Có một ít người cho rằng nói đến những điều này là nhạy cảm, là làm chia rẽ trong nội bộ Giáo hội. Tuy nhiên, nội bộ Giáo hội như thế nào chẳng cần phải sợ chia rẽ nếu thực sự đă có thống nhất và hiệp thông. Nếu đă chia rẽ th́ cũng không v́ nói ra sự thật mà chia rẽ thêm. Một nguyên Giám mục đă nói rằng: “Th́ Giáo hội đă có bao giờ hiệp nhất đâu mà sợ chia rẽ”.

Hội nghị thường niên của Hội Đồng Giám mục Việt Nam đă kết thúc với một thư ngắn đề cập vài ba vấn đề gửi cộng đồng dân Chúa như bao cuộc họp khác. Nhưng cuộc họp này lại thu hút sự chú ư đặc biệt của cộng đồng dân Chúa khắp nơi.

Giáo dân chú ư không phải bởi những vấn đề được nêu ra như bức thư đă đề cập về niềm hân hoan với Thánh lễ Khai mạc Năm Thánh 2010 tại Sở Kiện thành công v́ sự kiện đó ai cũng đă biết. Chẳng phải bởi những lời kêu gọi giáo dân tích cực tham gia các sự kiện sắp tới cho hoành tráng bằng “lời cầu nguyện, bằng những góp ư chân thành và bằng cả sự trợ giúp vật chất theo khả năng của ḿnh” để “Tất cả đều nhằm xây dựng sự hiệp thông trong giáo hội vốn là mục tiêu hàng đầu của Năm Thánh này”.

Sự hiệp thông được kêu gọi toàn thể dân Chúa, hẳn là loại trừ HĐGMVN? Bởi những sự kiện vừa qua đă chứng minh rằng ngay trong HĐGMVN đă thiếu hoặc có thể nói là không có sự hiệp thông. Người ta chú ư cũng không bởi bức thư có nói về Năm Thánh Linh mục, mà trong năm thánh đó các linh mục bị đánh đập vỡ mặt các Giám mục cũng lặng im. Cũng không phải với những dự định sắp tới và những lời suy tư rằng tinh thần hiệp nhất, sự thông công và t́nh yêu mến nhau như các môn đệ Đức Giêsu thuở nào.

Người ta chú ư, bởi cuộc họp này đă diễn ra sau những cuộc mặc cả gay gắt, phức tạp và những diễn biến ảnh hưởng nghiêm trọng đến t́nh h́nh Giáo hội Công Giáo Việt Nam.

 

Cuộc mặc cả đó như thế nào?

Những thông tin đáng tin cậy cho biết: Vấn đề gây nhức nhối nhất cho nhà cầm quyền hiện nay là quyết tâm ”đẩy” Tổng Giám mục Hà Nội Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội bằng nhiều thủ đoạn. Từ những đ̣n nhơ bẩn của truyền thông đă bị vạch mặt đến những ngón đ̣n ly gián thâm hiểm giữa các Giám mục, các linh mục và giáo dân… Những ngón đ̣n đó không có mấy tác dụng ở TGP Hà Nội.

Một trong những con bài được dùng đến là vấn đề thiết lập bang giao với Ṭa Thánh Vatican được đem ra sử dụng triệt để.

Người ta c̣n nhớ, năm trước, khi t́nh h́nh ở TGP Hà Nội căng thẳng nhất, là lúc Hà Nội chủ động mời đoàn Ṭa Thánh Vatican sang để “họp bàn thiết lập quan hệ ngoại giao” (?) Khi đó, nhiều người đă hiểu rằng việc này chủ yếu là để mượn tay Ṭa Thánh giải quyết vấn đề của Giáo hội VN với nhà nước, nhất là ở TGP Hà Nội. Nhưng cuộc họp đă không đem đến kết quả như Hà Nội mong đợi.

Sau đó nhà cầm quyền Hà Nội đă “bật đèn xanh” cho Hội Đồng Giám mục VN rằng Hà Nội sẵn sàng mời Đức Giáo Hoàng sang thăm Việt Nam trong thời gian sớm nhất. Được lời như cởi tấm ḷng, trong chuyến AdLimina tháng 6/2009, Hội đồng Giám mục Việt Nam đă chính thức đặt lời mời Đức Thánh Cha sang thăm Việt Nam. Trong cuộc viếng thăm Vatican 12/2009, ông Nguyễn Minh Triết khi triều yết Giáo Hoàng cũng đă đưa lời mời đến Đức Giáo Hoàng sang thăm Việt Nam.

