Tranh căi với quốc tế  tất nhiên là nhiều, c̣n nhiều. Chuyện quần đảo Trường Sa kể như là chuyện dài bất tận, và tranh chấp vùng biển này giữa Việt Nam, Trung Quốc, Phi Luật Tân, Mă Lai, Đài Loan, Brunei kéo lên tận Liên Hiệp Quốc. Tranh căi này hẳn nhiên có nhiều tính kỹ thuật, khảo cổ và sử học. Riêng đối với người Việt có quan tâm trong và ngoài nước, mối lo tập trung nhiều hơn là về tham vọng của Trung Quốc - câu hỏi là Trung Quốc âm mưu ǵ, có kiểu lấn biển mới nào không, và Việt Nam nên làm ǵ để ngăn chận.
Trên nguyên tắc, hai nước vẫn có những cuộc đối thoại về lănh thổ. Bản tin đề ngày 14-8-2009 trên báo Nhân Dân, nhan đề "Đàm phán cấp Chính phủ về biên giới lănh thổ Việt Nam - Trung Quốc" cho biết từ ngày 12 đến 14-8, hai Thứ trưởng Ngoại giao hai nước, phía Việt Nam là ông Hồ Xuân Sơn, và phía Trung Quốc là Vũ Đại Vĩ đă họp tại Hà Nội.
Bản tin nhà nước Hà Nội viết:
"Hai bên đă trao đổi các biện pháp đẩy nhanh việc hoàn tất Nghị định thư phân giới cắm mốc, Hiệp định về Quy chế quản lư biên giới, Hiệp định về quản lư cửa khẩu trên biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc để kư  trước cuối tháng 12-2009; đồng thời thúc đẩy xây dựng Hiệp định về cùng hợp tác khai thác, phát triển du lịch thác Bản Giốc và Hiệp định tàu, thuyền đi lại tự do khu vực cửa sông Bắc Luân. (…)Về vấn đề trên biển, hai bên khẳng định quyết tâm thực hiện nghiêm túc các thỏa thuận liên quan của lănh đạo cấp cao hai nước; kiên tŕ đàm phán, hiệp thương hữu nghị t́m kiếm giải pháp cơ bản lâu dài cho vấn đề Biển Đông.
"Hai bên nhất trí tiếp tục phát huy vai tṛ của các cơ chế hiện hành, thúc đẩy vững chắc đàm phán phân định và hợp tác cùng phát triển vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ; tích cực trao đổi về việc tiếp tục triển khai các lĩnh vực hợp tác như t́m kiếm cứu nạn trên biển, bảo vệ môi trường biển, dự báo sóng biển... Hai bên đồng ư xây dựng cơ chế thích hợp nhằm kịp thời xử lư các tranh chấp trên biển." (hết trích)
Bản tin Anh ngữ của thông tấn Trung Quốc Xinhua đăng trên mạng chinaview.cn ngày 13-8-2009, nhan đề "China, Vietnam hold talks on South China Sea issue" (TQ, VN thảo luận về vấn đề Biển Nam Trung Hoa) đặc biệt chỉ nói về biển, không nói chuyện cửa khẩu đất liền.  Bản tin nói rằng hai Thứ Trưởng Wu Dawei của TQ và Hồ Xuân Sơn của CSVN họp để t́m giải pháp cho biển Nam Trung Hoa (tức, Biển Đông của VN), cũng không nói chuyện như trên báo Nhân Dân nói là "xây dựng Hiệp định về cùng hợp tác khai thác, phát triển du lịch thác Bản Giốc và Hiệp định tàu, thuyền đi lại tự do khu vực cửa sông Bắc Luân."
Tại sao bản tin TQ không nói chuyện thác Bản Giốc và cửa sông Bắc Luân? Có phải v́ những chuyện này quá nhỏ, và không c̣n giá trị chiến lược nào, so với lợi ích từ kho tàng tiềm năng Biển Đông? Bản tin Xinhua cũng không nói chuyện "thúc đẩy vững chắc đàm phán phân định và hợp tác cùng phát triển vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ" như báo Nhân Dân viết. Có phải, Vịnh Bắc Bộ không c̣n là mối lo của TQ, và tầm nh́n chiến lược hẳn phải là Biển Đông?
