Nhậu: 85% uống nỗi nhục và nước mắt — 15% uống máu dân

 

Liêu Thái

Giữa trưa nắng, 11 giờ sáng, trước cổng cơ quan Uỷ ban Nhân dân huyện, một người đàn ông da dẻ hồng hào, mắt sáng, dáng bộ quắc thước, mạnh mẽ, tóc dài và trắng phau, xoă ngang lưng, tung trong gió, mỗi khi cái đầu ông lắc lư th́ những ḍng suối tóc bay lên như thể mây trời gặp gió. Ông đi qua, đi lại, đi tới, đi lui, trước cổng uỷ ban huyện. Những cán bộ vẫn ngồi bên trong uỷ ban, họ có vẻ như không hay biết ǵ. Và ông đi như vậy cho đến 12 giờ trưa, vẫn không có cán bộ nào ra về. Tự dưng, với tâm lư hiếu kỳ, tôi ngồi trong quán nước và quan sát ông suốt hơn một giờ đồng hồ. Ông vẫn cứ đi, cán bộ vẫn ngồi trong cơ quan. Họ làm việc luôn trưa chắc, hay là người đàn ông này thần kinh không b́nh thường, hoặc say rượu, hoặc có âm mưu khủng bố?! Cái màu da đỏ au của ông cho thấy rất có thể ông say rượu. Và bất ngờ, một cán bộ phóng xe ào qua cổng, người đàn ông hét: “Đứng lại, không tao bắn!” Chiếc xe dừng khựng lại, anh cán bộ mặt tái lét tái xanh, có vẻ thủ thế. Người đàn ông quát to vào mặt người cán bộ: “Mày về bảo sếp mày tuyển người có chữ vào làm việc nhé. Tuyển ǵ toàn mấy người thất học về để cứ lúc nào cũng đi học, đi học, lấy ai phục vụ dân? Mẹ kiếp tụi bay, có cái giấy chứng nhận mà tao đi cả tuần không xong. Học, học, tuyển người có học về làm đó nghe không!” Anh cán bộ gật đầu lia lịa rồi dông xe mất hút. Và những cán bộ khác ra cũng gặp y như vậy, người đàn ông này không chừa ai.
Đợi cho cán bộ Uỷ ban về hết, tôi lân la hỏi chuyện người đàn ông này, câu đầu tiên của tôi là: “Dạ, cháu không phải cán bộ. Cho cháu nói chuyện với bác chút được không? Mời bác vào quán uống nước kẻo nắng!” Người đàn ông nh́n tôi một lúc rồi nói: “Không cần giải thích, nh́n là biết, chú mà cán bộ ǵ, nh́n mặt chú sáng sủa, có tư cách, không thể là cán bộ được!” Tôi nín cười, nói tiếp: “Bác nói hơi quá ấy chứ cháu không phải cán bộ v́ cháu để đầu trọc th́ có!” Người đàn ông cười ha ha ha vỗ vai tôi và nói: “Vào quán làm ly nước mía đă. Mẹ... tức quá, nói nhiều, giờ khát nước bỏ mẹ!” Tôi lại nín cười dắt ông vào quán nước.
Tôi không quên hỏi ông cất súng ở đâu mà lúc năy doạ bắn nghe dễ sợ vậy, hơn nữa mang theo súng trong người th́ chỉ có công an hoặc thứ ǵ ǵ đó chứ thường dân th́ rắc rối vô cùng... Ông cười, móc trong túi áo ra một cây súng nước, “Hề hề... Bọn quan tham th́ hèn nhát, bọn quan dốt th́ rất tham, nên chi hai loại đó sợ cái này, sợ cả đồ con nít chơi, hề hề... Hỏi em chứ ai thời mà cán bộ ăn lương nhà nước, đó là thuế của dân th́ phải phục vụ nhân dân chứ có đâu cứ đi học, hết tại chức lại đến chuyên tu, học măi mà viết vẫn cứ sai chính tả, bằng này bằng nọ mà gặp người nước ngoài cứ hi hi hi rồi lại ‘do you go to Việt Nam to say out?’ Tôi nghe không hiểu thằng đó nói ǵ, người nước ngoài nghe càng không hiểu, hỏi ra thằng cán bộ mới dịch là :’Tôi hỏi nó sang Việt Nam để nói chuyện cởi mở hả...’ Trời đất ơi, câu tiếng Việt cũng không xong... Trong khi sinh viên tốt nghiệp đầy đường ra đấy rồi thất nghiệp, uống rượu gạo mà say, mà tai nạn xe, khổ không chứ!”

