Thèm

Tiểu Tử

 

Tụi bây biết không ? Bây giờ tao đi làm bằng xe đạp. Tụi bây đừng cười. Tao không giỡn đâu.

Hồi xưa, hồi trước 1975,  trong bọn mấy đứa tụi ḿnh, tao là thằng tếu nhứt. Tao hay kể chuyện tiếu lâm, hay bịa chuyện này chuyện nọ để chọc cười, để phá phách cho vui với nhau. Nên tụi bây thường nói: “Coi chừng ! Nó nói cái ǵ ḿnh phải xin keo coi có đúng không, rồi hăy tin”.

Hồi đó, khác. Bây giờ, khác. Tụi bây đi hết rồi, chỉ c̣n ḿnh tao kẹt lại. Nói thiệt hay nói dóc đều không c̣n ư nghĩa ǵ nữa, cũng không c̣n giá trị ǵ nữa đối với tao. Bởi v́ không c̣n ai để giỡn, không c̣n ḷng dạ đâu để giỡn, và cái cười của tao đă vượt biên đâu mất từ lâu...

Điều ngộ nghĩnh là, bây giờ, bất cứ chuyện ǵ tao kể ra chắc chắn tụi bây đều không tin ráo ! Bởi v́ tụi bây đă di tản trước ngày 30 tháng tư 1975, không thấy không biết những ǵ đă xảy ra ở trong nước, làm sao mà tin ? Vả lại “những ǵ đă xảy ra” đă không xảy ra theo quy luật thông thường.

Tất cả đều bị xáo trộn, đảo lộn một cách nghịch lư đến nỗi tao là người sống trong đó mà lắm khi tao phải tự hỏi: “Làm sao có thể như vậy được ?”. Vậy mà nó đă “như vậy được” tụi bây à ! Khó tin nhưng có thật ! Cho nên, những ǵ tao viết ở đây cho tụi bây hoàn toàn là những chuyện có thật mà... khó tin đó.

 Ngoài ra, trong cuộc sống hằng ngày, tao cứ phải nghe ra rả nói láo nói dóc, cứ phải luôn luôn nói láo nói dóc... Nào là “Đă vượt chỉ tiêu 150%” (Chỉ tiêu là con số đă được ấn định trước cho mức sản xuất, không biết là bao nhiêu, nhưng thấy tháng nào cũng vượt, năm nào cũng vượt, ngành nào cũng vượt – tao phải... dịch những chữ mới rơ ràng ra như vậy cho tụi bây hiểu, bởi v́ bây giờ ḿnh không c̣n nói giống như hồi trước nữa).

 Nào là “Đă hồ hởi phấn khởi đi làm nghĩa vụ” nghĩa là đi làm cái nghĩa vụ ǵ đó một cách... khoái trá sôi động bởi v́ biết chắc rằng không đi cũng không được. Nào là “Hoàn toàn nhất trí” ( Bây giờ không  nói nhứt nữa, mà nói  nhất. Nghe... cách mạng hơn ), nghĩa là “đồng ư hoàn toàn”, cho nó rồi, kẻo không th́... kẹt lắm. Mọi người đều “nhất trí” hết mà ḿnh không “nhất trí” th́ nó... ḷi ra coi không giống ai. Thành ra “nhất trí” cũng có nghĩa là “phải làm như mọi người”. Tụi bây hiểu chưa ? Nào là “Làm việc rất là năng nổ”.

Tao nghĩ chắc khỏi cần dịch. Tụi bây cứ nghe “nó... lốp bốp” là đoán ra cái nghĩa của nó rồi. Đại khái là làm việc giống như có cờ phất trống khua, có loa trên loa dưới ồn ào, c̣n lè phè suốt buổi hút thuốc uống trà là chuyện khác... vân vân và vân vân... Kể không hết !

Sau bao năm dài sống trong môi trường như kể trên, “cái thèm” rất lớn của tao là được sống thật, nói thật. Cho nên, viết cho tụi bây giống như tao được... giải phóng. Vậy những ǵ tao kể ra đây, tụi bây khỏi phải xin keo !

 Bây giờ, tao đi làm bằng xe đạp. Vẫn làm ở sở cũ. (C̣n được làm việc ở sở cũ là may đó nghen. Nhiều người bị đổi đi nơi khác xa hơn và thường th́ ở một ngành nghề không dính dấp ǵ với phần chuyên môn của ḿnh hết. Cách mạng mà !). Cái xe hơi con cóc , tao đă cho nó lên nằm trên bốn gộc cây để bán lần bán hồi bốn bánh xe, cái b́nh điện, cái đề-ma-rơ... Hầu như tháng nào tao cũng phải bán một món ǵ trong nhà, bởi v́ lương của tao cộng với những ǵ vợ tao và hai con gái lớn kiếm được hằng tháng... không đủ sống. T́nh trạng đó bắt đầu từ sau hai “trận” Nhà Nước đổi tiền.

