Đảng Tự Do Dân Chủ Đức (FDP) cần được chỉnh đốn lại,
nhưng liệu Roesler thành công nhanh?

* Lê Ngọc Châu

Lời phi lộ: Roesler, một chính trị gia người Đức gốc Việt, như tôi đă giới thiệu, được đề cử vào chức chủ tịch đảng FDP bầu lại giữa tháng 05-2011 sau khi ông Westerwelle từ chức. Ngoài ra với chức vụ chủ tịch FDP, Roesler sẽ trở thành phó thủ tướng Đức, một hănh diện lớn đối với người Việt chúng ta. Nhận xét và theo dơi t́nh h́nh chính trị Đức, có thể nói không đơn giản nên tôi mạo muội giới thiệu thêm về vai tṛ cùng những sự chờ đợi dành cho "tân chủ tịch Roesler" nay mai dựa theo vài nguồn tin thu thập để từ đó độc giả có được một cái nh́n tổng quát, tương đối trung thực hơn, không v́ cảm tính riêng.  (LNC)

*

Dr. Philipp Roesler

 

Chúng ta đă biết qua nhiều bài giới thiệu trong thời gian qua, Dr. Philipp Roesler là một trong những chính trị gia hàng đầu của đảng Tự Do Dân Chủ Đức (FDP), sẽ lên thay Ts Westerwelle trong chức vụ chủ tịch đảng. Nay tôi được biết thêm, Roesler c̣n là một người nói tiếng bằng bụng (Bauchredner), rất thích ăn Lakritz và như đă rơ, kể từ tháng 10 năm 2009 là bộ trưởng y tế Đức.

Roesler quyết định sẽ ra ứng cử chức chủ tịch đảng FDP, kế vị Tiến Sĩ Westerwelle đă từ chức v́ áp lực nội đảng. Người bác sĩ gốc Việt được đánh giá là ứng cử viên sáng chói vào chức vụ này. Tuy nhiên sức ép, gánh nặng đang chờ đợi ông ta rất lớn. Câu hỏi được đặt ra: "Liệu một trung niên trẻ, 38 tuổi có thể cứu được FDP?. Liệu Roesler có thể đưa FDP ra khỏi cơn khủng khoảng trầm trọng hiện nay, chưa đạt được 5% sự ủng hộ của cử tri Đức"?

Tuy nhiên giới chuyên gia cũng nói đùa: "Một tin vui, tốt cho Roesler là t́nh trạng FDP hầu như  sẽ không thể xấu hơn nữa. Tin xấu khác đó là: " Trong trường hợp ông được bầu vào chức chủ tịch (ghi chú của người viết: chắc chắn vậy, trên nguyên tắc chỉ là h́nh thức v́ hội đồng lănh đạo FDP Đức đă đề cử Roesler!) th́ Roesler sẽ nhận một công việc (Job) rất khó khăn, không đơn giản".

Lúc đầu, Roesler c̣n "làm điệu, nhăn nhó" một chút, nhưng hôm 05-04-2011 ông Philipp Roesler đă lên tiếng cho biết sẽ ra ứng cử vào chức chủ tịch FDP, sau khi ông Westerwelle tuyên bố không ra tranh cử nữa, kế vị ông này cũng như sẽ nắm luôn chức phó thủ tướng Đức.

Sau 19 năm gia nhập FDP, Roesler đă nói qua ống kính của nhiều đài truyền h́nh đang hướng về ông ta rằng qua đó ông ta sẳn sàng nhận lănh thêm trách nhiệm với đảng trong hoàn cảnh rất khó khăn hiện tại của FDP; nói theo cựu bộ trưởng ngoại giao Đức Genscher (FDP) là trong t́nh trạng mất c̣n của đảng. Roesler nói tiếp: "Sự ứng cử của ông (Roesler) là những bước đầu trong việc cải tổ về nội dung cũng như nhân sự của đảng FDP!".

