụ trong việc thực hiện ư đồ biến đạo Công giáo trở thành một “món hàng chỉ được phân phối bởi quốc doanh”.?
Về phía vị GM này, ở độ tuổi 72, nếu là công chức nhà nước cộng sản th́ ngài đă “về hưu” tới 12 năm rồi, vậy mà ngài vẫn c̣n đủ tự tin để có thể nhận vị trí TGM Phó nơi một giáo phận đang nước sôi lửa bỏng, sẽ thay thế một con người can trường mạnh mẽ đang rất được giáo dân tin yêu, mến phục, và kém ngài tới …14 tuổi.
Bản lĩnh của ngài có vẻ đă đặt không đúng chỗ! Không hiểu trước khi nhận chiếc ghế này ngài đă nghĩ ǵ? Có nghĩ về lợi ích của Giáo hội, về công cuộc đ̣i quyền tự do tôn giáo, đ̣i công lư và sự thật… của đàn chiên và của anh em ngài không? Ngài có h́nh dung rằng, hành động này sẽ đem đến một sự hoang mang, rạn nứt, thất vọng và nghi kỵ về niềm tin… đối với Giáo hội và các đấng bậc? Ngài đă khiến người ta khó hiểu về mục đích của đời tu của ngài?
Chắc ngài cũng không ngờ rằng, không chỉ Đức Tổng Kiệt mà cả chính ngài đang đi vào lịch sử của đạo Công giáo Việt Nam! Chỉ có điều, sẽ là những h́nh ảnh khác nhau, bởi lịch sử th́ luôn công bằng và trung thực.
Cơ hội mới?
Tuy nhiên, đây chính là cơ hội để ngài có thể tạo nên h́nh ảnh đẹp của ḿnh theo cách riêng. Nếu là một vị chủ chăn hết ḿnh v́ đoàn chiên, ngài sẽ “không chỉ đồng thuận mà c̣n đồng sinh, đồng tử” với đoàn chiên. Và như vậy th́ ngài sẽ thanh thản bao nhiêu, sẽ hạnh phúc bao nhiêu khi được sống giữa t́nh yêu thương cảm mến của cộng đồng dân chúa! Nhưng để có được điều này, ngài cần có “tư tưởng và tinh thần Ngô Quang Kiệt” hoặc một điều ǵ cao hơn thế mà giáo dân Hà Nội từng khao khát và ngưỡng mộ. Hoặc, ngài đang có một “sách lược Nguyễn Văn Nhơn” để hiện thực hóa “tư tưởng, tinh thần Ngô Quang Kiệt”. Bởi cái mà không chỉ giáo dân Hà Nội mà toàn thể người Công giáo Việt Nam đang cần lúc này không phải là mấy ngôi nhà thờ được trả lại, mấy chục hecta đất được cấp mới mà là tự do tôn giáo và công lư được thực thi.
Thách thức mới?
Tuy nhiên, người ta cũng thường thấy, cơ hội cũng chính là thách thức khi buộc người ta phải lựa chọn một con đường để thực hiện lư tưởng của ḿnh, cơ hội lớn chừng nào th́ thách thức sẽ khó khăn chừng ấy. Trong xă hội phải sống chung với cộng sản, đă có rất nhiều bài học cho những ai hy vọng đu dây với họ, không thể hy vọng thỏa hiệp với họ để làm lợi cho Giáo hội. Đường hướng của Giáo hội là: Tự do – Công b́nh – Bác ái… lại chính là những “món” mà cộng sản rất ghét và luôn muốn xóa sổ. Bởi nước và lửa có bao giờ sống chung được với nhau.
Vậy, nếu ĐC Nhơn đi với đoàn chiên của ḿnh th́ sẽ là “ngược ḍng” với ư đồ của nhà cầm quyền Hà Nội khi họ đă có công lựa chọn và bật đèn xanh cho ngài. Và cũng có nghĩa là “mũ cao, áo dài” của ngài cũng sẽ bị vô hiệu hóa bất kỳ lúc nào như với Đức Tổng Kiệt – một bài học về sức mạnh của ma quỷ vừa mới xảy ra.
Nếu ngài v́ thương tiếc “mũ cao, áo dài” mà thỏa hiệp với những bất công, bịt miệng giáo dân, làm ngơ như không nghe, không thấy, không biết đến những nguyện vọng chính đáng của giáo dân như ngài đă từng làm ngơ th́ thật khó hiểu, một đời tu mấy chục năm ngài đă tận hiến v́ cái ǵ?
Nh́n h́nh ảnh ngài đi giữa những băng khẩu hiệu, những h́nh ảnh ngợi ca người tiền nhiệm của ngài, người ta không khỏi rưng rưng, chắc không chỉ v́ nỗi nhớ thương vị chủ chăn đáng kính trước đây mà c̣n là nỗi xót xa cho ngài, dù sao ngài cũng chỉ là một quân cờ trong ván cờ đầy những mưu ma chước quỷ.
Chỉ mong sao Thánh Thần luôn ở bên ngài để ngài đủ sáng suốt, đủ sức mạnh, ư chí, niềm tin.. và ḷng bác ái, để có thể tiếp tục vác cây Thập giá mà Chúa đă trao cho ngài, chắc hẳn chưa bao giờ trĩu nặng như lúc này.
24/5/2010
Nhật Hà