Sau biểu t́nh là ǵ?

Sự đa dạng của khái niệm
Yêu nước mơ hồ về khái niệm nhưng cụ thể về hành vi. Có bạn cho rằng yêu nước là phải xuống đường, ngược lại cũng có người nghĩ rằng yêu nước là phải ở nhà. Hồi nhỏ ở Nghệ An quê tôi có khẩu hiệu: “mụ trời dẹp lại một bên, để cho thủy lợi tiến lên làm trời”. Khi đó yêu nước là phải phá bỏ chùa chiền, vào hợp tác xă và đi làm thủy lợi. Trước đó nữa th́ mẹ tôi bảo v́ bố “yêu nước nên đi bộ đội”.
Tự do th́ rơ ràng hơn. Giữa Trung Quốc độc lập và Hồng Kông có một con sông Thâm Quyến ngăn cách. Những thập niên 1960-1970s, hàng ngàn người Trung Quốc đă bị bắn chết v́ dám vượt biên bơi từ một “Trung Hoa độc lập” sang Hồng Kông – xứ thuộc địa của Anh. Hàng triệu người Việt cũng bỏ trốn khỏi Việt Nam “độc lập” vượt biển để t́m tự do.
Vậy th́ được sống tự do trong một Nhà nước độc lập, dân chủ mới thực sự là sự giải phóng. Nó là tiếng gọi thiêng liêng của bản ngă, là sự giục giă của những bước chân, là anh em ơi hăy “dậy mà đi”. Tự do thúc giục những người con b́nh dị của tổ quốc xuống đường, đẹp bừng lên đầy kiêu hănh, truyền cảm hứng cho nhau.

Quyền biểu t́nh bị lăng quên:
Biểu t́nh là một nhân quyền quan trọng, được Công ước quốc tế ghi nhận và hầu hết các quốc gia tôn trọng, nhưng ở Việt Nam nó bị lăng quên trên lư thuyết và bị đàn áp trên thực tế. Quốc hội không làm ra luật biểu t́nh và Chính phủ dập tắt biểu t́nh.
Hầu như tất cả đă quên rằng ngay trước nhà Hát Lớn Hà Nội, nơi anh Phương dẫn đầu đoàn biểu t́nh đọc tuyên cáo về chủ quyền biển đảo, 65 năm trước, Quốc hội khóa 1 của Việt Nam dân chủ Cộng ḥa đă họp và thông qua Hiến pháp 1946. Trong đó tại Điều 10, Long trọng tuyên bố công dân có quyền: “tự do tổ chức và hội họp”.
Chính v́ nó là quyền nên khi làm th́ không cần phải xin phép. Nhà nước không được vin vào bất cứ lư do ǵ để ngăn cấm hay giải tán mà ngược lại phải có nhiệm vụ tạo điều kiện cho người dân thực thi quyền đó. Khi đă trở thành một quyền Hiến định th́ nhà nước không thể dùng loa để lải nhải chạy theo dọa giải tán theo Nghị định 38/2005/NĐ-CP vi hiến.
Chính quyền cần ư thức rơ rằng biểu t́nh cũng chính là thước đo để đánh giá mức độ dân chủ và văn minh của một nhà nước, là hàn thử biểu để Nhà nước nhận diện được những mối quan tâm của dân chúng mà điều chỉnh chính sách.
Tiến sỹ Nguyễn Quang A cũng nhắc về một sắc lệnh số 31 ngày 13/9/1945 của Hồ Chí Minh ghi nhận quyền biểu t́nh và đề nghị chính quyền phải tổ chức học tập sâu rộng và làm theo một cách triệt để.
 

Tương lai sẽ như thế nào ?
Cuối cùng th́ những cuộc biểu t́nh rầm rộ chống Trung Quốc rồi đến lúc cũng trôi qua dần nếu như nó không chuyển hướng sang một vấn đề khác. Những trí thức rất khiêm tốn luôn nhận rằng ḿnh cũng chẳng đại diện được cho tất cả toàn dân. Hơn nữa, họ cũng chưa bao giờ thể hiện công khai mong muốn đ̣i tự do – dân chủ hay thay đổi chế độ.
Một người bạn Trung Quốc hỏi tôi “Tại sao anh lại Anti-China trong khi chúng tôi cũng đang chịu đựng những quyết định độc đoán của Đảng cộng sản”. Ở Trung Quốc cũng không khác nhiều Việt Nam bởi Nhà nước của họ cũng được h́nh thành một cách “sáng suốt”. Đó là Đảng cộng sản giành chính quyền, “sáng suốt” chọn ra Quốc Hội. Sau đó giới thiệu duy nhất một người cho một vị trí và đến lượt Quốc hội “sáng suốt” lựa chọn chính người đó. Và cũng “tân quan tân chính sách độc tài”.
Nếu như tự do là nguồn cảm hứng vô tận cho những sáng tạo của loài người th́ dân chủ sẽ tối ưu hóa được thể chế, tăng cường đạo đức, phát triển toàn diện, đề cao minh bạch và chống được tham nhũng.

