| Video Tài Liệu | Audio Tài Liệu | Nhạc | Tin Tức & Thời Sự |
B́nh
Luận  |
Chân lư là điểm hẹn
http://www.bauxitevietnam.info/bandoc/090607_chanlyladiemhen.htm
(Nhân đọc bài Xă luận số 2 trên bauxitevietnam.info)
Hà Sĩ Phu
Viết tặng trang web bauxitevietnam
Đồng
tặng các đại biểu Quốc hội
Việt
Bài Xă luận số 2 trên trang Web bauxitevietnam khiến tôi giật ḿnh vui sướng trên cái nền tâm thức vốn bi quan của tôi về giới trí thức nước nhà.
Trong rất nhiều năm, Lư trí của xă hội dường như ngủ yên, xă hội bị cuốn đi bởi ma lực của lợi quyền hoặc bởi khát vọng nông cạn, t́nh trạng đó có trách nhiệm lớn của giới Trí thức.
Trí thức vốn có ưu điểm tự trọng, làm ǵ cũng phải có lư có t́nh; có bằng chứng chắc chắn thuyết phục mới dám kết luận, mới dám lên tiếng. Biết mười chỉ nói hai, ba. Nhưng ưu điểm ấy đă bị đẩy quá lên thành nhược điểm rồi thành tội lỗi. Trước thói lạm quyền cố hữu của quyền lực (và của đồng tiền), cách trị dân không bằng Lư trí công chính mà bằng mẹo, bằng ngụy biện, lại thường cấm đoán, phi lư, khinh nhờn, bất chấp, th́ ưu điểm khoa học cầu toàn cố chấp kia lại trở thành phi khoa học, vô duyên, đáng thương và cực kỳ tai hại.
Nhiều lúc chân lư đă sờ sờ trước mắt, bằng chứng đă hiển hiện trong tay mà vẫn cứ “khiêm nhường” sợ sai, uốn lưỡi đến 70 năm vẫn thấy chưa “chín” để thốt ra lời. Đến khi nói ra th́ lời nói lại bị chính ḿnh tự kiểm duyệt, gọt rũa đến tṛn và kín như vỏ ốc. Sự hèn nhát lại được bảo kê bằng những dáng vẻ thanh cao, đạo hạnh nữa mới khổ. Cứ như thế, cuối cùng không thành con giun th́ thành công cụ. Những dị ứng tiên khởi như của cụ Nguyễn Mạnh Tường, Trần Độ, Nguyễn Minh Châu… lẻ loi không được cộng hưởng.
Nhưng giống như con sói bị đánh thức bởi tiếng gọi từ nơi hoang dă, ḷng người Trí thức trước nguy cơ giống ṇi bị làm nhục, đă được đánh thức bởi tiếng gọi của ḍng giống oai hùng từ rất xa xăm, ẩn đâu trong mỗi tế bào.
Đă bắt đầu khác. Bài xă luận số 2 này là lời mở đầu một bản tự đính chính ḿnh của giới Trí thức, từ nay dũng cảm nói lên SỰ THẬT.
Lần đầu tiên trong đời “Trí thức xă hội chủ nghĩa” một tập thể Trí thức dám khẳng định không úp mở: Trong việc này chúng tôi đúng, Đảng và Nhà nước sai !
Sau khi đă viện dẫn tổng quát “những đánh giá
mang tính phản biện khá đầy đủ về mọi mặt”, trong đó có luận
chứng của những chuyên gia về kinh tế, về văn hóa, về môi sinh, về an ninh,
về quốc pḥng (trong đó nổi bật là 3 bức thư của Đại tướng Vơ Nguyên Giáp),
bài xă luận khẳng định về “những ư kiến khôn ngoan đúng mực”,
và “dư luận càng lúc càng tự tin vào tính CHÍNH NGHĨA và sự đúng
đắn”. Trước nguy cơ dễ dàng bị quy kết là chống đối, là phản động, là
phá hoại công cuộc xây dựng th́ sự khẳng định CHÍNH NGHĨA về phía ḿnh c̣n
có ư nghĩa trả lại sự
C̣n diện mạo phía chủ trương khai thác bauxite th́ sao? Cách làm của họ th́ dùng những thủ đoạn bất chính như “giữ mười năm nằm trong ṿng bí mật”, diễn văn viết sẵn, hứa hẹn suông sẽ “chịu trách nhiệm”, hạn chế thông tin, làm ăn “kín đáo”, xé lẻ đàn áp, chỉ muốn “làm tới” bất chấp luật pháp, tóm lại đó chỉ là một thứ “lư trí” phản lư trí mà thôi.
