Lănh đạo Ai Cập sai lầm khi nói chuyện với dân bằng “dùi cui”!

     Ngọc Trân,
thông tín viên RFA

Anh Wael Ghonim và bà mẹ của Kaled Said là người đă bị cảnh sát Ai Cập bắt giam và tra tấn chết. H́nh chụp tại quảng trường Tahrir hôm 08.02.2011 tại Cairo, Ai Cập.

Thanh niên Ai Cập cùng với người dân nước này đang viết nên những trang sử vẻ vang của đất nước, bằng những cuộc xuống đường biểu t́nh, phản đối chính phủ, suốt hơn hai tuần qua.

Những trang sử này đă được viết bằng cái giá, với hơn 300 người dân Ai Cập nằm xuống, để những người c̣n sống có một tương lai tốt đẹp hơn.  

Đâu là sai lầm của người đứng đầu đất nước Ai Cập đối với những người biểu t́nh, dẫn đến sự ra đi của ông Mubarak? Thông tín viên Ngọc Trân có bài tường tŕnh.
 

Không nên nói chuyện với dân bằng “dùi cui”!
Liên tục hơn hai tuần qua, những người dân Ai Cập đă xuống đường để phản đối các chính sách của chính phủ nước này, liên quan đến các vấn đề pháp lư và chính trị trong suốt thời gian ông Hosni Mubarak cầm quyền. Những vấn đề người dân Ai Cập phản đối bao gồm, sự đàn áp của cảnh sát, sự gian lận trong các cuộc bầu cử, quyền tự do ngôn luận của người dân bị tước đoạt, và nhất là nạn tham nhũng, hối lộ tràn lan trên cả nước, đă làm ảnh hưởng đến các vấn đề kinh tế như, tỷ lệ thất nghiệp cao, lạm phát tăng nhanh, mức lương tối thiểu thấp so với các nước trong khu vực.

>

Xe cảnh sát chống bạo động bị đám biểu t́nh đốt cháy. AFP

Những người biểu t́nh kiên quyết đ̣i chấm dứt chế độ độc tài Hosni Mubarak, bởi trong suốt ba mươi năm cầm quyền, đă nhiều lần người dân lên tiếng phản đối, nhưng không được chính phủ lắng nghe. Ngoài việc kêu gọi chấm dứt chính quyền Mubarak, người dân c̣n đ̣i hỏi chấm dứt thiết quân luật, một đạo luật được ban hành ở Ai Cập, từ sau cái chết của Tổng thống Anwar Sadat hồi năm 1981, cho phép các ṭa án quân sự và chính phủ, có toàn quyền bắt giam bất cứ người nào, bị chính phủ cho là đe dọa an ninh quốc gia, mà không cần trát lệnh của ṭa

Ngoài các đ̣i hỏi nói trên, người dân Ai Cập c̣n đ̣i được tự do, dân chủ, để xây dựng một xă hội công bằng và một chính phủ minh bạch hơn, một chính phủ phi quân sự, có trách nhiệm và quản lư hiệu quả các nguồn tài nguyên ở Ai Cập. Thế nhưng, thay v́ lắng nghe nguyện vọng chính đáng của đa số người dân, bằng cách đối thoại ôn ḥa ngay từ đầu, chính phủ Ai Cập đă đáp trả bằng những cuộc khủng bố, bắn giết, bắt bớ và giam cầm những người biểu t́nh.

Trả lời phỏng vấn đài truyền h́nh CNN hôm thứ Tư vừa qua, anh Wael Ghonim, một thanh niên 30 tuổi, người Ai Cập, cho biết: “Chúng tôi đă xuống đường vào ngày 25 tháng 1 vừa qua và chúng tôi muốn thương lượng. Chúng tôi muốn nói chuyện với chính phủ của ḿnh, chúng tôi đă gơ cửa. Nhưng họ đă quyết định thương lượng với chúng tôi vào ban đêm, bằng những viên đạn cao su, bằng gậy, bằng ṿi nước, bằng hơi cay và bằng việc bắt giữ khoảng 500 người của chúng tôi. Cảm ơn, chúng tôi đă nhận được thông điệp. Bây giờ, khi các cuộc xuống đường bắt đầu leo thang như thế này, th́ họ đă nhận được thông điệp”.

