Khi Trung Quốc khoe khoang
Hà
Tường Cát
Tháng Tám năm 1900 liên quân 8 nước
- Anh, Hoa Kỳ, Đức, Pháp, Nga, Nhật,
Ư và Áo - tiến chiếm Bắc Kinh và
diễn hành trên quảng trường Thiên An
Môn. Đó là thời kỳ lịch sử đen tối
tủi nhục của nước Trung Hoa khi bị
cường quốc sâu xé và ép buộc kư
những hiệp ước bất b́nh đẳng cắt
nhượng tô giới và nhiều đặc quyền
khác.
Ngày 1 Tháng Mười năm 2009, cũng tại
nơi đây, Trung Quốc đă có thể ngẩng
cao đầu, không c̣n vương vất niềm
tủi hổ nào, với cuộc diễn hành vĩ
đại với 200,000 binh lính và quần
chúng. Bằng tâm lư tự hào dân tộc ấy,
người dân Trung Quốc trên một mặt
nào đó vẫn chấp nhận sự khoe khoang
thành tích của đảng và nhà nước Cộng
Sản qua 60 năm chiếm giữ chính quyền,
dù thực tế đời sống chính trị của họ
c̣n chịu nhiều áp bức bất công và
mức sinh hoạt kinh tế thấp kém.
Các quan sát viên quốc tế đều nh́n
nhận, không quốc gia nào trên thế
giới có khả năng tổ chức những cuộc
tŕnh diễn lớn lao và ngoạn mục như
Trung Quốc. Với nhân lực dồi dào,
khả năng tài chính không giới hạn,
và trong một chế độ mà mệnh lệnh ban
hành chắc chắn được tuân hành chặt
chẽ, giới cầm quyền Bắc Kinh đủ điều
kiện để thực hiện mọi việc như ư
muốn.
Mặc dầu là ngày kỷ niệm đảng Cộng
Sản đánh bại Quốc Dân Đảng, không có
một lời phát biểu hay h́nh ảnh nào
trực tiếp đề cập đến chiến thắng năm
1949 hay dĩ văng xa xôi của những
năm gian khó đầy kinh hoàng tiếp
theo. Nhà cầm quyền Trung Quốc ngày
nay chỉ muốn đề cao vị trí và vai
tṛ trên thế giới của một nước Trung
Hoa mới; và lần này muốn phô diễn
sức mạnh quân sự sau khi đă phô
trương sự phát triển đất nước họ
trong kỳ Thế Vận Hội năm ngoái.
Sau nghi lễ chào cờ trang trọng và
60 phát đại bác nổ rền; Chủ Tịch Hồ
Cẩm Đào, trong bộ y phục lănh tụ
kiểu Mao Trạch Đông, đọc bài diễn
văn từ khán đài chính trên cổng
Thiên An Môn, ông nói: “Trung Quốc
xă hội chủ nghĩa ngày nay đă đứng
thẳng và vững vàng trực diện với
tương lai ở phương Đông này. Những
thành quả và tiến bộ trong 60 năm
qua chứng tỏ một cách mạnh mẽ là chỉ
có chủ nghĩa xă hội mới giải cứu
được đất nước, chỉ có đổi mới và mở
cửa mới bảo đảm đem lại phồn vinh
cho Trung Quốc”.
Hồ Cẩm Đào và đảng Cộng Sản Trung
Quốc một cách gián tiếp phản bác
nguyên tắc dân chủ Tây phương cùng
những phê phán của thế giới về chế
độ độc đảng tại nước họ, bằng lập
luận khoe khoang “xây dựng xă hội
chủ nghĩa kiểu Trung Quốc phối hợp
với đổi mới và mở cửa” là đường lối
duy nhất đúng và hiệu quả.
Nhưng trong khi nói đến tương lai
mới, th́ toàn bộ cuộc lễ vô cùng
trang trọng và “hoành tráng” này lại
mang nặng h́nh thái quá khứ, với
những kiểu cách quen thuộc mà chỉ
những chế độ độc tài như kiểu Quốc
Xă trước kia hay Cộng Sản thời Chiến
Tranh Lạnh đă thường làm. Đó là
những cuộc diễn hành vĩ đại của quân
đội và quần chúng tràn đầy cờ quạt,
biểu ngữ tuyên truyền và khẩu hiệu
suy tôn lănh tụ.
