Trần Viết Hoài

 

Theo một thông tin cho đến nay vẫn chỉ được phổ biến bởi báo chí Nhà Nước Việt Nam, th́ Đại Sứ của Việt Nam tại Ư Đại Lợi đă hội kiến hôm 22/8/2009, với một giám mục và đă trao đổi với nhau về diễn biến gần đây nhất về t́nh h́nh tôn giáo tại Việt Nam. Việc tiết lộ tin tức này, tuy rằng có hơi chậm trễ, đă xảy ra trong một khung cảnh khá đặc biệt tại Việt Nam. Từ mấy ngày qua, chính quyền t́m mọi cách để đặt các linh mục và giáo dân có liên quan đến các vụ Ṭa Khâm Sứ và Thái Hà ở Hà Nội và gần đây nhất là vụ Tam Ṭa thuộc Giáo Phận Vinh, vào vị thế chống lại những huấn dụ của Đức Giáo Hoàng Bênêdictô XVI cũng như của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Sau chuyến công du thị sát các công tŕnh khai thác quặng bô-xít tại Tây Nguyên, Thủ Tướng CSVN, ông Nguyễn Tấn Dũng đă d́nh dang tới thăm vị Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục tại Đà Lạt; ít ngày sau, báo chí Nhà Nước đă tung ra một chiến dịch tấn công mạnh mẽ các linh mục và tu sĩ dấn thân trong các phong trào đ̣i lại tài sản giáo hội, tiếp nối những vụ việc xảy ra hồi năm ngoái và trong năm nay.

Tin tức về cuộc gặp gỡ giữa đại diện Việt Nam và Vatican, cho đến nay, chưa có sự xác nhận của Rôma. Nó đă được công bố qua một bản thông cáo của Bộ Ngoại Giao Việt Nam (1). Bản tin tóm lược cũng được hăng thông tấn Nhà Nước (Thông Tấn Xă Việt Nam) phổ biến bằng tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Pháp (2). Một số lớn báo chí Nhà Nước trong hai ngày 27 và 28/8 cũng đăng tải (3). Cuộc gặp gỡ đă diễn ra tại Rôma giữa Đại Sứ Việt Nam tại Ư Đại lợi, Đặng Khánh Thoại, và Đức Cha Ettore Balestrero, thứ trưởng Ngoại Giao Ṭa Thánh, mới được chỉ định trước đó 5 hôm vào chức vụ này. Theo bản thông cáo, Đại Sứ nhấn mạnh là chính quyền Việt Nam đă tạo thuận lợi cho các giám mục trong việc thăm viếng ad limina vừa qua cũng như tổ chức năm thánh sắp tới. Ông ta c̣n tuyên bố với vị giám mục Rôma rằng những huấn dụ của Đức Giáo Hoàng Bênêdictô XVI ban cho các giám mục Việt Nam khi ngài tiếp kiến các vị hồi tháng 6 vừa qua đă nhận được sự đồng t́nh của chính quyền Việt Nam. Vẫn theo bản tin trên, người đối thoại của Rôma đă trả lời bằng cách nhắc lại sự mong muốn của Vatican muốn mở rộng quan hệ với Nhà Nước Việt Nam.

Bốn ngày trước cuộc gặp gỡ nói trên, ngày 18/8 vùa qua, Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng đă thực hiện chuyến công du thị sát trên vùng Cao Nguyên miền Trung. Ông phải xem xét t́nh trạng các công tŕnh khai thác quặng bô-xít đă bắt đầu khởi công mới đây bởi độc nhất các công ty Trung Quốc. Các công tŕnh này đă dấy lên một sự chống đối dữ dội của giới trí thức, khoa học và tôn giáo trong quần chúng nhân dân. Sau cuộc thị sát này và sau khi tung ra một thông cáo nói rằng ông ta rất hài ḷng về việc bảo vệ môi trường, người cầm đầu chính phủ đă tới thăm viếng giám mục Đà Lạt, Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục. Không một thông tin nào về nội dung cuộc gặp gỡ được tiết lộ, nhưng, ngay từ chiều ngày 18/8, h́nh ảnh của Thủ Tướng và của Giám Mục giữa các trẻ em người dân tộc tươi cười đă được tung ra rộng khắp trên đài truyền h́nh Nhà Nước VTV1. Việc quảng cáo không hợp thời cho cuộc viếng thăm đột xuất này đă gây ngạc nhiên và lo lắng trong giới Công Giáo. Thêm vào đó, chỉ ít hôm sau, ngày 24/8, những điều cáo buộc dữ dằn hiếm thấy đă được tung ra trên các phương tiện truyền thông Nhà Nước chống lại người Công Giáo và đặc biệt là các linh mục, tu sĩ đă dám bộc lộ công khai quan niệm của ḿnh trong các vụ việc mới đây tại Hà Nội và Vinh. Một bài báo đăng trên tờ VietnamNet bắt đầu trích dẫn dài ḍng và đảo lộn những huấn dụ mới đây của Đức Giáo Hoàng Bênêdictô XVI đọc trước các giám mục Việt Nam tới thăm viếng Rôma. Bài báo nhấn mạnh rằng huấn dụ của Đức Giáo Hoàng hoàn toàn phù hợp với chính sách của chính phủ Việt Nam đối với tôn giáo. Ngược lại, theo tờ báo, các vụ việc gần đây dẫn đến các linh mục và giáo dân có những hành động đi ngược lại huấn dụ của Đức Giáo Hoàng và hướng dẫn của Hội Đồng Giám Mục. Những lời cáo buộc do báo chí tung ra mang tính chất trầm trọng. Họ tố cáo những người này đă xúi dục giáo dân lật đổ chính quyền đương thời. Và họ đ̣i hỏi phải có những h́nh phạt nghiêm khắc.

Cũng nên nhắc là, nếu báo chí Nhà Nước tự hào đồng t́nh với giáo huấn của Đức Giáo Hoàng và những hướng dẫn của các Giám Mục Việt Nam, th́ họ đă không hề đả động ǵ đến hai văn bản của Hội Đồng Giám Mục về các vụ việc mới đây. Đó là "Quan điểm của Hội đồng Giám mục Việt Nam về một số vấn đề trong hoàn cảnh hiện nay" được công bố hồi tháng 9/2008, và "Nghĩ về giải pháp cho những xung đột" (5) mới được phổ biến. Hai văn bản này yêu cầu không nên coi những cuộc phản đối như là phạm pháp mà phải coi như là sự bắt đầu của đối thoại.

Chắc chắn trong những ngày tháng trước mặt, lănh đạo đảng và nhà nước CSVN sẽ tiếp tục t́m mọi cách tạo hỏa mù và gieo ấn tượng như đang có sự bất đồng ư kiến giữa Vatican và các giám mục Việt Nam. Đ̣n phép này được xử dụng để mong làm suy giảm làn sóng hậu thuẫn mạnh mẽ của khối giáo dân hiện nay và để chuyển hướng dự luận ra khỏi cốt lơi của vấn đề, đó là số tài sản đă cướp làm của riêng nay phải hoàn lại cho giáo hội Công Giáo và các giáo hội khác trên đất nước Việt Nam.

 

Theo bản tin của Eglises d’Asie ngày 28.08.2009 của Đức Cha Jean Maïs