Tác Gỉa Của «Đối Thoại Nhưng Không Đối Đầu»:

 Bị Hai Thánh Bộ Vatican Khẻ Tay Hay Cạo Đầu?

Ts Hồng Lĩnh

Lời Mở Đầu

Trong các biến cố vừa qua, một số phẩm trật của GHCGVN hay vài chỉnh ủy có phẩm trật đă hô khẩu hiệu: «Đối Thoại Nhưng Không Đối Đầu». Một câu nói được dùng như một biện bộ một số hành động  trái ngược với sứ vụ cũng như một kết án đối với những ai không cùng hô hoán nó.

Thoáng nghe, câu nói ấy có vẻ là một so sánh giữa hai hành động hay hai phương tiện. Nhưng thực ra không phải thế. V́  ư nghiă cũng như tác dụng của hai vế đối nhau của câu nói, khi đuợc thực tiển hóa bằng hành động, sẽ không đồng mẫu số cũng như không đồng dạng hay đồng h́nh, để có thể được đặt trong một câu với mục tiêu sánh.

Nên không phải là một so sánh. Trái lại là cả một vấn đề của râu ông chắp cằm bà hay hai tho le trong một câu nói, nhắm trấn an hay đầu độc cũng như đánh lừa dư luận.

 

Thế Nào Là Đối Thoại Và Thế Nào Là Đối Đầu?

Dẫn Chứng Liên Quan Tới  Đối Thoại

Ngay vào những ngày cuối của Đệ II thế chiến, các nhà trách nhiệm chính trị thế giới thấy rằng: “Từ trước tới hồi ấy, các quốc gia có chuyện bất b́nh, thường giải quyết vấn đề bằng giải pháp quân sự. Nên cần phải có một diễn đàn đối thoại,  tại đó các bất đồng sẽ được cộng đồng quốc tế bàn căi, can ngăn cũng như đề nghị cách giải quyết”. Từ đó LHQ, với quy chế mới, ra đời như một diễn đàn đối thoại. Đó là mục tiêu chính của tổ chức LHQ.

 

Định Nghĩa Và Ư Nghiă Của Đối Thoại Và Đối Đầu

Đối thoại (dialogue) là một nói chuyện hay trao đổi bằng ngôn từ giữa hai đối tác hay giữa nhiều đối tác với mục bày tỏ cái tư duy của mỗi đối tác thường ở trong thế cân bằng về quyền định đoạt.

Hai phiá có thể là bạn bè, không bạn bè hay đối kháng. Nói chung đối thoại chỉ là một phương tiện hay hành động bằng ngôn từ. Nhưng trong trao đổi bằng ngôn từ, giữa kẻ có quyền như CSVN với kẻ không có luật pháp bảo vệ như dân hiện nay, giữa kẻ thắng và kẻ bại, tuy có chút văn minh, không thể được xem là đối thoại. Trái lại có vẻ giữa nghe lệnh và ra lệnh.

Đối đầu là cả một tổng hợp động từ mà các thành phần mang ư nghiă khác nhau tùy thái độ, hoàn cảnh và đối tượng. Đối tượng không nhất thiết là con người và có thể là một cảnh ngộ,  một vấn đề hay t́nh trạng.

Đo đó, đối đầu không nhất thiết phải có tính cách bạo động và có thể rất ḥa b́nh. Có ai cấm cản các phát biểu như : Đối đầu với t́nh trạng thậm tệ của kinh tế, đối đầu với con ác thú, đối đầu với vấn đề thiếu nước tận Phi Châu, đối đầu với một chước cám dỗ, đối đầu với một cô gái tán măi mà cô không chịu, đối đầu với một hỏa hoạn, đối đầu trong ôn ḥa và bất bạo động với vấn đề mất sở hữu tại Việt Nam theo Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền của LHQ và vân vân. Tất cả là đối đầu.  

Nhưng ai đó, trong hoàn cảnh đầy tai ương do thể chế CSVN gây ra, mưu đồ đặt hai chữ đối đầu bên cạnh đối thoại, để tạo ra một ư nghiă khác có tính cách bạo động lật đổ hay công khai đối mặt với thể chế.

Xét phương thức cầu nguyện và lời tuyên bố của TGM Ngô Quang Kiệt không nằm trong khuôn khổ của các vấn đề vừa nêu ra. Do đó, khẩu hiệu : “Đối Thoại nhưng không đối đầu” là một khẩu hiện mang mùi dan trá đánh lận con đen với tính cách râu ông chắp cằm bà.

Một định nghiă có tính cách đơn thuần của “Đối Thoại” không thể để bên cạnh như một đối cực của một định nghiă gồm một tổng hợp “Đối Đầu”trong cùng một câu. V́ định nghiă của nó có ư nghiă tùy hoàn cảnh của đối tác.      