Đúng vậy, tầm nh́n của TQ thực sự là Biển Đông. Thậm chí, lại c̣n đi cắm cọc biên giới Trung Quốc ngay ở vùng Côn Đảo của Việt Nam. Quả là chuyện tham vọng hy hữu. Trang web  Bauxite Việt Nam (http://bauxitevietnam.info) có đăng bài viết nhan đề "Người t́m thấy chiếc cọc "Thổ địa giới tiêu" và hiện sở hữu nó lên tiếng: Chuyện chiếc cọc ghi chữ Trung Quốc tại Côn đảo" hôm Thứ Hai 10-8-2009 của tác giả Diệp Đ́nh Huyên, người được giới thiệu là "Nguyên Phó ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Giám đốc Đài Phát thanh truyền h́nh Lâm Đồng."
Tác giả Diệp Đ́nh Huyên viết, trích:
"Giữa tháng 6 năm 2009 tôi đi cùng anh chị tôi và gia đ́nh của hai cháu (con anh chị tôi) về thăm Côn đảo. Khi đến khu rừng ngập mặn thuộc đảo Bảy Cạnh - một đảo lớn trong các đảo phụ của Côn đảo, ở đây có trụ sở của Vườn quốc gia Côn đảo - cơ sở nuôi ba ba, rùa biển, vích - chúng tôi lượm được một cọc nhựa đúc màu nâu xám, cao khoảng 5 tấc, bốn mặt đều nhau, mặt trên h́nh vuông ghi rơ bốn chữ Hán: thổ địa giới tiêu (giữa bốn chữ này là một dấu thập); hai mặt cọc (tính từ đầu xuống) ghi: thổ địa giới tiêu. Phần có chữ này rộng hơn phần dưới khoảng 2 phân. Đầu dưới nhọn. Rơ ràng đây là một chiếc cọc tiêu dùng để đóng xuống đất, có thể dưới ḷng biển; phần ngập dưới đáy biển chiếm khoảng 3/4 chiếc cọc, phần có chữ nằm trên mặt đất đáy biển…"(hết trích)
Bài viết tiếp đó giải thích dưới nhiều khía cạnh, kể cả từ điểm nh́n của một nhà khảo cổ học. Câu hỏi chúng ta muốn nêu nơi đây là, v́ sao chính phủ Bắc Kinh dám đưa đặc công biển vào Côn Đảo cắm cọc biên giới Trung Quốc? Và ông Hồ Xuân Sơn đă nêu vấn đề này chưa với ông Wu Dawei? Thêm một bước nữa: có chiếc cọc biên giới nào của TQ đă cắm ở các mỏ bauxite Việt Nam trên vùng Tây Nguyên chưa?
Nhà báo lăo thành Bùi Tín, trên trang blog của Đài VOA, qua bài viết nhan đề "Ai yêu nước hơn ai? Ai tự hào dân tộc hơn ai?" đăng ngày 21-7-2009, nghĩa là hơn hai tuần trước khi hai Thứ Trưởng hội nghị về biên giới, đă nêu lên một sự thật đáng buồn, trích:
"Nào là thứ trưởng Hồ Xuân Sơn chỉ dám "giao thiệp" với ngài đại sứ Tàu để "yêu cầu" họ cho ngư dân Việt Nam được đánh cá trong vùng biển của ḿnh! Rồi lại "yêu cầu" các đồng chí Trung Quốc thả nốt 12 ngư dân bị họ bắt làm con tin để đ̣i tiền phạt vạ ngư phủ và chuộc tàu thuyền bị giữ ! Không khác ǵ quỳ lạy bọn hải tặc!
"Rồi những bức ảnh ở Lâm Đồng và Đắc Nông, trụ sở công ty Trung Quốc Chalco trương toàn cờ Tàu, trương bảng lớn toàn chữ Hán, công nhân Trung Quốc chửi bới, hoạnh họe, hành hung bà con địa phương ta, cứ như trên vương quốc của họ vậy. Hải Pḥng, Thanh Hoá, B́nh Thuận...đầy những làng Tàu như thế!" (hết trích)
Nếu vấn đề chiếc cọc biên giới TQ tại Côn Đảo không chất vấn Bắc Kinh tới nơi tới chốn, sợ là VN sẽ bị lấn dần từng bước hết cản nổi.
Điều cốt tủy của vấn đề là, có ai trong Chính Trị Bộ CSVN đă bị cắm cọc Thổ Địa Giới Tiêu này vào ngực rồi, và với giá bao nhiêu? Nếu ngay từ các lănh tụ Hà Nội đă bị cắm cọc tự trong thâm tâm, th́ có họp thêm cả ngàn buổi "đàm phán, hiệp thương hữu nghị" cũng chỉ là vô ích, và chỉ là vở tuồng tŕnh diễn thôi. Đó là điều lo vậy.

 TRẦN KHẢI