Video Tài Liệu Audio Tài Liệu Nhạc Tin Tức & Thời Sự B́nh Luận

 

Vết Thương Wielgus Làm Tôi Hai Chủ Đối Đầu Nhau

Ba Lan Và Vit Nam Mang Nặng Vết Thương

Các Tài Liệu Tố Cáo Viết Thương Wielgus Các Sự Kiện Tố Cáo Vết Thương Phạm Minh Mẫn

(Bài Viết Ủng Hộ Phản Kháng Sự Có Mặt Của HY Phạm Minh Mẫn Tại California)

 

Ts Hồng Lĩnh

Vết Thương Wielgus Làm Tôi Hai Chủ Đối Đầu Nhau

 

GHCG Ba Lan Phải Mang Vết Thương

Do Chính Hàng Lănh Đạo Của GH Gây Ra

Hậu CS tại Ba Lan đă vén màn vô số phản bội lại GHCG Ba Lan, tới từ thành phần Mục Tử của Giáo Hội. Một số vị lănh đạo quan trọng hàng đầu của GH, tuy đă hiến trọn làm tôi Chúa,  bí mật cộng tác với ma qủy CS.

Hiện nay, h́nh ảnh của Giáo Hội dễ thương Ba Lan, phải mang một vết thương trầm trọng. Nguời ta không thể đếm xuể số lượng khủng khiếp các chân tu đă cộng tác với CS Nga và tổ chức « an ninh » đàn áp Służba Bezpieczeństwa (SB) của thể chế CS Ba Lan.

Một ước lượng sơ khởi đă cho thấy có tới 10% của hàng Giáo phẩm là nhân viên làm việc cho an ninh của thể chế, trong số ấy có TGM Wielgus. Một vị lănh đạo của GH Ba Lan, về vai vế, chỉ thua chức Hồng Y linh mục của Hồng Y Phạm Minh Mẫn và đồng vai vế với Giám mục Nguyễn Văn Nhơn, trước khi nhận chức TGM Varsovie. Thật đúng sách lược của Lénine: “Đảng nắm quần chúng Giáo dân nhờ vào hàng lănh đạo”.

TGM Wielgus đă gây phiền toái cho ĐTC và dẫn GHCG Ba Lan, một thành trị chống CS vô thần suốt một chiếu dài lịch sử 37 năm, vào một cuộc khủng hoảng vô tiền khoáng hậu.

Cùng ngày TGM Wielgus  được Ṭa Thánh bổ nhiệm cai quản Giáo phận Varsovie (6/12/2006), ủy ban đặc nhiệm của HĐGM Ba Lan, có nhiệm vụ t́m hiểu các tài liệu của cựu an ninh của thể chế CS Ba Lan, đi tới kết luận : « TGM Wielgus đă thật sự cộng tác với an ninh CS Ba Lan ». Báo Gazeta Polska phổ tin ấy và TGM Wielgus nhất quyết  bác bỏ cáo buộc và phủ nhận đă cộng tác với an ninh CS Ba Lan.

Phải đợi cho tới khi Ủy Ban đặc nhiệm của GHCG Ba Lan thẳng thắn tuyên bố : « Ủy Ban chỉ xem xét các bằng chứng liên quan tới TỰ NGUYỆN cộng tác mà thôi của TGM Wielgus với an ninh thể chế và xem các bằng chứng ấy đă đủ ». Khi ấy Ngài Wielgus mới chịu công khai thú tội (05/01/2007), đă công tác với anh ninh của thế trong nhiều năm, gây nhiều tác hại cho Giáo dân cũng như đồng đội Mục Tử cùng Cha chung trong niềm tin, tuyên bố phó thác tất cả vào tay DTC Benoît XVI.  

Nhưng Ngài ngoan cố, 67 tuổi đời của Ngài vẫn chưa đủ luyến tiếc, níu kéo chức vụ tại cơi trần, dầu chức tước tới từ Giáo hội, chỉ chịu từ chức chính do ĐTC Benoît XVI yêu cầu (06/01/2007), và tuyên bố từ chức một giờ trước Thánh Lễ đăng quang (07/01/2007, ngày ĐTC chập nhận từ chức) đảm nhiện vai tṛ Mục Tử cai quản Tổng Giáo phận Varsovie, kế vị Hồng Y Giáo Chủ Jozef Glemp từ chức v́ tuổi tác (77 tuổi).  Mặc dầu có sự ủng hộ của đài phát thanh Maryja và cựu TT Lech Wasela.