Khi được hỏi cảm nghĩ về những cái chết oan uổng dưới bàn tay của cảnh sát, anh Ghonim nghẹn ngào, cho biết như sau: “Tôi lấy làm tiếc v́ sự ra đi của họ. Anh biết, tôi không thể quên những người này. Biết đâu có thể là tôi hoặc anh em của tôi? Và họ đă bị giết hại, họ đă bị giết hại, như anh biết rồi đấy. Nếu những người này đă chết trong một cuộc chiến, th́ công bằng và ṣng phẳng. Khi Anh cầm vũ khí trong tay, và Anh biết người nào đó đang bắn và anh chết. Nhưng không. Những người đó không được chết như vậy. Những người đă bị giết không giống như họ đang chuẩn bị tấn công ai cả. Cảnh sát đă bắn họ, bắn họ rất nhiều lần. Những người cảnh sát đứng trên cầu và bắn vào những người dân. Đây là tội phạm. Tổng thống này phải ra đi v́ đây là một tội phạm”.

Đem tri thức và ḷng yêu nước chọi với xe tăng và vũ khí

Hàng chục ngàn người Ai Cập biểu t́nh tại quảng trường Tahrir ở thủ đô Cairo hôm 10-2-2011, đ̣i Tổng thống Mubarak phải từ chức.

Chàng thanh niên trẻ Wael Ghonim đă trở thành biểu tượng của cuộc cách mạng ở Ai Cập, và được người dân nước này xem như một anh hùng. Anh xuất thân từ một gia đ́nh trung lưu, là kỹ sư máy tính, có bằng thạc sĩ về Quản trị Kinh doanh, vừa được hăng Google thuê, làm quản lư cho Google ở Dubai kể từ đầu năm nay. Google đă không biết rằng, ngoài giờ làm việc, Ghonim đă lập một trang Facebook, nối kết hơn 400 ngàn người Ai Cập.

Sau khi lấy lư do “công việc cá nhân” để thuyết phục Google cho phép trở về Ai Cập cùng với người dân xuống đường, Ghonim đă bị mất tích hôm 27 tháng 1 ở thủ đô Cairo. Gần mười ngày sau, mọi người mới nhận được tin tức, Ghonim đang bị cảnh sát Ai Cập bắt giữ, và anh đă được thả ra hôm 7 tháng 2, sau khi được Tổ chức Ân xá Quốc tế can thiệp.

Ghonim đă đóng vai tṛ quan trọng trong việc tổ chức các cuộc biểu t́nh làm chấn động Ai Cập suốt mười tám ngày qua. Trang Facebook của anh đă đưa những người dân xuống đường trong các cuộc biểu t́nh đầu tiên, hôm 25 tháng 1. Anh Ghonim cho biết, chính anh đă sử dụng công nghệ thông tin để lên kế hoạch cho các cuộc xuống đường, và anh gọi đây là cuộc cách mạng internet. Anh nói với đài CNN như sau: “Chắc chắn đây là một cuộc cách mạng internet. Tôi gọi nó là cuộc cách mạng 2.0."

"Kế hoạch là làm sao cho tất cả mọi người cùng xuống đường. Trước nhất là chúng tôi chuẩn bị khởi đầu ở các khu vực nghèo nàn. Đ̣i hỏi của chúng tôi là tất cả những ǵ liên quan đến đời sống hàng ngày của người dân”.

Cuộc đấu tranh này hoàn toàn không cân sức, như trứng chọi đá, với một bên là những người dân Ai Cập, chỉ có tấm ḷng yêu nước và tinh thần nhiệt huyết, cùng với sự giúp sức của những thanh niên trẻ là những trí thức, lợi dụng sự hiểu biết về công nghệ thông tin, dùng mạng xă hội như Facebook và Twitter để nối kết người dân xuống đường, phản đối chính phủ. Và một bên là chính phủ độc tài, cai trị người dân bằng bàn tay sắt suốt ba mươi năm qua, được hỗ trợ bởi công an, quân đội, trang bị xe tăng cùng các loại vũ khí tối tân.

