Đừng để dân chống cả chính quyền

Khánh An,

phóng viên RFA

 

Giới trẻ Hà Nội xuống đường biểu t́nh chống Trung Quốc lần thứ hai hôm 12/6/2011

Các bạn An ở Hà Nội, Bảo và Thanh ở Sài G̣n, thảo luận về động lực chính khiến họ tham gia biểu t́nh và đặc biệt là về sự kiện tàu Trung Quốc tiếp tục cắt cáp tàu thăm ḍ của Việt Nam.

Bộc phát ḷng yêu nước

Khánh An: Theo như những ǵ các bạn chia sẻ th́ nói chung là cuộc tuần hành đă diễn ra rất là thành công. Nó vẫn đi đúng với mục đích ban đầu mà các bạn trẻ đề ra trong cuộc biểu t́nh này là biểu lộ chính kiến của ḿnh đối với vấn đề Trung Quốc xâm lấn hải phận Việt Nam. Ngay từ đầu của cuộc biểu t́nh, khi lời kêu gọi được phát ra ở trên mạng internet cũng như các trang mạng xă hội, đă có nhiều người bị đe dọa trước rằng là không được đến cuộc biểu t́nh, cũng như họ cho rằng cuộc biểu t́nh này do những tổ chức phản động tạo ra để lôi kéo các bạn.

Khánh An muốn hỏi các bạn rằng các bạn chính là những người trẻ tại Việt Nam, cũng chính là những người đă tham gia vào cuộc biểu t́nh đó, vậy các bạn có thấy là cuộc biểu t́nh này do một hay nhiều tổ chức phản động nào đó tạo ra hay không?

An: Thực sự những thông tin như thế th́ cũng là những thông tin trái chiều. Theo An nghĩ, có một tổ chức duy nhất mà nếu nhà nước Việt Nam coi đó là tổ chức phản động th́ An đành phải chấp nhận, đó là tổ chức của con tim, tổ chức của trái tim, của ḷng nhiệt huyết, của ḷng yêu nước của mỗi người dân Việt Nam khi đi biểu t́nh chống Trung Quốc.
C̣n lời kêu gọi trên mạng internet phát ra từ các forum, các trang mạng, hay của một nhóm người nào đó, đấy chỉ là những lời, những ư kiến phát biểu của họ thôi. C̣n nếu cuộc biểu t́nh đó không có lợi ích cho dân tộc, không có lợi ích cho đất nước, theo An nghĩ th́ thực sự sẽ không có một bạn trẻ nào tham gia cuộc biểu t́nh đó. C̣n về hậu quả của những đe dọa th́ chính An đă là người mà ba bốn ngày hôm nay đă nhận được những lời đe dọa đó.

 

Khánh An: Vâng. Bạn bị đe dọa bằng cách nào?

An: Khi đi cuộc tuần hành về th́ hôm sau An được một cái hẹn lịch đi uống cà phê, sau đó th́ có một hai cuộc tiếp xúc với nhân viên an ninh. Họ phân tích, họ nói rằng cái này không đúng thế này thế kia, rồi họ hỏi An là có ai tổ chức, ai cầm đầu, băng rôn khẩu hiệu ở đâu, thế này thế nọ. Thực sự chuyện đó đối với An cũng rất ảnh hưởng đến công việc, nhưng đối với An th́ ḷng yêu nước sẽ không có một thế lực nào hay không có một ai có thể cản trở hay cấm người dân Việt Nam yêu nước.
 

Khánh An: Vâng. Cảm ơn An rất là nhiều về những điều mà bạn vừa chia sẻ cũng như những điều mà bạn đă làm. Khánh An không biết là những bạn ở trong Sài G̣n th́ các bạn nghĩ như thế nào về cuộc tuần hành này. Các bạn có nghĩ do một tổ chức phản động nào đó tạo ra hay do chính ḷng yêu nước, do chính bức xúc của người dân đă tạo ra cuộc tuần hành này?