Trong “Đối Đầu” luôn chứa  khái niệm hành động “Đối Thoại”. V́ không có vấn đề tiêu trừ lẫn nhau. Rất tiếc, mỗi khi HY Mẫn lặp lại câu “Đối Thoại nhưng không Đối Đấu”, các lặp lại không mang tích chất chung của định nghĩa. Trái lại là một kết án trá h́nh đường lối của TGM Ngô Quang Kiệt. Không ǵ bất nhân bằng.

 

Lư Do Ra Đời Của Câu Nói

Từ Căn Bản

Như tất cả đă dư biết, câu nói ấy được đem ra trong một ḥan cảnh đặc biệt. Một hoàn cảnh do đối kháng hay đối đầu, trên phương diện căn bản lư thuyết, giữa hai chủ thuyết. Một bên là hữu thần GHCG hoàn vũ hay GHCGVN và một bên là vô thần CSVN.

Qua chiều dài lịch sử, sự đối kháng hay đối đầu nầy được thể hiện từ phía GHCG hoàn vũ, qua các thư luân lưu hay chiếu chỉ tuyệt thông của các Cố Giáo Hoàng kể từ Léon XIII tới nay, c̣n từ phía CS nói chung cũng như CSVN nói riêng,  qua khẩu hiệu của Lénine: «Tôn giáo là thuốc phiện» cũng như các hành động diệt tôn giáo của của CS kề từ khi Lénine thành công tại Nga vào ngày 24/10/1917. 

 

Trong Bối Cảnh Của Việt Nam

Liên quan tới VN, sự đối kháng hay đối đầu, trong thái độ hay qua phong trào cầu nguyện và hiệp thông gần đây, đi từ nguồn gốc do chính sách can thiệp vào nội bộ tôn giáo cũng như các giới hạn phi lư hay cướp tư hữu của các Giáo hội do VSVN gây ra. 

Rất gần đây tại VN, câu nói ấy được mang ra hay tinh thần của câu nói ấy được áp dụng sau các biến cố hay sự kiện :

1.- Sau các biến cố thay đổi tại Hà Nội và Vinh, mang màu thanh toán một hướng đi trong GHCGVN và gây sôi nỗi trong dư luận quần chúng. TGM Ngô Quang Kiệt, có lẽ v́ vâng lời ĐTC và chính phủ Vatican (Curie Romaine) đă ngậm ngùi ra đi trong đêm khuya, tuy không một lỗi lầm và luôn được qúy mến, cũng như tuyệt đối giữ im lặng và không  ra mặt cho tới nay.

Một thái độ mà chính Ṭa Thánh và tất cả phải khâm phục về sự hy sinh của TGM.  Trong khi đó, Ngài HY ra mặt như là một kẻ chiến thắng. Chiến thắng của Xin-Cho. Một lối hành xử xem ra qua mặt ngay cả ngoại giao và trách nhiệm bổ nhiệm của Ṭa Thánh. Chắc đă phải dập tay mất rồi với Ṭa Thánh?

2.- Trong cuộc hội ngộ của 631 linh mục của Giáo tỉnh Sài G̣n đă xảy ra sự kiện là bản dự thảo tuyên ngôn của linh mục đoàn đang được thảo luận thời bị HY Mẫn cắt ngang (27/05/2010) và áp đặt ư chí cá nhân của Ngài lên LM đoàn.

Bản dự thảo muốn đề cập đến sự chậm trễ thông tin từ phía Giáo Hội, cho thấy Giáo Hội chưa theo kịp đà tiến của truyền thông kỹ thuật số.

Có linh mục c̣n đề nghị thêm là phải gọi HĐGM VN là “HĐGM Im Lặng”. Có linh mục đề nghị bỏ bản Tuyên ngôn này v́ sợ con chiên lo lắng.

Hồng Y Phạm Minh Mẫn cho rằng Giáo Hội Miền Bắc không sống theo tinh thần của Công đồng Vatican II, nghĩa là “Đối thoại” mà lại sống theo tinh thần trước Công đồng.

Một lần nữa, Đức Hồng Y Phạm Minh Mẫn vẫn chỉ nêu khẩu hiệu của ĐHY “Đối thoại, không đối đầu” đúng với tính chất “khẩu hiệu”. Mà khẩu hiệu th́ đă có muôn vàn khẩu hiệu nhan nhản đường phố Việt Nam nhưng chỉ là những lời mỵ dân như “Nhân dân là chủ” “Mùa thi không tiêu cực” “bốn không trong giáo dục” nhưng chỉ là những lời hươu vượn.