Về động cơ th́ có vô vàn thứ đặc quyền đặc lợi, do lư trí tham lam đen tối của các nhóm lợi ích trong nước và ngoài nước, đem tài nguyên thô đi bán cho bọn lái súng và bọn sản xuất tàu ngầm.
Cuối cùng giới trí thức đă vạch thẳng những tim đen toan chơi canh bạc này tới đồng xu cuối cùng và giọt máu cuối cùng của dân tộc.
Hỡi bạn, là người Việt
Ngoài sự khẳng định chính nghĩa và bất chính trong vụ Bauxite, ngoài ư nghĩa của một thông điệp về mối liên minh ma quỷ giữa nội xâm và ngoại xâm đang cố t́nh làm nhục dân tộc, bài Xă luận ấy, qua sự phác họa về “3 khả năng” c̣n nói thẳng ra những SỰ THẬT khác:
- SỰ THẬT trong tính cách Dân tộc: bên cạnh những ưu điểm đáng tự hào cũng có những nhược điểm đang ḱm hăm Dân tộc. Đó là “lối khôn khéo của đầu óc tiểu nông và theo lối nửa vời của đầu óc tiểu thương” làm cho xă hội cứ “c̣ cưa kéo cưa”. Đó là “thói ỷ lại chờ đợi phó mặc cho những quyết định từ bên trên, cấp trên quyết định ǵ cũng được, cấp trên quyết định thế nào cũng xong, hậu quả ra sao không cần biết”.
Có phải đây là căn nguyên của sự thiếu ư thức xă hội (nên khó h́nh thành một Xă hội Dân sự cường tráng), rất hay có mâu thuẫn nhỏ với nhau nhưng lại thiếu phản biện vĩ mô, khiến cho cho một lư thuyết hữu tâm nhưng vô lư như thuyết Mác-xít có thể xâm nhập vào một cách tự nhiên không qua sàng lọc? Đây cũng là căn nguyên bệnh “pḥ chính thống” của giới sĩ phu chăng? Bệnh “pḥ chính thống” là sản phẩm của nề nếp phong kiến: kẻ đă bật lên thành chính thống th́ không bị sàng lọc nữa. Một xă hội như vậy, trong tương lai sẽ có nguy cơ “tiến lên” thành một chế độ “Dân chủ phi Tự do” (Illiberal Democracy) (*)
- SỰ THẬT về một Dân tộc bị tha hóa bởi cái “ṿng trói buộc mê muội”, “đă biến một dân tộc năng động và yêu cuộc sống thành những cá thể rời ră bất lực, bất cần đến chí khí, bỏ mặc cho lư trí bị ngủ vùi”. Quốc hội th́ biến thành một “diễn đàn quan phương, xuôi chiều”. Báo chí “lề phải” th́ như con chim dính tên sợ làn cây cong (Cái lưng của kẻ chư hầu nịnh thần càng cong xuống lại càng biến thành cái cần cong của cây cung đang cố giương lên, sẵn sàng nhả tên vào những người đứng thẳng! Sao lại bi hài đến thế?).