 

Chiều Dài Phục Vụ CS Của Mục Tử Wielgus

Theo các tài liệu được phổ biến, TGM Wielgus được an ninh của thể chế tuyển mộ vào năm 1967, khi Ngài c̣n là linh mục sinh viên ban triết học tại Đại Học Công giáo Lublin.  Cuộc cộng tác của Ngài với CS kéo dài hơn 20 năm. Cũng theo các tài liệu ấy, TGM Wielgus đă theo chưng tŕnh đặc biệt huấn luyện nhân viên an ninh theo dơi bám sát bất cứ một cử động nào của đồng đội và Giáo dân.

Vào năm 1978 và trong nhiều tháng, linh mục sinh viên Wielgus ṭng học tại viện Martin Grabman của đại học Münich và đă làm quen với TGM Ratzinger tại Münich. Sau nầy là Giáo Hoàng Benoît XVI.

Vào thời biểu ấy, linh mục sinh viên Wielgus ước ao có chiếu khán xuất cảnh để tới đại học Muich, an ninh chính trị của thể chế bó buộc ngài phải cung cấp thông tin. Ngài chấp nhận các bó buộc ấy để có chiếu khán xuất cảnh. Chắc ngài đă cung cấp cho anh ninh phiếu thông tin về Giáo Hoàng tương lai Benoît XVI, lúc ấy Ngài là TGM Ratzinger của Tổng Giáo phận Munich! Lạy Chúa, giặc ở ngay trong GH và kề cận vị Cha Chung tương lai! 

Suốt 17 năm tiếp theo sụp đổ của CS, GH Ba Lan giữ kín các sự kiện hoen ố ấy tới từ một số của hàng Giáo phẩm. Nhưng vào năm 2006 một tranh luận sôi nỗi đă xảy ra, liên qua tới các cộng tác bỉ ổi,  gây bất ḥa trong Giáo hội Ba Lan, giống vụ Đồng Chiêm vừa qua cho GHCGVN với hai Ngài HY Mẫn và Giám mục Nhơn !

Vào đầu tháng 06/2006, ĐTC Benoît XVI, trong chuyến thăm viếng Varsovie đang ch́m đắm trong các tố cáo hàng giáo phẩm làm tôi hai chủ, phải lên tiếng kêu gọi dân Chúa Ba Lan thuộc các phía: « Các con từ tốn một chút ? ».

 

Một Số Giai Thoại Liên Quan

Tới Việc  Bổ Nhiệm Hy Hữu TGM Wielgus

Vào ngày 25/05/2006, ngày đầu tiên của cuộc thăm viếng Varsovie, ĐTC Benoît XVI vào Vương Cung Thánh đường Varsovie, trên lư thyết và thực tế sẽ được dùng cho buổi lễ nhận chức vào ngày 07/01/2007 của TGM Wielgus. Ngài qùy gối lên mộ phần của Hồng Y lẫm liệt và hào hùng Stefan Wyszylski, vinh danh HY Wyszylski là mẫu mực cho tất cả mọi người, các Giám mục, các linh mục và Giáo dân của Ba Lan. Tiện dịp Ngài chuyển ba khẩu lệnh :

1.- Hăy thành thật khiêm tốn nh́n nhận các lỗi lầm trong qúa khứ.

2.- Hăy khoan dung hào hiệp trong xét đoán các tội lỗi đă phạm vào thời các điểm khác và trong các hoàn cảnh khác.

3.- Hăy hănh diện về các thành đạt của những năm ấy trong lúc phải chống cự thống trị độc tài tạo giả dối và điêu ngoa.

Nhưng không một khẩu lệnh nào trong ba khẩu lệnh ấy được tuân giữ ngay từ lúc được tuyên bố, từ tất cả các phía, vào thời điểm giữa bổ nhiệm 06/12/2006 và từ chức (07/01/2007) của TGM Wielgus.