  Đạp xe riết rồi cũng quen. Khoảng cách trên mười cây số từ nhà đến sở, tao coi như “pha”. Chỉ bực ḿnh là xe đạp của tao hay sút sên khi nó “nhảy” ổ gà. Mà đường sá bây giờ, ổ gà ở đâu nó... ḷi ra nhiều quá. (Người ta nói Mỹ rút đi, để lại toàn là đồ giả không – tao nghe sao chép vậy !). Cho nên, ở nhiều đoạn đường, tao lái xe tránh ổ gà giống như người say rượu ! Vậy mà có hôm vẫn cứ sút sên v́ “nhảy” ổ gà, cho nên, vào tới sở hai tay tao thường lấm lem dầu, đất, mà áo quần th́ ướt đẵm mồ hôi.

 Bây giờ, tao làm việc “thông tầm”, nghĩa là làm suốt tới chiều rồi về sớm không có về nhà ăn cơm nghỉ trưa như hồi trước. V́ vậy, mỗi sáng tao mang theo một lon ghi-gô cơm với vài miếng cá mặn để ăn tại bàn viết buổi trưa. Chiều về sớm, tao có bổn phận nấu cơm làm đồ ăn - những món tầm thường như hột vịt luộc hột vịt chiên…vv - bởi v́ giờ đó vợ con tao c̣n kẹt ở tổ may thêu tuốt trong G̣ Vấp. Ờ…bây giờ tụi nó cũng đạp xe đi làm xa như tao và cũng đi hằng ngày như tao. Đổi đời mà….

  Mỗi sáng đi làm, lúc nào tao cũng đem theo cái giỏ đi chợ treo ṭn ten ở ghi-đong, giống như đi chợ chớ không giống đi làm ! Bởi v́ trong sở thường hay... bất thần bán cho nhân viên (gọi là “phân phối” chớ không gọi là “bán”, nghe có vẻ như được… cho, nhưng ḿnh phải trả tiền !) cá, rau cải... . Tuy không nhiều và không được lựa chọn v́ phải... bắt thăm trúng lô nào lấy lô đó, nhưng rẻ hơn ngoài chợ thành ra cũng đỡ.

Cho nên, đi làm việc mà ngày nào cũng nhóng nhóng hỏi thăm “coi bữa nay có phân phối ǵ không ?” và chiều về đến nhà, thằng con tao – thằng út đó, tụi bây nhớ không ? bây giờ nó lớn đại rồi – chạy ra mở cổng lúc nào cũng hỏi: “Bữa nay có mua được ǵ không ba?”. Và hôm nào thấy trong giỏ có đồ ǵ để ăn là mắt nó sáng rỡ. Tội nghiệp, sống trong sự thiếu thốn triền miên, có đứa nhỏ nào, có người lớn nào mà không nghĩ đến miếng ăn ?

Bây giờ, tao hút thuốc lá vấn tay. Tao tự vấn lấy. Không phải tao muốn lập dị mà v́ tao không đủ tiền mua loại thuốc điếu kỹ nghệ thông thường (Ờ ! Nghèo đến nước đó. Tụi bây có tin không ? ) Mới đầu, tao vấn thuốc rê G̣ Vấp. Nó nặng muốn... tét phổi ! Về sau, tao bắt chước thiên hạ mua thuốc lá Lạng Sơn đă xắt sẵn - nghe nói là giống thuốc Virginia, mấy ông ngoài Bắc bảo thế ! - đem trộn với thuốc G̣ Vấp, hút thấy được.

Vậy là mỗi khi muốn hút, tao cứ tà tà xé một miếng giấy quyến, tà tà rứt một miếng thuốc kéo cho dài dài ra khi để lên ḷng giấy, rồi đặt hết tâm tư vào mấy ngón tay (của cả hai bàn tay đang chụm đầu lại nâng nhẹ giấy và thuốc !) để ém, lận, cuốn, xe... cho điếu thuốc được tṛn đều trước khi đưa lên lưỡi liếm. Xem thật “ung dung nhàn hạ”. Giống như một nghi thức.