Nhưng liền sau đó, ông ta đă gặp phải ngay một sự thất bại trong thử thách ban đầu. Roesler không thắng thế nổi với đương kim bộ trưởng kinh tế Đức, Rainer Bruederle (FDP). Bruederle không chịu nhượng bộ, nhường cho Roesler chức vụ có uy thế hơn: bộ trưởng kinh tế Đức; tuy nhiên chỉ trong giai đoạn này (ư muốn nói v́ Roesler chưa chính thức là chủ tịch FDP!). Theo giới chuyên gia phân tích về chính trị nếu Roesler trở thành chủ tịch FDP, kiêm nhiệm luôn chức phó thủ tướng th́ ông ta cần phải nắm một bộ nào quan trọng trong nội các của bà Ts Merkel, thể hiện được uy tín cho ông ta nhiều hơn là bộ trưởng y tế Đức!

Sau kỳ bầu cử đảng FDP vào tháng 5 năm 2011 th́ công việc của Roesler thế nào cũng nặng nhọc hơn nhiều. Người ta chưa thống nhất được tư tưởng rằng liệu Roesler sẽ thành công? Tuy nhiên ông ta có thể trút ra từ tay áo con cở phăng teo (Joker): " Ông ta khác với Guido Westerwelle". Nếu muốn mô tả những bức h́nh của Roesler do các cơ quan truyền thông chụp th́ chắc người ta phải sử dụng những từ ngữ: "xă hội, ngoại lai, giản dị, hiền lành dễ tính và tự mỉa mai. Nhưng cũng thành công!".

 

Chính trị gia Roesler, 38 tuổi, một "di dân" là người di dân đầu tiên đă có sự thăng tiến vượt bực trên con đường chính trị . Sau khi tốt nghiệp xong bác sĩ, tỉnh bộ FDP tiểu bang Niedersachsen đă bầu Roesler vào chức bí thư khi mới vừa 27 tuổi. Tháng 10-2009 như chúng ta đă biết, Roesler trở thành bộ trưởng y tế Cộng Hoà Liên Bang Đức.

Một trong vài câu nói của ông Roesler, do Spiegel Online ghi lại, Zitat: " Trên lănh vực chính trị nguười ta sẽ hoài nghi, và người ta sẽ phải cứng rắn hơn. Dĩ nhiên người ta có thể làm điều này, nếu vừa ḷng ai đó". Nhưng riêng ông ta th́ thích nhẹ nhàng hơn. Một lần khác ông đă nói " Người ta phải cưỡi con cọp, nhưng đừng để cho cọp ăn thịt!". Nhiều người tin chuyện này và cũng có nhiều người ngờ vực.

Cựu chủ tịch đảng FDP, Westerwelle tỏ ra tin vào khả năng của Roesler, người sẽ kế vị ông ta. Qua báo Spiegel Online Westerwelle trong cuộc họp chung giữa khối dân biểu của FDP tại quốc hội và ban lănh đạo FDP tại Bá Linh đă nói: "Tôi tin tưởng, người mà tự ḿnh muốn đứng ra đảm nhận vai tṛ lănh đạo sẽ làm được việc!"

