Vai tṛ của trí thức trong các cuộc biểu t́nh chống TQ

Mặc Lâm,

biên tập viên RFA

Tiến sĩ Nguyễn Quang A và Giáo sư Ngô Đức Thọ tham gia biểu t́nh chống Trung Quốc tại Hà Nội hôm 3-7-2011.

Liên tiếp trong năm tuần lễ vừa qua những cuộc biểu t́nh chống Trung Quốc ngày càng trở nên quen thuộc hơn đối với Việt Nam nơi mà bất cứ cuộc biểu t́nh nào cũng không được xuất hiện, kể cả với lư do chống Trung Quốc xâm lược.

Giới trí thức đă có mặt trong các đ̣an biểu t́nh như một nhắc nhở cho thanh niên biết rằng kẻ sĩ nước nhà không bao giờ thiếu trong lúc khó khăn nhất của dân tộc. Mặc Lâm t́m hiểu thêm qua các nhận xét của những trí thức có mặt và theo gót nhiều đoàn biều t́nh qua bài viết sau:
Trước mỗi sáng Chúa Nhật hầu như lúc nào an ninh cũng bao vây tất cả những hộ khẩu có thành tích biểu t́nh chống Trung Quốc, những thành viên trong các tổ chức tranh đấu cho dân chủ cũng như những người từng bị bắt trước đây với các tội danh chống phá nhà nước sẽ không có cơ hội bước ra khỏi nhà để tham gia xuống đường. Phương pháp bao vây cô lập này tỏ ra hiệu quả v́ chính những người từng kinh nghiệm chống lại nhà nứơc sẽ làm cho đoàn biểu t́nh khí thế hơn.

Giới trí thức yếu tố không thể thiếu

Tuy nhiên, sự vằng mặt của những người hoạt động đấu tranh cho dân chủ lại khiến cơ quan an ninh không có lư do nào để đàn áp người đi biểu t́nh. Họ chỉ cố giữ trật tự và thỉnh thoảng tạm giữ một vài người hăng say nhất trong nhóm rồi sau đó phải thả ra trước áp lực của người biểu t́nh mạnh mẽ chống đối.
Giới trí thức có mặt tuy không nhiều nhưng cũng nói lên được sự ưu tư của họ trước các vấn đề sống c̣n của đất nước. Sự xuất hiện của họ làm cho thanh niên sinh viên phấn khích v́ nghĩ rằng sau lưng ḿnh vẫn c̣n nhiều bậc trí thức ủng hộ, như một lực đẩy cho những ai c̣n chần chừ trứơc những buổi tập trung chứng tỏ ḷng yêu nứơc này. Giáo sư Phạm Duy Hiển, nguyên giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt cho biết lư do ông tham gia biểu t́nh như sau:

Từ trái qua phải : ông Đ́nh Vượng, ông Vương Đ́nh Chữ, cụ Nguyễn Đ́nh Đầu, ông Lê Hiếu Đằng, nhà thơ Đỗ Trung Quân, nhà báo Nguyễn Quốc Thái, cô Trần Tử Vân Anh; ông André Mendras Hồ Cương Quyết, ông Huỳnh Tấn Mẫm.