Ṭa Thánh Vatican qủa quyết đă xét kỹ với lương tâm thanh thảm, qúa khứ của TGM Wielgus trước khi bổ nhiệm Ngài, tự măn gửi trả các nhà báo về xem lại thông cáo đề ngày 21/12/2006 của Ṭa Thánh. Thông cáo nhấn mạnh là ĐTC tuyệt đối tin tưởng vào TGM Stanislas Wielgus và theo lương tâm, nhưng có lẽ v́ Đức Chúa Thánh Thần đi vắng hay bận công tác tại Việt Nam, đă giao phó sứ mệnh Mục Tử của Tổng Giáo phận Varsovie cho TGM Wielgus.

 

Giây Phút Lâm Ly Dội Lui Của TGM Wielgus

Tại Vương Cung Thánh Đường Varsovie

Lễ đăng quang TGM Wielgus, được dự tính vào trước trưa ngày 07/01/2007 tại Vương Cung Thánh đường Varsovie, đă trờ thành lễ tạ ơn khấn trọn dâng ḿnh cho Chúa của Hồng Y Glemp. Vào đầu Thánh lễ, fan của TGM Wielgus gây náo động. Tuy đă biết TGM Wielgus đă làm ǵ « lợi lộc » cho GHCG Ba Lan. Chẳng có ǵ là thuần lư của cái xúc cảm của con người Ba Lan hay Việt Nam.

Nếu một số Giáo dân Ba Lan, trước các bằng chứng xác nhận sự phản bội GHCG Ba Lan của TGM Wielgus, vẫn hoan hô lời biện hộ chống quyết định của ĐTC, thời việc linh mục Nguyễn Tường Luân mời Hồng Y « thói đời đối kháng » Phạm Minh Mẫn hay linh mục Chủ Tịch Nguyễn Thanh Liêm đón Ngài Giám mục Chủ Tịch « lên tiếng hay không lên tiếng, vụ việc Đồng Chiêm…  » Nguyễn Văn Nhơn cũng không nên lấy làm lạ. Lịch sử thường tái diễn dưới một h́nh thức khác.  

Khi nghe tin Hồng Y Glemp báo tin việc Ngài từ chức, các Giáo dân trong Vương Cung Thánh đuờng hô lớn : « Không ! Không ! Hồng Y phải ở lại với chúng con ».

Trong bài thuyết giảng, Hồng Y Glemp, mặc dầu chính ĐTC Benoît XVI đă ra lệnh cho TGM Wielgus phải từ chức, biện hộ, giữa những tràng pháo tay mănh liệt của cử toạ, cho TGM Wielgus bằng câu tuyên bố : « Người ta xét xử và kết án không có mặt của luật sư, không nhân chứng ».

May thay cho HY làm loạn là  ĐTC không có mặt tại buổi lễ, nếu không cây gậy Mục Tử nối quyền Thánh Phê Rô chắc không ở yên tại chổ giồng cây roi mà Chúa dùng để xô đuổi bọn buôn bán ra khỏi đền thờ dành cho Chúa.

Theo báo La “rezygnacja”, Ngài TGM Wielgus, với mắt đẩm lệ ngậm ngùi báo tin từ nhiệm sứ mệnh tại Tổng Giáo phận Varsovie, không làm im băo tố đang làm rung chuyển GHCG tại Ba Lan và tại La Mă cho tới Mục Tử tối cao. Rất nhiều nguời tại Ba Lan và ngay cả tại La Mă đă phụ ḷng tin tưởng của ĐTC.   

   

Các Đỗ Lỗi Sau Buỗi Từ Chức Của TGM Wielgus

Từ Ba Lan Tới La Mă

Linh mục Adam Boniecki, tổng biên tập của báo công giáo Ba Lan Tygodnik, tuyên bố : «  Từ chức của TGM Wielgus là một việc tốt ! Tôi không thể tưởng tượng làm sao Ngài có thể điều khiển Tổng Giáo phận của Ngài, với đống song chảo chưa rửa mà TGM Wielgus đang kéo lê và kéo lết, cũng như đang ḥ hét đuổi theo Ngài như vậy ! ».

Linh mục Federico Lombardi, phát ngôn viên của Ṭa Thánh Vatican tuyên bố vào ngày 07/01/2007: «  Kẻ thủ bên ngoài đă đóng góp vào chiến dịch chống Giáo Hội. Những thiếu thiện cảm chính trong ḷng Giáo Hội cũng đi vào tṛ chơi tàn sát ».