- SỰ THẬT được dự báo như có một ngọn trào Dân tộc hồi sinh, “đang có tầng tầng lớp lớp sóng dồi dư luận lồng lên, như đồng thanh tương ứng”,“các trang web và trang blog chúng ta đều có chung một nguyện vọng tha thiết chẳng nói thành lời, ấy là làm sao nâng cao DÂN TRÍ nhiều hơn nữa để cởi cho dân tộc khỏi ṿng trói buộc mê muội ấy”…
- Cuối cùng, SỰ THẬT tổng quát nhất mà Bài xă luận 2 bộc lộ là sự thật về một tương lai khả kiến, về tương quan lực lượng giữa Chính và Tà, giữa Hy vọng và Tuyệt vọng, giữa ư chí và thực tiễn, giữa quy luật và tấm ḷng…
Sau khi đă chứng minh được tính CHÍNH NGHĨA rất thuyết phục
của con đường ḿnh đi, tính
Nhưng biết như vậy mà vẫn quyết tâm: “người trí thức và lớp người trẻ tuổi lại phải chấp nhận dấn thân chứ không c̣n giải pháp nào hơn! Ḿnh không làm th́ ai làm? Ḿnh không chủ động đảm đương lấy th́ chờ ai đảm đương hộ? Ḿnh không nhận việc th́ cậy ai nhận việc thay?”
Dù chỉ c̣n một tia hy vọng cũng không được nản v́ nếu khả năng “Lư trí thua, mà thua to” xảy ra th́ “Đây sẽ là một kịch bản đen tối nhất cho dân tộc”. Dân tộc bị nhục th́ người dân nào có thể c̣n vinh?
Ai biết nước sông Lam răng là trong, là đục
Th́ biết sống cuộc đời răng là nhục, là vinh?
Chỉ nghĩ đến thế thôi, th́ c̣n một chút hy vọng cũng phải làm.
Trước đây đọc Nguyễn Du “Chữ TÂM kia mới bằng ba chữ TÀI” tôi thường hiểu đây là lời khuyên đạo đức, lối tu thân thụ động, không thành công th́ ít ra cũng thành nhân. Ừ th́ cứ cho “tấm ḷng" chẳng để làm ǵ cả, chỉ để cho "gió cuốn đi” (Trịnh Công Sơn) th́ vẫn cứ phải có một tấm ḷng, để khi từ biệt thế gian c̣n nhắm được mắt.
Nhưng không phải chỉ có thế, cái TÂM không thể nằm yên, TÂM đủ ngưỡng sẽ sinh ra TÀI, trừ những thứ tài buộc phải bẩm sinh. Trước khi có Kiến nghị về Bauxit này, tôi cũng chẳng tin mấy vị “Trí thức, nhà văn Xă hội chủ nghĩa kinh niên” nhà ta có thể làm một cuộc phản biện cho ra hồn. Vậy mà…, đọc bài Xă luận số 2 tôi có chút giật ḿnh, v́ điều mong muốn đă đến nhanh hơn ḿnh tưởng.
Quy luật ư (ta nói quy luật xă hội), quy luật đúng là sự cưỡng bức của Tạo hóa, khó mà chống lại. Nhưng Tạo hóa vốn rất “dân chủ”, trong “Hội đồng Quy luật” của Tạo hóa có dành chỗ ít nhất cũng 51 phần trăm cho sự chọn lựa của chính con người.
“Xưa nay nhân định thắng thiên cũng nhiều” (Nguyễn Du)
Biển đời chưa biết đâu là bờ, “Tận Nhân lực mới tri Thiên mệnh”.
Có quyền, có tiền, người ta hẹn gặp nhau nơi “Canh bạc cuối cùng” cá độ cả dân tộc. Những người chỉ có Lư trí công chính và Tấm ḷng mạnh hơn vũ khí th́ hẹn nhau nơi CHÂN LƯ mà thôi.
Nhưng, hăy đợi đấy!
Đà Lạt ngày 6-6-2009
Hà Sĩ Phu
__________________________
(*) Sự khác nhau giữa Dân chủ và Tự do - http://www.talawas.org/?p=4903
HC Mạng Bauxite Việt Nam biên tập