PHẢI CHĂNG NHÂN QUYỀN TỰ DO DÂN CHỦ KHÔNG CÓ GIÁ TRỊ TOÀN CẦU

 

Chúng ta sắp làm lễ kỷ niệm Ngày Quốc Tế Nhân Quyền 10/12. Mặc dầu không có tính cách áp đặt, trong hơn nửa thế kỷ qua, bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền đă được phần lớn những quốc gia văn minh, tự do, dân chủ coi như ngọn đuốc soi đường cho chính ḿnh và cho nhân loại. Chỉ có những chính quyền man rợ, thiếu văn minh, độc tài mới coi thường, chà đạp bản văn kiện này và t́m đủ mọi cách, mọi luận điệu để phủ nhận nó.

Vậy nhân quyền là ǵ, tự do dân chủ là ǵ? Nó có tính cách toàn cầu hay không, hay nó chỉ có tính cách đặc thù, từng vùng như luận điệu của một số chính quyền độc tài thường rêu rao.

Chúng ta hăy cùng nhau xét vấn đề trên.

Nhân quyền là ǵ?

Nhân quyền là những quyền tự do căn bản của con người, đi từ quyền tự do đi lại, tự do sinh sống, tự do mưu cầu hạnh phúc, tự do ngôn luận, tự do chính trị, tự do lập hội v.v…

Tự do chính là nhân quyền vậy. Dân chủ cũng vậy, người ta cũng có thể định nghĩa nhiều cách ; nhưng người ta cũng có thể định nghĩa đơn giản, đó là một thể chế chính trị, mà trong đó, những quyền tự do căn bản của con người tức nhân quyền được thực sự bảo đảm, tôn trọng.

Những quyền tự do căn bản này đă được ghi trong bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền và đă được Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc chấp nhận vào ngày 10/12/1948.

Những nhà sọan thảo bản tuyên ngôn này đă lấy 2 câu châm ngôn đông tây làm kim chỉ nam. Đó là:

«Kỷ sở bất dục vật thi ư nhân»; và câu: «Ne fais pas à un autre ce que tu ne veux pas qu’il te soit fait.», đều có nghĩa là: «Đừng làm cho người khác cái mà anh không muốn họ làm cho anh.»

Lời mở đầu bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền đă ghi rơ:

• Xét rằng sự công nhận nhân phẩm bẩm sinh của mọi người, thành viên của đại gia đ́nh nhân loại; và sự công nhận quyền b́nh đẳng, bất khả nhượng, là nền tảng của tự do, của công lư, của ḥa b́nh trên thế giới.

• Xét rằng sự sao nhăng, khinh miệt và chà đạp những quyền căn bản của con người là những hành động man rợ, đi ngược lại lương tâm, lương tri của nhân loại; và một thế giới mà trong đó mọi người đều được tự do ngôn luận, không bị đe dọa bởi nghèo đói, thế giới đó phải được coi như là ước vọng cao cả của nhân loại.

• Xét rằng quả là cần thiết để những quyền tự do căn bản của con người phải được bảo vệ bởi một nhà nước pháp quyền, để con người không bị áp bức, bóc lột ; trong trường hợp ngược lại, th́ con người có quyền nổi lên chống đối bằng bất cứ mọi phương tiện nào.

 

Bản Tuyên Ngôn Nhân quyền có 30 điều gồm những điều căn bản như sau :

Điều 1: «Tất cả mọi người sinh ra đều tự do, b́nh đẳng về nhân cách và quyền lợi. Họ bẩm sinh có lư trí và lương tâm và phải hành xử người này đối với người kia trong tinh thần tương thân, tương trợ.»

Điều 17: «Tất cả mọi người dù một ḿnh hay trong tập thể đều có quyền tư hữu. Không ai có thể bị cấm đoán quyền tư hữu.»

Điều 18: «Tất cả mọi người đều có quyền tự do tư tưởng, ư thức và tôn giáo.»

Điều 19: «Tất cả mọi người đều có quyền tự do ngôn luận»

Điều 20: «Tất cả mọi người đều có quyền tự do hội họp hay lập hội… Không ai bị bắt buộc theo một hội nào mà họ không thích.»

Một câu hỏi đến với chúng ta là tự do, dân chủ có giá trị toàn cầu hay không, hay chỉ có giá trị đặc thù, giá trị từng vùng, từng quốc gia, như một số giới lănh đạo cộng sản VN và Trung Cộng, cùng một số trí thức cộng sản thường rêu rao?

Câu trả lời đơn giản đó là nó có tính cách toàn cầu, không phân biệt mầu da, chủng tộc, vùng này hay vùng khác. Một thí dụ cụ thể, đó là một con chim kia, bị nhốt trong lồng, dù là lồng vàng, người ta cho nó đủ mọi thức ăn ngon, nhưng nó vẫn muốn xổ lồng, bay ra t́m tự do. Huống chi là con người.

Đồng ư là nhân quyền, tự do, dân chủ, nhất là chế độ dân chủ có thể có những đặc thù khác nhau tùy từng vùng, từng quốc gia, nhưng những nguyên tắc căn bản vẫn là một. Có thể có chế độ dân chủ đại nghị, dân chủ tổng thống ; nhưng dưới những chế độ dân chủ này, những quyền căn bản của con người như quyền tự do ngôn luận, tự do bầu cử vẫn được tôn trọng.

Chúng ta có thể lấy một thí dụ dẽ hiểu, đó là chiếc xe hơi, có thể là xe nhà, xe camion, xe màu vàng, màu đỏ ; nhưng vẫn là nguyên tắc của máy nổ hay máy hơi nước.

Một nhà tư tưởng đă nói : Thế giới có nhiều phát minh sáng kiến, nhưng người ta thường quên phát minh sáng kiến lớn nhất của nhân loại là nhân quyền. »

Thật vậy, tại sao chúng ta coi những phát minh khoa học như địa bàn, máy hơi nước, điện, thuốc pénéciline v.v.. là những cái ǵ có tính chất toàn cầu, mà lại không coi nhân quyền có tính chất toàn cầu. Thường những người cho rằng nhân quyền không có toàn cầu, có tính cách vùng, chỉ thính hợp với những nước tây phương, thường những người này là những nhà độc tài hay những trí thức hèn mạt, t́m cách bênh vực cho bạo quyền để được miếng cơm thừa sữa cặn của độc tài. Và chính những nhà độc tài này và con cháu chúng lại thích dùng những kết quả của khoa học nhiều nhất, không nói chi đến việc phát minh này là của nước này, của vùng này ; trong khi đó th́ về nhân quyền, chúng lại đề cao tính đặc thù, quên đi tính toàn cầu, không có ǵ hơn là bảo vệ chế độ độc tài, đi ngược lại nhân quyền, v́ quyền lợi cá nhân của họ.

Hôm nay chúng ta kỷ niệm Ngày Quốc Tế Nhân Quyền, chính là chúng ta cố đấu tranh làm thế nào để những quyền tự do căn bản được tôn trọng ở Việt Nam. Đấu tranh bằng bất cứ phương tiện nào, trong đó có việc phải bẻ găy tất cả những luận điệu cho rằng nhân quyền không có tính chất toàn cầu, mà chỉ có tính chất đặc thù.(1)

 

Paris ngày 8/12/2010

Chu chi Nam

 

Xin xem thêm những bài về nhân quyền, tự do, dân chủ, trên http://perso.orange.fr/chuchinam

<<trở về đầu trang>>