Mới đây tôi nghe ai cũng nói đến cái hèn của nhà văn nhà văn Tô Hải, người viết cuốn hồi ký bỗng nổi tiếng mang tên “Hồi Ký của Một Thằng Hèn”. Rồi tôi thiết nghĩ đến cái hèn của con người Việt Nam chúng ta, nhất là những người Việt Nam sống trong thời kỳ cận đại. Có bao nhiêu cái hèn mà chúng ta có thể kể ra, chứ đâu chỉ có cái hèn của những người như ông Tô Hải, phải sống dưới chế độ Cộng Sản độc tài sát máu ở miền Bắc sau hiệp định Giơ-Neo?

Cái hèn của ông Tô Hải là cái hèn giống như cái hèn chung của cả một dân tộc từ hơn ba mươi năm qua. Đó là cái hẻn dĩ nhiên, cái hèn không có gì đáng lấy làm xấu hổ, cái hèn không bị ai lên án, một phần bởi vì nó là cái hèn chung, cái hèn do nỗi sợ hãi bị cùm tay lại đem ra hạch hỏi, rồi bị bỏ tù, cái hèn vì nếu không hèn thì - như thấy ở một số nhỏ những nhà hiện đang tranh đấu chống lại những bất công, đòi quyền thở cho người dân, đòi quyền sống - sẽ bị ném cứt vào nhà, sẽ bị bọn côn đồ du đãng chửi thuê đánh mướn đến nhà phá phách, chửi bới, hăm dọa, và đôi khi hành hung. Kế tiếp là sẽ được mời lên bót công an “làm việc” bắt thú tội, khai rằng mình đã lỡ dại, xin Bác và Đảng “khoan hồng”. Mà nếu không làm như thế thì lắm chuyện phiền phức xẩy đến cho gia đình mình, cha mẹ anh em vợ chồng con cái mình. Nếu cứ không hèn, cứ bướng bỉnh, cứ “ngoan cố”, thì sẽ “đi tì”, đi cải tạo, bị bò đói, bị nhốt, bị cùm, bị kiểm thảo, bị “được” giữ lại cho đi “học tập” cho đến khi nào “tốt” trở lại. Mà biết bao giờ “tốt” để được trở về với gia đình?

Đấy là chưa kể đến những cảnh giã man xưa kia mà những người như ông Tô Hải đã phải chứng kiến như cảnh những đợt đấu tố địa chủ trong giai đoạn lịch sử có cuộc gọi là “Cải Cách Ruộng Đất” hay những đợt bắt bớ cho đi “cải tạo tư tưởng” trong giai đọan “Trăm Hoa Đua Nở, Nhân Văn Giai Phẩm”, có người đi mãi mới về, mà có người lại đi luôn chẳng thấy về nữa. Ôi, mạng sống con người tuy rẻ như bèo, tuy sống chẳng có gì sung sướng, sống đói dài, sống khốn nạn vì bị kìm kẹp về đủ mọi phương diện, sống như con vật, nhưng sao con người theo bản năng tự nhiên đã vẫn muốn sống. Vì thế mà phải chịu hèn, chịu câm miệng nhắm mắt bịt tai, chịu giả ngu giả điên, chịu yên phận, cái phận khốn khổ của con người sinh ra trên mảnh đất hình chữ S này.

Như thế cái hèn của những người như ông Tô Hải chẳng có gì là lạ, chẳng có gì để mà phải nói. Chẳng qua chỉ để kể lại những chuyện hèn thời xa xưa, để ghi lại những dấu vết của lịch sử, những tì tích của một giai đọan ăn mày ở miền Bắc để có thể so sánh với thời kỳ ngon lành, thời kỳ vàng son tại miền Nam. Ấy thế mà những thằng ngu sống ở miền Nam thời kỳ đó vẫn cứ hướng về “nơi thiên đường Cộng Sản” rồi nằm mơ thấy “thế giới đại đồng”. Chúng chửi bới, phê phán, suy bì, chê trách, nói xấu chế độ miền Nam! Những kẻ đó thích ăn bít tết uống bia băm ba, ăn sà lách đà lạt uống sữa tươi ở Givral hay Brodard, hay ngon hơn uống cognac, whisky của bọn đế quốc cho no cho đã, rồi mới mở miệng ra chửi chế độ, tỏ vẻ bất mãn, đòi “tranh đấu”, muốn lật đổ chính phủ miền Nam, hay ít ra chúng cũng đã phá rối, nối giáo cho giặc, góp phần vào “công tác” làm xụp đổ chế độ tự do dân chủ, đem cái gọng cùm Cộng Sản đeo lên cổ của thêm 30 triều đồng bào ruột thịt. Không biết bi giờ chúng có thấy chúng nó đã làm bậy hay không đây?

