Song Hà

 

Ngày 25/7/2010 tại thành phố Bắc Giang một thành phố cách Hà Nội khoảng 60 km về phía bắc náo động với một đám tang. Hàng vạn người đă đổ về các cơ quan công quyền Tỉnh Bắc Giang hộ tống một đoàn người mang theo tử thi một thanh niên 22 tuổi đi đ̣i công lư.

Hơn 700 tờ báo “lề phải” – niềm tự hào của “đảng ta” về tự do báo chí, tự do ngôn luận – im tịt cho đến giờ, chắc đang chờ đảng chỉ “lề phải” để báo chí biết cách đi vụ này như thế nào. Nhưng những thông tin trên mạng do các “nhà báo nhân dân” đă phản ánh kịp thời sự kiện để cả thế giới theo dơi.

 

Quần chúng tự phát không cần ngoặc kép

Ngày 26/6/2010, chúng tôi lên đường lên Thành phố Bắc Giang để t́m “sự thật “thực”” ở đây. Con đường tắc nghẽn cả mấy km dù là đường “cao tốc”. Nắng, nóng, bụi bặm… chúng tôi ghé vào một quán nước dưới bóng cây gạo cách Bắc Giang chừng 20 km.

Trong quán nước, mấy thanh niên đang hào hứng kể lại câu chuyện của ngày hôm qua, giọng người này chắc nịch:

- Thằng này chắc cũng con nhà có cỡ th́ gia đ́nh mới dám đem được xác lên tận Bắc Giang, chứ nếu b́nh thường khó mà đưa qua được giới ranh của xă. Ở đây th́ công an biết từ đầu nhưng không ngăn chặn được. Lẽ ra buộc nó phải đền tiền xong mới đưa về, đằng này lại đưa về ngay.

Một người buông điếu thuốc lào hút dở:

Đường sá Bắc Giang nhan nhản khẩu hiệu “Học tập đạo đức Hồ Chí Minh”

- Ôi giời, người chết đi th́ mất chứ đền tiền th́ làm ǵ.Nó có đền cho 10 tỷ đồng th́ cũng chẳng để làm ǵ, mạng người làm sao lấy lại được. Nghe nói nó bóp vào hầu con người ta và đá dập cả bọng đái nên mới chết nhanh thế, mà lại c̣n cắt luôn cả cái bọng đái trước khi gia đ́nh vào đến nơi.

Một thanh niên khác tiếp lời:

- Khốn nạn, công an bây giờ nó lộng hành, ai đời lại đánh con người ta chết ngay trong đồn công an rồi vô trách nhiệm, tôi mà có súng, tôi đ̣m hết mẹ bọn này đi, mạng phải đền mạng. Luật pháp cộng sản nó vậy, cứ bao che cho nhau, chứ nguyên tắc th́ thủ tướng gây tội ác cũng phải ra ṭa đền tội, huống chi thằng công an vô học mà lại cố bao che.

Uống vội chén nước, chúng tôi lên đường tới Bắc Giang.

Thành phố Bắc Giang hôm nay yên tĩnh, một sự yên tĩnh khác thường. Người ta có cảm giác sự yên tĩnh này như sự lặng im sau cơn băo. Cả thành phố vắng tanh bóng cảnh sát giao thông, một lực lượng luôn là nỗi sợ hăi của người dân với mệnh danh là “cướp ngày có giấy phép”.

Nhân dân Bắc Giang trước cửa công quyền và súng đạn

Dù đang là ngày làm việc đầu tuần, nhưng công sở phía ngoài nh́n vào vắng lặng. Văn pḥng UBND Tỉnh im ĺm không một bóng người ngoài người gác cổng, nh́n không khí văn pḥng đầu năo một tỉnh im lặng, u ám đến rợn người. Các hàng rào sắt xung quanh khuôn viên đă được dựng lại, tuy các mũi mác nhọn chưa kịp hàn lại. Người dân cho biết, đêm qua, tỉnh phải huy động nhiều nhân công, máy móc khẩn trương hàn vá lại cả đêm chứ hôm qua dân đạp đổ hết chỉ c̣n trơ trọi lại mấy cột sắt mà thôi.

Trong mọi ngơ ngách, quán nước, vỉa hè, bàn làm việc, cơ quan công quyền cho đến cánh xe ôm… tất cả câu chuyện đều xoay quanh “ngày chủ nhật kinh hoàng” 25/7.