Linh mục Adam Boniecki, từng là bạn thân cận của Hồng Y Wojtyla (cố Giáo Hoàng Jean-Paul II ), trách nhiệm xuất bản tiếng Ba Lan của báo Observatore Romano tuyên bố : « Tôi không biết tên nào đó là ai. Nhưng ai đó đă báo cáo sai với ĐTC Joseph Ratzinger. Thật nghiêm trọng và ai đó sẽ phải trả tại Ba Lan hay tại Vatican ». Người vừa tại Vatican và tại Ba Lan là những Hồng Y hay Khâm Sứ Ṭa Thánh, chứ c̣n ai nữa.

Khi sứ thần ṭa Thánh tại Ba Lan chuyển hồ sơ của TGM Wielgus về La Mă, mặc dầu dư luận đă sôi nổi, không chứa một dấu phẩy liên quan tời qúa khứ cộng tác của TGM Wielgus với an ninh Ba Lan.

Tại Vatican, các Vị có quyền tham gia quyết định, thận trọng ngồi xoa tay đợi vài tuần,  trong khi đợi, chẳng có ai đ̣i hay được một điều tra bổ túc cho hồ sơ thêm chất luợng.

Ngày 06/12/2006, Ṭa Thánh thông báo chính thức bổ nhiệm TGM Wielgus làm Mục Tử Tổng Giáo phận Varsovie. Đúng một tháng sau, tức là ngày 06/01/2007, Chủ Tịch Thánh Bộ các Giám mục, Hồng Y Re thú thật : « Khi TGM Wielgus được bổ nhiệm, chúng tôi không biết ǵ hết về qúa khứ cộng tác của TGM với an ninh t́nh báo ».

Nhưng Ngài có thể nói và không sai : « Chúng tôi không muốn biết ǵ hết ». V́ chỉ vào ngày 02/01/2007, khâm sứ Ṭa Thánh tại Ba Lan mới xin viện Tưởng Nhớ nạn nhân Ba Lan cung cấp hồ sơ liên quan tới TGM Wielgus !

Giữa thời điểm ấy, ngày 21/12/2006, chính ĐTC đứng ra bảo vệ TGM Wielgus qua dơng dạc tuyên bố nhắc lại sự tín nhiệm của Ngài đối với TGM Wielgus, sau khi đă đánh gía tất cả các hoàn cảnh của đời sống của TGM Wielgus , nhất là đă có cuộc hội kiến mới và riêng với TGM Wielgus.

Trước công chúng, TGM Wiegus tiếp tục chối, nhưng vào các ngày 03 và 04/01/2007, các báo cáo của mà TGM kư tên và Ngài đă trao lại cho an ninh xuất hiện trong các báo Ba Lan.

Ngày 05/01/2007, TGM Wielgus  nhận nhiệm sở TGM của Varsovie và tuyên bố đă thông báo tất cả sai lầm của Ngài cho ĐTC, trước khi được bổ nhiệm. 

Trong khi ấy tại Vatican, các hồ sơ của an ninh CS mới tới tay ĐTC. Được chuyển ngữ từ tiếng Ba Lan ra Đức ngữ.  Các Giám mục Ba Lan,  từng người một bị Vatican cật vấn trong gay gắt của Ṭa Thánh, đa số tuyên bố chống Tổng Giám mục mới Wielgus.

Trước đó, ĐTC Benoît XVI chưa bao giờ nghe tới các chyện động trời của con người mà ĐTC đặt hết tin tưởng là TGM Wielgus, con người của Ba Lan công giáo thuộc các vĩ nhân như HY Wyszylsky và HY Wojtila.

Vào ngày từ chức của TGM Wielgus (07/01/2007), tại đài phát thanh Vatican, linh mục Federico Lombardi, giám đốc văn pḥng báo chí Ṭa Thánh b́nh luận :

Cách hành động của TGM Wielgus dưới chế độ CS Ba Lan đă phương hại trầm trọng tới uy tín của Ngài, nhất là đối với con chiên ».

« Mặc dầu lời xin tha thứ thật cảm động, nhưng sự từ bỏ nhiệm sở Varsovie và trả lời nhanh chóng của Đức Thánh Cha là giải pháp tốt nhất đề đáp ứng thác loạn tại Ba Lan ».