Bảo: Nói chung ḿnh cảm thấy là dù có ai tổ chức đi chăng nữa th́ cuộc biểu t́nh vừa rồi thành công là do đúng thời điểm, do chính cái tâm lư bức xúc bị dồn nén từ bao lâu nay và lời kêu gọi xuất phát từ trên mạng, từ đâu đó nhưng nó hợp mới mọi người và nó bùng phát thành một cái ǵ đó rất lớn. C̣n nếu mà nghĩ rằng ai đó thúc đẩy ḷng yêu nước th́ chắc hẳn không ai làm được điều đó.

Với lại nói chung, cuộc tuần hành này thành công không thể thiếu những báo đài quốc doanh trong nước bởi v́ người ta có những bài viết kích động ḷng yêu nước rất nhiều nên kết hợp với lời kêu gọi th́ nó làm bùng phát nên ngọn lửa đấu tranh. Cuộc xuống đường thành công th́ không thể không nói tới những bài báo trên báo chí quốc doanh, mà rất lạ là khi họ đăng liên tục những bài phản đối Trung Quốc.
 

Người dân Hà Nội biểu t́nh chống TQ lần đầu hôm 05/6/2011. AFP photo

Khánh An: Vâng. Thế c̣n Thanh? Ư kiến của bạn thế nào?

Thanh: Ḿnh nghĩ thế này. Cuộc tuần hành này nếu nói như anh Bảo th́ báo chí trong nước cũng đóng vai tṛ khá là lớn, tại v́ trước đây khi mà nói về một vụ va chạm nào đó ở ngoài biển th́ báo chí đăng tin một cách dè dặt mà thôi, chẳng hạn khi đăng tin th́ gọi là "tàu lạ" đó, tức là gọi tàu Trung Quốc là "tàu lạ". Ḿnh cũng có một sự ngạc nhiên là tại sao trong một thời gian ngắn mà họ lại thay đổi cách đưa tin và đưa tin một cách nhanh chóng với số lượng bài trên báo viết về cuộc tranh chấp ở Biền Đông bỗng dưng nhiều lên một cách bất thường như vậy, th́ ḿnh nghĩ là báo chí đă được mở cửa, được bật đèn xanh để viết ra được những bài như vậy. Thông qua báo chí mà ḿnh biết được vụ tàu B́nh Minh, trước đây cũng đă có nhiều lần đụng độ rồi nhưng mà lần này th́ không hiểu sao mà báo chí lại đăng tin dồn dập về vụ đụng độ này.

C̣n riêng đối với cuộc tuần hành này th́ ḿnh đồng ư với ư kiến của anh Bảo. Ḿnh không nghĩ là có một tổ chức phản động nào lại có thể huy động được một lực lượng đông đảo đến như vậy, mà chẳng qua là lời kêu gọi đó xuất hiện đúng thời điểm, với lại mọi người giống như đốm lửa đang âm ỉ cháy, chỉ cần một ngọn gió thổi qua là đốm lửa phựt cháy ngay lập tức, cũng giống như ḷng yêu nước, sự bức xúc từ lâu ngày và nay nó bùng phát mănh liệt như vậy.

Ḿnh không nghĩ cuộc biểu t́nh này thành công là do một tổ chức nào đó để nhận công, mà đây là tất cả mọi người đều tham gia vào cuộc tuần hành và đó là công của tất cả mọi người. Đặc biệt là cuộc tuần hành này không có người lănh đạo, không có người chỉ đạo ǵ hết, mà tự mọi người hẹn nhau mà đi thôi và mọi người ư thức rất là rơ là làm sao để đừng vi phạm pháp luật mà ḿnh chỉ đơn thuần bày tỏ nỗi bức xúc của ḿnh thôi. Ḿnh thấy cuộc biểu t́nh này diễn ra rất là tốt đẹp.