3.- Sau những ngày hội ngộ các linh mục khu vực 1, Hồng Y Phạm Minh Mẫn đă sang Vatican để trao đổi t́nh h́nh Giáo hội Việt Nam, đặc biệt là : “Các cuộc trao đổi xoay quanh t́nh h́nh Giáo Hội Việt Nam sau biến cố Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt từ chức TGM giáo phận Hà Nội”.

Chưa rơ Đức Hồng Y đă trao đổi những ǵ, nhưng với tư duy “đối thoại sau công đồng” Vatican II, th́ chưa hẳn Giáo hoàng hay Vatican đă nhận được những thông tin về tinh thần giáo dân và giáo sỹ miền Bắc Việt Nam. Tuy đă nhận được tối thiểu một bản Thỉnh Nguyện Thư với 15’ 000 chữ kư, trong các copies do nhiều hướng chuyển tới v́ sợ bị “Thất Lạc”do bàn tay nào đó gây ra tại Vatican! 

Ngay trong những ngày sôi sục nhất của giáo dân miền bắc, Hồng Y Phạm Minh Mẫn lợi dụng vai tṛ Sứ thần Ṭa Thánh trong đám tang Hồng Y Phạm Đ́nh Tụng đă yêu cầu các Giám mục Miền Bắc không hiệp thông với Thái Hà và Khâm sứ (theo CTV của nuvuongconly) ?

4.- Những thông tin quư giá từ Đài Vatican!

“Trước nay, ngay cả trong các Văn thư bổ nhiệm hay Nghị quyết của Bộ Rao giảng Tin mừng cho các Dân tộc, người ta chỉ thấy nêu lư do: Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt xin một Tổng Giám mục Phó v́ lư do sức khỏe, chưa bao giờ thấy nghe nói Ṭa thánh chấp thuận đơn từ chức v́ lư do lương tâm. Người ta chỉ nghe thấy một lần duy nhất, trong cuộc trả lời phỏng vấn của WHD, chính Đức cha Giuse nói tới lư do ngài “từ chức v́ lương tâm”. Ngoài các câu hỏi liên quan tới HY qua La Mă v́ lư do ǵ, một sự kiện do bản tin đưa ra: “ĐHY Gioan Baotixita Mẫn tỏ ra rất hài ḷng về các cuộc hội kiến.

Ngài cho biết các vị hữu trách tại Ṭa Thánh rất am tường t́nh h́nh Giáo Hội tại Việt Nam. ĐTC cũng như cả hai bộ liên hệ đều tỏ ra rất tôn trọng ư kiến của Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt cương quyết xin từ nhiệm v́ lư do lương tâm. Về việc bổ nhiệm Đức TGM Phêrô Nguyễn Văn Nhơn kế nhiệm Đức TGM Ngô Quang Kiệt trong nhiệm vụ TGM chính ṭa Hà Nội, chính Đức Thánh Cha quyết định.”

Trước nay, ngay cả trong các Văn thư bổ nhiệm hay Nghị  quyết của Bộ Rao giảng Tin mừng cho các Dân tộc, người ta chỉ thấy nêu lư do: Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt xin một Tổng Giám mục Phó v́ lư do sức khỏe, chưa bao giờ thấy nghe nói Ṭa thánh chấp thuận đơn từ chức v́ lư do lương tâm.

Người ta chỉ nghe thấy một lần duy nhất, trong cuộc trả lời phỏng vấn của WHD, chính Đức cha Giuse nói tới lư do ngài “từ chức v́ lương tâm”.

 

Trong Bối Cảnh Bối Rối Của GHCGVN

Sau Các Sự Kiện Vừa Qua

Bản tin c̣n cho biết một số chi tiết hết sức quan trọng về ngoại giao mà các nhà phân tích cần phải quan tâm hàng đầu:

1.- ĐTC không tiếp HY Mẫn dầu cho thời gian 3 ngày mà HY lưu lại tại La Mă.

2.-  Trong những ngày ấy, Ngài Mẫn đă gặp và nói chuyện với Ngoại trưởng Ṭa Thánh, Đức TGM Dominique Mamberti và Đức Ông thứ trưởng Ernesto Ballestrero; sau đó ngài hội kiến với ĐHY Tổng trưởng Bộ truyền giáo Ivan Dias. Nghiă là chỉ liên quan tới hai Bộ đă tham gia vào các thay đồi vừa qua tại VN.

3.- ĐHY Mẫn tỏ ra rất hài ḷng về các cuộc hội kiến (cẩn thận với loại ngôn ngữ ngoại giao nầy. Nó không đơn sơ!).

4.- Ngài cho biết các vị hữu trách tại Ṭa Thánh rất am tường t́nh h́nh Giáo Hội tại Việt Nam ( và có thể cũng am tường tất cả các câu nói của HY cũng như hành động của HY tại hội thảo linh mục tại Sài G̣n trước đó)?