Những lựa chọn để cải tổ hệ thống
 Đảng cộng sản không thể cầm quyền măi được và “nền chính trị ngoại t́nh” này đến lúc phải chấm dứt. Nhưng khi nào và như thế nào là một câu hỏi khó và thực tế là không có nhiều lựa chọn cho các bên.
Xét trong Đảng Cộng sản th́ những nhà lănh đạo không thể nào tự lột xác, phá bỏ xiềng xích là “tổ chức” của ḿnh để cải tổ hệ thống như lănh tụ Cộng sản Gorbachop đă từng làm. Bởi v́ họ đă bị bào ṃn, bị vo tṛn và đang bị một sợi dây quyền lợi đang xâu thành chuỗi, quện chặt lấy nhau.
Xét bên ngoài Đảng th́ những nhà hoạt động dân chủ và các đảng phái đối lập, nếu kết hợp tất cả lại th́ con số cũng đang quá nhỏ nhoi. Thêm nữa ngày nay luật pháp không ủng hộ việc “lập chiến khu” như hai “đồng chí” HCM đă từng làm (Hồ Chí Minh và Hoàng Cơ Minh). Việc sở hữu súng đạn là trái pháp luật Việt Nam hiện nay và xa lạ với thế giới văn minh.
Những ai cố t́nh học theo Đảng cộng sản ngày trước, trung thành với chủ nghĩa Mác bàn đến chuyện lập chiến khu, hoạt động vũ trang để lật đổ chính quyền là một điều vô cùng dại dột.
Những ai hoài niệm muốn theo đuổi một vụ kiện về Nhà nước hợp hiến từ thời Vua Bảo Đại chuyển giao sang Trần Trọng Kim cũng đang trở nên cực kỳ lạc hậu bởi v́ dù ban đầu chính quyền của Việt Nam bị Việt Minh “cướp” nhưng sau đó hầu hết các chính phủ trên thế giới đă công nhận và b́nh thường hóa với Việt Nam dân chủ cộng ḥa (nay là Cộng Ḥa XHCN Việt Nam )
Giả thiết rằng có một thế lực đủ mạnh để làm cách mạng ở Việt Nam th́ liệu Trung Quốc có để yên không ? và phản ứng của Mỹ sẽ như thế nào ?. Trong khi Chính phủ Lybia bị NATO đánh tan hoang mà phe đối lập vẫn không thể có một h́nh hài. Điều đó buộc chúng ta, với một t́nh yêu tổ quốc sâu sắc, phải suy nghĩ xa hơn và trách nhiệm hơn.
Đối với chính phủ Hoa Kỳ, Trung Quốc luôn là ưu tiên lớn hơn.

Dân chủ - Đa đảng th́ mới bảo vệ tổ quốc hữu hiệu
Bản chất của dân chủ là thể chế đa đảng. Không thể có một chế độ chỉ do một đảng lănh đạo mà dân chủ. Ngay tại nước Mỹ, những bang nào mà một đảng chiếm đa số tuyệt đối th́ cũng kém phát triển và có nhiều vụ việc tham nhũng hơn những bang khác.
Lịch sử đă chứng minh là bản thân đảng phái nào cũng luôn luôn lợi dụng tất cả khả năng có thể để cưỡng đoạt quyền lực và sự tự do nhiều hơn về cho ḿnh. Nhưng tự do của nhóm người này lại là sự mất tự do của người khác. Bắc Triều tiên là một bằng chứng, Cha con họ Kim là tự do nhất, muốn ǵ cũng được nhưng đổi lại là sự nô lệ của gần 24 triệu dân Bắc Hàn.
Chỉ có đa đảng th́ những nhóm người khác nhau sẽ có những đại diện khác nhau thông qua tổ chức của ḿnh cùng hoạt động và cạnh tranh nhau trên một nền tảng pháp lư. Tiếc rằng thành lập các đảng phái như ông cha ta hàng trăm năm trước đă làm có vẻ như là không thể chấp nhận được của Đảng cộng sản hôm nay. Em ruột bố tôi th́ có quyền vào Đảng Cộng sản. C̣n tôi, cũng là một con người, th́ không được quyền thành lập hay tham gia đảng phái. Tại sao vậy, đảng ơi ?
Cuối cùng th́, biểu t́nh thể hiện ḷng yêu nước trước sự gây hấn của Trung Quốc là điều tuyệt vời, nhưng có lẽ ai cũng biết đó chỉ là t́nh thế bắt buộc. C̣n cái cần hơn, quan trọng hơn đối với Việt Nam chính là Dân Chủ - Tự Do. Chỉ có như vậy th́ đất nước chúng ta mới phát triển và trở nên giàu mạnh như Nhật Bản hay Nam Hàn, lúc đó chắc chắn chúng ta có cơ hội để bảo vệ tổ quốc một cách hữu hiệu hơn.

 Ls. Lê Quốc Quân

    (danlambao)