Ngay cả chính trị gia lăo thành của FDP, ông Klaus Kinkel qua cuộc phỏng vấn của đài phát thanh Deutschlandfunk cũng nhận xét, đánh giá Roesler là một ứng cử viên xứng đáng.  Kinkel giải thích:" Roesler mang theo nhiều điều kiện tiên quyết, để từ đó có thể giải quyết được một cách chắc chắn, can đảm  những công việc khó khăn. Roesler có những kinh nghiệm nghề nghiệp khác, có kinh nghiệm chính trị nội đảng, từng là tỉnh bộ trưởng hay là vẫn c̣n, và thêm vào đó Roesler c̣n có thêm những kinh nghiệm chuyên môn . Ông ta thông minh, thận trọng, điềm tỉnh, rơ ràng là người có khuynh hướng gia đ́nh. Tôi (ư nói ông Kinkel) tín nhiệm Roesler trong chức vụ chủ tịch". Tuy nhiên Kinkel cũng đưa ra nhận định cụ thể khó khăn mà Roesler đang gặp phải, nguyên văn tiếng Đức: "Als schwierig betrachte er die Tatsache, dass Rösler kein Mandat im Deutschen Bundestag innehabe. Im Bundestag kann er dann nur als Minister reden, nicht als Abgeordneter" (xin tạm phóng dịch "Roesler găp khó khăn là v́ Roesler CHƯA có được quyền ủy trị trong Quốc Hội Đức. Tại Hạ Viện (Quốc Hội), ông ta chỉ có thể đàm luận với cương vị là một bộ trưởng (Minister), một thượng nghị sĩ th́ không). Từ đây đến đó chắc thế nào cũng có sự thay đổi và đây là điều người viết đă đề cập đến là trước sau cũng có sự thay đổi trong nội các bà Merkel, sau kết quả bầu cử kư đại hội đảng FDP xảy ra trong tháng 05-2011.  Ngay cả liên đảng CDU/CSU cũng tỏ thái độ tin tưởng Roesler. Tổng bí thư đảng CSU, ông Alexander Dobrindt cho biết qua báo Rheinische Post là cũng tín nhiệm Roesler vào chức chủ tịch FDP!

Bà bộ trưởng giáo dục Đức, Annette Schavan (CDU) qua chương tŕnh Morgenmagazin của ZDF đă khen Roesler có khả năng lănh đạo. Mặc dầu sự khởi đầu trong một đảng là một vấn đề rất khó khăn nhưng Roesler có khả năng giao tiếp cao và sẽ dẫn đưa FDP đến một giai đoạn mới. Liên đảng CDU/CSU đánh giá sự đề cử Roesler là một bước đi quan trọng để từ đó liên minh cầm quyền đương nhiệm Đen+Vàng (FDP) có thể trở lại với những công việc cụ thể hơn.

Khối đối lập của chính quyền đương nhiệm giữa CDU/CSU+FDP th́ đánh giá hoàn toàn ngược lại. Đảng Xă Hội Đức (SPD) nh́n vấn đề hoàn toàn khác hẳn. Như báo Zeit Online ghi lại th́ ông F. W. Steinmeier, chủ tịch khối dân biểu của SPD tại quốc hội Đức nói rằng sự tiến cử Philipp Roesler vào chức chủ tịch FDP chưa đủ để đưa FDP ra khỏi ngơ cụt hiện tại!. C̣n bà tổng bí thư của SPD, Andrea Nahles lên tiếng cho rằng Roesler ngay sau khi vừa được FDP đề cử đă bắt đầu bằng một sự thất bại, bởi v́ Roesler đă không thể đả thông được theo ư muốn sự ngoan cường của nhà chính trị gia lăo thành, rơ ràng nhất là với trường hợp ông R. Bruederle. Nahles ví von: "Chỉ mới là bước đầu thôi mà Roesler đă phải kéo thắng tay xe rồi!".

Tóm lại, có lẽ trong nội đảng ai cũng lo ngại không đủ sức chấn chỉnh và cứu vớt nổi t́nh trạng nguy cập của FDP đang có dựa theo kết quả bầu cử nghị viện các tiểu bang Sachsen-Anhalt, Baden-Wuerttemberg và Rheinland-Pfalz trong quư I/2011 vừa qua. Nh́n đi nh́n lại nhận thấy Roesler hiện là chính trị gia sáng giá nhất trong nội đảng FDP nên tôi phỏng đoán rằng ban lănh đạo FDP trong lần họp khẩn vừa qua đă nhất trí chọn Roesler lên kế vị Westerwelle. Một trách nhiệm rất nặng nề đang chờ Roesler sau kỳ đại hội đảng FDP vào tháng 05 năm 2011.