Và tao có quyền tà tà vấn thuốc như vậy bất cứ ở đâu, bất cứ lúc nào: trong khi làm việc, trong các buổi hội họp học tập, và cả ngay trước mặt ông xếp của tao nữa (Bây giờ gọi là “thủ trưởng”, nôm na là “cái đầu đứng đầu”. C̣n cái đầu có cái ǵ trong đó hay không lại là chuyện khác). Cho nên, hút thuốc vấn – đối với tao – giống như là một cách thoát tục, cái “tục” quá... tục mà tao đang sống bây giờ. Tuy nhiên, sao tao vẫn nghe thèm điếu thuốc ba số năm là loại thuốc mà mấy chục năm tao đă hút ! Làm như mùi vị của nó c̣n nằm ở đâu trong máu trong xương. Nhiều đêm trở giấc, tao nghe thèm ray rứt, thèm chảy nước mắt !

 Chiều hôm qua, trên đường về nhà, đạp xe tới chợ Tân Định th́ trời bỗng đổ mưa. Tao tấp vô đụt mưa dưới mái hiên tiệm nước nằm ở góc đường dọc hông chợ (tao quên tên) và đường Hai Bà Trưng. Lúc đó, cỡ gần năm giờ (đồng hồ tay, tao đă bán từ lâu, nên từ lâu, tao chỉ... đoán giờ thôi !). Trong tiệm thấy lai rai có người ăn uống.

Tao đă đứng sát vào vách vậy mà gió cũng tạt mưa vào ướt hết phía dưới chân. Một lát, tao nghe lạnh chân. Rồi tao nghe đói. Cái đói đến một cách đột ngột, giống như nó chui từ dưới chân chui lên.

Hồi năy đạp xe trên đường, tao có thấy đói đâu, mặc dù  buổi trưa tao chỉ ăn có một lon ghi-gô cơm với ít mắm ruốc – dĩ nhiên là tao có uống thật nhiều trà, thứ này, loại thường thôi, trong sở ( Bây giờ gọi là “cơ quan”) có chị nhân viên tối ngày cứ châm đầy b́nh cho ḿnh uống “líp” – Vậy mà bây giờ tao lại thấy đói. Có lẽ tại v́ lỗ mũi tao nghe mùi hủ tiếu, mùi ḿ. Ờ... tụi bây không biết chớ từ lâu rồi – tao không nhớ là bao nhiêu lâu, nhưng chắc là lâu lắm – tao chưa được ăn ḿ. Bây giờ đứng đây, bên đường ngang hông chợ Tân Định, phía trên gió, vậy mà vẫn “đánh hơi” rơ mồn một mùi nước lèo của xe ḿ nằm bên đường Hai Bà Trưng, phía dưới gió, rơ như hơi của nước lèo đang bốc lên ngay trước mũi ! Tao nuốt nước miếng.

Thèm quá ! Tao thèm ăn ngay một tô ḿ ! Thọc tay vào túi quần, tao đụng hai tờ giấy bạc. Móc ra xem th́ ra là hai đồng. Tao chỉ có ngần đó thôi ! Nhưng hai đồng, đủ để ăn một tô ḿ rồi ! Th́ ăn... đại một tô cho nó đă !

Tao dợm bước vào tiệm nước bỗng nhớ lại vợ tao hồi sáng khi trao cho tao hai đồng đó, có dặn: “Chiều, anh ghé chợ Cây Quéo mua 6 cái hột vịt và nửa giỏ rau. Về, anh bắc nồi cơm bỏ vô luộc trước. Chừng mẹ con em về, em làm nước mắm rồi dầm cho nhà ăn.” H́nh ảnh cả nhà tao 7 đứa quây quần bên “nửa giỏ rau và 6 cái hột vịt” và h́nh ảnh tao một ḿnh ngồi ăn tô ḿ... làm tao khựng lại.

Tô ḿ mà tao muốn ăn, thèm ăn, là cả một bữa ăn của gia đ́nh ! Tao không thể đổi được. Thà là tao nhịn thèm. Thà là tao chịu đói để về ăn chung với vợ con. Ăn thứ ǵ cũng được, ít nhiều ǵ cũng được, dở ngon ǵ cũng được. Miễn là ăn chung với tụi nó. Để thấy rằng cuộc đời tao bây giờ chỉ c̣n lại có tụi nó là quí thôi ! Tao nghe thương vợ thương con vô cùng. Và tao cũng nghe thương thân tao vô cùng...

 Tao đứng yên nh́n ra mưa bỗng nghe hai má của ḿnh ướt ướt. Tao đưa tay lên vuốt mặt mà nghĩ rằng ḿnh vuốt nước mưa trên má...

Trên đây là lá thơ viết lỡ dở, của ai viết cho ai tôi không biết. Thơ viết trên giấy tập học tṛ, chữ nhỏ li ti, nhưng đẹp và rơ nét. T́nh cờ, tôi nh́n thấy nó trong xấp giấy gói hàng của bà bán xôi đầu ngơ nên tôi xin...