Sở dĩ người dân chọn giải pháp này bởi v́ họ không c̣n tin vào những lời hứa hẹn tốt đẹp của chính phủ Ai Cập. Khi được hỏi cảm nghĩ về những lời hứa hẹn của chính phủ, anh Ghonim cho biết: “Họ đă hứa hẹn với chúng tôi rất nhiều, ông biết đấy, về thái độ từ từ thay đổi, nhưng nh́n lại cuộc phỏng vấn ông Omar Suleiman vài ngày trước đây, ông ta cho rằng, hiện người dân Ai Cập chưa sẵn sàng cho dân chủ."

"V́ vậy, tôi nghĩ rằng, chế độ này thực sự có vấn đề rồi, chỉ sự việc là các ông có vài người để quyết định rằng các ông tốt hơn, các ông ở vị trí tốt hơn để quyết định cho một quốc gia, và sau đó sử dụng phương tiện truyền thông để tẩy năo người dân. Sử dụng cây gậy bóng chày để đánh vào những người dân, những người quyết định rằng, họ muốn nói ‘KHÔNG’!”

Sẵn sàng chết cho Tổ quốc!

Hàng chục ngàn người Ai Cập biểu t́nh ở phía bắc thành phố Alexandria hôm 08.02.2011 đ̣i Tổng thống Mubarak phải từ chức.

Ngoài tinh thần yêu nước, chúng ta c̣n thấy ở anh Ghonim một sự can đảm khác thường khi anh đă quyết định, sẵn sàng chết để thay đổi đất nước, để người dân Ai Cập có cuộc sống tốt đẹp hơn. Anh nói với đài CNN: “Hôm nay, tôi đă ủy quyền toàn bộ mọi thứ tài sản mà tôi sở hữu cho vợ tôi, các tài khoản nhà bank của tôi, tất cả mọi thứ, bởi v́ tôi sẵn sàng chết và có hàng ngàn người dân ở ngoài đó sẵn sàng chết”.

“Tôi nói cho anh biết rằng tôi sẵn sàng chết. Tôi có rất nhiều thứ trong đời để mất. Tôi đang đi làm, anh biết tôi đang xin nghỉ làm, tôi làm việc cho một công ty tốt nhất trên thế giới. Tôi có một người vợ hoàn hảo, và tôi có mọi thứ tốt nhất, tôi yêu thương con cái tôi, nhưng tôi sẵn sàng đánh đổi tất cả mọi thứ đó cho giấc mơ của tôi trở thành hiện thực và không ai có thể đi ngược lại ước muốn của chúng tôi. Không một ai có thể”.

Qua cuộc phỏng vấn trên đài CNN, Ghonim muốn nói với chính phủ Ai Cập rằng, không ai có thể ngăn được ḷng yêu nước của anh và của các thanh niên Ai Cập, anh nhắn với Phó Tổng thống Ai Cập như sau: “Và tôi đang nói điều này cho ông Omar Suleiman. Ông ta sẽ xem buổi phỏng vấn này. Ông sẽ không thể ngăn được chúng tôi. Bắt cóc tôi? Bắt cóc tất cả các đồng sự của chúng tôi? Đưa chúng tôi vào tù? Giết chúng tôi? Hăy làm bất cứ điều ǵ mà các ông muốn làm. Chúng tôi đang xây dựng lại đất nước của chúng tôi. Các ông đă hủy hoại đất nước này trong 30 năm qua. Đủ rồi! Đủ rồi! Đủ rồi!”

Và rồi, cuối cùng th́ ḷng yêu nước, sự kiên tŕ đấu tranh của người dân, ḷng can đảm của Ghonim và của những thanh niên trẻ Ai Cập, đă thắng chế độ độc tài, cai trị đất nước suốt 30 năm qua. Sau mười tám ngày liên tục xuống đường, cuối cùng ông Hosni Mubarak đă phải ra đi.

Những ǵ đă đang xảy ra ở Ai Cập và các nước Hồi giáo khác, có lẽ là bài học quư báu cho tất cả lănh đạo ở các nước độc tài, khi chọn giải pháp nói chuyện với những người dân của ḿnh bằng “dùi cui”.

<<trở về đầu trang>>