Tưởng rằng con mồi đă cắn câu, nhà cầm quyền VN bằng con đường bí mật thông báo với Vatican rằng: “Mọi vấn đề đón tiếp Giáo Hoàng không có ǵ khó khăn với VN, chỉ c̣n một sự “tắc nghẽn nhỏ” là quan hệ giữa Ṭa TGMHN do TGM Ngô Quang Kiệt dẫn đầu và chính quyền Hà Nội. Nếu vấn đề này khai thông được th́ Giáo Hoàng có thể đến thăm Việt Nam và được dành cho sự đón tiếp trọng thị”.

Trả lời yêu cầu này của Hà Nội, Ṭa Thánh đă trả lời nước đôi: “Việc này chỉ có thể giải quyết được nếu được sự nhất trí của HĐGMVN là địa phương đề xuất”. Một nguồn tin cho biết, một cán bộ khẳng định đă nh́n thấy tận mắt văn bản này từ Ban Tôn  giáo.

Với HĐGMVN, việc đón tiếp được ĐGH trong nhiệm kỳ này rất quan trọng, đánh dấu một điểm mốc của thời kỳ “vàng son” của HĐGMVN. Biết điều đó, chính quyền hứa: “Nếu HĐGMVN góp phần giải quyết được ách tắc ở Hà Nội, th́ việc đón ĐGH là điều rất dễ dàng với mọi điều kiện ưu tiên. Chẳng hạn ĐGH sẽ được đến cả ba miền Bắc, Trung, Nam, chuyến đi sẽ được nhà nước VN cho truyền h́nh trực tiếp, ở HN sẽ được dùng sân vận động Quốc gia Mỹ Đ́nh làm nơi đón tiếp thật hoành tráng…”

Những lời hứa với một viễn cảnh tương lai đẹp như “Thiên đường xă hội chủ nghĩa” đă làm nhiều vị “say men chiến thắng” và những cuộc mặc cả đă bắt đầu để “giải quyết bế tắc”.

Nhiều phương án đă được đặt ra nhằm giải quyết “êm đẹp” vấn đề TGM Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội.

Về nhân sự, một phương án được đưa ra là chuyển GM Nguyễn Văn Khảm ra Phát Diệm làm bàn đạp để đưa lên Hà Nội trong một thời gian ngắn sau đó. Nhưng phương án này đă không thực thi được khi GM Nguyễn Năng được tấn phong tại Phát Diệm. Trong buổi tấn phong đó, cách hành xử đối với TGM Giuse Ngô Quang Kiệt từ vị trí ngồi đến không một lời cảm ơn của Ban tổ chức đă gây một số thắc mắc cho báo chí và giáo dân.

Nhưng cũng tại buổi tấn phong này, tấm ḷng giáo dân đă thể hiện hết sức sống động t́nh cảm, niềm tin và sự yêu mến Đức Tổng Giám mục Hà Nội đă làm nhiều người “choáng” và tất nhiên nhiều vị đă không hài ḷng. Nhưng dù có hài ḷng hay không, th́ ḷng dân là vẫn là gốc của mọi vấn đề. Chính v́ ḷng dân như vậy mà có một số vị dù rất muốn tiến bước để ngồi vào cái ghế “TGM Hà Nội” đă phải chùn chân.

Thậm chí, để đưa TGM Giuse Ngô Quang Kiệt ra khỏi HN, nhà nước VN c̣n đề nghị lập thêm hai TGP mới là TGP Vinh – Thanh và một TGP ở Miền Nam để đưa TGM Giuse về một trong hai nơi, miễn là ra khỏi Hà Nội. Phương án đưa một Giám mục đến tuổi nghỉ hưu ra Hà Nội để thay Đức TGM Giuse trước đó được tính đến đă vấp phải sự kháng cự mănh liệt của giáo dân Hà Nội và mọi tầng lớp khác đă buộc phải hủy bỏ.

Đề con bài này có giá hơn, gần đến ngày Hội nghị thường niên HĐGM họp, nhà cầm quyền Hà Nội đă tự ư hoăn lại cuộc họp hỗn hợp bàn về vấn đề thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Vatican mà lẽ ra được tiến hành trong các ngày 20/23 để tỏ ra rằng VN không cần thiết và thăm ḍ phản ứng.

Để giải quyết được vấn đề “bế tắc”, cuộc họp khai mạc thời điểm Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đang chữa bệnh ở Vatican sẽ có chương tŕnh bàn về nhân sự vào sáng 9/4/2010, theo nguồn tin chúng tôi có, có thể trong việc bàn bạc này hai nhân sự được đưa ra là GM Nguyễn Văn Nhơn hoặc GM Nguyễn Văn Khảm, Chủ tịch HĐGM sẽ được đề cử và để Hội nghị quyết định. (Trước đó GM Nguyễn Văn Nhơn đă có thăm ḍ để chuyển ra HN, nhưng đă không được sự ủng hộ).