--Tôi là một công dân, trong trường họp này th́ phải nghĩ đến đất nước ḿnh chứ c̣n nhiềungười khác họ lên tiếng được, từ ông Chủ tịch nước, ông Thủ tướng đều lên tiếng cho tới các hiệp hội hội Luật sư, hiệp hội dầu khí ...tất cả họ đều lên tiếng c̣n tôi chỉ là một cá nhân một công dân mà tôi không biết lên tiếng ở đâu đựơc th́ tôi đi biểu t́nh!
Lư do thứ hai tôi không thề chịu đựng nỗi những người đánh cá quê tôi là Quảng Ngăi, vợ con cứ bồng bế nhau ra trước biển ngóng chờ chồng con ḿnh về và sau khi nghe tin họ bị ức hiếp ở ngoải biển Hoàng Sa th́ tôi hông thể chịu đựng được. Đó là hai lư do cơ bản khiến tôi nghĩ rằng phải xuống đường.
Tôi cho rằng cái việc tôi làm th́ hiều người khác vẫn có thể làm được và chính phủ không nên ngăn cản người ta làm ǵ, việc đó chỉ có lợi cho dất nước thôi không có việc ǵ mà chính phủ pahỉ ngăn cản cả. Những người đi biểu t́nh dấy tôi thấy họ rất hiền ḥa, rất có trách nhiệm nói cách khác là họ rất có văn hóa v́ vậy không có ǵ đáng sợ cả.
Giáo sư Nguyễn Huệ Chi người từng nhiều lần tham gia biểu t́nh với các bạn trẻ kể lại cuộc biểu t́nh vào ngày Chúa Nhật 3 tháng 7 như sau:
-Tôi thấy diễn biến của cuộc biểu t́nh ấy chứng tỏ ḷng dân mạnh hơn thông qua những hoạt động của lớp trẻ cũng như của trí thức. Hành tŕnh đi từ Dại sứ quán Trung Quốc đến nhà hát lớn có những việc diễn ra như thế này: Tức là khi đi đến Hai Bà Trưng th́ tự nhiên ở trong một nhà nào đấy có một thanh niên mang ra cả thùng nước Lavie cho mọi người khát th́ uống, chứng tỏ việc biểu t́nh đă được người dân hết sức hưởng ứng mặc dù người ta không nói ra
Cuộc biểu t́nh có cái lư thú là có một ông già khi đến Nhà hát lớn ông lấy Violon ra ông ấy kéo, và ông già ấy lại từ miền Nam ra, chứng tỏ rằng đây là sự phối hợp giữa Nam và Bắc rất nhịp nhàng mặc dù là tự phát chính tiếng đàn violon của ông ấy đă làm cho người khác đem theo một saxo-phon cũng đem ra thổi luôn làm cho không khí bừng bừng thức tỉnh nhiệt huyết của đoàn biểu t́nh
Giáo sư Ngô Đức Thọ thuộc viện Hán Nôm th́ cho rằng với con số một vài trăm người không thể so sánh với các cuộc biểu t́nh ở ngoại quốc v́ tinh thần người đi biều t́nh tại Việt Nam thật ra không thể đánh giá bằng con số, ông đưa ra nhận xét:
-Có những cuộc biểu t́nh 4,5 lần như vậy mà không phải là không hoành tráng, 100, 150 người đi đường ở Hà nội với mật độ lớn như vậy ai người ta cũng nhiệt tâm cả. Bây giờ không khí sợ hăi không như gày xưa, rất b́nh thuờng, đi mấy trăm người với cờ hoa biểu ngữ hùng dũng như vậy, nhất là cuộc biểu t́nh hôm qua rất tự nhiên đọc bản tuyên cáo trứơc Nhà hát lớn.

H́nh ảnh biểu t́nh chống Trung Quốc ngày 05/06 tại Hà Nội.

Giáo sư Ngô Đức Thọ nêu lên sự thật v́ sao Đảng Cộng sản nào cũng sợ biểu t́nh v́ ngay một doanh nghiệp cũng sợ người công nhân đ̣i hỏi quyền lợi bằng cách biểu t́nh v́ đây là vũ khí chống lại họ, Giáo sư Thọ nói:
-Trong hoàn cảnh này th́ những cuộc biểu t́nh có ư nghĩa rất đặc biệt. Hôm qua tôi đă suy nghĩ kỹ vấn đề này, từ 1955 tức là từ ngày mà Hà Nội do chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa tiếp quản năm 1954 cả Miền Nam sau 75 th́ hiện tượngngười dân xuống đường biểu t́nh là vô cùng có ư nghĩa. Bởi v́ nó gần như tuyệt đối không được xảy ra.
Cố nhiên ḿnh cũng có vài ba cuộc biểu t́nh ở một vài nơi xa xôi ở xă nào đó cũng có thể có những cuộc biều t́nh nhưng có điều những cuộc biểu t́nh đó truyền thông quốc tế, trong nứơc không biết đến. Hơnnữa nó lại gằn đến vấn đề bảo vệ tổ quốc Việt Nam th́ nó quá thiêng liêng.
Nếu nói người Nhật người Hàn quốc Thụy Điển Hà Lan người ta biểu t́nh th́ chỉ đơn giản thôi v́ quyền của họ được thể hiện. Giống như một gnười sống torng bầu trời tự do giữa một bầu không khí rất đầy đủ dưỡng khí, nhưng ở Việt Nam đấy là cả một vấn đề, thậm chí không thể dùgn chữ vần đề nhưng là một cái ǵ đó lớn lao vô cùng.
Ḿnh cũng phải hiểu trong chế độ do đảng Cộng sản lănh đạo th́ chính đảng Cộng sản đă dành được chính quyền từ những cuộc biểu t́nh. Nhà nước hay ai đó cũng thế thôi kể cả một ông chủ doanh nghiệp ông đă dành được thắng lợi bằng một biện pháp ǵ đó th́ ông không bao giờ muốn nhân vật A nhân vật B có được cái vũ khí như ông ta đă có cả.