Thế mà cho đến bi giờ vẫn còn những kẻ học cao hiểu rộng, làm quan chức lớn, có tiếng nói vững vàng trong giới hiểu biết, giới trí thức, mà lại chịu đi làm tay sai cho bọn Vi Xi. Chúng lo quảng cáo cho chế độ, bênh vực cho việc làm của những tên đồ tể Cộng Sản khát máu, ăn hại đái nát, đang làm đầy tờ cho quan thầy Trung Quốc. Bọn này che đậy những cái xấu xa đang đầy rẫy bên nước nhà, nhắm mắt không nhìn những nỗi thống khổ của đại đa số người dân mình hiện quằn quại dưới sự khống chế của một tổ chức mafia chỉ biết củng cố bằng mọi giá chổ đứng của chúng để tiếp tục thụ hưởng. Chúng sống trong chế độ tự do, mang quốc tịch xứ người, ăn lương nhà nước Mỹ Pháp Úc Anh Đức vân vân, nhưng vẫn một lòng trung thành với Bác và Đảng. Thế mới khốn nạn! Sao chúng không về sống nơi cái thiên đường mà chúng bốc thơm, không thực hiện cái “giấc mơ hồi hương” đi, về bên đó mà mở miệng chửi chế độ tự do, chửi đế quốc thực dân, hay có ngon hơn nữa, chửi ngay cả Bác và Đảng. Sao cứ ở bên đây sống cuộc sống ngon lành rồi chửi, rồi chê bai, rồi nói xấu đồng hương? Sao không về bên đó mà nếm, mà thưởng thức cái “mùi” cộng sản? Thế chẳng phải là hèn hay sao?

Sau cái ngày bọn Cộng Sản ngoạm được nốt phân nửa đất nước, thì cũng lại có bao nhiêu cảnh hèn? Những cái hèn này giống nhau nhưng ở mức độ khác nhau, cái hèn do sợ nhưng cũng có những cái hèn vì ích kỷ, tham lam, vì muốn “một mình sướng cái thân, kệ mẹ những thằng khác.” Cái hèn thấp nhất là đi nâng bi bọn cán bộ cộng sản, khen anh khen chị cán ngố giỏi trong khi anh ngu như bò, chị dốt chư trâu. Nhớ lại cái thời kỳ khốn nạn này sao mà mình thấy mắc cở cho những bọn này quá! Bởi vì nâng bi chúng nó, chúng nó sướng nhưng những kẻ nâng bi cũng có được cái gì? Hay là nâng bi để được yên thân? Mà không nâng bi chúng cũng chẳng làm gì mình và nâng bi đến lúc có chuyện thì đi tù cũng vẫn phải đi tù, chúng đâu có để cho yên thân?

Cái hèn ở mức độ cao hơn là cái hèn xẩy ở các trại cải tạo. Cũng là những con người trước sống “oai” tại miền Nam nhưng vào đến nhà tù Vio Xi thì họ đã cho thấy bộ mặt thật của những kẻ hèn “bẩm sinh.” Có thể trước đấy khi còn sống trong chế độ Cộng Hòa họ cũng đã hèn ở một mức độ thấp hơn, cũng đã “nâng bi” xếp, mua chuộc quan trên để hưởng lợi cá nhân? Nhưng khi vào đến trại cải tạo Cộng Sản thì họ mới bộc lộ hẳn cái tình hèn? Họ làm ăng ten cho bọn cán ngố để được yên thân? Nhưng làm như thế là hại thầy hại bạn, hại những người trước kia cùng chiến tuyến, cùng chiến đấu bên nhau. Có đứa lại còn trắng trợn ra tay ăn hiếp hay đánh đập, ám hại các bạn tù. Cái hèn này thì khác, không thể chấp nhận, không thể tha thứ được! Cái hèn này là cái hèn phải trừng trị.

Rồi cũng phải kể đến cái hèn của một số ít những kẻ “ăn to nói lớn” trước đây là quan to chức lớn trong chính quyền Miền Nam. Đáng kể nhất là cái hèn của hai vị tướng, mới nói đấy rồi quên đấy. Một vị thì nói khi ông thôi không làm lãnh tụ nữa thì sẽ trở về quân đội với “anh em” tiếp tục cuộc chiến đấu chống lại kẻ thú chung, còn vị kia thì tuyên bố vung vít hơn, có vẻ “dân tộc” hơn, ông nói rằng ông không đi đâu hết bởi vì đi đâu cũng sẽ nhớ “cà pháo mắm tôm”. Thế mà hôm trước hôm sau, cả hai ông leo lên máy bay rời khỏi đất nước một cách êm ru bà rù, để bao nhiêu chiến sĩ ở lại chiến đấu trong sự tuyệt vọng. Cái hèn này cũng đáng khinh khi, phê phan, chửi rủa. Và đã có bao nhiêu người làm công việc này rồi.