Những người dân cao tuổi nơi đây kể lại:

Hôm qua đúng là ngày chưa từng thấy trong cuộc đời chúng tôi ở cái tỉnh này, kể cả hồi theo Việt Minh cướp chính quyền cũng không có cảnh như vậy. Cả thành phố xuống đường, cả già trẻ, trai, gái, cán bộ, nhân dân… xuống đường với khí thế ban đầu là ṭ ṃ và sau đó là căm phẫn. Tất cả các tuyến phố tràn ngập người dân, công an đưa rào sắt, xe chặn các lối nhưng làn sóng người dân ùn ùn đổ đến đă xô đổ tất cả các rào sắt tạm, ít nhất có 4 xe con của cảnh sát chặn đường chiếc xe tang đă bị lật ngược. Hầu như cả Thành phố Bắc Giang và các xă lân cận không có ai ở nhà.

Nhưng điều lạ nhất ngày hôm qua là dân chúng không hề tỏ ra sợ hăi như mọi khi, họ ḥ hét, cổ vũ những người anh dũng v́ có người khi công an ném lựu đạn cay c̣n xông đến nhặt ném trả lại phía công an. Gạch, đá, chai lọ… và các thứ có thể dùng đă ầm ầm ném ra từ phía nhân dân về cảnh sát làm cảnh sát chạy như vịt, nhiều cảnh sát bị thương, chiều qua tôi đếm ít nhất có 8 tên vào viện.

Từ quê nạn nhân lên TP Bắc Giang gần 10 km, nạn nhân đă được đẩy bộ qua con đường này

Cũng ngày hôm qua, công an Bắc Giang thể hiện trước toàn thể dân chúng bản chất của ḿnh để nhân dân hiểu thế nào là “Công an Nhân dân”. Chúng nó tàn bạo và hung hăn như côn đồ các anh chị ạ. Cứ 4 thằng túm tay một người kéo lê ngửa giữa đường bất chấp dân chửi bới, ném gạch đá theo. Mỗi thằng một cái gậy hung hăng lắm. Nhưng khi chúng nó bắn súng, nghe tiếng súng nổ, th́ chính là lúc chúng nó kích động người dân, tất cả các xe ṿi rông đưa đến đều bị nhân dân trèo lên trên vô hiệu hóa, đập vỡ kính và lái xe chạy bán sống bán chết thành ra chỗ cho bà con đứng xem công an biểu diễn, cũng từ những nơi xung quanh, gạch đá bay rào rào làm công an chạy tán loạn.

Cán bộ tỉnh bỏ trốn hết, cuối cùng đến tối th́ phó chủ tịch mới phải ra mời gia đ́nh vào tiếp và viết giấy hứa hẹn giải quyết thỏa đáng, họ mới đưa xác về chôn cất. Nhưng hứa th́ hứa vậy thôi chứ chúng tôi biết chúng nó mà, chẳng đến đâu đâu các anh ạ.

Chúng tôi hỏi một người có vẻ hiểu biết tường tận vấn đề: “Vậy chắc là gia đ́nh nạn nhân này đông họ hàng con cái lắm nên mới đi đông như vậy”? Người trung niên này nói lại: “Không, gia đ́nh họ hành người này không đông, nhưng đám tang đẩy bằng xe tay đi bộ cả gần chục cây số lên đến Thành phố, đi đến đâu th́ đoàn người gia nhập đi theo đến đấy thành ra cả Thành phố sôi động xuống đường. Dân người ta căm sẵn rồi mà anh, chúng nó đối xử với dân như thế nào th́ dân người ta biết cả, hôm qua họ mới có dịp thể hiện. Rồi cũng đến ngày chúng nó gây tội ác phải đền tội thôi chứ lẽ nào chúng nó hành dân măi được mà vẫn giở tṛ đạo đức đểu”.

Th́ ra vậy, cái mà nhà nước hay đổ tội là “thế lực thù địch” xúi giục, chống phá sự lănh đạo của đảng và nhà nước ta không ở đâu xa, ở ngay trong cách hành động và bản chất của công an, của cán bộ và trong ḷng dân chúng.

 

Một cái chết oan khuất và biểu hiện sự bao che

Gia đ́nh nạn nhân, ông nội và anh trai nạn nhân

Rời TP Bắc Giang, chúng tôi đi theo quốc lộ 1A cũ về xă Hồng Thái, huyện Việt Yên, quăng đường từ TP đến nhà nạn nhân khoảng chục cây số. Dọc đường, những tấm bảng đỏ choét treo hai bên cột điện vẫn nhan nhản những câu khẩu hiệu ngất trời “Chào mừng Đại hội Đảng các cấp”, “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”, “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” … không rơ chiều qua nằm trong xe tang, nạn nhân này có thấm nhuần được các câu khẩu hiệu này không?