Chính phủ chỉ "vơ mồm"

Khánh An: Vâng. Mặc dù sự thành công của cuộc biểu t́nh vừa rồi ai cũng nh́n thấy thế nhưng nếu các bạn theo dơi tin tức th́ các bạn thấy là ngay sau đó lại xảy ra một vụ cắt cáp khác do Trung Quốc gây ra cho tàu Viking 2 của Việt Nam…

Thanh: Ḿnh theo dơi rất nhiều những trang Facebook thấy họ thể hiện sự bức xúc một lần nữa. Lần này có vẻ như họ không c̣n kiên nhẫn hơn được nữa rồi. Có nhiều người bạn nói cứ nói là bây giờ hay chủ nhật này ḿnh cứ đi biểu t́nh nữa đi, th́ ḿnh nghĩ cái đó cũng không nên, mà ḿnh cũng nên đặt một chút ḷng tin vào chính phủ để xem lần này là lần thứ hai Trung Quốc cắt cáp của ḿnh th́ chính phủ giải quyết bằng những nỗ lực ngoại giao nó cứng rắn cỡ nào. Tới lúc đó ḿnh mới quyết định là có nên bày tỏ sự bức xúc của ḿnh một lần nữa qua cuộc biểu t́nh nữa hay không. Nếu như lần này mà họ phản ứng một cách cương quyết như là những lần trước họ tuyên bố th́ ḿnh hoàn toàn đồng t́nh với họ thôi.
 

Khánh An: Theo như bạn nói về một sự phản ứng cương quyết của chính phủ, nghĩa là như thế nào? Trước giờ đă xảy ra nhiều lần những vụ tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc ở trên Biển Đông và Bộ Ngoại Giao Việt Nam cũng vẫn lên tiếng rất nhiều lần. Sau mỗi lần như thế th́ đều lên tiếng, đều nói rằng “phản đối”. Vậy chính sách mà bạn mong chờ là như thế nào? Chính sách cương quyết mà bạn nói từ phía chính phủ Việt Nam là như thế nào?

Thanh: Tất nhiên là ḿnh không hiểu rơ về những ngôn từ ngoại giao, ḿnh không có học về ngành này cho nên ḿnh không biết rơ trong vấn đề ngoại giao c̣n có những cái lắt léo khác không như ḿnh nghĩ. Nhưng mà đơn thuần ḿnh nghĩ như vầy, nếu nó đă vô nhà ḿnh rồi, nó ăn cắp mọi thứ đồ nhà ḿnh như vậy mà ḿnh ở đó chỉ phản đối nó thôi th́ liệu nó có chịu dừng tay hay không? Bằng chứng là nó đâu có chịu dừng tay đâu! Bây giờ nó lại cắt lần hai nữa th́ Bộ Ngoại Giao lại cứ phản đối theo cái kiểu của cô

Phương Nga của Bộ Ngoại Giao như vậy th́ ḿnh nghĩ là nó không có hiệu quả đâu.

Thậm chí là trao công hàm cho nó mà không biết là nó có chịu đọc hay không nữa! Hay là lần sau nó lại tiếp tục nữa? Những lời cô Phương Nga nói là Việt Nam yêu cầu Trung Quốc dừng ngay những hành động xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, nhưng mà bây giờ nó không dừng th́ Việt Nam có những phản ứng nào tiếp theo hay là vẫn cứ tiếp tục nói "Anh không được xâm phạm tôi. Anh không được xâm phạm tôi" nhiều lần như vậy sao?

Ḿnh nghĩ những lời tuyên bố đó chỉ là vơ mồm mà thôi, không có hiệu quả ǵ đáng kể. Thậm chí là người phát ngôn Bộ Ngoại Giao theo ḿnh biết là cấp thấp nhất, tại sao ḿnh không phát biểu, không phản ứng chính thức ở những cấp cao hơn? Ví dụ như bộ trưởng bộ ngoại giao, hoặc là thủ tướng phát ngôn th́ sao?

Ḿnh nghĩ là cần phải có những phản ứng mạnh mẽ hơn. Theo như những bài báo ḿnh đọc trên mạng th́ có nhiều nhà phân tích, người ta phân tích là Trung Quốc nó theo đối sách "mềm nắn, rắn buông", cho nên bây giờ ḿnh phải "rắn" chứ? Tại sao ḿnh lại cứ "mềm" măi như vậy cho được? Theo ḿnh nghĩ là như vậy.