Phải hiểu đó là tiếng nói của tập thể

Nhận xét về cuộc biểu t́nh hôm Chúa nhật 3 tháng 7 Giáo sư Nguyễn Huệ Chi cho rằng người dân đă phát huy được cái quyền lên tiếng của họ và lôi kéo sự đồng thuận của nhân dân qua bản tuyên cáo hùng hồn do một thanh niên đọc trứơc cửa Nhà hát lớn Hà Nội. Ông chia sẻ:

Đoàn tuần hành kết thúc trước tư gia TS Cù Huy Hà Vũ. 20 tháng 6,2011

-Khi người thanh niên đọc lời tuyên cáo là một cách biểu dương lực lượng ở một cấp độ mới tức là tôi lên tiếng bằng một bản tuyên ngôn hẳn ḥi àm bản tuyên ngôn này được số đông những người đi biểu t́nh ủgn hộ chứng tỏ cái bản tuyên ngôn này là một tiếng nói của tập thể chứ không c̣n của một cá nhân nào nữa, mặc dù cả đoàn biểu t́nh vẫn là tự phát.
Giáo sư Huệ Chi cũng kể lại việc an ninh bắt người nhưng cả đoàn biểu t́nh bao vây trụ sở công an phường khiến cho họ sợ hăi phải thả người thanh niên bị bắt ra chỉ sau vài phút. Giáo sư Huệ Chi cho đây là sự chiến thắng của tinh thần yêu nước trước những hèn nhát của người thi hành pháp luật.
-Khi đoàn biểu t́nh rời Nhà hát lớn rồi th́ an ninh lại vô cớ bắt một anh thanh niên vào trụ sở, không hiều là họ muốn làm ǵ. Thế nhưng khi đ̣an biểu t́nh họ nh́n thấy, họ quay trở lại họ bao vây trụ sở công an, đ̣i cho bằng được phải thả anh ấy ra, nếu không th́ chúng tôi vẫn cứ đứng ở đây. Điều này chứng tỏ rằng quần chúng hiểu được giá trị của ḿnh trong việc làm chính nghĩa, v́ đất nứơc mà ra đi tuần hành chứ không phải v́ một mục đích nào khác cho nên đứng về phương diện lương tâm mà nói th́ người chống lại biểu t́nh phải cúi mặt xuống trứơc hành động chính nghĩa này. V́ vậy cho nên chỉ trong ṿng 10 phút họ phải thả anh thanh niên ra. Nhữn gviệc như thế theo tôi nó phản ảnh sự thức t́nh của quần chúng về nhiều phương diện và cho thấy yêu nước bao giờ cũng hết sức thiêng liêng đối với dân tộc.
Sau những lần tham gia xuống đường vừa qua Giáo Sư Phạm Duy Hiển nhận xét việc của người trí thức cần làm hôm nay để góp sức tranh đấu một cách khoa học trước các luận điệu áp đặt của Trung Quốc, ông nói:
-Với tư cách một nhà khoa học tôi nghĩ rằng những nhà khoa học Việt Nam, những người trí thức Việt nam cần phải có cách chứgn minh thật khoa học, khách quan rằng cái đường lưỡi ḅ của Trugn Quốc là phi pháp rằng Trường Sa và Hoàng Sa là của Việt Nam. Thậm chí là bao nhiên phần của Việt nam thật khoa học chứ hông phải tất cả Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam. Nếu có những chứng cứ khoa học và co những logic về mặt khoa học nó rất rơ là như vậy. Nều khoa học chứng minh đựơc như thế nào th́ chúng ta chấp nhận đó là một sự thực. C̣n khi ḿh hô Hoàng Sa Trường Sa là của Việt Nam th́ đấy chỉ là ḷng yêu nước.
Mỗi ngày người dân mỗi có thêm kinh nghiệm về biểu t́nh và cảm nhận của họ thật phấn khởi khi làm được một điều có ư nghĩa cho quê hương. Bất kể tuổi tác, chức phận hay giai tầng xă hội, một tiếng nói góp vào cuộc biểu t́nh chính đáng là một tuyên ngôn mạnh mẽ nhất cho Trung Quốc và những ai c̣n mơ màng về chỗ đứng của ḿnh hiểu ra dân tộc này có thể chết nhưng không thể mất.