|
Bùi Tín
Từ Côte d’Ivoire, tin vui truyền đi khắp nơi; 15 giờ ngày thứ
hai 11-4-2011, Laurent Gbagbo, nguyên tổng thống nước Cộng ḥa
Côte d’ Ivoire ở Tây Phi từ năm 2000 đến 2010, cầm đầu quân
phiến loạn chống lại Tổng thống Alassane Ouattara vừa được bàu
tháng 11-2010, đă bị bắt giữ.
Cuộc tiến công cuối cùng của phe ông Ouattara diễn ra vừa đúng 2
tuần lễ, được Liên Hợp Quốc và khối NATO yểm trợ có hiệu quả, đă
kết thúc thắng lợi gọn ghẽ. Thế lực cuối cùng của ông Gbagbo gồm
có 800 quân, bộ tham mưu, các cố vấn, gia đ́nh nguyên tổng thống
gồm vợ là bà Simone Gbagbo, 6 con và cháu, tất cả cố thủ trong
Khách sạn lớn Golf, đă lần lượt bỏ súng đầu hàng, chịu sự cai
quản của lực lượng mũ xanh giữ ǵn Hoà b́nh của LHQ.
Cuộc tiến công được thuận lợi nhờ 6 chiếc trực thăng của quân
đội Pháp và một chục xe tăng, xe bọc thép của lực lượng Licorne
(Kỳ lân) cũng của Pháp biệt phái sang, đă bắn phá tiêu diệt các
ổ đề kháng quanh khách sạn Golf từ sáng 11-4, tạo điều kiện cho
bộ binh của Tổng thống Ouattara xung phong hoàn thành nhiệm vụ.
Ngay sau đó, Tổng thống Ouattara lên đài truyền h́nh quốc gia
loan tin chiến thắng, kêu gọi tàn quân của ông Gbagbo buông súng,
long trọng tuyên bố chấm dứt nội chiến, thực hiện ngay cuộc ḥa
giải và ḥa hợp quốc gia. Hôm sau 12-4, ông Gbagbo cũng qua đài
phát thanh kêu gọi quân lính ông chấm dứt cuộc chiến, tuân thủ
chính quyền mới.
Một loạt 5 ông tướng quân đội và cảnh sát từng theo ông Gbagbo
cũng tŕnh diện tổng thống mới, ngỏ lời nhận tội lỗi và sẵn sàng
phục vụ chính quyền mới theo tinh thần ḥa hợp và thống nhất
quốc gia...
Ông Gbagbo cùng vợ và một số kẻ thân cận nhất đang bị giam giữ
bởi lực lượng LHQ, sẽ được xét xử về tội giết hại thường dân,
khủng bố các nhà dân chủ, đồng thời về nhũng lạm tham ô trong 10
năm nắm quyền.
Laurent Gbagbo năm nay 66 tuổi, tốt nghiệp Đại học 7 (Diderot)
Paris về lịch sử, từng là giáo sư sử học, hoạt động chính trị từ
năm 1980, hoạt động công đoàn từ năm 1981, năm 1982 lập ra Mặt
trận Nhân dân Ivoire (Front Populaire d’Ivoire-FPI), từ năm 1988
là Tổng bí thư của FPI., là đại biểu quốc hội từ năm 1990. Ông
được bầu làm tổng thống năm 2000.
Sau khi hết nhiệm kỳ tổng thống năm 2005, ông Gbagbo không chịu
tổ chức cuộc bầu tổng thống mới, cứ ở lỳ tại chức, trong khi
chính quyền ngày càng trở nên độc đoán, đàn áp dân, chia rẽ bè
phái giữa các bộ tộc, để vợ và họ hàng lũng đọan các ngành kinh
tế béo bở, nạn tham nhũng ngang nhiên hoành hành, từ đó tạo nên
cuộc nội chiến âm ỉ từ năm 2007.
Đến 11-2010, ông chịu tổ chức bầu cử. Ủy ban bầu cử quốc gia
tuyên bố ông Ouattara trúng cử với 54,1% phiếu bầu, được dư luận
quốc tế và LHQ công nhận. Do ông Gbagbo giật dây. Uỷ ban Hiến
pháp phủ nhận kết quả trên đây, ngang ngược tuyên bố ông Gbagbo
trúng cử. Cả 2 ông đều tuyên thệ, ông Ouattara chiếm khu vực
phía Bắc, đồi núi, sa mạc. Cuộc nội chiến diễn ra dữ dội từ
tháng 11-2010, đến đầu năm 2011 thêm gay gắt, phe ông Gbagbo sa
sút nhanh do không được quốc tế thừa nhận, bị nhân dân phản đối
do tệ nạn tham nhũng, đàn áp và gia đ́nh trị hoành hành.
Sau 2 tuần lễ tiến công cuối cùng, được quốc tế hỗ trợ, phe hợp
pháp đă thắng, ḥa b́nh đă trở lại. Ḥa hợp dân tộc đang thành
hiện thực. Nhân dân Côte d’ Ivoire bắt tay xây dựng lại đất nước,
được cả thế giới yểm trợ.
Đây là một thắng lợi cổ vũ thêm phong trào dân chủ đang dâng cao
lan rộng ở Bắc Phi, Trung Cận Đông, có tác động tốt đến tiến
tŕnh dân chủ toàn cầu.
Ngay tối 11-4- 2011 Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đă gửi lời
chúc mừng đến Tổng thống Ouattara với những lời lẽ rất nhiệt
thành. Một cuộc nội chiến dài đă chấm dứt. Xây dựng, ḥa hợp và
dân chủ đă đến với đất nước Cộte d’ Ivoire giàu tiềm năng.
Bà ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton phát biểu: "Sự kiện này
là một tín hiệu mạnh gửỉ đến những kẻ độc tài và những tên bạo
chúa". Bà c̣n nói thêm: “Họ không thể coi thường tiếng nói của
nhân dân nước họ”.
Ngày 12 -4-2011, tại Quốc hội Pháp, Thủ tướng François Fillon
thông báo t́nh h́nh Côte d’Ivoire, tuyên dương sự hỗ trợ có hiệu
quả của quân đội Pháp tại đó, nói rơ quân lính của Thủ
tướng.Ouattara đă bắt sống ông Gbagbo và giao cho người của LHQ
tại chỗ quản lư. Thủ tướng Pháp nhấn mạnh: “Đây là thông điệp và
cũng là sự cảnh cáo nghiêm khắc đối với mọi chế độ độc tài”.
Các báo lề phải trong nước mấy hôm nay rất tiết kiệm, thậm chí
im re về các tin trên đây, về sự kết thúc nội chiến ở Côte d’
Ivoire. Nhân dân Việt Nam trong nước không được biết chút ǵ về
những câu nói đặc sắc trên đây của ngoại trưởng Hoa Kỳ cũng như
của thủ tướng Pháp, nếu không có các mạng thông tin, các blog tư
do đang trở thành nguồn truyền thông vỉa hè, ngoài luồng, rất
kịp thời và đáng tin cậy.
Một loạt các tên bạo chúa ở Bắc Phi, Tây Phi, Trung Đông…đă lăn
kềnh hay đang ngắc ngoải. Trái đất như sạch sẽ hơn, đáng sống
hơn. Cuộc tổng vệ sinh toàn cầu c̣n tiếp tục. Để mọi công dân
của thế giới đều là công dân tự do thất sự, không nơi nào người
dân chỉ là dân loại hai, có thể bị tù dài qua những phiên xét xử
phi pháp, không có biện hộ, kết tội không lư lẽ, không chứng cứ.
<<trở về đầu trang>>