Chân dung lớn của bốn nhà lănh đạo
Cộng Sản trong 60 năm - Mao Trạch
Đông, Đặng Tiểu B́nh, Giang Trạch
Dân, Hồ Cẩm Đào - đặt trên xe hoa
diễn hành, đi giữa một khối 1,000
người bao quanh, qua quảng trường
mênh mông và đại lộ Trường An đă
được mở rộng. Mặc dầu Đặng Tiểu B́nh
chưa bao giờ chính thức là nguyên
thủ quốc gia, nhưng ông vẫn được tôn
vinh là nhà lănh đạo đă đưa Trung
Quốc bước qua một thời đại thành
công mới. Một điều đáng chú ư là
chân dung của Tôn Dật Tiên, nhà lănh
đạo cuộc Cách Mạng Tân Hợi năm 1910
lật đổ chế độ quân chủ và là người
sáng lập Trung Hoa Quốc Dân Đảng,
cũng được chính thức đặt ở quảng
trường.
17 triệu dân Bắc Kinh không được
phép tham gia v́ khu vực rộng lớn
quanh cuộc diễn hành bị hoàn toàn
phong tỏa xe cộ cũng như người để
bảo đảm an ninh và tránh tất cả mọi
trở ngại bất ngờ. Đất nước 1.3 tỷ
dân này không khó khăn để huy động
số người đông đảo cho những lễ hội
lớn đă có 200,000 người diễn hành và
30,000 khách được mời tham dự, trong
đó 2,000 Hoa kiều nước ngoài. Toàn
bộ cuộc diễn hành kéo dài 2 giờ 30
phút của quân đội cũng như dân chúng
là ngoạn mục và tuyệt hảo, không có
bất cứ một trục trặc nào và được
truyền h́nh trực tiếp đến hàng trăm
triệu khán giả trong nước cũng như
đi khắp thế giới.
Sau cuộc diễn binh là cuộc diễn hành
quần chúng với những đoàn người tràn
ngập qua quảng trường Thiên An Môn
được trang trí bằng 56 trụ cao 13.6
mét tượng trưng 56 dân tộc ở Trung
Quốc và 60 đèn lồng đỏ. Hàng cột trụ
và những đoàn diễn hành, dân sự cũng
như quân sự, tập họp đầy đủ đại biểu
các dân tộc, cho thấy nỗ lực tŕnh
bày tính cách ḥa hợp nhưng cũng để
lộ ra nỗi lo lắng không che dấu được
của nhà cầm quyền Bắc Kinh. 80,000
học sinh đứng trong công trường mang
những tấm bảng biến đổi xếp h́nh
thành chữ hay màu sắc rực rỡ tạo nên
nhiều h́nh ảnh linh động.
Từ Tháng Hai năm nay, tờ nhật báo
Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân đă nói
cuộc diễn hành Quốc Khánh sẽ là “sự
tŕnh bày toàn bộ khả năng lănh đạo
của đảng” , và những bài viết hay
phát đi trên truyền thanh truyền
h́nh gần đây đều nhấn mạnh rằng đảng
Cộng Sản đă đưa đất nước đến hùng
mạnh, phồn vinh, có uy tín trên toàn
thế giới và vẫn luôn luôn nắm vững
an ninh trật tự để bảo đảm phát
triển kinh tế.
Tất cả có 60 xe hoa, tiêu biểu cho
34 tỉnh và những h́nh ảnh khác như
chương tŕnh thám hiểm không gian.
Đội diễn hành xếp thành h́nh bản đồ
Trung Quốc trong đó đảo Đài Loan có
lẽ được cố t́nh làm lớn hơn tỷ lệ để
gây sự chú ư. Xe hoa “Đảo Kho Tàng”
tŕnh bày Đài Loan với đầy đủ h́nh
ảnh đặc trưng như cao ốc 101 tầng ở
Đài Bắc và các thắng tích khác, thể
hiện mối quan hệ hiện nay đang tốt
đẹp giữa lục địa và đảo quốc. Lần
đầu tiên tham gia cuộc diễn hành dân
chúng qua 60 năm c̣n có 100 công dân
các nước ngoài, chứng tỏ ư chí của
nước Trung Hoa mới, mong muốn hội
nhập ḥa b́nh cùng cộng đồng thế
giới.
Kư giả Peter Ford của tờ báo điện tử
The Christian Science Monitor nhận
xét là khi chiếc xe hoa mang tên
“Dân Chủ”, làm theo mô h́nh trụ sở
Đại Hội Đại Biểu Nhân Dân Trung Quốc
(Quốc Hội), xướng ngôn viên giải
thích bằng tiếng Anh của đài truyền
h́nh trung ương Bắc Kinh đă yên lặng
không đọc thêm lời b́nh luận ǵ.
Nhưng cuộc diễn binh đi trước đó mới
được coi là chủ điểm của buổi lễ.