« Đây là giây phút đau thương cho một Giáo Hội mà chúng ta mang ơn rất nhiều và Giao Hội ấy đă cúng hiến những Mục Tử tầm cở Hồng Y Wyszylsky và Jean-Paul II. Giáo Hội hoàn vũ hiệp thông trong tinh thần với Giáo Hội Ba Lan. Giáo Hội hoàn vũ, trong kinh nguyện và cổ vơ, đồng hành với Giáo Hội Ba Lan cho hồi sinh nhanh chóng của thanh tịnh. Trường hợp Wielgus không phải là lần đầu và sẽ không phải là lần chót ». Xin các Con nghe cho và suy gẫm thói đời đối kháng của HY Phạm Minh Mẫn (lời của tác giả) !  

 

TGM Wielgus Giữ Bí Mật Hành Động

Hồng Y Phạm Minh Mẫn Công Khai Hành Động

Nhắc Lại Chuyện Người,  Nhớ Lại Chuyện Ta.

Trải Qua Một Cuộc Bể Dâu,

Những Đều Trông Thấy Mà Đau Đớn Ḷng.

Với chiêu bài Mục Vụ Di Dân, Ngài Hồng Y Mẫn đóng vai Don Quichotte tân thời tấn công biểu tượng của người Việt di cư và quay lưng trước khổ đau của đồng bào quốc nội :

1.- Vụ tấn công thứ nhất vào năm 2008 qua tuyên bố : « “sự Cố cờ vàng làm tắc nghẽn con đường hiệp thông của các bạn trẻ Việt Nam. Người mẹ Việt Nam lúc mặc áo vàng , lúc mặc áo đỏ , lúc mặc  áo lành, lúc mặc áo rách…”  .

2.- Vụ tấn công thứ hai cũng vào năm 2008 qua tuyên bố tại Hoa Thịnh Đốn ngày 24-6-2008, khi đến tiếp xúc với Dịch Vụ Thông Tin Công Giáo (Catholic News Service) Hồng Y đă nói với kư giả Chaz Muth (CNS) : “Tôi bảo họ, các bạn đang ở đây, các bạn không c̣n là người tị nạn nữa ».

3.- Vụ tấn công thứ ba, trong khi biểu tương Thánh Giá tại Đồng Chiêm tan nát, Giáo dân Đồng Chiêm bị đánh trọng thương trong lệ nḥa. Ngài HY ra thông cáo : « Chúc tết » gửi riêng cho Giáo dân của Tổng Giáo phận của Ngài. Và Giám mục Nhơn chỉ hiệp thông với Haïti.

 

Wielgus Một Mực Phủ Nhận

Phạm Minh Mẫn Một Mực Thách Đố

Tuy bị đặt trước các bằng chứng qua các tài liệu, vết thương Wielgus vẫn một mực phủ nhận. Nhưng cuối cùng cũng đă phải xin lỗi công

khai. Tối thiểu một đối thoại với Dân Chúa Ba Lan đă có, tuy muộn màng.

Riêng về vết thương Phạm Minh Mẫn,  theo như lời cũa ĐGM Phêrô Nguyễn Văn Khăm  trong cuộc phỏngg vấn ngày Thứ Sáu Tuần Thánh :

Thương xót" tại Long Beach. HY Mẫn vẫn sẽ chủ sự Nghi lễ trên. Đức Hồng Y của chúng ta có mặt ở LA không v́ mục đích chính trị. Dù tôn trọng chính kiến của mỗi người, nhưng tôi thấy cần khẳng định điều này: Ngài đến đó để chủ sự một nghi lễ tôn giáo (hết trích) ...".

Ngài HY Phạm Minh Mẫn vấn đến và vẫn đi. Được ngụy trang bởi chiêu bài Thánh lễ. Thánh lễ mất hết ư nghiă do Chúa lập ra và trở thành chiếc áo giáp cho muôn vàn đánh phá và thách đố. Thách đố chính với Giáo dân của ḿnh. Bất chấp nhịp cầu hiệp thông đă bị chính Ngài giật sập trong Mục Vụ Di Dân. Bất chấp phản đối của Gíáo dân.