Dường như nắm chắc những kế hoạch, những dự tính của một số vị trong HĐGMVN về việc bố trí nhân sự và kế hoạch hội nghị, nhà cầm quyền Việt Nam chắc mẩm rằng mọi việc sẽ được diễn ra êm đẹp theo đúng ư nhà nước đề ra. V́ vậy, trong cuộc họp giao ban báo chí sáng thứ 3 hàng tuần vào sáng 6/4/2010 (khi hội nghị bắt đầu khai mạc), Ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương đă chỉ thị cho báo chí “sắp tới khi ông TGMHN Ngô Quang Kiệt thôi chức, báo chí không được đưa tin mà cứ coi đó là việc nội bộ riêng của công giáo”.

Những phản ứng tức thời của mọi tầng lớp giáo dân, những người yêu sự thật, công lư đă lập tức bùng lên khi những điều đó được bạch hóa trên Nữ Vương Công Lư ngay từ tối 6/4/2010 và được các phương tiện truyền thông tiếp loan đi rộng răi.

 

Chúa Thánh Thần ra tay

Sáng 9/4/2010, bất ngờ Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt về Hà Nội trước sự ngỡ ngàng của chính Ṭa TGM Hà Nội và linh mục đoàn TGP Hà Nội. Khi nhận được tin lên đến sân bay, th́ Ngài đă xuống khỏi máy bay. Đây thực sự là một bất ngờ lớn nhất kể từ đầu năm 2010 đến nay.

Sau khi Đức TGM Giuse về Hà Nội, HĐGMVN đang dự tính cuộc họp bàn về nhân sự sáng 9/4/2010 đă nhận được thông tin và cuộc họp đă không được tiến hành như dự định và việc mời Đức Giáo Hoàng sang thăm Việt Nam cũng đă không được nhắc đến dù HĐGMVN đă có lời mời chính thức.

Cả ngày 9/4/2010 các GM nghỉ ngơi chờ đến 10/4/2010 dự Thánh lễ cung hiến Nhà thờ Chánh ṭa Bà Rịa.

Những sự việc diễn ra trong mấy ngày qua, nhất là trong cuộc họp thường niên quan trọng này không như kế hoạch đă sắp xếp của một số nhân vật theo đường lối thỏa hiệp, im lặng hoặc với chiêu bài “đối thoại” thậm chí là để thao túng cả HĐGMVN rất bất ngờ mà c̣n làm cho nhà nước Việt Nam cũng hết sức lúng túng.

Như vậy, một “âm mưu diễn biến ḥa b́nh” – nói theo cách thường dùng của nhà nước cộng sản – được đem ra áp dụng trong ḷng Giáo hội Việt Nam đă bị phá sản.

Điều đó đă xảy ra không thể nói ǵ khác hơn rằng mọi việc không thể vượt ra khỏi sự quan pḥng của Thiên Chúa đối với Giáo hội Việt Nam và ơn Chúa Thánh Thần đă đổ xuống kịp thời, đúng lúc.

Những thông tin đă được Nữ Vương Công Lư loan tải đă làm không chỉ giáo dân mà là đa số những người yêu Công lư, sự thật từ ngạc nhiên đến phẫn nộ. Nhiều người dường như cảm thấy khó tin khi HĐGMVN có thể chiều theo quyết ư của nhà nước Cộng sản để “giải quyết bế tắc” bằng cách hi sinh một biểu tượng tận tụy phục vụ đoàn chiên, phục vụ người nghèo và là mẫu gương về việc đấu tranh cho Sự thật Công lư Ḥa B́nh là Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt.

Có một ít người cho rằng nói đến những điều này là nhạy cảm, là làm chia rẽ trong nội bộ Giáo Hội. Tuy nhiên, nội bộ Giáo hội như thế nào chẳng cần phải sợ chia rẽ nếu thực sự đă có thống nhất và hiệp thông. Nếu đă chia rẽ th́ cũng không v́ nói ra sự thật mà chia rẽ thêm. Một nguyên Giám mục đă nói rằng: “Th́ Giáo hội đă có bao giờ hiệp nhất đâu mà sợ chia rẽ”.

Sự thật vẫn là sự thật và dù không mấy đẹp đẽ th́ vẫn cứ phải nói ra để tự Giáo hội nh́n lại chính ḿnh mà canh tân, mà sám hối. Đặc biệt với những ai đang mơ mộng trong con đường tốt đẹp, tiến thân bằng sự thỏa hiệp với cái ác, với Thần Dữ – Vô thần.

 

Nữ Vương Công Lư