Lê Hoán

Sau một hồi “giải tức”, người đàn ông giới thiệu ḿnh tên Lê Hoán, làm nghề hoạ sĩ, vẽ truyền thần, từng có bốn đời vợ, hiện tại vẫn cô đơn v́ không có người nâng khăn sửa túi, sống rày đây mai đó, có một biệt thự xây xong nhờ người tới ở giùm để ḿnh có thời gian đi giang hồ... Năm nay 60 tuổi, mấy lần được chính quyền mời lên làm việc v́ đă phát biểu lung tung làm ảnh hưởng đến danh dự chế độ, rất yêu mèo, chó, không yêu gà mấy v́ thi thoảng vẫn ăn thịt gà, nhậu món lẩu gà, đặc biệt không thể yêu cá được v́ rất thích món cá lóc nấu canh chua... vv và... vv...
Ngồi được một lúc sau, người đàn ông này dắt tôi về nhà chơi. Tôi đi theo ông, đến giữa đường, ông bảo: “Hay là anh em ḿnh mua ít mồi ghé vào nhà bạn anh nhậu một tâng rồi về nhà anh ngủ một giấc, hết say tính tiếp, chú đừng có xưng anh bằng bác nữa, ḿnh là dân văn nghệ, xưng bác nghe già bỏ mẹ!” Tôi gật đầu đồng ư và ghé vào một quán bên đường mua món bê thui Cầu Mống chấm muối ớt, khế và chuối chát. Anh Hoán bảo để anh trả tiền v́ anh mời. Tôi lại gật đầu.
Qua một đoạn đường khá dài, toàn bụi đỏ, đến căn nhà cấp bốn của người bạn anh Hoán, anh đứng trước ngơ lấy điện thoại ra gọi thêm mấy người bạn nữa cùng đến chơi. Xong, chừng mười lăm phút sau, tất cả những người bạn anh mời có mặt, trong đó có cả anh Trương Thanh Giản mà tôi đă giới thiệu trong bài trước (“Chuyện kể của người tử tế ở Thăng B́nh”). “Hoá ra trái đất này cũng không rộng mấy, hà hà!” Anh Giản vừa bắt tay tôi vừa nói. Tôi chào tất cả các anh em và buổi rượu cũng bắt đầu.

Một bữa rượu t́nh cờ rất vui vẻ, những người bạn [vong niên] mới của tôi bắt đầu trổ tài, người th́ chơi guitar, người th́ hát nhạc tiền chiến, các bài nhạc ngoại, độc tấu guitar... Nhưng đáng nhớ nhất có lẽ là bài Việt Nam quê hương ngạo nghễ, một bài hát được tất cả các anh em đồng ca hùng hồn, say sưa. Tự dưng tôi quên mất ḿnh là người mới, tôi cũng hát tràn mấy bài liên tục, không khí mỗi lúc thêm thân mật, ấm áp.
 