Sức mạnh ḷng dân

Hải quân VN trên vùng quần đảo Trường Sa hôm 08/6/2011. AFP photo

Khánh An: Vâng. Cảm ơn ư kiến của Thanh. Các bạn khác th́ các bạn nghĩ như thế nào? Các bạn có mong chờ một chính sách cương quyết, chính sách cứng rắn nào đó từ phía nhà nước Việt Nam hay không? Và điều mà bạn mong chờ là ǵ?
An: Điều mong chờ của An th́ cũng có một phần trong những phát biểu của anh Bảo, nhưng mà theo An nghĩ th́ chúng ta nên có những biện pháp cứng rắn hơn đối với Trung Quốc. Nếu mà lần này nhà nước vẫn có những phát biểu hay có những hành động như vụ tàu B́nh Minh 02 th́ chúng ta có thể có những biện pháp như An mong muốn, chẳng hạn chúng ta triệu tập đại sứ Trung Quốc, hay chúng ta gọi đại sứ chúng ta về nước và trục xuất đại sứ Trung Quốc. Có rất nhiều biện pháp ngoại giao cứng rắn để chúng ta làm việc đó nhưng mà quan trọng là nhà nước sẽ xử lư như thế nào và những biện pháp đó th́ An và tất cả mọi người cũng đang rất mong chờ nhà nước xử lư, hoặc là chúng ta cũng có thể đưa lên ṭa án quốc tế, đưa lên các tổ chức quốc tế, đưa lên Liên Hiệp Quốc. Theo An th́ có rất nhiều tổ chức quốc tế khác để chúng ta nhờ sự bênh vực và lên tiếng của họ.

 

Khánh An: Vâng. Ư kiến của Bảo th́ như thế nào?

Bảo: Ḿnh thấy cái đợt này nói chung là nó vừa sau đợt vừa rồi, nghĩa là lửa chưa có tắt th́ nó lại bồi thêm một cái nữa. Theo ḿnh, ḿnh có hai cảm nhận, một cảm nhận là Trung Quốc muốn thử xem là ḿnh cứng rắn tới đâu. Sau tuyên bố là nó yêu cầu Việt Nam sửa nhận thức chung của người dân, có nghĩa là cấm biểu t́nh và sau tuyên bố đó th́ nó lại làm một lẫn nữa, th́ theo ḿnh nghĩ th́ một là có thể nó thử sự kiên tŕ của người Việt Nam tới đâu, thứ hai là nếu mà đứng về khía cạnh, về góc nh́n của một người dân th́ Bảo nghĩ là trước hết nh́n vào cách xử lư của bên Bộ Ngoại Giao như thế nào, biểu tỏ thái độ như thế nào, hay là vẫn như lần trước.

Lần này, ḿnh nghĩ có thể là nếu mà bên Bộ Ngoại Giao Việt Nam xử lư không khéo và không cứng rắn hơn th́ nó sẽ tự sinh thêm một cái nữa là việc phản đối không c̣n nằm ở Trung Quốc nữa mà nó phản đối trực tiếp tới Bộ Ngoại Giao Việt Nam luôn và phản đối tới trực tiếp chính phủ Việt Nam v́ xử lư không khôn khéo. Đang đà biểu t́nh ở Việt Nam, đang bộc phát ḷng yêu nước mà nếu chính phủ qua đợt này mà không thỏa đáng được t́nh cảm mà người dân đă bày tỏ trước đó th́ có thể nó sẽ như con dao hai lưỡi, có nghĩa là vừa biểu t́nh chống Trung Quốc mà vừa biểu t́nh phản đối chính phủ Việt Nam có thể xảy ra.
 

Khánh An: Theo quan điểm của bạn Bảo vừa rồi, th́ chính quyền Việt Nam đang ở trong t́nh thế buộc phải có một chính sách khôn ngoan và cương quyết nếu không muốn mất ḷng dân. Thế nhưng, theo các bạn trẻ th́ chính Đảng cầm quyền cũng đang gặp nhiều khó khăn và bị “trói” trong chính cơ cấu hệ thống của ḿnh. Mời quư vị tiếp tục theo dơi phần cuối cuộc thảo luận trong chương tŕnh kỳ tới.