Hoa Kỳ huấn luyện các nhà hoạt động nhân quyền trên mạng

Thanh Phương

Tín hiệu báo động (panic button), một trong các kỹ thuật mới được phát triển để hỗ trợ những người hoạt động nhân quyền trên mạng.

Hôm nay 8/4/2011, Ngoại trưởng Hillary Clinton sẽ công bố báo cáo thường niên của Bộ Ngoại giao Mỹ về t́nh h́nh nhân quyền trên toàn thế giới. Trong bản báo cáo này, chủ đề về các quyền tự do trên mạng sẽ được đề cập nhiều hơn những năm trước.
Tuy thú thật là bản thân bà không hiểu ǵ về các mạng xă hội, nhưng Ngoại trưởng Clinton cũng đă nhận thấy là vai tṛ của Facebook, Twitter và You Tube trong các phong trào biểu t́nh vừa qua ở Ai Cập hay Iran phản ánh « sức mạnh của những công nghệ kết nối mọi người với nhau, như là nhân tố thúc đẩy thay đổi chính trị, kinh tế và xă hội ».

Chính v́ nhận thấy tác động to lớn của Internet như vậy cho nên từ hai năm nay, chính phủ Mỹ đă dành ra 50 triệu đôla để phát triển các công nghệ, nhằm bảo vệ những nhà hoạt động dân chủ khỏi nguy cơ bị chính phủ nước họ bắt giữ và truy tố. Hoa Kỳ cũng đă tổ chức các khóa huấn luyện cho khoảng 5.000 nhà hoạt động từ nhiều nước trên thế giới.

Cách đây sáu tuần, các nhà hoạt động nhân quyền từ Tunisia, Ai Cập, Syria và Liban đă tham gia một trong những khóa huấn luyện của Mỹ và họ đă hứa, khi trở về nước sẽ truyền bá lại những kiến thức đó cho những người khác.

Theo giải thích của các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, một trong những công nghệ đang được phát triển, được đặt tên là « tín hiệu báo động », giúp cho các nhà hoạt động, trong trường hợp bị bắt giữ, có thể xóa ngay khỏi điện thoại di động danh sách tên tuổi địa chỉ những người có liên hệ. Như vậy, cơ quan an ninh sẽ không thể truy bắt luôn những người khác.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết họ đă tài trợ cho các công ty tư nhân, đa số là công ty Mỹ, để phát triển hàng chục công cụ nhằm vượt qua màng lưới kiểm duyệt do một số chính phủ lập ra. Theo lời một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, một trong những công cụ này đă tỏ ra rất hữu ích tại Iran và đă trở nên phổ biến khắp vùng Trung Đông, nhưng ông từ chối tiết lộ tên của các công cụ đó, để không gây nguy hiểm cho những người có liên hệ.

Nói chung, Hoa Kỳ trang bị cho các nhà hoạt động nhân quyền những công nghệ giúp họ vượt qua những bức tường lửa trên mạng, bảo mật những tin nhắn qua điện thoại di động và chống lại những vụ tấn công tin học vào những trang web, trang blog của họ.

Theo lời thứ trưởng Ngoại giao Mỹ đặc trách nhân quyền, Michael Posner, « đây cũng giống như tṛ đuổi bắt, các chính phủ liên tục sử dụng những công nghệ mới để bịt miệng những nhà bất đồng chính kiến. Chúng tôi th́ cố đi trước một bước bằng cách hỗ trợ về mặt công nghệ, đào tạo và ngoại giao để người dân những nước đó được tự do bày tỏ quan điểm của ḿnh. »