Đ̣n Thù

Tưởng Năng Tiến

Trong phần giới thiệu bài “ Viết cho anh Anh Cù Huy Hà Vũ trước ngày ra toà” (của Lê Diễn Đức) Phạm Toàn đă đoán trước, từ phiên toà sơ thẩm: “Bản án sẽ tuyên nặng, v́ sẽ là một đ̣n thù.” Ông nhà giáo, kiêm nhà báo, nói (đại) vậy mà ... trúng phóc. Đúng là một cú đ̣n thù. Và người biết điều này rơ nhất, không ai khác hơn là chính Cù Huy Hà Vũ:
“Ông bị Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trả thù v́ các đơn kiện của ông đối với việc thủ tướng Dũng đồng ư cho phép khai thác bauxite và kư quyết định cấm không cho người dân khiếu kiện tập thể.”
Đ̣n thù này khiến tôi nhớ đến một trận đ̣n khác, xẩy ra trong một trại tù ở miền Bắc VN, trước 1975:
“Khi tù đi làm, khi tù về trại, Thất đứng bên này cổng, đối diện với ông Quân. Thất cũng đếm. Thất nhắc nhở tù bỏ nón, bỏ guốc. Đi dép th́ được. Đi guốc qua mặt quản giáo là không được. Là không tôn kính cán bộ. Là vô lễ.”
“Nhưng Lê Bá Di đi guốc. Lê Bá Di th́ không thể có dép. Người Quảng Trị, tù cũng đă mười năm, gia đ́nh không thể theo đuổi từ trong ấy lên măi VQ, QN mà tiếp tế được, Lê Bá Di hoàn toàn sống bằng trại. Bữa ăn sang nhất của Di là ba lạng thịt trâu kho chuội choại ngày Tết. Một năm có một lần. Không thuốc đánh răng, không khăn mặt (Di lấy quần áo rách làm khăn mặt) không tiền lưu kư, không bít-tất, không dép... Lê Bá Di đẽo lấy guốc đi. Và cứ đi guốc qua cổng.”“Thất gọi nhắc nhở. Lê Bá Di cứ đi. Không biết Di không nghe tiếng, hay biết nhưng cứ làm theo ư ḿnh. Thất chạy tới túm vai Di quát mắng và chỉ xuống đôi guốc, sừng sộ. Di cúi xuống nhặt guốc và bỗng nhiên, hắn và tất cả không ngờ: Di quật guốc vào mặt Thất. Hẳn là chỗ guốc ấy có cái dinh ḷi ra. Thất vuốt mặt. Mặt đầy máu. Tay đầy máu.”“Thất im lặng. Ông Quân im lặng. Bọn hắn im lặng đi qua. Hắn không ngờ Di lại hành động như vậy...”
“Di lành. Di khổ. Di ít nói. Bỗng nhiên Di khùng. Nhưng Di lại bị hành hạ theo cách khác. Buổi chiều đi làm về, hắn đă lấy nước uống và đang đi sang bên toán mộc chơi, thăm Giang, người bạn tù cùng giam ở 75, th́ sau lưng hắn có tiếng rầm rầm. Tiếng thét. Tiếng kêu ú ớ. Hắn quay lại. Thùng nước đổ chỏng chơ. Một dám đông đang đá, đạp, đấm.”
“Lê Bá Di nằm lăn dưới đất. Ba Đen, Phi Cốc, Triều Phỉ, Lập Ba Tai... những tù tập trung h́nh sự cao lớn, bấy lâu ngứa ngáy chân tay đang đánh đ̣n hội chợ. Toàn những miếng hiểm. Toàn những miếng vào bụng, vào sườn, vào ngực. ợ. ợ. Cứ mỗi đ̣n Di nhận, Di lại ưỡn lên. Ưỡn, nhưng không kêu. Chỉ ợ ợ. Đ̣n cuối cùng là một cú đánh bằng gót của Ba Đen nện thẳng xuống mỏ ác. Tứ chi Di rúm lại. ợ. ợ.”
“Thoắt một cái, tất cả đă biến hết. Trận đ̣n rất nhanh. Như chưa hề xảy ra. Chỉ một ḿnh Di. Quần áo xám, số đỏ, lấm láp nằm co trên đất. Mắt nhắm nghiền thiêm thiếp. Một lúc sau, Di mở mắt, chớp chớp. Không nhăn nhó, không kêu rên một lời, Di gượng ngồi dậy. Nhặt cái gô lăn lóc, đứng lên phủi quần áo. Đi dến chỗ thùng sắt chắt tí nước cặn c̣n sót lại, cầm gô vào buồng đặt lên sàn như không có chuyện ǵ xảy ra.”“Hắn đi về phía toán mộc và thấy ông Quân đang lặng lẽ hút thuốc sâu kèn ở cổng trại. Ông có biết không? Hẳn là ông biết. Ầm ầm như thế làm sao không biết. Cũng như cả trại biết Thất đă xuỳ bọn đàn em dạy Lê Bá Di một bài học. Và cũng là dạy tất cả cánh phạm bài học.” (Bùi Ngọc Tấn. Chuyện Kể Năm 2000, tập I. CLB Tuổi Xanh, Hoa Kỳ: 2000, 67-69).
Luật bất thành văn trong trại tù, ở Quảng Ninh, là “không được đi guốc qua mặt quản giáo. Làm như thế là “không tôn kính cán bộ. Là vô lễ.” Ông Lê Bá Di v́ bất chấp luật lệ này nên đă bị lănh đ̣n.
Luật bất thành văn của nước CHXHCN Việt Nam là không được “đụng chạm” đến qúi vị lănh đạo. Làm như thế (chắc) cũng là ... vô lễ! Ông Cù Huy Hà Vũ đă bất chấp luật lệ này nên (cũng) bị lănh đ̣n.
Ông Nguyễn Tấn dũng đă “xùy” bọn đàn em ra “dậy” cho Cù Huy Hà Vũ một bài học. Và cũng là để dậy cho đám đông quần chúng biết thế nào là lễ độ.
Ông Lê Bá Di bị lănh đ̣n trong một trại tù heo hút, vào hồi cuối thế kỷ trước. Ông Cù Huy Hà Vũ th́ lănh đ̣n tại Hà Nội, ngay giữa ḷng “thủ đô lương tâm của nhân loại,” ở đầu thế kỷ này, vào Thời Đại Thông Tin.
Tôi có lần nghe ông Vũ Thư Hiên kể lại rằng “những cán bộ công an có công tâm phải thốt lên là ở Việt Nam mỗi công dân là một tù nhân dự khuyết,” và cứ tưởng là ông ấy nói đùa. Sau vụ án Cù Huy Hà Vũ, với cách hành xử (rất quản giáo) của quí vị lănh đạo ở xứ sở này th́ mới biết rằng họ coi người dân chả khác ǵ đám phạm (tương lai) chứ không phải chuyện chơi.

    Tưởng Năng Tiến

tuongnangtien.wordpress.com