Và khốn nạn hơn nữa là cái hèn của những kẻ đã làm lớn, đã có tiếng tăm, đang đứng bên này chiến tuyến bỗng nhiên trở cờ mon men bò sang phía bên kia, phiá bên “địch’, phiá kẻ thù chung. Họ bán rẻ lương tâm, vứt mẹ nó tư cách, làm nhục cho tất cả mọi người khác còn đang đứng bên đây chống lại bên kia. Trước đây họ “sát cộng”, họ đem quân ra đổ xuống miền Bắc, họ tuyên bố chống cộng vung vít, họ làm nhạc ca tụng tự do, khóc mất nước, vân vân và vân vân…  Thế mà bi giờ chẳng hiều vì sao, vì già quẩn trí hay vì miếng lợi lộc, họ bỏ hàng ngũ tuyên bố “quay về với dân tộc.” Dân tộc cái khỉ khô gì? Quay về để kiếm chút cơm, chút cháo hay quay về để hưởng thêm chút “ngon ngọt của quê hương?” Cái hèn của bọn người này này cũng thuộc loại vừa kể trên đây, cũng “nặng” lắm, cũng đáng phỉ nhổ, đáng quan tâm, đáng lên án lắm lắm.

Nhưng còn có những cái hèn đáng sợ hơn nữa, những cái hèn gắn bó với vận mệnh đất nước, cái hèn tai hại, cái hèn có thể dẫn đưa lịch sử nước ta đến những khúc quanh khó lường. Trong khi cả thế giới Cộng Sản lần lượt xụp đổ vào cuối thập niên 1990 thì nước ta vẫn bình chân như vại “tiến lên xã hội chủ nghĩa.” Trong khi bao nhiêu dân tộc trên thế giới được giải phóng khỏi gông cùm Cộng Sản, thì dân ta vẫn ù lì, vẫn chấp nhận cái số phận khốn nạn của những kẻ hèn, không dám đứng lên đòi trả tự do, đòi giành lại quyền tự chủ, quyền của người dân, quyền được sống một cuộc sống hạnh phúc. Cái hèn này của cả một dân tộc ngày nay vẫn còn được thể hiện bằng sự nhắm mắt bịt tai bịt mũi câm miệng trước những hành động bán nước của nhà cầm quyền, cái hèn làm cho bọn độc tài càng thêm độc tài, bọn Trung Quốc xâm lăng càng lợi dụng để xâm chiếm lãnh thổ ta, hút tài nguyên quí báu của xứ xở ta. Ôi cái hèn này mới đáng nói, mới đáng quan tâm. Nó là cái hèn giúp cái hèn khác, làm tăng độ hèn lên bình phương. Bởi vì chính bọn cầm quyền Hà Nội cũng hèn, chúng không dám đứng lên chống lại quan thầy của chúng, chúng để quan thầy chúng bóp, chặn, đè, hiếp đáp, chúng câm mồm, chịu bó tay, chúng chịu phản dân hại nước chứ không dám chống lại bọn Tàu phù. Ôi đây mới là cái nhục, đây mới là cái đau đớn của con người Việt Nam!

Biết bao giờ người dân Việt Nam mới hết hèn? Đó mới là điều đáng nói. Cái hèn của ông Tô Hải đâu đáng nói làm gì? Bởi vì nó là cái hèn của một ông già, cái hèn trong quá khứ. Có cái hèn của những người trẻ, những thanh niên Việt Nam rường cột của đất nước, cái hèn đó mới đáng quan tâm, mới đáng bàn, mới đáng diệt. Vâng, phải tiêu diệt cái hèn đó ngay, phải nỗ lực làm sao để cả dân tộc ta thôi không còn hèn nữa, phải làm sao thôi thúc lòng yêu nước, phải làm sao thổi lên ngọn lửa tranh đấu chống xâm lăng. Đó mới là chuyện phải làm, mà phải làm ngay, càng sớm càng tốt. Vận mệnh đất nước Việt nam chỉ nằm trong tay những con người Việt Nam, không thể trông chờ ở bất cứ ai khác.

Chúng ta hãy hết hèn, hãy can đảm đứng dậy, hãy đóng vai trò anh hùng để lịch sử nước ta lại được sáng danh, để chấm dứt vận mệnh đen tối của nước nhà! Đó là lời kêu gọi đến với toàn dân Việt.

Hướng Dương

Ngày 16 tháng 7 năm 2009