Ngoài ra, chỉ c̣n 5 tháng nữa Bá Linh bầu lại Đô Trưởng thủ đô Đức. Xanh đang chiếm thế thượng phong nhờ tai nạn hạt nhân ở Nhật và theo kết quả thăm ḍ ư kiến cử tri mới nhất vừa được công bố hôm 09-04-11 th́ Xanh đang dẫn đầu, kế đến là SPD, CDU và Tả Khuynh. Trong khi Xanh + Đỏ (SPD) chiếm đa số phiếu tuyệt đối th́ FDP chỉ c̣n được 3% cử tri Đức ủng hộ (kỳ bầu cử quốc hội Đức 2009, FDP chiếm 14,6%). Vị chi FDP bị loại, không được tham chính.

Liệu Roesler (nếu không có ǵ thay đổi) trong cương vị tân chủ tịch FDP có thể chỉnh đốn nội đảng, từ nội dung cho đến nhân sự kịp thời, nhằm lấy lại uy tín đă mất hầu vượt qua mức tối thiểu 5% cử tri ủng hộ cần phải có để một đảng được tham chính?

Mặt khác, những ai theo dơi t́nh h́nh chính trị Đức đều có thể tiên đoán được rằng khối đối lập v́ muốn thay thế lên cầm quyền nên trước sau cũng sẽ t́m mọi cách công kích Roesler thuộc liên minh chính phủ gồm CDU+CSU+FDP; mục đích làm giảm uy tín vị "tân chủ tịch đồng thời cũng là phó thủ tướng Đức", dựa theo kết quả bầu cử "tốt hay xấu" mà thành viên của đảng Dân Chủ Tự Do dành cho Roesler trong kỳ đại hội đảng liên bang giữa tháng 05-2011. Sự công kích từ phiá SPD, Xanh và Tả Khuynh càng ít nếu tỷ số thành viên ủng hộ Roesler càng cao!

Thông thường, ứng cử viên chủ tịch sẽ đọc một bài diễn văn trước đại hội cũng như vạch ra những đường lối, kế hoạch và mô h́nh làm thế nào chấn chỉnh lại nội đảng, trong đó nội dung và nhân sự đóng vai tṛ rất quan trọng. Như chúng ta nghe biết, Roesler trầm tỉnh, khéo ăn nói. Nhắc đến đây làm tôi chợt nhớ lại lời bà nghị sĩ tiểu bang Bayern (Bavaria), J. Sandt (phát ngôn nhân  khối nghị sĩ của FDP tại nghị viện Bavaria, đặc trách về văn hoá, truyền thông, thanh niên và thể thao) đă nói với tôi qua phôn cách đây hơn một năm sau khi đi họp ban lănh đạo FDP từ Bá Linh về: "Roesler là một trong bốn người đă có bài nói chuyện rất hay và súc tích trong kỳ đại hội này!". Qua sự trao đổi th́ bà ta cũng đồng quan điểm với tôi rằng sự nghiệp chính trị của Roesler không dừng ở đó, sẽ c̣n tiến xa hơn nữa". Sự phỏng đoán của chúng tôi trước đây đă đúng phần nào. Dựa vào tài ăn nói dễ gây cảm t́nh tôi nghĩ trong giai đoạn khó khăn hiện tại đa số thành viên FDP thế nào cũng tín nhiệm Roesler. Tuy nhiên theo thiển ư của tôi, nếu Roesler tối thiểu được 85% hay tốt hơn trên 90% đại biểu bỏ phiếu ủng hộ ông ta vào chức chủ tịch FDP th́ Roesler dễ dàng làm việc hơn trong tương lai. Ngược lại nếu sự ủng hộ dưới mức 80% dành cho một vị chủ tịch th́ Roesler sẽ gặp khó khăn. SPD và khối đối lập khai thác tối đa nhược điểm này, cho rằng ngay trong nội đảng FDP, Roesler cũng chưa được sự ủng hộ!

Chính trị rất đa diện nên chúng ta chờ xem. Chắc chắn sẽ c̣n nhiều bất ngờ trong 4 tuần tới cũng như sau kỳ đại hội đảng FDP

 

* Lê Ngọc Châu (Nam Đức_11.04.2011)

* Tài liệu tham khảo: Yahoo Nachrichten, AFP và Spiegel Online.