5.- ĐHY Phạm Minh Mẫn cũng tiết lộ rằng trong cuộc hội kiến, ĐHY Tổng trưởng Bộ truyền giáo đưa ra gợi ư: trước hết cần giúp đỡ nhau và giúp Dân Chúa sống hiệp thông với nhau trên nền tảng đức tin; tiếp đến là cần giúp nhau và giúp mọi người trong và ngoài nước gia tăng cầu nguyện với Đức Mẹ La Vang, để trong mọi hoàn cảnh luôn t́m kiếm và thực thi Thánh Ư Chúa, đây là điểm tích cực giúp làm người Công Giáo tốt, và cũng trở thành những công dân tốt.

6.- ĐHY Tổng trưởng Bộ truyền giáo cho ĐHY Gioan Baotixita Mẫn biết là đă báo cho ĐTC về việc ĐHY đến Roma, để ĐTC hiệp thông và cầu nguyện cho Giáo Hội tại Việt Nam.

7.- ĐHY Tổng Giám Mục Sàig̣n dự kiến sau khi trở về Việt Nam trong những ngày tới đây sẽ có dịp gặp gỡ và tŕnh bày cho các Giám Mục Việt Nam nội dung chi tiết cuộc viếng thăm của ngài tại Roma.
 

Một Gỉa Thuyết

Mà Các Nhà Ngoại Giao Tinh Túy Không Loại Trừ

Căn bản của gỉa thuyết: Hồng Y Phạm Minh Mẫn đă bị hai Bộ triệu về Vatican và khẻ thước  HY Mẫn như một cô giáo khẻ thươc vào tay em học tṛ.

 

Hoàn Cảnh Không Thuận Lợi Cho Các Tuyên Bố Của HY

1.- Bổ nhiệm một TGM vào một chổ mà Gáo Dân tại địa bàn quyết liệt phản đối giống như hai vụ : Wielgus tại Ba Lan và Haas tại Thúy-Sĩ. Hai vụ Ṭa Thánh phải nhượng bộ Giáo dân sau khi đă bổ nhiệm.

2.- Liên quan tời bổ nhiệm Linh mục Nguyễn Thái Hợp về làm GM của Giáo phận Vinh. Nếu so sánh sự bổ nhiệm nầy theo cách thức của quân đội, người ta có thể nói rằng : «  Một ông thiếu úy ( linh mục sau khi vừa được truyền chức) chưa bao giờ chỉ huy một bán tiểu đội hay sống tại mặt trận (coi sóc một xóm đạo nhỏ) , nay được bổ nhiệm làm sư đoàn trưởng ( nếu xem Giáo phận là sư đoàn và TGP là quân đoàn).

3.- Ṭa Thánh qua các tin tức có lẽ phải hốt hoảng trước phản ứng của Giáo dân và trong t́nh thế ấy lời tuyên bố và hành động của Ngài vào dịp đại hội các linh mục Giáo tỉnh Sài G̣n,  được xem như là đổ dầu vào lửa cũng như xác định chiến thắng của cúi đầu trước CS của Ṭa Thánh và vụ « thanh toán » TGM Ngô Quang Kiệt. Thực ra không rơ Ṭa Thánh có thế không ? Nhưng HY Mẫn đă đặt Ṭa Thánh vào một t́nh huống bối rối với con chiên!

 

Biện Pháp Cấp Thời Của Ṭa Thánh Đối Với HY Mẫn ?

Xétt ḥan cảnh của tuyên bố của Ngài HY, xét các câu tuyên bố của từ điềm 1 tới điềm 7 của tiêu đề phía trên : « Bối cảnh bối rối của cuộc gặp gỡ tại La Mă của HY… », rất có thể là HY Mẫn đă bị Hai Thánh Bộ triệu sang Vatican và khiển trách nặng nề và cấm từ nay phải thận trọng trong các tuyên bố.

V́ từ phía Ṭa Thánh, qua HY Ivan Dias, chỉ có một tuyên bố đại khái như sau: «Ṭa Thánh đáp yêu cầu của TGM Ngô Quang Kiệt muốn có một Giám mục phó và GM mục phó theo giáo luật là có quyền kế vị ». Nhưng Ngài HY Mẫn lại là một chuyên gia nhất định dậm nát các bát địa của Ṭa Thánh về ngoại giao cũng như bổ nhiệm trong các sự kiện vừa xảy ra, qua các tuyên bố  vô  trách nhiệm có vẽ quảng bá chiến thắng hay kết án (xem vụ cờ vàng và liên quan tới NVHN di cư)!

 

Lời Kết

Il a marché carrément sur les assiettes et se fait taper sur les doigts !!

He walked squarely on the plates and is made type on the fingers!

<< trở về đầu trang >>