Mục tiêu chính mà người ta đều nhận
thấy là Trung Quốc muốn nhân dịp này
phô diễn sức mạnh và kỹ thuật quân
sự của ḿnh sau 10 năm hiện đại hóa
quân đội. Theo các thông tấn xă nước
ngoài, có 5,000 binh sĩ diễn hành
nhưng Tân Hoa Xă nói là có 3,000 -
sự khác biệt ấy có thể do không kể
tới các quân nhân trong các đơn vị
cơ giới. Dù sao đây là con số ít hơn
rất nhiều - 10,000 đến 15,000 trong
những lần trước. Điều này phản ánh
quan điểm quân sự hiện nay của Trung
Quốc là đặt nặng vấn đề vũ khí và kỹ
thuật mới hơn là quân số.
Các đơn vị nam nữ quân nhân được
tuyển chọn diễn hành đi theo kiểu
bước chân ngỗng rất đẹp mắt qua sự
tập dượt kỹ lưỡng từ nhiều tháng
trước. Nhưng phần chính là những vũ
khí mới bao gồm các loại hỏa tiễn
chiến thuật tầm ngắn và tầm xa như
hỏa tiễn chiến lược mang đầu đạn
nguyên tử có thể phóng tới Hoa Kỳ.
Những chiến xa thế hệ mới, xe lội
nước, hỏa tiễn b́nh phi DH-10 chống
chiến hạm kể cả hàng không mẫu
hạm... đều được đưa ra tŕnh diễn.
Theo Tân Hoa Xă, trong 52 hệ thống
vũ khí hiện đại tham dự cuộc diễn
hành, tất cả đều do Trung Quốc chế
tạo, 90% mới được đưa ra tŕnh diễn
lần đầu tiên. Một máy bay do thám
điện tử AWACS dẫn đầu cuộc phi diễn
của 151 máy bay và trực thăng các
loại, bao gồm máy bay tiếp tế nhiên
liệu trên không và chiến đấu cơ phản
lực J-10, J-11 do Trung Quốc chế tạo
theo kiểu mẫu Sukhoi-30 và Sukhoi-32
của Nga.
Bầu trời Bắc Kinh trong trẻo khác
thường, không mù mịt ô nhiễm như mấy
ngày trước và chưa rơ đây là sự t́nh
cờ v́ mưa nhỏ đêm trước hay do tác
động của những máy bay đă thả hóa
chất tan mây trước đó.
Phân tích gia độc lập Dennis J.
Blasko, sĩ quan t́nh báo 23 năm
trong quân đội Hoa Kỳ và chuyên viên
nghiên cứu Trung Quốc, nói rằng:
“Mặc dầu Hồ Cẩm Đào và các giới chức
Trung Quốc khẳng định cuộc diễn binh
là một sự tŕnh bày công khai và chỉ
có tính cách răn đe trong chiều
hướng bảo vệ ḥa b́nh thế giới,
nhưng răn đe và hăm dọa chỉ là hai
mặt của cùng một đồng tiền”.
Theo lời Chas W. Freeman Jr., một
nhà ngoại giao và cựu giới chức cao
cấp Ngũ Giác Đài, ông không thấy lực
lượng quân sự Trung Quốc là mối đe
dọa, và cho rằng ngân sách quốc
pḥng của Trung Quốc mới chỉ bằng
một phần nhỏ của Hoa Kỳ. Tuy nhiên
với Đài Loan th́ vấn đề khác hẳn,
ngày nay Trung Quốc có thừa đủ khả
năng để tấn công Đài Loan dù cho Hoa
Kỳ có can thiệp.
Nhiều chuyên gia quân sự và t́nh báo
Hoa Kỳ khác nói là không ngạc nhiên
với những ǵ Trung Quốc vừa tŕnh
diễn, theo họ hầu hết các loại vũ
khí này là những thứ đă có từ 10 năm
hoặc được cải tiến.
Dennis J. Blasko cũng cho rằng đừng
nên quá lo ngại về khả năng quân sự
của Trung Quốc. Ông nói: “Dù là có
những loại vũ khí mới, nhưng chưa
thể biết giá trị cũng như hiệu quả
sử dụng. Tất cả những ǵ chúng ta
thấy là các xe cơ giới di chuyển với
vận tốc 3 dặm/giờ, những máy bay phi
diễn theo đội h́nh, được tập dượt từ
6 tháng cho cuộc diễn binh. Như thế
có nghĩa là các đơn vị ấy đă mất hết
một mùa thao dượt ở hiện trường.
Nhưng tất nhiên các chỉ huy cao cấp
cho là chuyện này xứng đáng để hy
sinh nhu cầu ấy”.