Giáo dục và kết nối liên mạng tốt – nhưng phẫn nộ: Nhiều người biểu t́nh tại Tunisia là sinh viên và học giả. Trong cuộc phỏng vấn sau đây giảng viên đại học Emna Ben Jemaa sẽ cho biết, nguyên nhân nào đă thúc đẩy thế hệ trẻ xuống đường và cảm giác nào họ đang có trong cuộc sống mới tự do vừa đạt được.

 

Ben Jemaa

SPIEGEL ONLINE: Bà Ben Jemaa, bà vừa tṛn 33 tuổi, làm việc tại Trường Đại học Time  ở Tunis. Do đó bà thuộc về thế hệ đă gây ra các cuộc biểu t́nh (tại Tunisia), mà cuối tuần trước đă dẫn đến việc lật đổ chế độ Ben Ali. Bà có thể giải thích những ǵ đă đưa đến cuộc cách mạng hoa lài?

Emna Ben Jemaa: Nhiều người đă phải chứng kiến, những kẻ phát triển sự nghiệp nhanh chóng mà không cần tŕnh độ chuyên môn, trong khi chính họ đă làm việc khổ cực nhưng vẫn không thành công. Những người có bằng tốt nghiệp tốt nghiệp đại học, không thể gặt hái thành quả của quá tŕnh học tập của ḿnh. Họ phải quen biết những người có thế lực th́ mới có việc làm và mới thăng tiến được - tham nhũng là một kỷ lục tại Tunisia.
 

SPIEGEL ONLINE: Đó là động lực thúc đẩy sinh viên và học sinh xuống đường?

Ben Jemaa: Tồi tệ nhất đối với nhiều người là họ không thể bày tỏ được những điều họ không hài ḷng. Và những ǵ phải làm khi giấc mơ và niềm hy vọng của họ bị đánh cắp? Tuyệt vọng không phải là điều mới mẻ (ở Tunisia). Trước đây nhiều năm đă có những tranh chấp. Tuy nhiên chính phủ đă đàn áp và bắt giam những nhà đối kháng.

SPIEGEL ONLINE: Bà nh́n đất nước của bà bây giờ với đôi mắt khác?
Ben Jemaa: tôi khám phá ra nhiều điều mới lạ ở đồng hương của tôi qua sự kiện vừa qua. Mặc dù cảnh sát đă bắn vào họ, mặc dù họ bị (cảnh sát) hành hạ, nhưng họ đă cố gắng chống đối một cách rất ôn ḥa.

SPIEGEL ONLINE: Nhiều người trẻ muốn rời khỏi Tunisia?

Ben Jemaa: nhiều người có ước mơ về một tương lai tốt hơn và mong muốn được sống ở nơi khác. Tuy nhiên, có nhiều người hiện đang làm việc tại Pháp và mong muốn trở về lại quê hương.

SPIEGEL ONLINE: Bà có tham gia các cuộc biểu t́nh vừa qua hay không?
Ben Jemaa: tôi đă làm công việc của một kư giả là bày tỏ phản đối của ḿnh qua các bài viết cùng với những người khác cùng lứa tuổi. Chúng tôi đă làm việc trong một nhóm, mặc dù  chúng tôi chưa từng quen biết nhau. Người th́ đi biểu t́nh,  người khác đi lấy h́nh ảnh, và các đồng nghiệp của tôi và tôi viết những thông tin cho các trang web, tạp chí, và cho đài phát thanh.

SPIEGEL ONLINE: Có phải quân đội vẫn c̣n ở Tunis, các binh lính hành xử như thế nào?
Ben Jemaa: Quân đội hiện nay đang đóng giữ ở đây, đó là điều may mắn. Các binh sĩ hành xử rất chuyên nghiệp. Sự có mặt của họ rất hữu ích. Sự có mặt của quân đội trấn an chúng tôi, bởi v́ chúng tôi tin tưởng những người lính.

 

SPIEGEL ONLINE: Bà có sợ một điều ǵ đó có thể xảy ra với bà?
Ben Jemaa: (điều lo sợ là) vẫn tồn tại cái nguy cơ bị cảnh sát bắt giữ. Điều đó xảy ra với tôi vào tháng Năm năm ngoái. Cuộc thẩm vấn kéo dài bảy giờ đồng hồ, tôi bị thẩm vấn và hét vào mặt. Cho đến bây giờ tôi vẫn chưa biết được chính xác, những ǵ tôi đă bị cáo buộc.

SPIEGEL ONLINE: Bà và đồng nghiệp của bà đă đối phó với áp lực (của nhà cầm quyền) như thế nào?
Ben Jemaa: Tại Tunisia, các nhà báo học tập tự kiểm duyệt cho chính ḿnh - hoặc ban biên tập làm công việc kiểm duyệt này. Tôi đă phải thay đổi và xoá nhiều câu trong bài viết của ḿnh. Thông điệp chính của ḿnh được nhét vào giữa các ḍng thường thành công hơn.

 
SPIEGEL ONLINE: Trong cuộc phỏng vấn này, bà có khá cởi mở.
Ben Jemaa: Tuần trước, tôi đă sợ hăi khi tôi trả lời cuộc phỏng vấn với một tạp chí Pháp. Nhưng bây giờ tôi có thể nói mà không bị ức chế, bởi v́ chúng tôi đă vượt qua một số trở ngại do các cuộc biểu t́nh vừa qua. Tất nhiên cũng c̣n một vài rủi ro c̣n lại. Nếu có điều ǵ c̣n có thể xảy ra với tôi, điều đó cũng có giá trị của nó.

 

SPIEGEL ONLINE: Bà mong muốn những ǵ trong những tuần tới đây?
Ben Jemaa: thời gian phản đối đă qua rồi. Bây giờ chúng tôi cần chuẩn bị cuộc bầu cử. Chúng tôi cần một ủy ban độc lập, ủy ban đó tố cáo tham nhũng và tội phạm của chính phủ. Và tôi mong muốn có một đảng đáng tin cậy, có khả năng cầm quyền. Về cơ bản tôi mong muốn một Tunisia như những ngày trước cuộc biểu t́nh vừa qua, nhưng có tự do và không bị cai trị bởi một nhà độc tài: một đất nước có những chuyên gia trẻ với tŕnh độ cao và ở đó tất cả mọi người có thể làm việc và sống an b́nh.

Những câu hỏi được trả lời bằng văn bản. Christoph Titz, Oliver Trenkamp và Valerie Wagner thực hiện cuộc phỏng vấn.

 

Nguồn: Der Spielgel  

dịch: Nguyễn Hội

<<trở về đầu trang>>