 

Lời Kết

Văn hóa GHCG mang một số đặc trưng thật đậm đà về t́nh thương và đối thoại giữa Mục Tử và Giáo dân cũng như thật thà khiêm nhường cáo lỗi và ăn năn mà tất cả phải có, khi hai căn bản của GHCG : Công bằng và Bác Ái bị trọng thương, theo khẩu lệnh của ĐTC Benoît XVI, khi Ngài qùy gối trên mộ phần của cố HY Wyszylski t ại Varsovie.

Hành động là thực tiển hóa một ư chí để đạt một mục tiêu. V́ thế, khi thấy một hành động, thời phải t́m ra ưchí nào và mục tiêu nào nấp sau hành động ấy .     

Như tất cả đă rơ. Câu chuyện phản bội GH cũng như đồng đội và đồng đạo của TGM Wielgus nói lên sự vi phạm hai căn bản của GHCG: Công bằng và Bác Ái. Cũng chỉ v́ ư chí muốn đi tới Đại Học Münich với bất cứ gía nào, dầu là phải chơi tṛ phản bội, mục đích là tấm hộ chiếu xuất cảnh. Với ư chí ấy và mục tiêu ấy, Ngài đă gây bao tác hại cho toàn Giáo hội, từ Ba Lan tới Vatican.

Tuy đă có bằng chứng do chính Ủy Ban đặc nhiệm của GHCG Ba Lan trưng bày, Ngài luôn phủ nhận và may mắn không có một thách đố với Giáo dân hay đồng đội. V́ tất cả các báo cáo mà Ngài trao lại cho an ninh, luôn nằm trong bí mật.

Nếu CS Ba Lan không đổ, thời sẽ không có các bằng chứng  và TGM sẽ c̣n tiếp tục tác hại cho đến khi nào ? Tuy thế, vào phút tạ từ nhiệm sở, vẫn c̣n một có một số người, không biết v́ lư do ǵ, vẫn c̣n núi kéo Ngài Wielgus. 

Riêng về HY Phạm Minh Mẫn, nay tuy chưa rơ ư chí cũng như mục tiêu của Ngài, nhưng các hành động của Ngài, v́ tích cách liên tiếp kéo dài và có hệ thống, nên không thể xem đó là những sai lầm đột biến do thân phận con ngưới yếu kém tạo ra.

Chính v́ các lư do ấy, những hành động của Ngài phải được xem là một thực tiển hóa một ư chí nào đó và nhắm một mục tiêu nào đó.

Khác với tích cách bí mật của TGM Wielgus, các hành động công khai của HY Phạm Minh Mẫn c̣n thêm tính cách thách đố. Thách đố với Công Bằng và Bác Ái. Thách đố với Giáo dân với nặng mùi khinh măn. V́ Ngài biết Giáo dân bất b́nh. Nhưng từ Ngài không có một cố gắng hay một ư chí tạo thông cảm và t́nh thương hay đối thoại hầu giải tỏa. Sự kiện ấy chỉ có từ một con tim ngay thẳng.

Nếu đă có một số người níu kéo TGM Wielgus tại Vương cung Thánh đường Varsovie, thời sự mời mọc hay chào đón của hai linh mục Nguyễn Tường Luân và Nguyễn Thanh Liêm đối với HY Phạm Minh Mẫn hay Giám mục Nguyễn Văn Nhơn, tuy đă biết các sự kiện, là những chuyện có thể xảy ra và câu chuyện đă xảy ra.

Lẽ đương nhiên, nó biểu hiệu một ư chí và nói lên một mục tiêu. Nhưng hoàn cảnh hiện của GHCG đang mắc phải, đă xem ư chí ấy và mục tiêu ấy không có ǵ  răng rỡ. Không rơ có giống ư chí và mục tiêu của TGM Wielgus không ? Tuy có ít khác biệt trong h́nh thức!

Dẫu sao đi nữa, xin đừng dùng ư nghiă của buổi tiệc lư do Chúa tạo ra và mong uớc con người nối tiếp, vào những mục tiêu bất chính hay dùng làm cái áo giáp che dấu ám muội hay cho phép ám muội có lư do hành động!

Những lư do trên, HY Phạm Minh Mẫn và Giám mục Nguyễn Văn Nhơn là những trường hợp phải quan tâm. Sự không quan tâm sẽ nói lên: «Vô lư cũng như thách đố đă thắng thế». Khi lịch sử của GHCGVN chưa có yếu tố mà Ba Lan đă có: Hậu CS !     


<< trở về đầu trang >>
free counters