Khi chúng tôi hỏi thăm đường một phụ nữ trong quán nước vắng ven đường, như được cơ hội, chị kể ào ào mọi chuyện của ngày hôm qua: “Chúng nó độc ác quá, con người ta mới có 22 tuổi đời vào công an vài tiếng thành ma. Hôm qua các anh chị không về đây mà xem cái sự lạ đời chưa từng có, nhân dân ai cũng nhiệt t́nh và đoàn kết đưa chú ấy đi đ̣i công lư. Chúng nó bắn đạn, lựu đạn cay và bắt đi mấy người, nhưng dưới này dân người ta cũng bắt được mấy thằng công an để đổi lại”.

Chuyện băt người và đổi chác không biết có thật không, nhưng nếu không có thật th́ chắc đây cũng là sự tưởng tượng phong phú thể hiện nguyện vọng của người dân.

Được chỉ đường của chị hàng nước, chúng tôi đi theo con đường ngoắt ngoéo vào nhà nạn nhân. Gia đ́nh nạn nhân ở thôn Ngư Thiết, xă Hồng Thái, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang.

Khi chúng tôi đến, cả gia đ́nh, họ hàng đang ngồi bên bàn nước, những người ở TP Bắc Giang đang đến thăm và thắp hương cho nạn nhân.

Tiếp chúng tôi, Nguyễn Văn Cường anh trai của nạn nhân đôi mắt đỏ hoe ngậm ngùi kể lại sự việc:

Em tôi tên là Nguyễn Văn Khương, 22 tuổi,  có bạn gái ở huyện Tân Yên cách đây hơn chục cây số. Chiều thứ 6 vừa qua, em tôi đến đó chơi và chở bạn gái đi mua đồ ǵ đó mà quên đội mũ bảo hiểm. Hai cảnh sát giao thông chặn em tôi lại và tḥ tay rút luôn ch́a khóa.

Một cảnh sát lên xe của em tôi đi về Công an huyện cách đó mấy trăm mét, người c̣n lại chở em tôi, c̣n cô bạn gái em tôi th́ phải đi bộ lẽo đẽo theo sau.

Đi được một đoạn, cô bạn nhận được điện thoại em tôi gọi rằng lên đón anh ở công an huyện. Khi cô bạn gái em tôi đi đến th́ chỉ thấy xe máy đang dựng đó mà không thấy em tôi, gọi điện thoại th́ không nhấc máy. Chờ một lúc th́ cô ấy phải về đi làm ca vào 18h30.

Đến 20h gia đ́nh tôi được công an huyện mời ra xă và thông báo là em tôi đă chết. Quá bàng hoàng chúng tôi đến bệnh viện th́ được bệnh viện thông báo: “Khi đến nhập viện khoảng 18h20 th́ bệnh nhân đă chết”. Gia đ́nh chỉ được thông báo như vậy, chúng tôi hỏi thông tin về cái chết của em tôi nhưng không ai trả lời.

Đến đêm, khoảng 2 giờ sáng, công an Tỉnh Bắc Ninh xuống đem theo bộ phận mổ tử thi, nhưng mổ xong là họ về không có giấy tờ cũng như thông tin nào báo cho chúng tôi về cái chết của em tôi.

Chúng tôi đưa em về nhà khoảng 5 giờ sáng ngày thứ 7, sáng hôm đó chúng tôi làm đơn gửi các cấp và yêu cầu: Cho chúng tôi biết thông tin: Hai người đă bắt em tôi về công an huyện Tân Yên là ai? Hai người đă đưa em tôi đến bệnh viện là ai? Bác sỹ nào đă nhận em tôi vào viện? Nếu không có những thông tin đó, đến 15 giờ cùng ngày, chúng tôi sẽ kiến nghị lên cấp cao hơn.

Nhưng cả ngày hôm đó, không có bất cứ ai đến động tĩnh ǵ. Tối hôm đó, công an tỉnh Bắc Giang mới mời bố tôi ra xă để thông báo: “Theo yêu cầu của gia đ́nh trong đơn khiếu nại lên cấp cao hơn, chúng tôi mời pháp y của Bộ về phẫu thuật lại tử thi”.