Lê Hoán và những người bạn

Đó cũng là lúc người ta có thể dừng đàn ngồi tṛ chuyện, lắng sâu vào câu chuyện của nhau để đồng cảm, chia sẻ. Sau khi nghe tôi nói rằng ḿnh đang trên đường đi thực tế cho loạt bài viết về nhậu và văn hoá nhậu trước thềm đại hội Đảng XI, các anh có vẻ hơi ngạc nhiên v́ chuyện tôi ghép hai vế Nhậu và Đảng lại với nhau. Anh Giản th́ tinh tế, lém lỉnh cười chúm chím và nói: “Chẳng qua chú mày thích đi nhậu mà cứ nhân danh Đảng!” Tôi cười. Mọi người ồ lên cười khi hiểu ra dụng ư của tôi. Anh Nguyễn Tấn Sĩ, một nhà thơ, hiệu trưởng trường cấp II B́nh Trị - Thăng B́nh, ngồi trầm ngâm một lúc rồi đọc thơ, anh là nhà thơ không tham gia hội đoàn nào cả. Anh kể với tôi là có người cùng họ tên với anh, cũng làm hiệu trưởng ở Tam Ḱ, cũng làm thơ và là Uỷ viên ban chấp hành Hội Văn học – Nghệ thuật Quảng Nam. Nhưng anh th́ không, suốt đời làm giáo viên, mới có sự chuyển đổi gần đây, anh lên làm hiệu trưởng. Nhưng không hiểu sao anh thấy không vui bằng những lúc đi dạy. Nghiệt nỗi là nếu bây giờ anh chia tiết cho ḿnh đứng dạy th́ hoá ra anh xén phần của giáo viên, như vậy th́ khó... Anh cũng than với tôi rằng anh rất buồn khi thấy vị trí hiệu trưởng đang là cái gai đạo đức: có quá nhiều hiệu trưởng lợi dụng chỗ ngồi làm chuyện bậy bạ, đạo đức đă băng hoai đến cực điểm của nó... Nói xong, anh rót cho tôi một ly rượu và anh th́ uống nước trà. Tôi thắc mắc. Mọi người nháy tôi. Khi anh Sĩ ra ngoài nghe điện thoại, anh Hoán cho tôi biết là anh Sĩ đang ở giai đoạn cuối của ung thư phổi. Tôi chạnh buồn và giật ḿnh trước sự tỉnh táo, tự tại của một người sắp “đi xa” như vậy.
“Ở xứ này người tốt thường chết sớm em ơi!” Anh Giản nói vậy rồi cười buồn, mấy người bạn c̣n lại bắt đầu đàn hát cho phá đi không khí buồn buồn vây bọc. Nói chuyện một lúc nữa, tôi mới phát hiện những người ngồi chung bàn với tôi ai cũng có nỗi niềm cả, người th́ bị chính quyền lừa bịp đất vườn, anh H. kể với tôi là trước đây anh có hơn 1000m² đất canh tác, do ruộng khô quanh năm nên chẳng trồng lúa được, anh trồng khoai để nuôi heo, nói chung là khéo ăn th́ no, khéo co th́ ấm, mọi người trong xóm cũng làm giống như anh thôi, cũng sống được. Đùng một cái, các ông trên uỷ ban xă xuống thu hồi đất của bà con và trả tiền các vụ sau với giá rất thấp, cả ngàn mét đất đền bù mua không được ba chỉ vàng. Bẵng đi nửa năm, tự nhiên nghe tin khu đất được qui hoạch, nước ngoài vào đầu tư xây dựng và đền bù với giá rất cao, lần này cán bộ xă đứng ra nhận đền bù nhân danh cá nhân. Mọi người té ngửa biết ḿnh bị lừa, v́ các ông cán bộ đă biết trước dự án hơn một năm mà không phổ biến cho bà con, lại bày tṛ thu hồi, thu mua... Vậy là bà con đứng ra đấu tranh, đ̣i lại đất, dắt nhau lên uỷ ban tỉnh biểu t́nh... Nhưng đâu lại vào đấy, không được ǵ, tốn công đi. “Bây giờ nh́n đất của ḿnh mà người ta bán giá trên trời, hàng mấy tỉ đồng th́ c̣n ǵ để nói hả em?!” Anh Hoán buồn rầu nói với tôi:
“Sở dĩ anh phản kháng như em thấy hồi trưa là v́ anh không chấp nhận cái lối làm việc quá ư là tồi tệ, dốt nát và vô đạo đức như vậy em ạ! Nhưng bọn anh biết nói ǵ chứ, làm th́ càng không biết làm ǵ cho ra hồn. Thôi, hy vọng vào lớp trẻ vậy. Thực ra, uống rượu, sẵn em nói là đang viết bài về nhậu và đại hội Đảng th́ anh nói luôn, cũng có nhiều cách uống, kiểu uống lắm, 85% uống rượu bằng nước mắt và tủi nhục, 15% uống rượu bằng máu dân. Rồi em sẽ hiểu, anh sẽ dắt em đi nhậu vài lần để mà viết...” Câu nói của anh Hoán làm tôi có suy nghĩ rất lạ.
Chúng tôi tạm chia tay, và quyết tâm viết về Nhậu và Đại hội Đảng đang dâng cao trong tôi. Nhất định tôi sẽ c̣n kể chuyện nhậu của 85% nước mắt và 15% máu dân kia ở những bài sau. Lần sau tôi sẽ kể quí vị nghe chuyện trong quán có cái tên rất kêu: Sơn Hà Nguy Biến.

 

         Liêu Thái

http://www.tienve.org

<< trở về đầu trang >>