Vậy rồi họ lại mổ xẻ em tôi lần thứ 2 có sự chứng kiến của người trong gia đ́nh tôi. Trong quá tŕnh mổ tử thi, có một vết xước bên phải cổ họng, bên kia ba vết thâm nhưng pháp y ghi biên bản là “ba vết chàm” nên gia đ́nh chúng tôi không đồng ư kư vào biên bản v́ em tôi không có vết chàm nào ở cổ. Chúng tôi cũng đề nghị cho chúng tôi biết về thông tin của em tôi, nhưng họ không hề trả lời và ra về.

Đến 12 giờ trưa chủ nhật, quá bức xúc v́ em tôi đă chết đầy bí ẩn, oan khuất và nằm đó qua hai lần mổ tử thi mà những thông tin đơn giản nhất về cái chết cũng không được trả lời. Mặt khác, cơ quan công an là nơi giữ em tôi và bị chết nhưng không có bất cứ một lời thăm hỏi nào nên chúng tôi quyết định đẩy em tôi lên cơ quan Tỉnh để đ̣i công lư cho em đỡ tủi v́ oan khuất quá lớn.

Chúng tôi đưa em đi bằng xe đ̣n đẩy tay, dọc đường bà con dân chúng cùng ủng hộ chúng tôi, dân chúng đổ vào quá đông rồi công an đă đến và sự việc như các anh đă biết và nghe nói mạng internet đă truyền đi khá nhiều.

Đến chập tối th́ Phó Chủ tịch Tỉnh mới mời đại diện gia đ́nh chúng tôi vào pḥng tiếp dân, ông ta viết một tờ cam kết là “Sẽ tiến hành vụ việc thỏa đáng cho gia đ́nh”.

Thế là chúng tôi đưa em về mai táng.

Như vậy, cho đến nay, phía gia đ́nh vẫn đang mong manh trên con đường đi t́m công lư v́ tất cả vẫn là cơ quan công an nắm đằng chuôi trong khi chính công an là nơi chịu trách nhiệm về cái chết này. Trong khi đó gia đ́nh không được sự hỗ trợ nào từ cơ quan luật pháp cho đến nay.

Một mạng người đă ra đi oan uổng có yếu tố “Công an Nhân dân” luôn rêu rao là “v́ nước quên thân, v́ dân phục vụ”.

Mới đây,dư luận VN và quốc tế nhức nhối với cái chết của nạn nhân ở Công an Quận Hai Bà Trưng, rồi nạn nhân Cồn Dầu, vụ công an bắn thẳng vào trẻ em ở Tĩnh Hải, và giờ đây là ở Bắc Giang. Con số sẽ cứ dần tăng lên măi theo đà “năm sau cao hơn năm trước” như mọi chính sách và lời kêu gọi của đảng và nhà nước.

Trong ṿng một thời gian ngắn, những cái chết gắn liền với nhà tạm giữ, với tra tấn, nhục h́nh, với công an… liên tục xuất hiện và dần dần trở thành chuyện b́nh thường trong xă hội Việt Nam.

Ở những vụ án đó, hầu hết công lư là điều hết sức xa xỉ đối với nạn nhân và gia đ́nh. Sự bao che của chế độ độc tài công an trị là nguyên nhân chính của tội ác này. Sự lộng hành của công an trong các lĩnh vực đời sống xă hội là một thảm trạng của xă hội Việt Nam. Những tầng lớp công an ngày càng được tuyển dụng càng nhiều từ những người ít được học hành, thiếu nhân tính, tri thức nhưng thừa sự man rợ sẽ dẫn xă hội Việt Nam đi từ vực sâu này sang vực thẳm khác. V́ với công an, đảng đă chỉ cho họ con đường sống: “Công an nhân dân chỉ biết c̣n đảng c̣n ḿnh” – Một câu khẩu hiệu xứng đáng được ghi vào sách Guiness về ư nghĩa từ ngữ.

Thắp nén hương cho người thanh niên mới nằm xuống, nh́n khuôn mặt trẻ măng ở độ tuổi mới bước vào đời đang ôm mộng yêu đương sôi nổi, chúng tôi thấy quặn thắt trong ḷng.

Ra về trên con đường đầy nắng cháy, nhưng hầu như không ai để ư v́ một câu hỏi luôn day dứt chúng tôi: Biết bao giờ, xă hội Việt Nam mới thoát khỏi cảnh người dân sinh ra để “sợ hăi” và sinh mạng người dân được coi như cỏ rác khi giao vào tay một lũ người với cái tên mạo danh là “Công an Nhân dân”.

 

27/7/2010

Song Hà